Οι φθινοπωρινές οικονομικές προβλέψεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής παρουσιάζουν μια αισιόδοξη προοπτική για την οικονομία της Ελλάδας, καθώς δείχνουν διατηρούμενη ανάπτυξη, μείωση του δημοσιονομικού ελλείμματος και μείωση της ανεργίας. Αυτές οι εξελίξεις αντικατοπτρίζουν τη σημαντική ανάκαμψη της χώρας, υποστηριζόμενη κυρίως από την εφαρμογή του Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (RRP) και τις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις, οι οποίες αναμένεται να ενισχύσουν περαιτέρω τη βιώσιμη οικονομική πορεία της Ελλάδας και να προχωρήσει σε έναν δρόμο μεγαλύτερης οικονομικής σταθερότητας και κοινωνικής συνοχής τα επόμενα χρόνια.

Του Χρήστου Κουπελίδη*

Ισχυρή Ανάπτυξη

Η διατήρηση ενός σταθερού ρυθμού ανάπτυξης άνω του 2% μέχρι το 2026 αποτελεί σημαντική επιτυχία για την Ελλάδα. Μετά από χρόνια ύφεσης και στασιμότητας, η χώρα καταφέρνει να παραμείνει σε τροχιά ανάπτυξης, κυρίως μέσω της ισχυρής εγχώριας ζήτησης και των επενδύσεων που ενισχύονται από το Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (RRP). 

Οι επενδύσεις αυτές δεν αφορούν μόνο βραχυπρόθεσμα κέρδη, αλλά δημιουργούν βάσεις για μακροχρόνια οικονομική σταθερότητα, διευκολύνοντας τη μετάβαση σε ένα πιο ανταγωνιστικό παραγωγικό πρότυπο. Η προώθηση των επενδύσεων σε υποδομές, πράσινη ανάπτυξη και ψηφιακό μετασχηματισμό αναμένεται να ενισχύσει σημαντικά το αναπτυξιακό δυναμικό της χώρας και να την καταστήσει πιο ανταγωνιστική διεθνώς.

Βελτιώσεις στην Αγορά Εργασίας

Η μείωση της ανεργίας κάτω από το 10% αποτελεί μεγάλη επιτυχία για την Ελλάδα, αλλά η παραμονή της ανάμεσα στα υψηλότερα ποσοστά στην ΕΕ αναδεικνύει την ανάγκη για περαιτέρω βελτιώσεις. Παρά το γεγονός ότι η απασχόληση αυξάνεται, η αγορά εργασίας αντιμετωπίζει διαρθρωτικές προκλήσεις όπως οι αναντιστοιχίες δεξιοτήτων, η έλλειψη ευέλικτων συνθηκών εργασίας και η έλλειψη κοινωνικών υποδομών (π.χ., παιδικοί σταθμοί και φροντίδα ηλικιωμένων), που περιορίζουν την προσφορά εργασίας. 

Οι αυξήσεις στον κατώτατο μισθό βοηθούν τα νοικοκυριά με χαμηλά εισοδήματα και ενισχύουν την κατανάλωση, αλλά η χώρα χρειάζεται πολιτικές για να αντιμετωπίσει τα διαρθρωτικά προβλήματα, όπως η εκπαίδευση και κατάρτιση του εργατικού δυναμικού. Αυτό θα συμβάλει στην κάλυψη των κενών δεξιοτήτων και στην ενίσχυση των θέσεων εργασίας σε τομείς όπως ο τουρισμός, η κατασκευή και οι υπηρεσίες υψηλής εξειδίκευσης.

