Ο Φρίντριχ Μέρτς, ξεκίνά άμεσα συνομιλίες με τους Σοσιαλδημοκράτες, σε μία εκλογική αναμέτρηση όπου η ακροδεξιά Εναλλακτική για τη Γερμανία κατέκτησε τη δεύτερη θέση και το SPD εξελέγη τρίτο κόμμα, για την πιθανή δημιουργία μεγάλου συνασπισμού υπό τους Χριστιανοδημοκράτες. Το αποτέλεσμα των εκλογών στη Γερμανία, προκάλεσε σοκ, τόσο για την άνοδο της AfD όσο και για την αποτυχία των σοσιαλδημοκρατών, μια εξέλιξη που οδήγησε τον Όλαφ Σολτς να αποσυρθεί.
«Στόχος είναι να υπάρξει μια κυβέρνηση ικανή να αναλάβει και πάλι σύντομα δράση. Η Γερμανία χρειάζεται μια κυβέρνηση ικανή για δράση», δήλωσε ο κ. Μερτς και τόνισε ότι θέλει να γίνει «καγκελάριος όλων των Γερμανών», ακόμη και αυτών που δεν ψήφισαν την Χριστιανική Ένωση (CDU/CSU). Χαρακτήρισε ωστόσο «ανησυχητική» την κατάσταση στα ανατολικά κρατίδια, όπου, όπως είπε, το CDU δεν έχει κερδίσει ούτε μία εκλογική περιφέρεια. «Βλέπω με μεγάλη ανησυχία τι συμβαίνει στην ανατολή, ενόψει και των επόμενων κρατιδιακών εκλογών το 2026 στο Βερολίνο, όπου χθες πρώτη δύναμη αναδείχθηκε η Αριστερά. Για το μεταναστευτικό, το οποίο εξελίχθηκε σε κεντρικό ζήτημα της προεκλογικής αντιπαράθεσης, ο Φρίντριχ Μερτς επανέλαβε ότι θέλει να συνεχιστεί η απόρριψη μεταναστών στα σύνορα: «Κανείς μας δεν θέλει να κλείσει τα σύνορα. Αλλά πρέπει να εφαρμοστούν προσωρινά απορρίψεις. Είναι νομικά εφικτό», δήλωσε.
Με τις διατλαντικές σχέσεις να αποτελούν μία από τις μεγαλύτερες προκλήσεις που έχει να αντιμετωπίσει, ο Μερτς δήλωσε ότι απόλυτη προτεραιότητα του θα είναι «η ενίσχυση της Ευρώπης και η ανεξαρτησία της από τις Ηνωμένες Πολιτείες, οι οποίες, όπως είπε, δεν ενδιαφέρονται πλέον για τη Γηραιά Ηπειρο. Ο Ντόναλντ Τραμπ πάντως έσπευσε να τον συγχαρεί για τη νίκη του, κάνοντας λόγο για μεγάλη μέρα για τη Γερμανία και τις Ηνωμένες Πολιτείες».
Το τελικό αποτέλεσμα για τις γερμανικές εκλογές φέρνει στην Βουλή πέντε μόνο κόμματα και ο αποκλεισμός της Συμμαχίας Σάρα Βάγκενκνεχτ (BSW) από τη Μπούντεσταγκ χαρακτηρίζεται ως «μεγάλη ανάσα» για τον νικητή των εκλογών, καθώς το σενάριο μετεκλογικής συνεργασίας με τους Σοσιαλδημοκράτες (SPD) ενισχύεται.
Την ίδια ώρα ηγέτες της άκρας δεξιάς χειροκρότησαν την Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD) για τη δεύτερη θέση που κατέκτησε, καταγράφοντας πολύ υψηλά ποσοστά και πρωτιές σε ανατολικά κρατίδια της χώρας.
Ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ ήταν μεταξύ των πρώτων που συνεχάρησαν τον Μερτς, η συντηρητική συμμαχία του οποίου των Χριστιανοδημοκρατών και των βαυαρών Χριστιανοκοινωνιστών κέρδισε 28,5% των ψήφων.
«Φαίνεται ότι το συντηρητικό κόμμα στη Γερμανία κέρδισε τις πολύ μεγάλες και πολυαναμενόμενες εκλογές», έγραψε ο Τραμπ με κεφαλαία γράμματα στην πλατφόρμα του, την Truth Social. «Όπως έγινε και στις ΗΠΑ, ο λαός της Γερμανίας κουράσθηκε από την ατζέντα που πήγαινε κόντρα στην κοινή λογική, ιδιαίτερα όσον αφορά την ενέργεια και τη μετανάστευση, και κυριάρχησε για τόσα πολλά χρόνια», έγραψε ο πρόεδρος των ΗΠΑ.
