Η πολιτική προώθησης της ΕΕ για το 2022 αναμένεται να ενθαρρύνει περαιτέρω τη στροφή σε πιο φυτικές δίαιτες, αφού το κόκκινο και το επεξεργασμένο κρέας χαρακτηρίζεται ως επικίνδυνο για τον καρκίνο. Η συγκεκριμένη κίνηση κατακρίθηκε από τον κλάδο της κτηνοτροφίας όμως παράλληλα επιδοκιμάστηκε από την κοινωνία των πολιτών, η οποία υπογράμμισε την ανάγκη να υπάρξει πιο ανεπτυγμένη καινοτομία στον τομέα των φυτικών προϊόντων.
Η συγκεκριμένη πολιτική, χρηματοδοτεί εκστρατείες με γνώμονα τις φιλοδοξίες της ΕΕ για τη βιωσιμότητα , όπως αυτή του «Farm to Fork (F2F) Τα 185,9 εκατ. ευρώ από τη συνολική χρηματοδότηση της πολιτικής θα διατεθούν για την προώθηση αγροδιατροφικών προϊόντων της ΕΕ εντός και εκτός αυτής το έτος 2022.
Ως εκ τούτου, όπως και το 2021, το πρόγραμμα εργασίας για την πολιτική προώθησης του 2022, επικεντρώνεται σε προϊόντα και γεωργικές πρακτικές που υποστηρίζουν τα βιολογικά προϊόντα της ΕΕ, τα φρούτα και τα λαχανικά, τη βιώσιμη γεωργία και την καλή διαβίωση των ζώων της ΕΕ, σημειώνει το EURACTIV.
«Η ζήτηση για αυτά τα προϊόντα πρέπει να αυξηθεί, αν θέλουμε περισσότεροι παραγωγοί να ενταχθούν στην πράσινη μετάβαση», δήλωσε ο Επίτροπος Γεωργίας Γιάνους Βοϊτσεχόφσκι με αφορμή την έναρξη της πολιτικής.
Με βάση το φετινό πρόγραμμα εργασίας της εν λόγω πολιτικής, κατά την αξιολόγηση των κριτηρίων για την ανάθεση μιας εκστρατείας, θα δίνεται ιδιαίτερη προσοχή στην «ενθάρρυνση της μετάβασης σε μια πιο φυτική διατροφή».
Διευκρινίζεται μάλιστα, ότι μια «πιο φυτική διατροφή» σημαίνει την κατανάλωση «λιγότερου κόκκινου (βοδινόυ, χοιρινόυ, αρνίσιου και κατσικίσιου) και επεξεργασμένου κρέατος, καθώς και τη μείωση κατανάλωσης άλλων τροφίμων που αυξάνουν τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου (π.χ. αλκοολούχα ποτά)».
Η διατύπωση αυτή έλαβε πληθώρα αντιδράσεων, όπως ήταν αναμενόμενο, από το λόμπι των αγροτών της ΕΕ. Σύμφωνα με το έγγραφο θέσης τους που δημοσιεύθηκε τον Απρίλιο του τρέχοντος έτους, η παραπάνω κίνηση της ΕΕ θα προωθήσει «υπερ-επεξεργασμένα, τυποποιημένα και κατασκευασμένα vegan προϊόντα», θέτοντας σε κίνδυνο πολλούς αγρότες.
«Η υποσχόμενη επανάσταση σίγουρα δεν θα είναι αυτή που προωθείται ήδη, και όταν φτάσουμε εκεί, δεν θα υπάρχει επιστροφή. Οι φάρμες μας και η τεχνογνωσία θα χαθούν», προειδοποίησε τότε η ένωση.
Από την άλλη πλευρά, η κίνηση αυτή χαιρετίστηκε από τους περιβαλλοντικούς ακτιβιστές, συμπεριλαμβανομένης της Greenpeace, οι οποίοι εδώ και καιρό διεξάγουν εκστρατεία κατά της χρήσης κονδυλίων της ΕΕ για τη στήριξη του τομέα του κρέατος.
«Η χρήση δημόσιου χρήματος για τη χρηματοδότηση εκστρατειών προώθησης με στόχο την αύξηση της κατανάλωσης ευρωπαϊκών ζωικών προϊόντων έρχεται σε αντίθεση με την επιστήμη και αντιτίθεται στην Πράσινη Συμφωνία», δήλωσε στη EURACTIV ο Μάρκο Κοντιέρο, διευθυντής πολιτικής για τη γεωργία στην Greenpeace Europe.
«Επείγουσα» ανάγκη για την τόνωση της καινοτομίας στα φυτικά προϊόντα
Εν τω μεταξύ, άλλοι επεσήμαναν γρήγορα ότι οι καινοτόμες πρωτεΐνες φυτικής προέλευσης μπορούν να διαδραματίσουν ουσιαστικό ρόλο στην επίτευξη των στόχων του «F2F».
