Η 5η Δεκεμβρίου είναι μια πολύ σημαντική ημέρα για τους χιλιάδες Έλληνες που κατά το παρελθόν έχουν δανειστεί με ρήτρα ελβετικού φράγκου, αφού πρόκειται να διεξαχθεί η κρίσιμη δίκη για την υπόθεση στον Άρειο Πάγο. Από την άλλη πλευρά, το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο έχει ήδη απαντήσει σε προδικαστικά ερωτήματα άλλων χωρών-μελών της ΕΕ και έχει κρίνει ως καταχρηστική τη ρήτρα ισοτιμίας.
Η κυβέρνηση είναι γνωστό ότι έχει ενσκήψει στο πρόβλημα και δρομολογεί ειδική ρύθμιση για τα δάνεια σε ελβετικό φράγκο με προαιρετικό χαρακτήρα.
Οι δανειολήπτες θα μπορούν να μετατρέψουν το νόμισμα σε ευρώ με σταθερή ισοτιμία καλύτερη από την τρέχουσα, επιτυγχάνοντας έμμεσο «κούρεμα» 10% έως 25%.
Παράλληλα, θεσπίζεται σταθερό επιτόκιο κάτω από το 3% και επέκταση της διάρκειας αποπληρωμής ώστε η τελική δόση να καταστεί βιώσιμη. Στόχος είναι να πάψουν να χαρακτηρίζονται ως ληξιπρόθεσμες οφειλές 4-5 δισ. ευρώ.
Οι δανειολήπτες της συγκεκριμένης κατηγορίας θυμίζουν με κάθε ευκαιρία ότι «ο Άρειος Πάγος στη συλλογική αγωγή κατά συστημικής τράπεζας ερμήνευσε το δίκαιο περί προστασίας του καταναλωτή (νόμος 2251/1994) με τρόπο αντίθετο προς το υπέρτερο ενωσιακό δίκαιο. Το δικαστικό σκέλος είναι ακόμη ανοικτό, αφού δεν έχει ερμηνευτεί στη χώρα μας το ζήτημα με βάση την ισχύουσα ενωσιακή νομολογία και τις αποφάσεις ανώτατων δικαστηρίων χωρών-μελών της Ένωσης».
Η δίκη λοιπόν στον Άρειο Πάγο στις αρχές Δεκεμβρίου είναι πολύ σημαντική, αφού αναμένεται από πολλούς νομικούς κύκλους να συγκλίνει με τα υπόλοιπα κράτη της Ένωσης. Το πρόβλημα με τα δάνεια σε ελβετικό φράγκο απασχολεί συνολικά την Ευρώπη.
Σημειώνεται ότι τα δάνεια με ρήτρα ελβετικού φράγκου είχαν ως βασικό πλεονέκτημα πολύ χαμηλά επιτόκια που εξασφάλιζε η σύνδεσή του με το ελβετικό νόμισμα. Συνεπώς οι δόσεις ήταν εξαιρετικά συμφέρουσες για ένα μεγάλο χρονικό διάστημα. Στην πορεία όμως έγιναν δυσβάστακτα για τους δανειολήπτες, όταν το ευρώ άρχισε να διολισθαίνει έντονα έναντι του ελβετικού φράγκου.
Οι τράπεζες ρύθμισαν κάποια από αυτά τα δάνεια, ενώ η ισοτιμία ευρώ-ελβετικού φράγκου είχε καταστήσει αδύνατη την εξόφλησή τους. Καθώς όμως η διολίσθηση του ευρώ συνεχιζόταν, έγινε φανερό ότι η μοναδική λύση ήταν η μετατροπή των δανείων σε ευρώ, καθώς το ελβετικό φράγκο επιβεβαίωσε τη φήμη του και αποδείχθηκε το πιο σταθερό νόμισμα διαχρονικά.
Το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών σε συνεργασία με την Τράπεζα της Ελλάδος ψάχνει λύσεις εδώ και πολύ καιρό για να ικανοποιήσει το αίτημα χιλιάδων Ελλήνων πολιτών.
