Σενάρια συνεργασίας μεταξύ πολιτικών σχημάτων που κάποτε δεν αντάλλασσαν ούτε καλημέρα (μολονότι ήταν… σύντροφοι) επανέρχονται με νέα δυναμική, καθώς το πολιτικό τοπίο αριστερά του Κέντρου παραμένει ρευστό και, εν πολλοίς, ακέφαλο.
Στο επίκεντρο των συζητήσεων, με αφορμή τη συνεδρίαση της Κεντρικής Επιτροπής της Νέας Αριστεράς αυτό το Σαββατοκύριακο, βρίσκονται φήμες και διερευνητικές επαφές για έναν άτυπο πολιτικό άξονα με επίκεντρο την Πλεύση Ελευθερίας της Ζωής Κωνσταντοπούλου, τον Γιάνη Βαρουφάκη, δυνάμεις της ΑΝΤΑΡΣΥΑ, αλλά και –όσο κι αν μοιάζει παράδοξο– τον Στέφανο Κασσελάκη.
Αν και τίποτε δεν έχει πάρει επίσημο χαρακτήρα, οι συζητήσεις για μια δήθεν «αντισυστημική» συμπόρευση κερδίζουν έδαφος, κυρίως λόγω της φθίνουσας δυναμικής του ΣΥΡΙΖΑ και του ΠΑΣΟΚ και της αδυναμίας τους να λειτουργήσουν ως ελκυστικός πυρήνας για την αντιπολίτευση. Το ενδιαφέρον στρέφεται πλέον σε πρόσωπα και όχι σε κόμματα: η Ζωή, ο Γιάνης, ο Στέφανος. Καθένας με το δικό του κοινό, τον δικό του λόγο, τη δική του πολιτική ατζέντα – και, συχνά, χωρίς σαφή ιδεολογικό προσανατολισμό.
«Ετοιμάζομαι...»
Σε αυτό το φόντο, η Ζωή Κωνσταντοπούλου δηλώνει «παρούσα». Και όχι απλώς παρούσα, αλλά προετοιμασμένη – για την… πρωθυπουργία. Σε συνέντευξή της στην εκπομπή «Αυτοψία» του Αντώνη Σρόιτερ, η πρόεδρος της Πλεύσης Ελευθερίας δήλωσε ευθέως: «Συζητάω με τον εαυτό μου την ιδέα της πρωθυπουργίας. Ετοιμάζομαι κάθε μέρα για τη στιγμή που θα γίνω πρωθυπουργός». Η φράση προκάλεσε ποικίλες αντιδράσεις, αλλά η ίδια επέμεινε: «Δεν δηλώνω ότι είμαι έτοιμη. Δηλώνω ότι ετοιμάζομαι και θα συνεχίσω να ετοιμάζομαι».
Η πρόεδρος του κόμματος που κατόρθωσε να μπει στη Βουλή στις εκλογές του Ιουνίου 2023, μετά από την προηγούμενη αποτυχία των εκλογών του Μαΐου, υποστηρίζει ότι έχει «σχέση ειλικρίνειας με τον κόσμο». Παρουσιάζεται ως η μοναδική «μαχόμενη αντιπολίτευση» μέσα στη Βουλή και τονίζει ότι δεν προσδιορίζεται ούτε δεξιά ούτε αριστερά.
«Είμαι αριστερή στα πιστεύω μου», είπε, «αλλά ο πατριωτισμός δεν είναι προνόμιο κανενός κόμματος». Παρ’ όλα αυτά, απορρίπτει ταμπέλες και επιμένει σε έναν νέο πολιτικό λόγο «που δεν χωρίζει τους πολίτες». Δήλωσε επίσης ότι δεν πιστεύει σε κανένα νόμισμα(!) –ούτε στη δραχμή ούτε στο ευρώ– ενώ ξεκαθάρισε ότι δεν επιθυμεί θέσεις εξουσίας, αλλά «θέσεις ευθύνης».
Στο ερώτημα αν η ίδια ή το κόμμα της θα μπορούσε να συνεργαστεί με άλλα πολιτικά σχήματα, η απάντησή της ήταν αποκαλυπτικά ανοιχτή: δεν το απέκλεισε. Αντιθέτως, ο τόνος της δείχνει διάθεση να διατηρήσει ρόλο ρυθμιστή σε μια ενδεχόμενη νέα ισορροπία δυνάμεων στον χώρο της ριζοσπαστικής –και μετα-ριζοσπαστικής– Αριστεράς. Άλλωστε, το όνομά της έχει αναφερθεί σε κύκλους στελεχών της ΑΝΤΑΡΣΥΑ και σε πρώην βουλευτές του ΜέΡΑ25, ενώ ακόμα και εντός της Κουμουνδούρου υπάρχουν φωνές που βλέπουν θετικά μια πολιτική «ανασύνταξη» με τη Ζωή στο τραπέζι.
Και ενώ η Πλεύση Ελευθερίας επιχειρεί να ενισχύσει το πολιτικό της προφίλ με περιοδείες και μιντιακές εμφανίσεις, στον ΣΥΡΙΖΑ και τη Νέα Αριστερά βρίσκεται σε εξέλιξη μια προσπάθεια συνεννόησης – ή τουλάχιστον αποκλιμάκωσης της έντασης. Οι τηλεοπτικές παρεμβάσεις Ευκλείδη Τσακαλώτου και Παύλου Πολάκη άνοιξαν ξανά τον διάλογο (και τις πληγές) του 2023. Ο πρώτος προειδοποίησε ότι «η εμπιστοσύνη προϋπάρχει του συμβολαίου», καταγγέλλοντας τοξικότητα από πλευράς Κουμουνδούρου. Ο δεύτερος επανέφερε τα γνωστά του προγραμματικά σημεία και έκανε ανοιχτό κάλεσμα για συγκλίσεις –ακόμα και με την Πλεύση– με βασική προϋπόθεση την «ανιδιοτελή» επιστροφή στελεχών και όχι τη νομή εξουσίας.
Στο εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ, οι συζητήσεις συνεχίζονται ενόψει του Συνεδρίου του Ιουνίου. Η ηγεσία Φάμελλου αναζητά τρόπους ενίσχυσης της παρουσίας του κόμματος ως αξιωματικής αντιπολίτευσης και στο πλαίσιο αυτό η σύμπραξη με τη Νέα Αριστερά θεωρείται από πολλούς στρατηγικά χρήσιμη. Ωστόσο, η αντιπαράθεση Φάμελλου-Πολάκη για τον τρόπο προσέγγισης της διάσπασης δείχνει ότι ακόμα δεν υπάρχει κοινή γραμμή.
Το βέβαιο είναι πως η πολιτική κινητικότητα στον χώρο της Αριστεράς δεν έχει κοπάσει. Αντιθέτως, αναζωπυρώνεται, με παίκτες παλιούς, νέους και… αναβαπτισμένους. Το αν αυτές οι κινήσεις θα οδηγήσουν σε κάτι σταθερό ή απλώς θα μείνουν ως ακόμα ένα κεφάλαιο στη μακρά ιστορία των αποτυχημένων συμπράξεων της Αριστεράς, μένει να φανεί…
