«Μην αμελήσετε / πάρτε μαζί σας νερό / Το μέλλον μας έχει πολλή ξηρασία» – Μιχάλης Κατσαρός
Οι αγρότες ούτε «χαϊδεμένα» παιδιά των εκάστοτε κυβερνήσεων είναι ούτε «κακομαθημένα», όπως ειρωνικά και ενίοτε χολερικά τους αποκαλούν κάποιοι δημοσιολογούντες βουλιαγμένοι στη ζεστασιά των καναπέδων τους. Και φυσικά δεν κατέβηκαν στους δρόμους επειδή... έτσι το απαιτεί το «έθιμο», όπως με μεγάλη ευκολία τούς κατηγορούν οι θαμώνες των καφέ του ορεινού Κολωνακίου.
Οι αγρότες είναι άνθρωποι σκληρά εργαζόμενοι, νοικοκύρηδες και με φιλότιμο. Καθημερινά παλεύουν για το βιος τους και για το μεροκάματο που πρέπει να πάνε στα σπιτικά τους. Κάτω από αντίξοες συνθήκες αγωνίζονται για την επιβίωσή τους, ενώ θα έπρεπε να δουλεύουν για τη διαβίωσή τους. Δυστυχώς, όμως (εν έτει 2025), δεν βρισκόμαστε σ’ αυτό το σημείο.
Τι δείχνουν τα στοιχεία
Ποια είναι, για παράδειγμα, η κατάσταση που βιώνει η συντριπτική πλειονότητα των αγροτών στη Θεσσαλία;
Ας ξεκινήσουμε με το κόστος παραγωγής: είναι σχεδόν απαγορευτικό, όπως λένε οι αγρότες, οι γεωπόνοι και οι έχοντες καταστήματα γεωργικών εφοδίων.
Για παράδειγμα φέτος ένας αγρότης με καλλιέργεια 100 στρέμματα βαμβάκι κλήθηκε να πληρώσει, όπως μετέφεραν στο «Μανιφέστο», 50 ευρώ το στρέμμα για αγροτικό ρεύμα, ήτοι ένα πεντοχίλιαρο. Για το πετρέλαιο επίσης πλήρωσε περίπου 5.000 ευρώ. Για τα γεωργικά εφόδια (σπόρους, λιπάσματα και φυτοφάρμακα) άλλα 6.000 ευρώ. Σύνολο 16.000 ευρώ με το… καλημέρα.
Πάμε τώρα στην παραγωγή και στη συγκομιδή. Από τα 100 στρέμματα που καλλιέργησε πήρε 30 τόνους βαμβάκι, ξοδεύοντας για τη συγκομιδή περίπου ένα χιλιάρικο. Φέτος η τιμή του βαμβακιού που παρέδωσε στο εκκοκκιστήριο ήταν 0,35 λεπτά. Δηλαδή, εισέπραξε 10.500 ευρώ. Μέχρι στιγμής, η ζημιά του είναι περίπου 7.000 ευρώ.
Ο μύθος των επιδοτήσεων
Ας δούμε και τις περίφημες επιδοτήσεις, τις οποίες παρεμπιπτόντως δεν τις δίνει το κράτος από τα ταμεία του, αλλά είναι χρήματα που δικαιούνται και παίρνουν, όπως όλες οι χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, από το πρόγραμμα της ΚΑΠ. Επαναλαμβάνουμε, τις δικαιούνται· δεν τους κάνει χάρη η πολιτεία, όπως ψευδώς λέγεται από κάποιους ανενημέρωτους (στην καλύτερη περίπτωση) δημοσιογράφους.
