Η στρατιωτική παρέλαση του Σι Τζινπίνγκ στο Πεκίνο, διάρκειας 70 λεπτών, και η ταυτόχρονη παρουσία των ηγετών Βλαντίμιρ Πούτιν και Κιμ Γιονγ Ουν, στέλνει ένα ισχυρό και σαφές μήνυμα προς τον κόσμο και ιδιαίτερα προς τις ΗΠΑ: η Κίνα δεν προβάλλει μόνο στρατιωτική και οικονομική ισχύ, αλλά και ικανότητα να σχηματίζει συμμαχίες που αμφισβητούν την αμερικανική κυριαρχία. Η πολιτική «Πρώτα η Αμερική» του Ντόναλντ Τραμπ, σε συνδυασμό με τον οικονομικό εθνικισμό και τη στρατηγική απομάκρυνσης από διεθνείς θεσμούς, έχει αφήσει ένα επικίνδυνο κενό, το οποίο η Κίνα, με τη στήριξη της Ρωσίας και της Βόρειας Κορέας, εκμεταλλεύεται με ταχύτητα και αποφασιστικότητα.
Η πρόσφατη σύνοδος της Αλάσκας αποκάλυψε την αδυναμία των ΗΠΑ να επιβάλουν τις θέσεις τους απέναντι στη Ρωσία, ειδικά στο ζήτημα του πολέμου στην Ουκρανία. Αντί να ασκήσουν πραγματική πίεση, οι αμερικανικές προσπάθειες φάνηκαν αδύναμες και αμήχανες, γεγονός που ενίσχυσε την αυτοπεποίθηση της Ρωσίας, αλλά και της Κίνας και της Βόρειας Κορέας. Η αμερικανική αδυναμία να καθορίσει τα αποτελέσματα της συνόδου επιβεβαίωσε στους τρεις ηγέτες ότι μπορούν να προωθούν τις δικές τους στρατηγικές χωρίς ουσιαστικό περιορισμό από τη Δύση, αυξάνοντας έτσι το γεωπολιτικό τους πλεονέκτημα.
Η γεωπολιτική σημασία αυτών των γεγονότων είναι πολλαπλή. Η στρατιωτική ενίσχυση της Κίνας, η στενή διπλωματική συνεργασία με τη Ρωσία και η παρουσία της Βόρειας Κορέας στην παρέλαση δημιουργούν ένα «τρίγωνο ισχύος» που αμφισβητεί ευθέως την αμερικανική ηγεμονία. Η νέα αυτή συμμαχία προωθεί κανόνες που βασίζονται στην ωμή ισχύ, την οικονομική ανάπτυξη και τη στρατιωτική παρουσία, αντί για τις παραδοσιακές δυτικές αξίες όπως η εδαφική ακεραιότητα και τα ανθρώπινα δικαιώματα. Η Δύση, και ειδικά οι ΗΠΑ, αντιμετωπίζουν πολλαπλούς κινδύνους: περιορισμό της επιρροής τους σε κρίσιμες περιοχές, αποδυνάμωση παραδοσιακών συμμαχιών και αυξανόμενη αβεβαιότητα στον τρόπο που διαμορφώνεται η παγκόσμια τάξη.
Η στρατιωτική ισχύς και η διπλωματική τακτική
Η παρέλαση στο Πεκίνο απέδειξε ότι η στρατιωτική ισχύς της Κίνας δεν είναι μόνο συμβολική. Η παρουσία Πούτιν και Κιμ δείχνει ότι η στρατηγική συμμαχία των τριών αυτών δυνάμεων μπορεί να περιορίσει ουσιαστικά την επιρροή της Δύσης στην Ανατολική Ασία και πέραν αυτής. Η δημόσια φιλία Σι – Πούτιν και η υποστήριξη του Κιμ δημιουργούν ένα ισχυρό γεωπολιτικό μήνυμα: οι αυταρχικές δυνάμεις είναι ενωμένες απέναντι στις αμερικανικές προσπάθειες, οι οποίες φαίνονται αναποτελεσματικές ακόμη και σε μια κρίσιμη σύνοδο όπως αυτή της Αλάσκας.
