Στην Ελλάδα δεν υπάρχει πρόβλημα επάρκειας αγαθών, ξεκαθαρίζει ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων Γιώργος Γεωργαντάς. Τονίζει ωστόσο ότι ένας ενδεχόμενος επισιτιστικός κίνδυνος, ως αποτέλεσμα της πολύμηνης ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία, θα πρέπει να αντιμετωπιστεί όχι μόνο σε εθνικό αλλά σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Ο κ. Γεωργαντάς, στη συνέντευξή του στο «m», περιγράφει όλους τους άξονες στους οποίους θα κινηθεί η κυβέρνηση για τη στήριξη του αγροτικού και κτηνοτροφικού τομέα και αναλύει τα μέτρα που έχει λάβει ήδη το υπουργείο για να αμβλύνει, όσο είναι δυνατόν περισσότερο, τις επιπτώσεις της κρίσης στον πρωτογενή τομέα.
Στη Ντόρα Κουτροκόη
Ακούγοντας τον πρωθυπουργό να ανακοινώνει, μεταξύ άλλων μέτρων, την καταβολή του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης για το πετρέλαιο στους αγρότες νωρίτερα, το μυαλό όλων μας πήγε αμέσως σε πρόωρες εκλογές. Υπάρχει κάποιος άλλος λόγος για αυτήν την επίσπευση;
Δεν υπάρχει καμία σχέση της σεναριολογίας για πρόωρες εκλογές με την επίσπευση καταβολής της επιστροφής του ΕΦΚ στο αγροτικό πετρέλαιο. Η κυβέρνηση γνωρίζει καλά πόσο μεγάλες δυσκολίες περνούν οι αγρότες μας με την αύξηση του κόστους παραγωγής ύστερα από την ενεργειακή κρίση και τον πόλεμο στην Ουκρανία. Αν μπορούσαμε τεχνικά, θα καταβάλαμε την επιστροφή του ΕΦΚ και νωρίτερα. Από τη στιγμή που μπορούμε, μέσω της επιστροφής του συγκεκριμένου φόρου, να προσφέρουμε μια ανάσα στους αγρότες μας, τώρα που το έχουν ανάγκη, γιατί να μην το πράξουμε. Είναι, άλλωστε, κάτι που και οι ίδιοι το ζητούσαν.
Ποιες είναι οι σημαντικότερες επιπτώσεις του πολέμου στην Ουκρανία στον αγροδιατροφικό τομέα στη χώρα μας;
Οι επιπτώσεις στη χώρα μας από τον πόλεμο στην Ουκρανία εντοπίζονται κυρίως στον ενεργειακό τομέα καθώς και στον τομέα των πρώτων υλών στην αγροτική παραγωγή, που έχουν αποτέλεσμα την αύξηση του κόστους παραγωγής. Πολιτικά η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία επανέφερε τη νοοτροπία του αναθεωρητισμού στο διεθνές πολικό σκηνικό, η οποία, όμως, μπορεί να καταστεί καταστροφική για την παγκόσμια γεωπολιτική και οικονομική ισορροπία. Σε συνδυασμό με την επιδεινούμενη κλιματική κρίση ενίσχυσε τον επισιτιστικό κίνδυνο για πολλές περιοχές του πλανήτη, οι οποίες είχαν άμεση εξάρτηση από τις εξαγωγές δημητριακών των εμπόλεμων χωρών. Η Ελλάδα δεν αντιμετωπίζει επισιτιστικό πρόβλημα, ωστόσο η αντιμετώπιση του κινδύνου πρέπει να γίνει σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο, αφού όταν ένα πρόβλημα γίνεται παγκόσμιο επιδρά σε όλους.