«Αυτή είναι μια σπουδαία ημέρα για τη Γερμανία και για τις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής υπό την ηγεσία ενός τζέντλεμαν ονόματι Ντόναλντ Τζ. Τραμπ», πρόσθεσε. «Συγχαρητήρια σε όλους - πολλές περισσότερες νίκες θα ακολουθήσουν!!!».
Μακρόν: Αποφασισμένοι για σπουδαία πράγματα
Ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν δήλωσε πως μίλησε με τον Μερτς για να «τον συγχαρεί για τη νίκη του», ενώ τηλεφώνησε επίσης στον απερχόμενο καγκελάριο Όλαφ Σολτς.
«Είμαστε περισσότερο αποφασισμένοι παρά ποτέ να κάνουμε σπουδαία πράγματα μαζί για τη Γαλλία και τη Γερμανία και να εργασθούμε για μια ισχυρή και κυρίαρχη Ευρώπη», έγραψε ο Μακρόν στο X. «Σ' αυτούς τους αβέβαιους καιρούς, είμαστε ενωμένοι στην αντιμετώπιση των μεγάλων προκλήσεων που αντιμετωπίζουν ο κόσμος και η ήπειρός μας», πρόσθεσε ο Μακρόν.
Ζελένσκι: Κοιτάζουμε μπροστά
Ο Πρόεδρος της Ουκρανίας Βολοντίμιρ Ζελένσκι έστειλε επίσης τα συγχαρητήριά του στον Μερτς με καταχώρισή του στο X. «Μια ξεκάθαρη φωνή από τους ψηφοφόρους και βλέπουμε πόσο σημαντικό είναι αυτό για την Ευρώπη», δήλωσε ο Ζελένσκι. «Κοιτάζουμε μπροστά για να συνεχίσουμε την κοινή δουλειά μας με τη Γερμανία για να προστατεύσουμε ζωές, να φέρουμε την πραγματική ειρήνη πιο κοντά στην Ουκρανία και να ενισχύσουμε την Ευρώπη», πρόσθεσε.
Νετανιάχου: Προσβλέπουμε σε ενίσχυση της σύμπραξης
Ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου απηύθυνε επίσης τα συγχαρητήριά του στον Μερτς για «την ξεκάθαρη εκλογική νίκη του». «Προσβλέπουμε στο να εργαστούμε στενά με τη μελλοντική κυβέρνησή σας για να ενισχύσουμε περαιτέρω τη σύμπραξη ανάμεσα στις δύο χώρες μας», έγραψε ο Νετανιάχου στο X.
Ο 69χρονος Μερτς έλαβε επίσης μηνύματα υποστήριξης από συντηρητικούς ηγέτες απ' όλη την Ευρώπη, μεταξύ των οποίων ο Φινλανδός πρωθυπουργός Πέτερι Όρπο, ο Κροάτης Αντρέι Πλένκοβτς και ο Τσέχος πρωθυπουργός Πετρ Φιάλα.
Ακροδεξιοί ηγέτες συγχαίρουν την AfD
Ήταν επίσης μια καλή βραδιά για την AfD, η οποία διπλασίασε το ποσοστό της και έφθασε το 20,7%. Η AfD είναι απίθανο να συμμετάσχει στην κυβέρνηση, καθώς οι CDU/CSU του Μερτς έχουν επανειλημμένα αποκλείσει το ενδεχόμενο να συνεργασθούν με το ακροδεξιό κόμμα.
Ωστόσο ακροδεξιοί ηγέτες απ' όλη την Ευρώπη έσπευσαν να πλέξουν το εγκώμιο της AfD για το αποτέλεσμα που επέτυχε.
Ο ηγέτης του ακροδεξιού Κόμματος της Ελευθερίας της Αυστρίας Χέρμπερτ Κικλ δήλωσε ότι το αποτέλεσμα άνοιξε μια «τεράστια τρύπα» στο «τείχος προστασίας» («firewall») που υψώθηκε για να κρατηθεί η AfD εκτός εξουσίας. Οι άνθρωποι «δεν θέλουν πια να συμβιβαστούν με τον πατερναλισμό, την παράνομη μαζική μετανάστευση, την ισλαμική τρομοκρατία και το χάος ανασφάλειας που απορρέουν απ' αυτή, τον κλιματικό κομμουνισμό και την καταστροφή της ευημερίας», πρόσθεσε.
Ο Γάλλος ακροδεξιός Ερίκ Ζεμούρ συνεχάρη επίσης την Άλις Βάιντελ για τη «σπουδαία εκλογική επιτυχία» της με καταχώρισή του στο X αφού την συνάντησε στη διάρκεια της εκλογικής βραδιάς στο Βερολίνο. «Το κύμα ελευθερίας και ταυτότητας συνεχίζει να αυξάνεται σε όλη τη Δύση», υποστήριξε ο Ζεμούρ. «Η Γαλλία θα ακολουθήσει!»
