Με περιορισμένης εμβέλειας πυραυλική επίθεση, την οποία ωστόσο είχε προαναγγείλει, η Τεχεράνη απάντησε στα στοχευμένα αμερικανικά πλήγματα που προηγήθηκαν κατά πυρηνικών εγκαταστάσεων του Ιράν. Η επιχείρηση, υπό την ονομασία «Άγγελμα Νίκης», είχε ως στόχο τη μεγαλύτερη αμερικανική στρατιωτική βάση στη Μέση Ανατολή, την al Udeid, που βρίσκεται στην Ντόχα του Κατάρ και φιλοξενεί περίπου 8.000 στρατιώτες των ΗΠΑ.

Σύμφωνα με τις αρχικές πληροφορίες, το Ιράν εκτόξευσε δέκα πυραύλους, εκ των οποίων οι εννέα αναχαιτίστηκαν, ενώ ένας κατέπεσε σε ανοιχτό, μη κατοικημένο χώρο, χωρίς να προκαλέσει θύματα ή ζημιές. Το υπουργείο Άμυνας του Κατάρ, σε επίσημη ανακοίνωσή του, έκανε λόγο για «κατάφωρη παραβίαση της κυριαρχίας» της χώρας, τονίζοντας παράλληλα ότι διατηρεί το δικαίωμα να απαντήσει στην επίθεση.

Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι, σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, η ιρανική πλευρά είχε ενημερώσει εκ των προτέρων τόσο τις Ηνωμένες Πολιτείες όσο και την κυβέρνηση του Κατάρ, αφήνοντας να εννοηθεί ότι η πυραυλική επίθεση ενδέχεται να είχε συμβολικό χαρακτήρα, περισσότερο για λόγους εσωτερικής πολιτικής επικοινωνίας παρά ως πλήρους στρατιωτικής κλιμάκωσης.

Οι ΗΠΑ, επικαλούμενες «αξιόπιστες πληροφορίες για επικείμενη απειλή», είχαν ήδη εκκενώσει προληπτικά τη βάση al Udeid, περιορίζοντας έτσι τον κίνδυνο απωλειών.

Η επίθεση προκάλεσε συναγερμό σε ολόκληρη την περιοχή του Περσικού Κόλπου, με τις χώρες Μπαχρέιν, Κουβέιτ, Ιράκ, Σαουδική Αραβία και Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα να προχωρούν άμεσα στο κλείσιμο του εναέριου χώρου τους, ενισχύοντας τα μέτρα ασφαλείας ενόψει πιθανής περαιτέρω έντασης.

Παρά τη σοβαρότητα της κίνησης, διπλωματικοί και στρατιωτικοί αναλυτές εκτιμούν ότι το εύρος της επίθεσης ήταν ελεγχόμενο, υποδηλώνοντας την πρόθεση του Ιράν να απαντήσει στις ΗΠΑ, χωρίς όμως να οδηγηθεί σε πλήρη πολεμική αντιπαράθεση.

Το γεγονός ότι οι περισσότεροι πύραυλοι δεν έπληξαν ζωτικούς στόχους αλλά αντιμετωπίστηκαν αποτελεσματικά από τα αμυντικά συστήματα, ενισχύει την αίσθηση πως πρόκειται για επίθεση με ισχυρό πολιτικό και συμβολικό περιεχόμενο.

Κατά γενική εκτίμηση, η ιρανική ενέργεια φέρει τα χαρακτηριστικά μιας «σκηνοθετημένης αναμέτρησης»: μιας επιχείρησης με προειδοποίηση προς την άλλη πλευρά, παρόμοιας με εκείνη του Ιανουαρίου 2020, όταν το Ιράν απάντησε στην δολοφονία του στρατηγού Κασέμ Σουλεϊμανί με επίθεση σε αμερικανική βάση στο Ιράκ. Και τότε, όπως και σήμερα, το Ιράν είχε ενημερώσει τις αρχές της χώρας όπου βρίσκονταν οι αμερικανικές δυνάμεις – και κατ’ επέκταση και τις ΗΠΑ – ώστε να αποφευχθούν ανθρώπινες απώλειες.

