Με το Λαϊκό Κόμμα να ετοιμάζεται για μια ακόμα νίκη στις ευρωεκλογές του 2024, εντός του κόμματος βρίσκεται σε εξέλιξη μια συνεχής διαμάχη για την ΕΕ μετά το 2024. Κύριοι εκφραστές της είναι από τη μία ο Μάνφρεντ Βέμπερ και από την άλλη η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, σε έναν ιδιότυπο γερμανικό εμφύλιο.
Γράφει η Ελευθερία Γεωργίου
Ενα περιστατικό έντασης που μεταφέρει το Politico –σε δείπνο μεταξύ τυρού και αχλαδίου στην έδρα του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος– είναι ενδεικτικό της κατάστασης που έχει διαμορφωθεί. Αντικείμενο της κόντρας η περιβαλλοντική πολιτική της ΕΕ. Βέμπερ και Ντερ Λάιεν φαίνεται να έχουν διαφορετικές προτεραιότητες. Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος, αντιλαμβανόμενος τη μετακίνηση της κοινωνίας δεξιότερα, πιέζει και για τη μετακίνηση του κόμματος για να καλύψει εκείνους που δηλώνουν απογοητευμένοι από το μεταναστευτικό και την περιβαλλοντική πολιτική. Η πρόεδρος της Κομισιόν, από την άλλη, επιλέγει να απευθύνεται ως τεχνοκράτης σε μια ευρεία βάση.
Παρά τις διαβεβαιώσεις συνεργατών των δύο ότι οι σχέσεις τους είναι άριστες, η επιλογή του Μάνφρεντ Βέμπερ –μια εβδομάδα μετά το επεισοδιακό δείπνο– να κινηθεί εναντίον της προέδρου στην Κομισιόν πλήττοντας την πράσινη κληρονομιά της, δείχνει πως βρισκόμαστε στην αρχή μια μακράς πορείας εντάσεων.
Προσώρας ο Βέμπερ μοιάζει να έχει το πάνω χέρι καθώς η Φον ντερ Λάιεν εξαρτάται από αυτόν αν αποφασίσει να διεκδικήσει την ανανέωση της θητείας της ενώ ως επικεφαλής μιας ομάδας 176 ευρωβουλευτών εκείνος καθορίζει το μέλλον κάθε ψηφοφορίας.
Ιδεολογική κατεύθυνση
Εκείνο όμως που θα κριθεί από την κόντρα αυτήν είναι η τοποθέτηση της ΕΕ: αν θα βρεθεί πιο δεξιά ή πλησιέστερα στο κέντρο. Ο νικητής της κόντρας θα διαμορφώσει την ιδεολογική κατεύθυνση των Βρυξελλών. «Είναι μια μάχη μεταξύ του Μάνφρεντ Βέμπερ και της Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν», σημείωσε βουλευτής του ΕΛΚ στο Politico. «Θέλει να την ταπεινώσει και να σταματήσει τον υπερβολικό περιβαλλοντισμό στην Επιτροπή. Ο Βέμπερ θέλει να κερδίσει με οποιοδήποτε κόστος».
Η προσπάθειά του να καταρρίψει τον φάκελο για την αποκατάσταση της φύσης τον περασμένο μήνα, το σημαντικό σημάδι της πολιτικής διαμάχης της ΕΕ μέχρι στιγμής φέτος, όχι μόνο αύξησε τις εντάσεις μεταξύ των δύο, αλλά έβλαψε και τους δύο ηγέτες: ο ένας έχασε 15 βουλευτές που δεν ακολούθησαν τη γραμμή που έδωσε, η άλλη πληγώθηκε σοβαρά λίγο προτού χάσει και τον σύμμαχό της Φρανς Τίμερμανς, ο οποίος επιστρέφει στην πολιτική σκηνή της χώρας του.
Ο Μάνφρεντ Βέμπερ στοχεύει να ανακόψει την πτωτική πορεία του Λαϊκού Κόμματος λόγω της μακροχρόνιας κυριαρχίας του και της αναμενόμενης κυβερνητικής φθοράς. Πόσο δε που κερδισμένοι βγαίνουν εκείνοι που βρίσκονται δεξιότερα…
Υπάρχουν και εκείνοι όμως που υποστηρίζουν ότι για τον πρόεδρο του Λαϊκού Κόμματος ήρθε το πλήρωμα του χρόνου να πάρει το αίμα του πίσω για το 2019 όταν δεν προωθήθηκε για πρόεδρος της Κομισιόν. «Είναι ακόμα προσηλωμένος στο να πετύχει τον τελικό στόχο του να είναι πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ή να έχει λόγο ή επιρροή», είπε ένας πρώην αξιωματούχος του ΕΛΚ που συνεργαζόταν στενά με τον Βέμπερ, που επικαλείται το Politico.