Εβραϊκές οργανώσεις: σοκ για την άνοδο της άκρας δεξιάς
Εβραϊκές οργανώσεις εξέφρασαν χθες το βράδυ της Κυριακής την αγανακτησή τους για την επιτυχία της AfD.
Ο επικεφαλής του Κεντρικού Εβραϊκού Συμβουλίου της Γερμανίας Γιόζεφ Σούστερ δήλωσε σοκαρισμένος από το αποτέλεσμα της AfD. «Μολονότι αυτό το αποτέλεσμα ήταν αναμενόμενο σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις, έχω κι εγώ σοκαριστεί απόψε από την εκλογική επιτυχία της AfD, η οποία διπλασίασε το μερίδιο ψήφων της σε μόλις τρία χρόνια», δήλωσε ο Σούστερ στην εφημερίδα Welt. «Θα πρέπει να μας ανησυχεί όλους το γεγονός ότι ένα πέμπτο των γερμανών ψηφοφόρων ψήφισε ένα κόμμα που είναι τουλάχιστον εν μέρει ακροδεξιό, που τόσο στα λόγια όσο και στην ιδεολογία έχει διασυνδέσεις με το δεξιό εξτρεμισμό και το νεοναζισμό», πρόσθεσε.
Μία από τις πιο εξέχουσες αντιπροσώπους της εβραϊκής κοινότητας στη Γερμανία, η Σαρλότε Κνόμπλοχ, παρενέβη επίσης. «Αυτό είναι ένα σημάδι. Η Γερμανία είναι από σήμερα μια διαφορετική χώρα», δήλωσε η Κνόμπλοχ, η οποία είναι πρόεδρος της Εβραϊκής Κοινότητας Μονάχου και Άνω Βαυαρίας και επιζήσασα του Ολοκαυτώματος. «Η ευθύνη των δημοκρατικών κομμάτων ποτέ δεν ήταν μεγαλύτερη. Όλα τώρα διακυβεύονται», δήλωσε η Κνόμπλοχ.
Η ίδια υποστήριξε επίσης ότι ο αντισημιτισμός σημείωσε έκρηξη στη Γερμανία μετά την επίθεση της ισλαμιστική παλαιστινιακής οργάνωσης Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου 2023 στο Ισραήλ. Ο φόβος έχει γίνει και πάλι μέρος της καθημερινής ζωής των εβραίων, δήλωσε η επιζήσασα του Ολοκαυτώματος. «Αυτό πρέπει επιτέλους να σταματήσει».
Τι καθόρισε τις πολιτικές επιλογές του Μερτς
Ήταν αργά το βράδυ, ακριβώς ένα μήνα πριν από τις εκλογές της 23ης Φεβρουαρίου, όταν ο Φρίντριχ Μερτς εκμυστηρεύτηκε σε μια ομάδα στελεχών του κόμματός του ότι είχε καταλήξει σε μια ιστορική απόφαση.
Η χώρα βρισκόταν σε αναβρασμό από μια φρικτή επίθεση μια ημέρα νωρίτερα, όταν ένας Αφγανός αιτών άσυλο ο οποίος βρισκόταν σε ένα πάρκο στο νότιο κρατίδιο της Βαυαρίας, χρησιμοποίησε ένα κουζινομάχαιρο για να μαχαιρώσει μέχρι θανάτου ένα 2χρονο αγόρι και έναν άνδρα που το φρόντιζε.
Για όσους τον γνώριζαν καλά, ο Μερτς - ο επόμενος καγκελάριος της Βαυαρίας - είναι ένας άνθρωπος που μπορεί να επηρεαστεί τόσο από τα συναισθήματά του όσο και από μια ψυχρή λογική πολιτική ανάλυση. Εκείνη η νύχτα απέδειξε ότι μπορεί να συνδυάσει και τα δύο ταυτόχρονα.
Όπως είπε στους συναδέλφους του στην κατ' ιδίαν συζήτηση που είχαν, οι δολοφονίες αυτές ήταν η σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι.
Τις προηγούμενες εβδομάδες η δημόσια υποστήριξη στο κόμμα του είχε αρχίσει να φθίνει - και η ακροδεξιά Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD) είχε αναρριχηθεί σε πρωτοφανή επίπεδα.
Ωστόσο, τα τραγικά αυτά περιστατικά είχαν ενισχύσει την αποφασιστικότητά του. Μέσα σε λίγες ώρες από το συμβάν στη Βαυαρία είχε αποφασίσει να δράσει ριζοσπαστικά τις τελευταίες εβδομάδες της προεκλογικής εκστρατείας, γεγονός που, όπως αποδείχτηκε, τον ώθησε στη νίκη.