«Είναι ζήτημα να αυξηθεί περισσότερο η παραγωγή ποικίλων και βιώσιμων πρώτων υλών», δήλωσε ο Γερόεν Κνολ, διευθύνων σύμβουλος της Ευρωπαϊκής Ομοσπονδίας Επιστήμης και Τεχνολογίας Τροφίμων (EFFoST) κατά τη διάρκεια πρόσφατης εκδήλωσης της EURACTIV.
Ο Κνολ επεσήμανε ότι η νέα επεξεργασία εναλλακτικών πρωτεϊνών μπορεί να συμβάλει στη μείωση της κατανάλωσης νερού και ενέργειας καθώς και στην εξάλειψη των αποβλήτων από το σύνολο της αλυσίδας αξίας- την παραγωγή, τη διανομή και την κατανάλωση.
Ωστόσο, υπογραμμίζοντας τον ζωτικό ρόλο που διαδραματίζει η κοινότητα της επιστήμης και της τεχνολογίας τροφίμων στη διασφάλιση ασφαλών, θρεπτικών και βιώσιμων τροφίμων στην αγορά, ο Κνολ τόνισε την επείγουσα ανάγκη να προωθηθεί η καινοτομία στον τομέα αυτό έτσι ώστε να αξιοποιηθούν πλήρως οι δυνατότητές του.
«Χρειάζεται παραπάνω καινοτομία για να γίνουν πιο ασφαλή, πιο βιώσιμα και πιο υγιεινά τρόφιμα, αλλά ταυτόχρονα και νόστιμα, διαφορετικά και προσιτά στους Ευρωπαίους καταναλωτές», επισήμανε.
Εν τω μεταξύ, η Ακέσια Σμιθ, υπεύθυνη πολιτικής της ΜΚΟ «Good Food Institute Europe», η οποία διεξάγει εκστρατείες για την προώθηση της φυτικής και κυτταρικής γεωργίας, επεσήμανε τον ρόλο της καινοτομίας στο να γίνουν οι βιώσιμες επιλογές προσιτές και εύκολα προσβάσιμες στο κοινό σε σημείο που να αποτελούν «εξ’ αρχής μια επιλογή».
«Τα πράγματα εξελίσσονται διαρκώς, αλλά υπάρχουν πολύ περισσότερες δυνατότητες», δήλωσε η ίδια, προσθέτοντας ότι ο ρυθμός των αλλαγών στον κλάδο «δεν είναι ούτε κατά διάνοια τόσο γρήγορος, ώστε να γίνουν εμφανή τα περιβαλλοντικά οφέλη των βιώσιμων πρωτεϊνών».
Η ταχύτητα αυτής της προόδου εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από το κατά πόσον η ΕΕ «επιλέγει πραγματικά να επενδύσει στη ανοικτή έρευνα για τις βιώσιμες πρωτεΐνες», με τον ίδιο τρόπο που έχει κάνει για άλλες καινοτομίες για την κλιματική αλλαγή.
Ζήτημα ισορροπίας
Ωστόσο, ενώ ο ευρωβουλευτής Χέρμπερτ Ντόρφμαν αναγνώρισε τα προβλήματα που συνδέονται με την υπερκατανάλωση κρέατος, ζήτησε να τηρηθούν οι ισορροπίες στη συζήτηση για τις φυτικές δίαιτες.
Τονίζοντας την ανάγκη να εξεταστεί «συλλογικά» η βιωσιμότητα, ο ευρωβουλευτής επεσήμανε ότι ένα μεγάλο μέρος της γεωργικής γης στην Ευρώπη είναι μόνιμοι βοσκότοποι, οι οποίοι είναι χρήσιμοι μόνο αν υπάρχουν ζώα εκεί να βόσκουν.
«Διαφορετικά, ή χάνουμε αυτά τα μόνιμα βοσκοτόπια για την παραγωγή τροφίμων, ή τα μετατρέπουμε, κάτι που θα ήταν η χειρότερη επιλογή όσον αφορά την κλιματική αλλαγή», είπε.
«Επομένως, και εδώ πρέπει να βρούμε έναν έξυπνο τρόπο, διότι είναι σαφές ότι έχουμε πολύ υψηλή κατανάλωση κρέατος στην Ευρώπη», πρόσθεσε ο Ντόρφμαν.
Σύμφωνα με τον ίδιο, η μετάβαση σε μια αποκλειστικά φυτική διατροφή δεν συνεπάγεται και την αυτοδίκαιη βιωσιμότητα των ευρωπαϊκών διατροφικών συστημάτων.
«Αυτό δεν ισχύει, διότι πρέπει να εξετάσουμε ολόκληρη την αλυσίδα», κατέληξε.