Η Ελλάδα είναι η πρώτη χώρα της ΕΕ που πήρε την τελική έγκριση στην καινούργια προγραμματική περίοδο για το νέο ΕΣΠΑ 2021-2027 και η χώρα από την 19η θέση, βρίσκεται σήμερα επικεφαλής στην απορρόφηση κονδυλίων ΕΣΠΑ, «τρέχοντας» μάλιστα με ρυθμό ταχύτερο του αναμενόμενου.
Αυτά επισήμανε ο Yπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων, Άδωνις Γεωργιάδης στη διάρκεια της τοποθέτησής του στην ημερίδα που διοργανώνει στη Θεσσαλονίκη η ηλεκτρονική εφημερίδα voria.gr, με θέμα τις ευκαιρίες που ανοίγουν το Ταμείο Ανάκαμψης και το νέο ΕΣΠΑ για την ελληνική οικονομία.
«Η Ελλάδα βρίσκεται στην πρώτη ταχύτητα στο νέο ΕΣΠΑ σε όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση» ανέφερε χαρακτηριστικά ο κ. Γεωργιάδης και γνωστοποιώντας ότι μέσα στις επόμενες ημέρες θα «τρέξουν» οι προσκλήσεις για το νέο ΕΣΠΑ, διευκρίνισε ότι θα συνεχίσει το αμέσως προηγούμενο της περιόδου 2014-2020 «μέχρι την τελική του απορρόφηση, καθώς η κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη πατά τέρμα γκάζι για την αξιοποίηση όλων των ευρωπαϊκών πόρων».
Για το Ταμείο Ανάκαμψης επισήμανε ότι εντός του Ιουλίου θα γνωστοποιηθούν τα στοιχεία για την απορρόφηση των κονδυλίων και διευκρίνισε ότι πρόσβαση σε αυτό, όπως και στο νέο ΕΣΠΑ θα έχουν οι επιχειρήσεις που τα προγράμματα δεν επικαλύπτονται.
Απαντώντας σε ερώτηση για τον μικρό αριθμό των επιχειρήσεων -εκτιμώνται σε περίπου 40.000- που μπορούν να έχουν πρόσβαση στη δανειοδότηση, ο κ. Γεωργιάδης απάντησε ότι αυτό οφείλεται κυρίως στο μέγεθός τους και στο πλαίσιο αυτό υπενθύμισε ότι το 94% των επιχειρήσεων, σε σύνολο περίπου 800.000, είναι πολύ μικρές επιχειρήσεις και διευκρίνισε ότι οι Μικρομεσαίες επιχειρήσεις δεν πληρούν τις προϋποθέσεις που θέτει η ΕΕ, δηλαδή να έχουν τζίρο έως και 50 εκατ. ευρώ και να απασχολούν 250 εργαζομένους.
Στο πλαίσιο αυτό υπογράμμισε ότι «εθνικός στόχος θα πρέπει να γίνει οι επιχειρήσεις που θα μπορούν να δανειοδοτηθούν μέσω των τραπεζών να φτάσουν τις 100.000» και τόνισε ότι μέσω της εγγύησης της Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας “υποχρεώσαμε” τις τράπεζες να δανειοδοτούν μέχρι 50.000 ευρώ τις πολύ μικρές επιχειρήσεις.
Για το πρόγραμμα «Ανακυκλώνω – Αλλάζω συσκευή» ύψους 150 εκατ. ευρώ και με στόχο την αντικατάσταση 380.000 συσκευών, ο κ. Γεωργιάδης ανέφερε ότι το όφελος θα είναι 300 εκατ. ευρώ σε επίπεδο εξοικονόμησης ενέργειας και είπε ότι μέχρι σήμερα έχουν κατατεθεί περί τις 200.000 αιτήσεις.
Για το πρόγραμμα «Εξοικονομώ», ανέφερε ότι το 2020 διατέθηκαν 804 εκατ. ευρώ, το 2021 632 εκατ. ευρώ και επισήμανε ότι «μας ενδιαφέρει πάρα πολύ και το διευρύνουμε. Έχουμε μέσα στο Ταμείο Ανάκαμψης και στο νέο ΕΣΠΑ ποσό ύψους 1,34 δισ. ευρώ και επιπλέον 500 εκατ. ευρώ για τα δημόσια κτίρια και για εξοικονομώ για επιχειρήσεις, που θα γίνει πρώτη φορά, 450 εκατ. ευρώ».
Αστοχίες και χαμηλή απορροφητικότητα «βλέπει» ο ΣΥΡΙΖΑ
Για αστοχίες της ελληνικής κυβέρνησης αναφορικά με τη διαχείριση των πόρων και το σχεδιασμό του Ταμείου Ανάκαμψης, αλλά και για χαμηλή απορροφητικότητα κονδυλίων από το ΕΣΠΑ, μίλησε από την πλευρά του ο καθηγητής Πολιτικής Οικονομίας, Γιώργος Σταθάκης, πρώην υπουργός Οικονομίας, αλλά και Περιβάλλοντος και Ενέργειας επί κυβερνήσεως ΣΥΡΙΖΑ.
