Επιχειρηματικός πόλεμος έχει ξεσπάσει λόγω της μεγάλης επιτυχίας του IQOS της Philip Morris International (PMI). Η British American Tobacco (BAT) επιχειρεί να ανακόψει την πορεία του IQOS, το οποίο είναι και το μόνο καπνικό προϊόν χωρίς καύση που έχει λάβει έγκριση για την αγορά των ΗΠΑ, μέσω προσφυγών στην δικαιοσύνη. Μέχρι σήμερα παρόλα αυτά όλες οι αιτήσεις για ασφαλιστικά μέτρα έχουν απορριφθεί.
Ο «πόλεμος» ανάμεσα στις δυο μεγάλες καπνοβιομηχανίες, British American Tobacco (BAT) και Philip Morris International (PMI) ξεκίνησε το 2020 όταν η πρώτη αποφάσισε να στραφεί δικαστικώς κατά της δεύτερης με την κατηγορία ότι αντέγραψε πατέντες που αφορούν τα προϊόντα θέρμανσης καπνού.
Τόσο η PMI όσο και η BAT έχουν λανσάρει τα τελευταία χρόνια στις διεθνείς αγορές συγκεκριμένα προϊόντα τα οποία δεν περιλαμβάνουν τη διαδικασία της καύσης και ως εκ τούτου εμφανίζουν προφίλ μειωμένου κινδύνου, με τον ανταγωνισμό πλέον να εντείνεται και πέραν του προϊόντος.
Η BAT βάσει σχεδίου όπως προκύπτει, καταθέτει ταυτόχρονα αγωγές σε πολλές χώρες όπως το Ηνωμένο Βασίλειο, η Ρουμανία, η Τσεχία, η Πολωνία και η Βουλγαρία. Μέχρι στιγμής, σε όλες τις χώρες που έχουν κατατεθεί ασφαλιστικά μέτρα, έχουν απορριφθεί από τις αρμόδιες δικαστικές αρχές.
Μάλιστα, στο Ηνωμένο Βασίλειο,η BAT έχασε τη δικαστική διαμάχη για τα δικαιώματα πατεντών ευρεσιτεχνίας, καθώς το δικαστήριο (UKHighCourt) απέρριψε την αγωγή της και αποφάσισε στις 9 Μαρτίου υπέρ της Philip Morris International ανακαλώντας τα σχετικά διπλώματα ευρεσιτεχνίας της British American Tobacco.
Εκτιμάται ότι η απόφαση αυτή θα λειτουργήσει ως σημαντικό νομικό πλεονέκτημα υπέρ της PMI και στις άλλες χώρες όπου θα εκδικαστεί η αγωγή της ΒΑΤ.
Ομοίως στη Ρουμανία απορρίφθηκε το αίτημα ασφαλιστικών μέτρων της ΒΑΤ για διακοπή της πώλησης του IQOS και των θερμαινόμενων ράβδων καπνού καθώς οι καταγγελίες της εταιρείας για παραβίαση των διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας από την PMI κρίθηκαν ως ανυπόστατες. Αντίστοιχα απορρίφθηκαν τα αιτήματα της BAT για την έκδοση προσωρινών ασφαλιστικών μέτρων και σε Τσεχία, Βουλγαρία και Πολωνία.
Σημειώνεται πως μετά από πολυετή έλεγχο των επιστημονικών δεδομένων που είχε καταθέσει η καπνοβιομηχανία στον Αμερικανικό Οργανισμό Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA), το IQOS tτης PMI είναι το μοναδικό προϊόν θέρμανσης καπνού που έχει λάβει αδειοδότηση για πώληση στις ΗΠΑ.
«Η κίνηση της ΒΑΤ αποτελεί μέρος μιας ευρύτερης παγκόσμιας στρατηγικής της που αποσκοπεί στην υπονόμευση της κατηγορίας των θερμαινόμενων προϊόντων καπνού, στη οποία η BAT υστερεί σημαντικά εμπορικά ενώ, παράλληλα, προστατεύει την βασική της δραστηριότητα, αυτή των τσιγάρων.» έχει σχολιάσει η PMI.
Την τελευταία δεκαετία, ο χώρος των καπνοβιομηχανιών περνάει ραγδαία φάση μετασχηματισμού επενδύοντας σε έρευνα και ανάπτυξη, ώστε να μπορεί να προσφέρει καλύτερες εναλλακτικές στους καπνιστές και να τους απομακρύνει από τη βλάβη που αποδεδειγμένα προκαλεί το τσιγάρο. Ως αποτέλεσμα παρατηρούνται ανακατατάξεις που σε παλαιότερες εποχές θα φαίνονταν εκτός τόπου αλλά πλέον είναι αναμενόμενες, όπως για παράδειγμα ότι το 2019 η PMI ήταν στο Top-50 ανάμεσα σε όλες τις εταιρείες που κατέθεσαν πατέντες στο Ευρωπαϊκό Γραφείο Πατεντών.
Τα προϊόντα θέρμανσης καπνού των δυο εταιρειών κυκλοφορούν και στην Ελλάδα. Πρώτο κυκλοφόρησε το 2016 από την ΠΑΠΑΣΤΡΑΤΟΣ το IQOS της Philip Morris International και δυο χρόνια αργότερα κυκλοφόρησε το GLO της British American Tobacco. Με βάση τα στοιχεία της Nielsen το τελευταίο τρίμηνο του 2020, το μερίδιο των θερμαινόμενων ράβδων καπνού για το IQOS στην Αττική είναι στο 17,7%, μία ποσοστιαία μονάδα πάνω από το μερίδιο του Marlboro – της πρώτης μάρκας καπνικών προϊόντων στην Ελλάδα, την οποία επίσης εμπορεύεται η PMI ενώ, αντίστοιχα, το μερίδιο των θερμαινόμενων ράβδων καπνού για το GLO στην Αττική υπολογίζεται στο 0,3%.
Επιχειρηματικά η PMI μέσω της θυγατρικής της στην Ελλάδα, την Παπαστράτος, ολοκλήρωσε το 2018 μια μεγάλη επένδυση ύψους 300 εκατομμυρίων ευρώ για τη μετατροπή του εργοστασίου της στον Ασπρόπυργο σε μονάδα αποκλειστικής παραγωγής θερμαινόμενων ράβδων καπνού για το IQOS. Η επένδυση αυτή οδήγησε σε 400 νέες θέσεις εργασίας και σε μεγάλο εξαγωγικό έργο του πλέον του 80% της παραγωγής της. Αντίστοιχα, η BAT ανακοίνωσε πρόσφατα επενδυτικό πλάνο 30 εκατομμυρίων ευρώ για την Ελλάδα με όχημα το τελευταίο μοντέλο προϊόντος θέρμανσης καπνού και τη δημιουργία 200 νέων θέσεων εργασίας όσο προχωράει η ανταπόκριση στο προϊόν της.