Σκωτσέζικο ντους
Πρόσφατα υποστήριξε δημόσια τη Φον ντερ Λάιεν για μια δεύτερη θητεία, αλλά μόνο αφού προηγουμένως εξόργισε το στρατόπεδο της προέδρου λέγοντας ότι η Μέτσολα θα ήταν εξίσου καλή υποψήφια για τη θέση. Εκτός της πράσινης πολιτικής, σημείο τριβής αποτελεί και το μεταναστευτικό. Ενώ εκείνος έχει ταχθεί ξεκάθαρα υπέρ της κατασκευής τείχους στα σύνορα που θα ανακόψει την πορεία των μεταναστών κλείνοντας και το μάτι στην… επαναστατημένη ακροδεξιά, η Φον ντερ Λάιεν αντιτάχθηκε σθεναρά υποστηρίζοντας πιο κεντρώες θέσεις.
Επιπλέον, ο Βέμπερ έτεινε χείρα φιλίας σε ευρωβουλευτές δεξιότερα του ΕΛΚ, όπως εκείνοι του κόμματος της Μελόνι, προβλέποντας πως ο αριθμός τους θα μπορούσε να αυξηθεί στις ευρωεκλογές. «Το επιχείρημά του ήταν ουσιαστικά: ‘‘Ας μιλήσουμε με τα δεξιά κόμματα του ΕΛΚ για θέματα στα οποία μπορούμε να συμφωνήσουμε μαζί τους, να προσπαθήσουμε να πάρουμε ένα κομμάτι από τα όχι και τόσο ακραία άκρα και να τα φέρουμε στο ΕΛΚ’’», είπε στο περιοδικό ο Ράχμαν, διευθύνων σύμβουλος για την Ευρώπη της εταιρείας συμβούλων πολιτικών κινδύνων Eurasia Group.
«Η ιδέα του Βέμπερ έχει ελάχιστη υποστήριξη μεταξύ των ηγετών του ΕΛΚ και το σχέδιό του είναι ουσιαστικά νεκρό», εκτίμησε ο Ράχμαν, λέγοντας ότι η αντιπαράθεση του Βέμπερ με τη Φον ντερ Λάιεν «έχει υπονομεύσει την αξιοπιστία και τη θέση του στο ΕΛΚ». «Η πρόεδρος εκτιμά την ηγεσία και την αναλυτική άποψη του Μάνφρεντ Βέμπερ για σημαντικά ζητήματα όπως ο πόλεμος της Ρωσίας εναντίον της Ουκρανίας. «Απολαμβάνει» τις συναντήσεις της μαζί του «σε μια χαλαρή και ανοιχτή ατμόσφαιρα», σχολίασε συνεργάτης της Φον ντερ Λάιεν.
Ο εκπρόσωπος του Βέμπερ, Dirk Gotink, έγραψε: «Η σχέση μεταξύ της προέδρου της Επιτροπής και του προέδρου Βέμπερ είναι πολύ στενή και οι δύο επικεντρώνονται πλήρως στις τεράστιες πολιτικές, οικονομικές προκλήσεις και προκλήσεις ασφαλείας που αντιμετωπίζει η Ευρώπη». «Η Φον ντερ Λάιεν κάνει εξαιρετική δουλειά ως πρόεδρος της Επιτροπής και ο πρόεδρος υποστηρίζει πολύ την ηγεσία της», πρόσθεσε ο Gotink.
Το πρόβλημα της Φον ντερ Λάιεν είναι ότι αντιμετωπίζει την αμφισβήτηση και μεταξύ των μελών του Λαϊκού Κόμματος που εκφράζουν απόψεις κατά μιας νέας υποψηφιότητάς της. Ο Βέμπερ πάλι βρίσκεται στο στόχαστρο κάποιων που ενοχλούνται για τον διττό ρόλο του: πρόεδρος της κοινοβουλευτικής ομάδας και πρόεδρος του ΕΛΚ.