Φέτος, λόγω ΟΠΕΚΕΠΕ, «Φραπέδων», «Χασάπηδων», «υπερτυχερών», «Ferrari» και συμπαρομαρτούντων, οι αγρότες όχι μόνο δεν πληρώθηκαν στην ώρα τους, αλλά είδαν να μπαίνουν στους λογαριασμούς τους, με πολύμηνη καθυστέρηση, κουτσουρεμένες οι ενισχύσεις τους από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Για παράδειγμα, η βασική ενίσχυση (το «τσεκ» όπως το αποκαλούν οι αγρότες), που πληρώθηκε πριν από λίγες ημέρες, ήταν απλώς μια μειωμένη προκαταβολή: περίπου το 40-45% τους έδωσε ο ΟΠΕΚΕΠΕ, αντί το 75%, όπως ήταν όλες τις προηγούμενες χρονιές. Και, σαν να μην έφτανε αυτό, είδαν –προς μεγάλη τους απογοήτευση– και το ρεσάλτο που έκανε ο ΕΛΓΑ στους λογαριασμούς τους, παίρνοντας πάραυτα ό,τι οφειλές είχαν για τις ασφαλιστικές εισφορές τους.
Δηλαδή, την ώρα που το ένα χέρι του κράτους τούς έδωσε σχεδόν τα μισά χρήματα που έπρεπε, το άλλο χέρι τούς πήρε αρκετές εκατοντάδες χιλιάδες ευρώ. Για να το πούμε όσο πιο λαϊκά γίνεται: εκεί που τους χρωστούσανε, τους πήραν και το βόδι. Και μετά αναρωτιούνται κάποιοι «πρωτευουσιάνοι» παράγοντες της πολιτικής και δημοσιογραφικής παρέας γιατί κατά χιλιάδες έχουν βγει στους δρόμους. Βγήκαν για να βρουν το δίκιο τους. Βγήκαν για να βροντοφωνάξουν πως δεν πάει άλλο αυτή η ανυπόφορη κατάσταση.
Λύσεις τώρα γιατί τα χειρότερα είναι μπροστά
Υπάρχει, δυστυχώς, και συνέχεια των προβλημάτων. Χιλιάδες αγρότες έχασαν τις ρυθμίσεις που είχαν κάνει σε εφορία και ασφαλιστικά ταμεία, εξαιτίας της μη έγκαιρης καταβολής των χρημάτων που δικαιούνται… ελέω ΟΠΕΚΕΠΕ. Αλήθεια, δεν θα μπορούσε να δοθεί παράταση μέχρι να πληρωθούν;
Στα παραπάνω, που είναι μόνο μερικά από τα μεγάλα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι αγρότες, θα πρέπει να προσθέσουμε και το γεγονός ότι αρκετοί εξ αυτών δεν θα μπορέσουν φέτος να προμηθευτούν πετρέλαιο θέρμανσης, να πληρώσουν τα φροντιστήρια των παιδιών τους ή να τους πάρουν δώρα – γενικώς θα περάσουν μαύρο χειμώνα. Δυστυχώς!
Τα χειρότερα όμως είναι μπροστά τους. Έχουν αναλογιστεί οι αρμόδιοι πώς όλοι αυτοί οι αγρότες θα καλλιεργήσουν την επόμενη χρονιά; Το βερεσέ στα γεωπονικά καταστήματα έχει πεθάνει, ενώ για δάνεια από τις τράπεζες ούτε λόγος. Άρα τι θα κάνουν; Τι τους απομένει να κάνουν; Μήπως να ξεριζωθούν από τα σπίτια τους για να ψάξουν για δουλειά στην Αθήνα; Ποια ακριβώς είναι η «συμβουλή» και «πρόταση» της πολιτείας; Ποια θα είναι η βοήθεια της πολιτείας για να παραμείνουν αυτοί οι άνθρωποι στα σπίτια τους και στη γη τους; Πώς θα ζήσουν οι αγρότες μας και τι θα γίνει άμεσα για να μην ερημώσει η ύπαιθρος; Αυτός είναι ο γόρδιος δεσμός και μόνο ένας μπορεί να τον λύσει: ο πρωθυπουργός.
Τα υπόλοιπα που ακούγονται από τους «αρμοδίους» είναι «θα», «θα», μεγάλα λόγια, τσάι και συμπάθεια. Κι από τέτοια έχουν χορτάσει οι αγρότες που φυλάττουν Θερμοπύλες στην περιφέρεια.