«Ο Μερτς είναι κάποιος που μπορεί να συγκινηθεί συναισθηματικά», δήλωσε στο Politico ο Σεράπ Γκιουλέρ, ένας συντηρητικός βουλευτής που ενημερώθηκε από τον Μερτς αμέσως μετά τις δολοφονίες. «Αυτή η επίθεση, ειδικά επειδή έπληξε ένα παιδί, τον επηρεάσε πολύ βαθιά».
Μερτς: «Δεν με νοιάζει ποιος θα με ακολουθήσει»
Η επίθεση στο Ασάφενμπουργκ ήταν αυτή έδωσε τη σπίθα στον Μερτς, σύμφωνα με το Πρώτο Θέμα. Εδώ και καιρό πίστευε ότι η συντηρητική Χριστιανοδημοκρατική Ένωσή του (CDU) έπρεπε να ακολουθήσει πιο σκληρή γραμμή στο μεταναστευτικό - ωστόσο η φύση της επίθεσης αυτής, σε συνδυασμό με την αυξανόμενη υποστήριξη που κέρδισε το AfD, τον έπεισε ότι έπρεπε να το κάνει «τώρα ή ποτέ».
«Δεν με νοιάζει ποιος θα ακολουθήσει αυτό το μονοπάτι πολιτικά» δήλωσε στους δημοσιογράφους την επομένη της επίθεσης, υπονοώντας την κριτική που γνώριζε ότι θα του ασκηθεί επειδή «αγκάλιασε» τη ρητορική των λαϊκιστών αντιπάλων του. Έδειχνε νεκρικός, επιλέγοντας να φορέσει μαύρο κοστούμι και γραβάτα. «Απλώς λέω ότι δεν θα ακολουθήσω άλλο δρόμο».
Στην τηλεφωνική επικοινωνία που είχε αργά το βράδυ με τα μέλη του CDU, τους μίλησε για τη νέα του στρατηγική, τόσο ιστορική και ριζοσπαστική όσο και αμφιλεγόμενη. Όσοι τον άκουγαν, πρόσεχαν κάθε λέξη. Θεωρούσαν ότι ακούστηκε συναισθηματικός και ταραγμένος.
Στον μήνα που απέμενε μέχρι τις εκλογές, ο Μερτς τους είπε ότι θα προωθούσε σκληρές προτάσεις για το μεταναστευτικό στο κοινοβούλιο και δεν θα πτοούνταν ακόμη και αν αυτό σήμαινε ότι, για πρώτη φορά στη μεταπολεμική ιστορία της Γερμανίας, θα στηριζόταν σε ψήφους από την άκρα δεξιά.
Ήταν ένα ρίσκο σεισμικών διαστάσεων. Ο κίνδυνος η τακτική αυτή να γυρίσει μπούμερανγκ ήταν τεράστιος, καθώς ήξερε ότι κάποιοι κεντρώοι ψηφοφόροι θα μπορούσαν να τρομοκρατηθούν τόσο πολύ που θα επέστρεφαν σε άλλα mainstream κόμματα και, ακόμα πιο κρίσιμο, ήξερε ότι η κίνηση αυτή θα μπορούσε να θεωρηθεί ότι αφαιρεί το στίγμα από το AfD και να ενισχύσει την υποστήριξή του.
Καταρρίπτοντας το μεταπολεμικό τείχος προστασίας στους μετανάστες
Η απόφαση αυτή άλλαξε δραματικά την πορεία της προεκλογικής εκστρατείας. Κυριολεκτικά εν μία νυκτί, η προσοχή όλων των κομμάτων μετατοπίστηκε στο ζήτημα της μετανάστευσης και στην πρόκληση που έθετε η κίνηση του Μερτς σε αυτό που οι Γερμανοί αποκαλούν «Brandmauer», το τείχος προστασίας, το οποίο μέχρι εκείνη τη στιγμή εμπόδιζε τα κυρίαρχα κόμματα να συνεργαστούν επίσημα ή ανεπίσημα με την ακροδεξιά.
Ξαφνικά «εξαφανίστηκαν» τα ερωτήματα που αναμενόταν να κυριαρχήσουν στις προεκλογικές συζητήσεις: πώς θα αναζωογονηθεί η παραπαίουσα οικονομία της χώρας, πώς θα εκσυγχρονιστεί ο στρατός ή πώς θα αντιμετωπιστεί ο συνεχιζόμενος πόλεμος στην Ουκρανία. Και όλα αυτά θα αποτελούσαν «παιχνίδι» στα χέρια του Μερτς.
