Αλλαγές σε ωράρια και αμοιβές φέρνει η 6ήμερη εργασία, η εφαρμογή της οποίας ξεκίνησε από την 1η Ιουλίου στις βιομηχανίες και σε επιχειρήσεις συνεχούς λειτουργίας καθ’ όλη τη διάρκεια του 24ώρου, Δευτέρα με Σάββατο, όπως προβλέπει η επίμαχη διάταξη του νόμου Γεωργιάδη.
Η κυβέρνηση, διά της υπουργού Εργασίας Νίκης Κεραμέως, χαρακτηρίζει fake news τις αναφορές των ΜΜΕ, αλλά και των κομμάτων της αντιπολίτευσης περί δήθεν κατάργησης της 5νθήμερης απασχόλησης, υποστηρίζοντας ότι «δεν υπάρχει 6ήμερη εργασία», καθώς δεν θεσμοθετήθηκε γενικά η αύξηση του χρόνου εργασίας, αλλά πρόκειται για ένα έκτακτο και στοχευμένο μέτρο. Σύμφωνα με τη Νίκη Κεραμέως δεν αλλάζει ο κανόνας της πενθήμερης εργασίας, αλλά δίνεται κατ’ εξαίρεση η δυνατότητα, σε πολύ συγκεκριμένες περιπτώσεις, για μία ημέρα έκτακτης εργασίας, ενώ παραμένει σε ισχύ η δυνατότητα για τετραήμερη εργασία και για άλλες ευέλικτες –για τους εργαζόμενους– μορφές εργασίας, οι οποίες έχουν ήδη θεσπιστεί.
Η διάταξη ψηφίστηκε στον νόμο 5053/2023 (άρθρα 25 και 26) με στόχο να καλύψει έκτακτες ανάγκες σε προσωπικό από τις βιομηχανίες σε περιόδους εντατικοποίησης της παραγωγής. Για τον λόγο αυτόν προβλέπεται ρητά ότι χρήση της εβδομαδιαίας εργασίας 6 ημερών δεν μπορούν να κάνουν όλες οι επιχειρήσεις, αλλά μόνον εκείνες συνεχούς λειτουργίας.
Στην ίδια κατηγορία κατατάσσει ο νόμος και τις επιχειρήσεις (του βιομηχανικού-μεταποιητικού κλάδου) που δεν είναι μεν εξ αντικειμένου συνεχούς λειτουργίας, αλλά θα μπορούσαν δυνητικά να λειτουργούν με συνεχές ωράριο, δηλαδή με 3 βάρδιες ημερησίως των 8 ωρών η κάθε μια.
Για παράδειγμα, μια επιχείρηση σε τουριστική περιοχή που παρασκευάζει και αγροτικά προϊόντα, τα οποία διαθέτει σε δικά της σημεία πώλησης καθ’ όλη τη διάρκεια του 24ώρου, θα μπορούσε να εφαρμόσει το 6ήμερο.
Η 6ήμερη εργασία δεν αφορά ούτε το Δημόσιο, ούτε τις ΔΕΚΟ, ούτε τις τράπεζες, ενώ ρητά εξαιρούνται οι τουριστικές επιχειρήσεις και ο κλάδος της εστίασης.
Αυστηρές προβλέψεις
Ασφαλιστικές δικλίδες για την εφαρμογή της, η πρόβλεψη ότι ο μέσος εβδομαδιαίος χρόνος εργασίας ανά 4μηνο δεν θα πρέπει να υπερβαίνει το 48ωρο που ορίζεται από τη νομοθεσία. Στο 48ωρο υπολογίζονται οι 3 ώρες υπερεργασίας την εβδομάδα (από τις 40 ως τις 43) και οι 5 ώρες υπερωριακής απασχόλησης (44η-48η). Εξάλλου, οι αυξημένες ώρες θα υπόκεινται σε έλεγχο της Επιθεώρησης Εργασίας, ώστε να διαπιστώνεται αν δικαιολογούνται.
Την 6ήμερη εργασία θα την αποφασίζει ο εργοδότης δηλώνοντας στην ΕΡΓΑΝΗ τον εργαζόμενο ή τους εργαζόμενους που θα απασχολήσει μια επιπλέον μέρα της εβδομάδας. Η αμοιβή θα έχει προσαύξηση ημερομισθίου 40%, χωρίς να υπερβαίνει το 8ωρο, ενώ απαγορεύονται η υπερεργασία και οι υπερωρίες. Αν η 6η μέρα εργασίας παρέχεται σε ημέρα αργίας ή την Κυριακή ο εργαζόμενος θα παίρνει και την προσαύξηση 75% συν το 40%.
Προβληματισμός και τετραήμερο
Διαφορετικές ερμηνείες και κινδύνους διεύρυνσης της 6ήμερης εργασίας «βλέπουν» οι εργατολόγοι στην απαίτηση του νόμου η προσφυγή στην εξαήμερη απασχόληση να συνδέεται με εξαιρετικές περιπτώσεις, κατά τις οποίες η επιχείρηση παρουσιάζει απρόβλεπτα ιδιαίτερα αυξημένο φόρτο. Στις επιχειρήσεις συνεχούς λειτουργίας, ωστόσο, δεν είναι ξεκάθαρο εάν θα πρέπει να εφαρμοστεί μόνο εάν συντρέχουν έκτακτες προϋποθέσεις ή όχι.
Επίσης, θα πρέπει να ξεκαθαριστεί εάν η δυνατότητα για απασχόληση την έκτη ημέρα πρέπει να προβλέπεται στη σύμβαση εργασίας και κυρίως εάν μπορεί ο εργαζόμενος να αρνηθεί την εργασία του σε περίπτωση που ο εργοδότης ανακοινώσει την υποχρέωση 6ήμερης εργασίας.
Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της Eurostat, η Ελλάδα καταγράφει τη μεγαλύτερη μέση εβδομάδα εργασίας, με τους εργαζόμενους να περνούν κατά μέσο όρο 39,8 ώρες στη δουλειά τους, σε σύγκριση με τις 36,1, που είναι ο μέσος όρος της ΕΕ, ενώ η χώρα μας παρουσιάζει τη χαμηλότερη παραγωγικότητα ανά ώρα εργασίας, 30% χαμηλότερη από τον
ευρωπαϊκό μέσο όρο.
Διεθνείς αναλυτές και ΜΜΕ εκφράζουν προβληματισμό για το μέτρο της 6ήμερης εργασίας, καθώς έρχεται σε αντίθεση με τη γενική τάση μείωσης του εβδομαδιαίου χρόνου εργασίας.
Σε παγκόσμιο επίπεδο, όλο και περισσότερες χώρες εξετάζουν να εφαρμόσουν την 4ήμερη εβδομάδα εργασίας. Πρόσφατα υιοθέτησε το μέτρο η Γαλλία, ενώ το Βέλγιο ήταν η πρώτη χώρα που ενέκρινε τη μειωμένη εβδομάδα εργασίας το 2022.
