Ενώ η σύγκρουση Ισραήλ– Ιράν μπήκε σήμερα στη δεύτερη εβδομάδα της, ο Ντόναλντ Τραμπ αποφάσισε να καθυστερήσει τις αποφάσεις για εμπλοκή ή μη των ΗΠΑ. Ο Αμερικανός πρόεδρος άφησε «παράθυρο» δύο εβδομάδων προκειμένου να αποφασίσει τις επόμενες κινήσεις του.
Εν τω μεταξύ, εν μέσω εκατέρωθεν πληγμάτων, κινητικότητα υπάρχει τις τελευταίες ώρες στο πεδίο της διπλωματίας, όπου οι υπουργοί Εξωτερικών Γερμανίας, Γαλλίας και Βρετανίας συναντώνται στην Ελβετία με τον Ιρανό ομόλογό τους.
Η συνάντηση είναι μέρος πυρετώδους προσπάθειας των ευρωπαϊκών κυβερνήσεων να βρουν διπλωματική λύση στον πόλεμο, προτού η Αμερική τον μετατρέψει σε κάτι που φοβούνται ότι θα μπορούσε να γίνει πολύ μεγαλύτερο και πολύ χειρότερο, σύμφωνα με ανάλυση του Politico.
Το 2015, οι ίδιες αυτές ευρωπαϊκές δυνάμεις -οι λεγόμενες E3- έπαιξαν σημαντικό ρόλο στη σύναψη της τελευταίας πυρηνικής συμφωνίας με το Ιράν, του Κοινού Ολοκληρωμένου Σχεδίου Δράσης (JCPOA). Ωστόσο, αυτό συνέβη υπό την κυβέρνηση του Μπαράκ Ομπάμα, ενώ ο Τραμπ τάχθηκε κατά της συμφωνίας και απέσυρε τις ΗΠΑ από αυτήν το 2018.
Έκτοτε, η Ευρώπη αγωνίζεται να κάνει τη φωνή της να ακουστεί σε θέματα που αφορούν το Ιράν.
Ευρωπαίοι αξιωματούχοι ελπίζουν κρυφά να δώσουν στον Τραμπ την ευκαιρία να απομακρυνθεί από την τρέχουσα πορεία του προς τη στρατιωτική δράση. Υπενθυμίζεται πως, τις τελευταίες ημέρες, ο πρόεδρος των ΗΠΑ απείλησε να σκοτώσει τον ανώτατο ηγέτη του Ιράν Αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ και ανακοίνωσε ότι εξετάζει το ενδεχόμενο να χρησιμοποιήσει βόμβες για την καταστροφή των υπόγειων εγκαταστάσεων εμπλουτισμού ουρανίου του Ιράν.
Αξιωματούχοι και διπλωμάτες με καλές διασυνδέσεις στην E3 φοβούνται πως η σύγκρουση θα εξελιχθεί σε πλήρη περιφερειακό πόλεμο αν οι ΗΠΑ εμπλακούν άμεσα.
Ο στόχος της επανάληψης των συνομιλιών με το Ιράν είναι να εξασφαλιστεί ότι η Τεχεράνη θα χρησιμοποιήσει το πυρηνικό της πρόγραμμα μόνο για πολιτικούς σκοπούς, σύμφωνα με αξιωματούχο από χώρα της E3. «Αυτό ακριβώς ήταν το σημείο στο οποίο βρισκόμασταν με τις διαπραγματεύσεις… οι οποίες έχουν εκτροχιαστεί λόγω της δραστηριότητας του Ισραήλ» υποστήριξε ο αξιωματούχος.
Ωστόσο, προέβλεψε ότι οι συνομιλίες που θα πραγματοποιηθούν σήμερα είναι απίθανο να καταλήξουν σε οριστικό συμπέρασμα, παρά την προσπάθεια του Γάλλου προέδρου, Εμανουέλ Μακρόν, να αναδειχθεί σε «ειρηνοποιό».
Ο τελευταίος, μάλιστα, προέβη σε σχετικές δηλώσεις το μεσημέρι της Παρασκευής (20/6), κάνοντας γνωστή την πρόταση των Ευρωπαίων προς την Τεχεράνη.
Σύμφωνα με τον Μακρόν, η πρόταση αποτελείται από τέσσερα βασικά στοιχεία:
Την επανέναρξη των εργασιών του Διεθνούς Οργανισμού Ατομικής Ενέργειας (ΔΟΑΕ) του ΟΗΕ με στόχο τον «μηδενικό εμπλουτισμό» ουρανίου.
Την εποπτεία των δραστηριοτήτων του Ιράν στον τομέα των βαλλιστικών πυραύλων.
Τον τερματισμό της χρηματοδότησης των ένοπλων οργανώσεων της περιοχής από την Τεχεράνη.
Την απελευθέρωση των «ομήρων» από το Ιράν (αναφορά στους αλλοδαπούς που κρατούνται σε ιρανικές φυλακές).
«Το Ιράν πρέπει να δείξει ότι είναι πρόθυμο να συμμετάσχει στις διαπραγματεύσεις στο πλαίσιο που προτείνουμε» δήλωσε ο Μακρόν στους δημοσιογράφους.
Σε μια πρώτη αντίδραση, ανώτερος Ιρανός αξιωματούχος δήλωσε στο Reuters ότι το Ιράν είναι έτοιμο να συζητήσει περιορισμούς στον εμπλουτισμό του ουρανίου, αλλά πρόσθεσε ότι η προοπτική μηδενικού εμπλουτισμού θα απορριπτόταν αναμφίβολα, ειδικά ενώ το Ισραήλ επιτίθεται στο Ιράν.
Η δήλωση αυτή πραγματοποιήθηκε λίγο πριν τη συνάντηση μεταξύ των υπουργών Εξωτερικών από το Ηνωμένο Βασίλειο, τη Γαλλία και τη Γερμανία με τον Ιρανό ομόλογό τους, Αμπάς Αραγατσί
