Τα κράτη-μέλη της ΕΕ αναζητούν την οδό της «κανονικότητας» και αισιοδοξούν ότι πολύ σύντομα οι οικονομίες θα ανακάμψουν. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έλαβε επίσημα σχέδια ανάκαμψης και ανθεκτικότητας από τη Γερμανία και την Ελλάδα. Τα σχέδια αυτά καθορίζουν τις μεταρρυθμίσεις και τα έργα δημόσιων επενδύσεων που σχεδιάζει να υλοποιήσει κάθε κράτος-μέλος με τη στήριξη του Μηχανισμού Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (RRF).
του Κωνσταντίνου Σ. Μαργαρίτη
Ο RRF είναι το κύριο εργαλείο του μέσου NextGenerationEU, του σχεδίου της ΕΕ για να εξέλθει ισχυρότερη από την πανδημία COVID-19. Θα διαθέσει έως και 672,5 δισ. ευρώ για τη στήριξη επενδύσεων και μεταρρυθμίσεων. Το ποσό αυτό κατανέμεται σε επιχορηγήσεις συνολικού ύψους 312,5 δισ. ευρώ και 360 δισ. ευρώ με τη μορφή δανείων. Ο RRF θα διαδραματίσει καίριο ρόλο βοηθώντας την Ευρώπη να βγει ισχυρότερη από την κρίση και διασφαλίζοντας την πράσινη και την ψηφιακή μετάβαση.
Το σχέδιο ανάκαμψης και ανθεκτικότητας της Γερμανίας περιλαμβάνει, μέτρα συνολικού ύψους 27,9 δισ. ευρώ. Η μέγιστη χρηματοδοτική συνεισφορά για επιχορηγήσεις που διατίθεται για τη Γερμανία βάσει του κανονισμού ανέρχεται σε 25,6 δισ. ευρώ. Επειδή το εκτιμώμενο κόστος του γερμανικού σχεδίου είναι υψηλότερο από το ποσό που κατανέμεται στη Γερμανία, κάθε πρόσθετο ποσό θα καλυφθεί από τη Γερμανία.
Το γερμανικό σχέδιο διαρθρώνεται γύρω από έξι προτεραιότητες πολιτικής. Σε αυτές περιλαμβάνονται μεταρρυθμιστικά και επενδυτικά μέτρα που αφορούν τη δράση για το κλίμα και την ενεργειακή μετάβαση, την ψηφιοποίηση της οικονομίας, τις υποδομές και την εκπαίδευση, την κοινωνική συμμετοχή, την ενίσχυση ενός συστήματος υγείας ανθεκτικού σε καταστάσεις πανδημίας, τον εκσυγχρονισμό της δημόσιας διοίκησης και τη μείωση των εμποδίων για τις επενδύσεις. Τα έργα του σχεδίου καλύπτουν ολόκληρη τη διάρκεια ζωής του RRF έως το 2026. Το σχέδιο προτείνει σχέδια και στους επτά ευρωπαϊκούς εμβληματικούς τομείς. Το σχέδιο περιλαμβάνει επίσης τρία σημαντικά έργα κοινού ευρωπαϊκού ενδιαφέροντος (ΣΕΚΕΕ) στους τομείς του υδρογόνου, των υποδομών και υπηρεσιών υπολογιστικού νέφους και της μικροηλεκτρονικής.
Η Ελλάδα έχει ζητήσει στήριξη συνολικού ύψους 30,5 δισ. ευρώ στο πλαίσιο του RRF, εκ των οποίων 17,8 δισ. ευρώ για επιχορηγήσεις και 12,7 δισ. ευρώ για δάνεια.
Το ελληνικό σχέδιο διαρθρώνεται γύρω από τέσσερις πυλώνες: έναν πράσινο, έναν ψηφιακό, έναν που αφορά την απασχόληση, τις δεξιότητες και την κοινωνική συνοχή, και έναν που αφορά τις ιδιωτικές επενδύσεις και τον οικονομικό και θεσμικό μετασχηματισμό. Το σχέδιο προτείνει επενδύσεις και μεταρρυθμίσεις που αφορούν και τους επτά ευρωπαϊκούς εμβληματικούς τομείς.
Θεωρώ ότι η πατρίδα μας θα μπορούσε να συμπεριλάβει στο σχέδιο της περισσότερες επιδοτήσεις και λιγότερα δάνεια. Να δώσει έμφαση στην ανάπτυξη μορφών τουρισμού και πολιτισμού, καθώς και στην ταχύτατη προσέλκυση επενδύσεων, με την ελαχιστοποίηση των γραφειοκρατικών και φορολογικών δεσμεύσεων. Είναι η τελευταία ευκαιρία αυτές οι ενισχύσεις για να αποκτήσει η χώρα δυναμική και ευημερία.
Η Επιτροπή θα αξιολογήσει τα σχέδια εντός του επόμενου διμήνου με βάση τα έντεκα κριτήρια που ορίζονται στον κανονισμό και θα μετατρέψει το περιεχόμενό του σε νομικά δεσμευτικές πράξεις. Η αξιολόγηση αυτή, μεταξύ άλλων, θα εξετάσει κατά πόσον τα σχέδια συμβάλλουν στην αποτελεσματική αντιμετώπιση όλων ή σημαντικού υποσυνόλου των προκλήσεων που προσδιορίζονται στις σχετικές ειδικές ανά χώρα συστάσεις που εκδίδονται στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου.
Η Επιτροπή θα αξιολογήσει επίσης κατά πόσον τα σχέδια αφιερώνουν τουλάχιστον το 37 % των δαπανών σε επενδύσεις και μεταρρυθμίσεις που στηρίζουν τους κλιματικούς στόχους, και το 20 % στην ψηφιακή μετάβαση. Βάσει πρότασης της Επιτροπής, το Συμβούλιο θα έχει στη διάθεσή του, κατά κανόνα, τέσσερις εβδομάδες για να εγκρίνει την πρόταση της Επιτροπής.
Η Επιτροπή έχει πλέον λάβει συνολικά τρία σχέδια ανάκαμψης και ανθεκτικότητας από τη Γερμανία, την Ελλάδα και την Πορτογαλία.
Η Ελλάδα διεκδικεί και προσπαθεί να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις και προκλήσεις των καιρών.