Ποιος είναι ο σχεδιασμός του υπουργείου για μία πιθανή κρίση στην επάρκεια αγαθών; Ιδιαίτερα για τα σιτηρά υπάρχει plan b; Η Ελλάδα εμφανίζει έλλειμμα στο μαλακό σιτάρι. Πώς θα καλυφθούν αυτές οι ανάγκες;
Η Ελλάδα, από την πρώτη στιγμή του πολέμου, απευθύνθηκε σε χώρες παραγωγούς δημητριακών, προκειμένου να καλύψει τις εισαγωγές από τις εμπόλεμες χώρες. Ηδη το μεγαλύτερο μέρος καλύπτεται με εισαγωγές από τη Βουλγαρία, αλλά και άλλες ευρωπαϊκές χώρες όπως η Ρουμανία, η Γερμανία, η Ουγγαρία και η Γαλλία αλλά και χώρες εκτός ΕΕ, όπως είναι ο Καναδάς. Παράλληλα όμως φροντίσαμε να δώσουμε κίνητρα στους αγρότες μας να αυξήσουν την παραγωγή σε μαλακό σιτάρι, καλαμπόκι και ηλιέλαιο, ώστε να μειωθεί η εξάρτηση της χώρας μας από τις εισαγωγές. Με ενέργειές μας το μαλακό σιτάρι και το καλαμπόκι εντάσσονται στις συνδεδεμένες καλλιέργειες ενώ προσωπικά ζήτησα από τους παραγωγούς ηλίανθου να αυξήσουν την παραγωγή τους. Σε κάθε περίπτωση, έχουμε εξασφαλίσει για τους αγρότες μας, που έχουν εντάξει εκτάσεις τους στο πρόγραμμα αγρανάπαυσης, τη δυνατότητα να καλλιεργήσουν αυτές τις εκτάσεις χωρίς να χάσουν τα προνόμια που προσφέρει το πρόγραμμα. Τέλος, θέλω να επαναλάβω ότι πρόβλημα επάρκειας αγαθών δεν τίθεται για τη χώρα μας. Η εφοδιαστική αλυσίδα λειτουργεί κανονικά και έχουμε λάβει μέτρα προς αυτήν την κατεύθυνση. Ανάμεσα σε αυτά είναι η καταγραφή ανά πενθήμερο των αποθεμάτων για να αποφεύγονται φαινόμενα αισχροκέρδειας.
«Καμπανάκι» κινδύνου χτυπούν και οι κτηνοτρόφοι για τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν στις κτηνοτροφικές μονάδες. Οι τιμές των ζωοτροφών έχουν τριπλασιαστεί ενώ εξίσου έχουν αυξηθεί το ενεργειακό κόστος, οι τιμές των καυσίμων και των λιπασμάτων. Θα υπάρξει νέα ειδική μέριμνα;
Είναι αλήθεια ότι ο τομέας της κτηνοτροφίας έχει πληγεί αρκετά. Οι κτηνοτρόφοι απολαμβάνουν κι αυτοί τα οφέλη των μέτρων για τον γενικό πληθυσμό. Παράλληλα, έχουν χρηματοδοτηθεί με 50 εκατ. ευρώ για αγορά ζωοτροφών από εθνικούς πόρους. Τις επόμενες ημέρες αναμένεται να υπάρξει και επιπλέον χρηματοδότηση από ευρωπαϊκούς πόρους. Περίπου 100 εκατ. ευρώ θα διατεθούν από το Αποθεματικό Κρίσεων της ΕΕ και από μεταφορά πόρων από τον Πυλώνα ΙΙ της ΚΑΠ για να στηριχθεί η ελληνική παραγωγή. Το μεγαλύτερο μέρος του ποσού θα μεταφερθεί στην κτηνοτροφία. Θυμίζω επίσης ότι η επιστροφή του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης για το αγροτικό πετρέλαιο ισχύει και για τους κτηνοτρόφους, καθώς και η επιδότηση των 15 λεπτών στο diesel στην αντλία. Και φυσικά μην ξεχνάτε ότι έχουμε μειώσει στο 6% τον ΦΠΑ στις ζωοτροφές και στα λιπάσματα, ενώ και για τους κτηνοτρόφους ισχύουν όλα τα μέτρα που αφορούν στον γενικό πληθυσμό. Συμπερασματικά επισημαίνω ότι το ΥπΑΑΤ παρακολουθεί την εξέλιξη του προβλήματος και λαμβάνει συνεχώς μέτρα για να αμβλύνει, όσο είναι δυνατόν περισσότερο, τις επιπτώσεις της κρίσης στον πρωτογενή τομέα.
Ο οικογενειακός προϋπολογισμός «περνάει» δύσκολα, το κόστος ζωής έχει εκτοξευτεί λόγω των αυξήσεων στις τιμές των προϊόντων στο σουπερμάρκετ. Γιατί δεν προχωράτε τελικά στη μείωση του ΦΠΑ στα τρόφιμα;
Η μείωση του ΦΠΑ στα τρόφιμα είναι ένα μέτρο που μελετά το οικονομικό επιτελείο. Σας θυμίζω ότι τα περισσότερα μέτρα που λαμβάνονται είναι στοχευμένα προς την κατεύθυνση να ενισχύσουν τα χαμηλά και μεσαία εισοδήματα και όχι τα υψηλά εισοδήματα. Οι αποφάσεις λαμβάνονται από τον πρωθυπουργό και το οικονομικό επιτελείο τη στιγμή που πρέπει. Αποτελεί απόφαση του πρωθυπουργού να στηρίξει την ελληνική οικογένεια μέσα σε αυτήν την πρωτόγνωρη κρίση που βιώνουμε.