«Θα υπάρξει μια λύση, θα υπάρξει έμφαση στον εξωδικαστικό μηχανισμό στο πλαίσιο αυτής της λύσης. Αλλά, εγώ θα σας πω, όχι μόνο. Ο στόχος μας είναι να μπορέσουμε, να είμαστε σε θέση να την παρουσιάσουμε σύντομα. Και όλο αυτό θα γίνει σε συνεργασία με την Τράπεζα της Ελλάδος, γιατί πρέπει πάντοτε να διασφαλίζεται και το πρόγραμμα “Ηρακλής” για τα κόκκινα δάνεια και η ευστάθεια του τραπεζικού συστήματος», δηλώνει με κάθε ευκαιρία ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Κυριάκος Πιερρακάκης.
Τα δάνεια σε ελβετικό φράγκο εκτιμώνται σε περίπου 4,6 δισ. ευρώ και σε αρκετές περιπτώσεις έχουν τιτλοποιηθεί στο πρόγραμμα «Ηρακλής». Η λύση που αναζήτησε το υπουργείο είναι η ελάφρυνση των ευάλωτων δανειοληπτών με τέτοιο τρόπο που να μη δημιουργεί πρόβλημα στον «Ηρακλή», ενεργοποιώντας τις εγγυήσεις του Δημοσίου. Για την επίλυση του ζητήματος των χιλιάδων δανειοληπτών σε ελβετικό φράγκο λήφθηκε υπ’ όψιν και σειρά παραγόντων όπως η ισοτιμία με το ευρώ, οι αποπληρωμές δανείων αλλά και όσων έχουν μετατραπεί στο κοινό ευρωπαϊκό νόμισμα.
Καθοριστικός είναι και ο ρόλος του εξωδικαστικού μηχανισμού, αφού θα μπορεί να αξιοποιηθεί κυρίως από όσους δεν εξυπηρετούν το δάνειό τους. Με αυτόν τον τρόπο θα μπορέσουν να διασφαλίσουν μία σταθερή δόση αλλά και «κούρεμα» των προσαυξήσεων.
Σε ό,τι αφορά το μέγεθος του προβλήματος, από το συνολικό χαρτοφυλάκιο των δανείων σε ελβετικό φράγκο των 4,6 δισ. ευρώ, τα 3,1 δισ. ευρώ παραμένουν στα χαρτοφυλάκια των εγχώριων πιστωτικών ιδρυμάτων και είναι στην πλειονότητά τους εξυπηρετούμενα, ενώ το υπόλοιπο 1,5 δισ. ευρώ έχει πουληθεί και το διαχειρίζονται οι γνωστοί servicers.
Δανειολήπτες από ευρωπαϊκές χώρες προσέφυγαν στα εθνικά τους δικαστήρια, αμφισβητώντας ως καταχρηστικούς και αδιαφανείς τους όρους της σύμβασης με τους οποίους αναλάμβαναν το βάρος του συναλλαγματικού κινδύνου και, στη μεγάλη τους πλειονότητα, δικαιώθηκαν από τις δικαστικές αποφάσεις.
Σε αρκετές χώρες, μάλιστα, όπως η Πολωνία και η Ουγγαρία, προκειμένου να αντιμετωπιστεί το μεγάλο αυτό κοινωνικό πρόβλημα, αναλήφθηκαν και νομοθετικές πρωτοβουλίες από τις κυβερνήσεις για την ανακούφιση των δανειοληπτών.
Στη Γαλλία, πρόσφατα, η BNP Paribas, αναγνωρίζοντας την αδικία σε βάρος των δανειοληπτών, προχώρησε σε αποζημιώσεις.
Σημειώνεται ότι για την επίλυση του ζητήματος ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών και οι συνεργάτες του έχουν κάνει πολλές συζητήσεις με τις τράπεζες καθώς και με τις εταιρείες διαχείρισης ιδιωτικού χρέους.
Πρόσκληση για ενεργή συμμετοχή των δανειοληπτών ελβετικού φράγκου εν όψει της κρίσιμης δίκης κατά των τριών συστημικών τραπεζών στον Άρειο Πάγο (05/12/2025), που θα κρίνει την τύχη των εμπλεκόμενων με το ζήτημα, έχει απευθύνει ο πανελλήνιος Σύλλογος Δανειοληπτών Ελβετικού Φράγκου (ΣΥΔΑΝΕΦ).
Θα πρέπει να επισημανθεί ότι περισσότεροι από 3.000 δανειολήπτες συμμετέχουν ήδη στα προς εξέταση από τον Άρειο Πάγο συλλογικά δικόγραφα.
