Αν κάτι αναδείχθηκε με σαφήνεια το προηγούμενο διήμερο στο Ζάππειο, στο πλαίσιο της 6ης υπουργικής συνάντησης της Διατλαντικής Συνεργασίας για την ενέργεια, είναι η εμφατική επιβεβαίωση των εκτιμήσεων που το τελευταίο διάστημα πληθαίνουν καθώς στην ευρύτερη περιοχή διαμορφώνονται νέες ισορροπίες και ανακατατάξεις στις γεωπολιτικές σχέσεις, με κυρίαρχο παράγοντα την ενέργεια. Ενεργειακοί πόροι, κοιτάσματα, αγωγοί και δίκτυα τροφοδοσίας συνθέτουν μια πολυπαραγοντική εξίσωση, από την οποία θα προκύψουν οι νέες ισορροπίες δυνάμεων.
Η Αθήνα επιδιώκει μέσα σε αυτό το ρευστό και υπό διαμόρφωση περιβάλλον να αξιοποιήσει τα μέγιστα οφέλη, ενισχύοντας τη γεωπολιτική σημασία της χώρας και των ενεργειακών υποδομών της για την ενεργειακή ασφάλεια της Ευρώπης. Οι εν λόγω εξελίξεις δείχνουν να επιταχύνονται, υπό την επιρροή της αμερικανικής παρέμβασης, η οποία επικεντρώνει το ενδιαφέρον της στη νοτιοανατολική Ευρώπη και την Ανατολική Μεσόγειο. Εκεί, δεν αποκλείεται να δρομολογηθούν ευρύτερες διευθετήσεις και να επιχειρηθεί η επίλυση γεωπολιτικών εκκρεμοτήτων, με κυρίαρχη αυτή του καθορισμού θαλασσίων ζωνών.
Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, η ελληνική πλευρά επεδίωξε να καταδείξει ότι αποτελεί τον πλέον αξιόπιστο εταίρο και κομβικό δίαυλο για τη διασφάλιση πολυμέρειας ενεργειακών πηγών προς την Ευρώπη. «Η Ελλάδα είναι το φυσικό σημείο εισόδου για το αμερικανικό υγροποιημένο φυσικό αέριο» δήλωσε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης κατά την ομιλία του στη διάσκεψη.
Η επιλογή των Ηνωμένων Πολιτειών να στραφούν στην Ελλάδα ως κόμβο διοχέτευσης του αμερικανικού φυσικού αερίου προς την ευρωπαϊκή αγορά ερμηνεύεται εύκολα. Μην ξεχνα΄με πως η Αλεξανδρούπολη αποτελεί την ιδανική αφετηρία για τον Κάθετο Διάδρομο, έναν αγωγό που θα διασχίζει Βουλγαρία, Ρουμανία, Μολδαβία και θα καταλήγει στην Ουκρανία και δυνητικά στην Πολωνία. Η επιλογή αυτή εντάσσεται στη στρατηγική πολυμέρειας ενεργειακών πηγών, δημιουργώντας έναν εναλλακτικό ενεργειακό διάδρομο που λειτουργεί συμπληρωματικά, αλλά και αυτόνομα από άλλους διαύλους τροφοδοσίας της Ευρώπης με φυσικό αέριο.
Ωστόσο, μια ακόμη αναφορά του κ. Μητσοτάκη «φωτίζει» τα όρια και τις προϋποθέσεις της γεωπολιτικής αναβάθμισης της χώρας ως ενεργειακού κόμβου. «Η απαγόρευση του ρωσικού φυσικού αερίου είναι μια ευκαιρία επανασχεδιασμού του ενεργειακού χάρτη της Νοτιοανατολικής Ευρώπης. Αλλά πρέπει να εφαρμοστεί. Δεν μπορούμε να επιτρέψουμε το ρωσικό φυσικό αέριο να εισέρχεται στην Ευρώπη μέσω Τουρκίας. Διαφορετικά, όλες αυτές οι πρωτοβουλίες θα αποδειχθούν μάταιες».
Η τοποθέτηση του πρωθυπουργού δεν ήταν τυχαία. Η αναφορά του στους δύο Αμερικανούς υπουργούς που παρευρίσκονταν υπογραμμίζει τη σημαντική επιρροή της Ουάσιγκτον στις εξελίξεις. Η Αθήνα γνωρίζει ότι η γεωπολιτική ισχύς που απορρέει από το ενεργειακό εγχείρημα εξαρτάται από τη συνέπεια στην απαγόρευση του ρωσικού φυσικού αερίου. Η πλήρης εφαρμογή της θα αυξήσει τη ζήτηση για αμερικανικό LNG, ενισχύοντας τον ρόλο της Ελλάδας και περιορίζοντας τη γεωπολιτική βαρύτητα της Τουρκίας στην ευρωπαϊκή ενεργειακή εξίσωση.
Όλα αυτά, ωστόσο, θα κριθούν στην πράξη, εκεί όπου θα φανεί η πραγματική αξία των σχεδιασμών που βρίσκονται ήδη σε τροχιά υλοποίησης. Στο μεγάλο γεωπολιτικό κάδρο, το ερώτημα παραμένει: πόσο σύντομα θα εκδηλωθούν οι επόμενες κινήσεις στην ενεργειακή και γεωπολιτική σκακιέρα, όπου το παιχνίδι μόλις ξεκινά.