Διαχείριση Πληθωριστικών Πιέσεων

Ο πληθωρισμός, που παραμένει υψηλότερος από τον μέσο όρο της ευρωζώνης, αντανακλά τις προκλήσεις που δημιουργούν οι πιέσεις στην αγορά εργασίας και οι αυξήσεις στους κατώτατους μισθούς. Η σταδιακή μείωση του πληθωρισμού αναμένεται να περιορίσει τις πιέσεις στο κόστος διαβίωσης, υποστηρίζοντας την αγοραστική δύναμη των καταναλωτών και βοηθώντας τις επιχειρήσεις. Οι προβλέψεις δείχνουν ότι η κυβέρνηση πρέπει να διαχειριστεί προσεκτικά την επίδραση της αυξανόμενης εγχώριας ζήτησης στις τιμές και να συνεχίσει τις προσπάθειες για σταθερότητα των τιμών.

Δημοσιονομική Σταθερότητα και Μείωση του Δημόσιου Χρέους

Η μείωση του δημοσιονομικού ελλείμματος και η σταθερή πτώση του λόγου χρέους προς ΑΕΠ αποτελούν κρίσιμους πυλώνες για την οικονομική σταθερότητα της Ελλάδας. Το δημοσιονομικό έλλειμμα μειώνεται χάρη στον έλεγχο των δημοσίων δαπανών και την αύξηση των φορολογικών εσόδων. 

Αυτή η δημοσιονομική πειθαρχία αναμένεται να εδραιώσει την εμπιστοσύνη των αγορών, δίνοντας στη χώρα μεγαλύτερη ελευθερία για να σχεδιάσει νέες πολιτικές στήριξης της ανάπτυξης. Η μακροπρόθεσμη μείωση του δημόσιου χρέους, παράλληλα με τα αυξημένα πρωτογενή πλεονάσματα, διασφαλίζει τη βιωσιμότητα του χρέους και μειώνει τις ανάγκες εξυπηρέτησης του χρέους, επιτρέποντας την εστίαση σε προγράμματα που ενισχύουν την κοινωνική πρόνοια και την ανάπτυξη.

Ο Κοινωνικός Αντίκτυπος της Ανάπτυξης

Οι διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις και η βελτίωση των οικονομικών συνθηκών αναμένεται να μειώσουν τις κοινωνικές ανισότητες και να ενισχύσουν την κοινωνική συνοχή. Η αύξηση του διαθέσιμου εισοδήματος μέσω της βελτίωσης των μισθών και της μείωσης της ανεργίας βοηθά την κοινωνική και οικονομική ένταξη των νοικοκυριών με χαμηλότερα εισοδήματα. Παράλληλα, η ενίσχυση της κατανάλωσης συμβάλλει στην ενίσχυση των τοπικών οικονομιών και τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας, αναδεικνύοντας έναν θετικό κύκλο ανάπτυξης και ευημερίας.

Προκλήσεις και Κίνδυνοι

Παρότι οι προοπτικές είναι θετικές, οι εκκρεμείς νομικές υποθέσεις, οι οποίες μπορεί να προκαλέσουν απρόβλεπτες δημοσιονομικές πιέσεις, καθώς και τα διαρθρωτικά προβλήματα, όπως η γήρανση του πληθυσμού και η παραγωγικότητα, απαιτούν συνεχή παρακολούθηση. Η κυβέρνηση καλείται να επιμείνει στις μεταρρυθμίσεις και να συνεχίσει τη στροφή προς την ψηφιοποίηση και τη φορολογική συμμόρφωση, η οποία μπορεί να αποφέρει πρόσθετα έσοδα, ενισχύοντας τη δημοσιονομική ευελιξία.

Η Ελλάδα φαίνεται να βαδίζει προς μια πιο βιώσιμη οικονομική πορεία, η οποία, αν και εύθραυστη λόγω εξωτερικών και εγχώριων προκλήσεων, αποτελεί εφαλτήριο για περαιτέρω ανάπτυξη και κοινωνική ευημερία.

*Ο Χρήστος Κουπελίδης είναι Οικονομολόγος – Σύμβουλος Επιχειρήσεων. Συνεργάτης της Products & Investment – Business Management Consulting και πρώην Διευθυντής Εισηγμένων Εταιρειών του Χρηματιστηρίου Αθηνών.