Αναφερόμενος στο παράδειγμα της Πορτογαλίας, τόνισε ότι αυτή έδωσε έμφαση στην κοινωνική συνοχή χωρίς να αφήνει πίσω τους στόχους της πράσινης μετάβασης. Λέγοντας χαρακτηριστικά ότι το 60% των πόρων του ταμείου Ανάκαμψης στοχεύουν στην κοινωνική συνοχή, τόνισε ότι «σημασία τελικά έχει να αντιμετωπιστεί η ενεργειακή φτώχεια με το νέο ταμείο Ανάκαμψης».
Για την απορροφητικότητα των πόρων ΕΣΠΑ, ο ίδιος σημείωσε ότι ενώ τα ποσά το 2021 ήταν 2,5 δισ. ευρώ και 1,6 δισ. ευρώ τελικά αξιοποιήθηκαν 306 εκατ. ευρώ και χαρακτήρισε «απογοητευτικό τον πρώτο χρόνο». Για τη φετινή χρονιά, επισήμανε ότι από τα μέχρι στιγμής στοιχεία προκύπτει ότι από τα 7 δισ. ευρώ έχει απορροφηθεί το 1% και εξέφρασε την ελπίδα του το ποσοστό να αυξηθεί προσεχώς.
Μιλώντας για το πρόγραμμα ανακύκλωσης των ηλεκτρικών συσκευών, τόνισε ότι «οφείλουμε να επιμείνουμε σε πολιτικές που θα έχουν ακόμα μεγαλύτερη προστιθέμενη αξία στην κοινωνία» και στο πλαίσιο αυτό επισήμανε ότι θα έπρεπε να ενισχυθεί ακόμη περισσότερο το πρόγραμμα Εξοικονομώ.
Μεταξύ άλλων, ο κ. Σταθάκης χαρακτήρισε ως μεγάλη τομή για την ΕΕ το Ταμείο Ανάκαμψης, υπογραμμίζοντας ότι είναι η πρώτη φορά που η Ευρώπη κινείται εκτός ορίων του προύπολογισμού της και την ίδια στιγμή δίνει την ελευθερία στις κυβερνήσεις να τα διαχειριστούν τα κονδύλια όπως θέλουν. «Τώρα αποφασίζει η ίδια η Ευρώπη να δανειστεί και να μην τα κατανέμει με ποσόστωση, αλλά με βάση τις ανάγκες κάθε χώρας μετά την κρίση της πανδημίας. Έτσι, τα δίνει πιο πολύ στις μεσογειακές χώρες».
Για πρώτη φορά στην ιστορία ένα άθροισμα πόρων
Τη θέση της ότι για πρώτη φορά στην ιστορία υπάρχει ένα άθροισμα πόρων από το Ταμείο Ανάκαμψης και από τον τακτικό προϋπολογισμό, διατύπωσε η ευρωβουλευτής της Νέας Δημοκρατίας, Μαρία Σπυράκη.
Λέγοντας ότι η αντιμετώπιση του ενεργειακού προβλήματος αποτελεί το πιο πιεστικό ζήτημα, η ίδια σημείωσε ότι «δημιουργούνται πολλές ευκαιρίες ειδικά για την Ελλάδα από το REPower» και στο πλαίσιο αυτό τόνισε ότι πρέπει οι επιχειρήσεις σε συνεργασία με τα υπουργεία και με πόρους της ΕΕ να δουν σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα πώς μπορούν να αλλάξουν τη μορφή τους ώστε να είναι λιγότερο ενεργειακά κοστοβόρες και την ίδια στιγμή ενεργειακά αναβαθμισμένες, όχι μόνο σε επίπεδο υποδομών, αλλά και ως παραγωγοί καταναλωτές».
Ειδικά στο κομμάτι των φωτοβολταϊκών στη στέγη, τόνισε ότι είναι εργαλείο «κομμένο και ραμμένο» για τις μεσογειακές χώρες και σημειώνοντας ότι πρόκειται για μια μία ευκαιρία που πρέπει να αξιοποιήσει η κυβέρνηση, την κάλεσε επίσης να δει συνολικά τη δυνατότητα αύξησης του ποσού που δίνεται για την ενεργειακή αναβάθμιση των κτηρίων.
Επισημαίνοντας μεταξύ άλλων ότι η Ελλάδα είναι η πρώτη χώρα στην κατανομή του ποσοστού για ενεργειακή αναβάθμιση που φτάνει στο 6%, η κ. Σπυράκη σημείωσε ότι η ενεργειακή αναβάθμιση είναι πολύ μεγάλη υπόθεση, αλλά όχι η μόνη που μπορεί να περιορίσει το ενεργειακό κόστος. «Πρέπει να αρθούν οι επιφυλάξεις απέναντι στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Πρέπει να συμφωνήσουμε ότι η φτηνή ενέργεια και η πολλή ενέργεια είναι η πράσινη ενέργεια», τόνισε.
Εκφράζοντας την εκτίμηση ότι η λογική των χαμηλότοκων δανείων που διέπει και το Ταμείο Ανάκαμψης είναι η νέα εποχή, η κ. Σπυράκη σημείωσε ότι «στη νέα αυτή εποχή πρέπει να βρούμε ακριβώς τον ρόλο των ελληνικών επιχειρήσεων».