Εφόσον υπάρξει επιπλέον δημοσιονομική δυνατότητα, ποια είναι η προτεραιότητα του υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων;
Στόχος μας είναι να παραμείνει ο αγρότης στο χωράφι και στην κτηνοτροφική μονάδα του. Πρέπει με κάθε τρόπο όχι απλώς να διατηρήσουμε τα επίπεδα παραγωγής των προηγουμένων ετών αλλά και να τα αυξήσουμε. Με τον τρόπο αυτόν θα μειώσουμε την εξάρτηση της χώρας μας από εισαγωγές και θα καταφέρουμε να διατηρήσουμε την κοινωνική συνοχή στην Ελλάδα. Ζούμε σε περίοδο που η μια κρίση διαδέχεται την άλλη και όλες μαζί καταλήγουν να επηρεάζουν τον πρωτογενή τομέα. Χωρίς παραγωγή όμως δεν μπορεί να λειτουργήσει η οικονομία, ούτε φυσικά να ενισχυθεί η μεγαλύτερη βιομηχανία που διαθέτει η χώρα μας, ο τουρισμός. Αφού η ελληνική διατροφή είναι μέρος του τουριστικού «πακέτου» που προωθεί η Ελλάδα. Συνεπώς η στήριξη της παραγωγής, σε όλα τα επίπεδα, αποτελεί όρο ομαλής λειτουργίας της οικονομίας μας στο σύνολό της.
Τι κάνετε προς αυτήν την κατεύθυνση, με δεδομένο ότι οι νέοι μας εγκαταλείπουν τον πρωτογενή τομέα;
Αποτελεί επιλογή της κυβέρνησής μας η ενίσχυση της επιχειρηματικότητας και της ανταγωνιστικότητας του πρωτογενούς τομέα, η πράσινη ανάπτυξη, η ενσωμάτωση των νέων τεχνολογιών στην αγροτική παραγωγή, η ενίσχυση της αγροτικής εκπαίδευσης με τη λειτουργία δημοσίων ΙΕΚ για τα αγροτικά επαγγέλματα, η προώθηση των θησαυρών της ελληνικής γης, και κυρίως αποτελεί βασική μας επιλογή, η μετάβαση από το μοντέλο της οικογενειακής εκμετάλλευσης σε αυτό της αγροτικής επιχείρησης και ταυτόχρονα της ενδυνάμωσης των συνεταιριστικών, αγροτικών συλλογικών σχημάτων. Προς αυτήν την κατεύθυνση «τρέχουμε» το πρόγραμμα Νέων Αγροτών ύψους 525 εκατ. ευρώ, όπου κάθε δικαιούχος θα λάβει έως 40.000 ευρώ ενίσχυση και το πρόγραμμα βιολογικής παραγωγής, ύψους 707 εκατ. ευρώ. Επίσης το Πρόγραμμα Γεωργικών Συμβούλων, ύψους 80 εκατ. ευρώ, εφαρμόζεται για πρώτη φορά. Στόχος μας είναι η πλήρης αξιοποίηση των 19,3 δισ. της ΚΑΠ για την ενίσχυση της αγροτικής οικονομίας και των Ελλήνων παραγωγών.
To ΟΣΔΕ ήταν δωρεάν μέσω του gov.gr. Τι ανταπόκριση υπήρξε και γιατί, αλήθεια, δεν γινόταν πριν;
Η ανταπόκριση είναι μεγάλη. Ηδη πλησιάζουμε τις 500.000 οριστικές δηλώσεις και πιστεύω ότι μέχρι 14 Ιουλίου η διαδικασία θα έχει ολοκληρωθεί ομαλά. Το νέο σύστημα προσφέρει οικονομία και περισσότερη αξιοπιστία στους αγρότες.
Θα αλλάξει ο κανονισμός του ΕΛΓΑ ώστε οι αποζημιώσεις να είναι δίκαιες αλλά και γρήγορες;
Ο κανονισμός του ΕΛΓΑ θα αλλάξει ώστε να προσαρμοστεί στα νέα δεδομένα που δημιουργεί η κλιματική κρίση. Ο ΕΛΓΑ και η κυβέρνηση στέκονται στο πλευρό των παραγωγών καταβάλλοντας πλέον με ταχύτητα και δικαιοσύνη τις προβλεπόμενες αποζημιώσεις. Ηδη καταβάλλονται αποζημιώσεις για ζημιές που προκάλεσε ο παγετός του Ιανουαρίου 2022. Και σας θυμίζω ότι για το 2021 ο ΕΛΓΑ κατέβαλε για αποζημιώσεις περί τα 350 εκατ. ευρώ, όταν οι εισφορές των ασφαλισμένων ήταν μόνο 158 εκατ. ευρώ. Τα υπόλοιπα 192 εκατ. ευρώ τα κατέβαλε η κυβέρνηση μέσω του προϋπολογισμού, γιατί είναι αποφασισμένη να στηρίξει το εισόδημα των Ελλήνων αγροτών.
Από την έντυπη έκδοση της εφημερίδας “Τo Μanifesto”