Η Γερμανία αλλάζει ρότα στο μεταναστευτικό, βάζοντας τέλος στη «fast track» πολιτογράφηση που είχε καθιερώσει η προηγούμενη κυβέρνηση του Όλαφ Σολτς. Η ρύθμιση που έδινε τη δυνατότητα σε ξένους με διακρίσεις να αποκτήσουν τη γερμανική υπηκοότητα σε μόλις τρία χρόνια παραμονής, πλέον καταργείται, με την ελάχιστη περίοδο παραμονής να επιστρέφει στα πέντε χρόνια.
Η απόφαση αυτή, αν και σε μεγάλο βαθμό συμβολική, δείχνει τη στροφή της κυβέρνησης Μερτς προς πιο αυστηρές πολιτικές για τη μετανάστευση και την ενσωμάτωση, σε μια προσπάθεια να περιορίσει την άνοδο της ακροδεξιάς και να καθησυχάσει το συντηρητικό εκλογικό σώμα.
Η προηγούμενη κυβέρνηση συνασπισμού (Σοσιαλδημοκράτες, Πράσινοι, Φιλελεύθεροι) είχε δώσει έμφαση στη γρήγορη ενσωμάτωση μεταναστών, καθιερώνοντας από το καλοκαίρι του 2024 ένα πρωτοποριακό μέτρο: όσοι είχαν να επιδείξουν σημαντικές ακαδημαϊκές ή επαγγελματικές διακρίσεις, ή έντονη κοινωνική δραστηριότητα, μπορούσαν να αποκτήσουν τη γερμανική υπηκοότητα μετά από μόλις τρία χρόνια διαμονής.
Ωστόσο, η απόφαση αυτή είχε δεχθεί σφοδρή κριτική, κυρίως από τους Χριστιανοδημοκράτες και την ακροδεξιά AfD, που ειρωνικά την χαρακτήρισαν «πολιτογράφηση τούρμπο». Τώρα, η νέα κυβέρνηση του Φρίντριχ Μερτς προχωρά στην κατάργηση της συγκεκριμένης ρύθμισης, επιστρέφοντας στα πέντε χρόνια για ειδικές περιπτώσεις πολιτογράφησης, ενώ η γενική διάρκεια παραμονής για την απόκτηση υπηκοότητας παραμένει στα οκτώ χρόνια.
Παράλληλα, το θέμα της διατήρησης ή όχι της διπλής υπηκοότητας βρέθηκε στο «τραπέζι», αλλά τελικά παρέμεινε ως έχει, καθώς πολλές χώρες δεν αφαιρούν την υπηκοότητα από τους πολίτες τους, ακόμη και αν το ζητήσουν.
Αξιοσημείωτο είναι ότι ακόμα και με την προηγούμενη fast track διαδικασία, οι αιτήσεις πολιτογράφησης σε αρκετά κρατίδια καθυστερούσαν υπερβολικά. Σε ορισμένες περιπτώσεις, η αναμονή για απόφαση έφτανε τους 18 μήνες, με κάποιους αιτούντες να προσφεύγουν στη Δικαιοσύνη, καταγγέλλοντας εσκεμμένη καθυστέρηση από τις αρμόδιες υπηρεσίες. Οι αρχές, από την πλευρά τους, απέδωσαν τις καθυστερήσεις στον αυξημένο όγκο αιτήσεων.
Η κυβέρνηση Μερτς, υιοθετώντας μια σκληρότερη στάση στο ζήτημα της μετανάστευσης και της ενσωμάτωσης, δείχνει ότι οι αλλαγές αυτές είναι περισσότερο πολιτικές δηλώσεις παρά πρακτικά μέτρα. Το κυβερνητικό πρόγραμμα, άλλωστε, τιτλοφορείται «Ευθύνη για τη Γερμανία», φράση που ερμηνεύεται από πολλούς ως εθνοκεντρική προσέγγιση, προσπαθώντας να προλάβει την επιρροή της ακροδεξιάς με την υιοθέτηση ορισμένων από τα αιτήματά της.