Οι οικονομικοί κίνδυνοι για τη Δύση
Η πολιτική δασμών και ο εσωτερικός οικονομικός εθνικισμός των ΗΠΑ, αντί να ενισχύουν την αμερικανική επιρροή, ωθούν χώρες όπως η Ινδία να αναζητήσουν εναλλακτικές σχέσεις με την Κίνα και την Ανατολική Ασία. Αυτό περιορίζει την επιρροή της Δύσης σε κρίσιμες αγορές και ενισχύει το οικονομικό και διπλωματικό πλεονέκτημα της Κίνας, δημιουργώντας ένα περιβάλλον όπου η νέα τάξη πραγμάτων καθορίζεται από αυταρχικές δυνάμεις αντί για δυτικές αξίες και θεσμούς.
Η νέα παγκόσμια τάξη υπό αυταρχικές δυνάμεις
Η συνεργασία Κίνας, Ρωσίας και Βόρειας Κορέας διαμορφώνει μια νέα γεωπολιτική πραγματικότητα: η στρατιωτική ισχύς, η οικονομική ανάπτυξη και η διπλωματική αποφασιστικότητα υπερτερούν των παραδοσιακών δυτικών κανόνων. Η Δύση κινδυνεύει να βρεθεί σε μειονεκτική θέση, καθώς οι παραδοσιακές στρατηγικές συμμαχίες και οι διεθνείς θεσμοί χάνουν αποτελεσματικότητα, αφήνοντας ανοιχτό πεδίο για τις αυταρχικές δυνάμεις να διαμορφώσουν την ατζέντα σε κρίσιμες περιοχές του κόσμου.
Οι κίνδυνοι για την ασφάλεια της Δύσης
Η στρατιωτική και διπλωματική συμμαχία Κίνας, Ρωσίας και Βόρειας Κορέας δημιουργεί άμεσες προκλήσεις για τη Δύση. Η ενίσχυση στρατιωτικών δυνατοτήτων και η προώθηση εναλλακτικών κανόνων παγκόσμιας τάξης σημαίνει ότι οι παραδοσιακές στρατηγικές συμμαχίες, όπως το NATO, θα χρειαστεί να επαναπροσδιορίσουν τη στρατηγική τους. Η αδυναμία των ΗΠΑ στη σύνοδο της Αλάσκας αποτελεί προειδοποίηση ότι η Δύση μπορεί να βρεθεί να αντιδρά εκ των υστέρων, ενώ οι αυταρχικές δυνάμεις ενισχύουν τη θέση τους.
Η Δύση σε δοκιμασία
Η στρατιωτική παρέλαση στο Πεκίνο, η διπλωματική παρουσία Πούτιν και Κιμ, και η αδυναμία των ΗΠΑ να επιβάλουν τις θέσεις τους στη σύνοδο της Αλάσκας υπογραμμίζουν ότι η Κίνα, μαζί με Ρωσία και Βόρεια Κορέα, διαμορφώνει μια νέα παγκόσμια τάξη που αμφισβητεί την αμερικανική κυριαρχία. Οι ΗΠΑ και η Δύση βρίσκονται σε δοκιμασία: είτε θα προσαρμοστούν γρήγορα στις νέες ισορροπίες είτε θα παρακολουθήσουν την αναδιαμόρφωση της παγκόσμιας τάξης υπό αυταρχικές δυνάμεις που προβάλλουν δύναμη και στρατηγική αποφασιστικότητα. Η σύνοδος της Αλάσκας έδειξε ότι η Δύση δεν μπορεί πλέον να θεωρεί δεδομένη την επιρροή της, και οι τρεις δυνάμεις εκμεταλλεύονται την αδυναμία αυτή με σαφή γεωπολιτικό όφελος.
