Η αντιπαράθεση γύρω από το ΕΣΥ συνεχίζεται με έντονη τοξικότητα και τον Άδωνι Γεωργιάδη να σηκώνει το γάντι απέναντι σε όσους, όπως λέει, επενδύουν συστηματικά στην καταστροφολογία. Ο υπουργός Υγείας μιλά για μια «συμμορία της μιζέριας», που στόχο έχει όχι να βελτιώσει την εικόνα του δημόσιου συστήματος, αλλά να το εμφανίσει ως καταρρέον για λόγους καθαρά πολιτικούς και συνδικαλιστικούς.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα, όταν ο Άδωνις Γεωργιάδης χθες, στον αέρα τηλεοπτικής εκπομπής, πήρε το κινητό του, άνοιξε την εφαρμογή myHealth app και έκλεισε ραντεβού με γαστρεντερολόγο μέσα σε λίγα δευτερόλεπτα. Αφορμή ήταν μια από τις συνηθισμένες καταγγελίες ότι οι πολίτες «δεν βρίσκουν γιατρό», ότι «το σύστημα δεν δουλεύει».
Κίνηση με σημασία
Ο υπουργός θέλησε να δείξει ζωντανά πως η καταγγελία δεν ευσταθούσε, αλλά αποτελούσε μια ακόμη ψηφίδα στο αφήγημα της μιζέριας που κάποιοι καλλιεργούν συστηματικά. Στην ανάρτησή του μετά το περιστατικό έγραψε ξεκάθαρα ότι σκοπός του ήταν να αποδείξει πως πολλές από τις αρνητικές κριτικές για το ΕΣΥ δεν πηγάζουν από την πραγματικότητα αλλά από πολιτικές και συνδικαλιστικές σκοπιμότητες. Η κίνηση αυτή είχε τη σημειολογία της. Έδειχνε, σύμφωνα με τον ίδιο, ότι απέναντι στη ρητορική της απαξίωσης μπορείς να αντιτάξεις το αυτονόητο: τα δεδομένα και τα αποτελέσματα. Γιατί, όπως λέει ο υπουργός, η «συμμορία της μιζέριας» δεν συγκινείται από αριθμούς, χειρουργεία, ψηφιακές εφαρμογές ή νέες υποδομές. Συγκινείται μόνο από το διαρκές αφήγημα της κατάρρευσης, που λειτουργεί ως εργαλείο πολιτικής φθοράς.
Σε αυτή τη σκοπιά εντάσσεται και η κριτική για τον περίφημο δείκτη ικανοποίησης της Eurostat. Η Ελλάδα κατατάσσεται χαμηλά σε αυτόν τον δείκτη από τότε που μετριέται, δηλαδή από το 2015. Όμως πρόκειται για έναν δείκτη που δεν μετρά αντικειμενικές αναμονές ή ποιοτικά δεδομένα, αλλά την υποκειμενική αίσθηση των πολιτών για το αν το σύστημα ανταποκρίθηκε στις προσδοκίες τους. Ο Α. Γεωργιάδης το χαρακτήρισε «δημοσκοπικό εύρημα» και «αδιάφορο πίνακα», θέλοντας να δείξει ότι άλλο πράγμα είναι η πραγματική βελτίωση –η μείωση των αναμονών κατά 60% στα ψυχρά χειρουργεία, ο χρόνος για ραντεβού με γιατρό που από μήνες έγινε μέρες– κι άλλο η εντύπωση που καλλιεργείται σε ένα περιβάλλον όπου η δημόσια συζήτηση είναι γεμάτη από διαρκείς καταγγελίες.
Από τη «συμμορία της μιζέριας» δεν γλιτώνουν ούτε οι ανακαινίσεις νοσοκομείων. Όταν εγκαινιάζονται νέοι όροφοι ή αγοράζεται εξοπλισμός εκατοντάδων εκατομμυρίων, η αντίδραση είναι ότι «τα ντουβάρια δεν θεραπεύουν». Αν όμως υπάρξει βλάβη σε μια υποδομή, το αφήγημα αλλάζει σε «το ΕΣΥ έχει εγκαταλειφθεί στο έλεος του χρόνου».
Το ίδιο μοτίβο συναντάται σε όλα τα πεδία. Όταν εφαρμόστηκαν απογευματινά χειρουργεία, το επιχείρημα ήταν ότι πρόκειται για «ιδιωτικοποίηση». Όταν θεσπίστηκαν κίνητρα για γιατρούς στα περιφερειακά νοσοκομεία, η αντίδραση ήταν ότι δεν θα βρουν ανταπόκριση. Κι όμως, τα στοιχεία δείχνουν κάλυψη στο 82% των κενών θέσεων και τις μικρότερες ελλείψεις σε τουριστική περίοδο μετά το 2010. Όταν δόθηκε η δυνατότητα παράλληλης άσκησης ιδιωτικού έργου στους γιατρούς του ΕΣΥ, η καταγγελία ήταν ότι θα μειωθεί η παραγωγικότητά τους. Κι όμως, το 2024 καταγράφηκαν πάνω από 500.000 χειρουργεία, αριθμός-ρεκόρ!
Την ίδια στιγμή, τα στοιχεία μιλούν για ένα ΕΣΥ που σήμερα διαθέτει διπλάσιους πόρους από ό,τι πριν λίγα χρόνια, περισσότερους εργαζόμενους, περισσότερα χειρουργεία, μικρότερες αναμονές και μια σειρά από ψηφιακές υπηρεσίες που το φέρνουν στην πρωτοπορία της Ευρώπης.
Κι όμως, βελτιώνεται
Στην πραγματικότητα, η αντιπαράθεση δεν αφορά μόνο την κατάσταση του ΕΣΥ, αλλά και το ποιος θα επιβάλει το αφήγημα. Η κυβέρνηση προβάλλει ως δεδομένο ότι το σύστημα βελτιώνεται, επενδύει σε έργα και προσωπικό, διατείνεται ότι είναι σε μια αρκετά καλή στιγμή, σε σχέση τουλάχιστον με το παρελθόν. Η αντιπολίτευση, αντίθετα, έχει επενδύσει πολιτικά στη μόνιμη εικόνα της κατάρρευσης.
Όσο η κυβέρνηση συνεχίζει να παρουσιάζει στοιχεία και έργο, τόσο πιο έντονη θα γίνεται η τοξικότητα από τη «συμμορία της μιζέριας». Και όσο το ΕΣΥ βελτιώνεται στην πράξη, τόσο πιο δύσκολο θα είναι να συντηρείται η εικόνα ενός συστήματος που καταρρέει. Γιατί, όπως φαίνεται, η πραγματική μάχη δεν είναι μόνο για την Υγεία, για την οποία κάποιοι δήθεν… κόπτονται, αλλά για το αν επικοινωνιακά θα επιβάλουν τη δική τους άποψη.