Βίντεο από την ιρανική πυραυλική επίθεση:

BBC: «Υπολογισμένη και χορογραφημένη» η απάντηση του Ιράν - Τι ήθελε να πετύχει

Η πυραυλική επίθεση του Ιράν κατά της αμερικανικής βάσης Αλ Ουντέιντ στο Κατάρ, παρά την έντονη συμβολική και γεωπολιτική της βαρύτητα, εκλαμβάνεται από διεθνείς αναλυτές -και ιδίως από το BBC- ως μια «υπολογισμένη και χορογραφημένη» απάντηση στους αμερικανικούς βομβαρδισμούς στις πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν στο Φορντό, το Ισφαχάν και την Νατάνζ.

Σε πρώτη ανάγνωση, η επίθεση φάνηκε να σηματοδοτεί μείζονα κλιμάκωση και να απειλεί με εμπλοκή και άλλων χωρών του Κόλπου σε έναν περιφερειακό πόλεμο. Ωστόσο, οι ενδείξεις συγκλίνουν στο ότι η Τεχεράνη δεν επιδίωξε τη μέγιστη δυνατή πρόκληση, αλλά μια ελεγχόμενη επίδειξη ισχύος.

Σύμφωνα με την ανάλυση του BBC, δεν αναφέρθηκαν απώλειες, ενώ φαίνεται πως οι ΗΠΑ είχαν λάβει προειδοποίηση – τακτική που είχε ακολουθηθεί και το 2020, όταν το Ιράν απάντησε στην εξόντωση του Κασέμ Σουλεϊμανί. Η χρήση έξι πυραύλων, μολονότι επικίνδυνη, απέχει από τις μαζικές επιθέσεις με drone και βαλλιστικούς πυραύλους που το Ιράν έχει τη δυνατότητα να εξαπολύσει.

Το διπλό μήνυμα του Ιράν

Το μήνυμα του Ιράν φαίνεται πως ήταν διπλό: αφενός να αποδείξει πως τιμά τις υποσχέσεις του για αντίποινα, αφετέρου να αποφύγει τη γενικευμένη πολεμική ανάφλεξη. Επιδίωξε να σώσει το γόητρό του, χωρίς να προκαλέσει άμεση και αδιάκριτη σύγκρουση με τις ΗΠΑ και τους συμμάχους τους.

Η ενέργεια προκάλεσε πάντως την έντονη αντίδραση του Κατάρ, το οποίο κάνει λόγο για κατάφωρη παραβίαση της κυριαρχίας του. Η Ντόχα έχει καταδικάσει το ισραηλινό πλήγμα κατά του Ιράν και έχει ταχθεί υπέρ της διπλωματικής αποκλιμάκωσης, ενώ διατηρεί παραδοσιακά καλές σχέσεις με την Τεχεράνη, κυρίως λόγω της συνεκμετάλλευσης κοιτασμάτων φυσικού αερίου στον Περσικό.

Το «μπαλάκι» στον Τραμπ

Το ερώτημα πλέον είναι πώς θα αντιδράσει ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ. Αν επιλέξει να μην απαντήσει στρατιωτικά, η νύχτα αυτή μπορεί να καταγραφεί ως το «υψηλότερο κύμα» της σύγκρουσης ΗΠΑ-Ιράν. Αν όμως επιλέξει την κλιμάκωση, το φετινό καλοκαίρι μπορεί να αποδειχθεί εξαιρετικά επικίνδυνο για τη Μέση Ανατολή.

Τραμπ: «Το Ιράν απάντησε αδύναμα - Θέλω να ευχαριστήσω το Ιράν για την έγκαιρη προειδοποίηση»

Με μία μακροσκελή ανάρτηση, ο πρώην πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών Ντόναλντ Τραμπ σχολίασε την απάντηση του Ιράν στην ισραηλινή επιδρομή που κατέστρεψε ιρανικές πυρηνικές εγκαταστάσεις, υποβαθμίζοντας την αντίδραση της Τεχεράνης και στέλνοντας μήνυμα αποκλιμάκωσης.

Ο Τραμπ χαρακτήρισε την ιρανική αντίδραση ως «πολύ αδύναμη» και «αναμενόμενη», σημειώνοντας ότι οι αμερικανικές δυνάμεις αντιμετώπισαν αποτελεσματικά την εκτόξευση 14 πυραύλων, εκ των οποίων οι 13 καταρρίφθηκαν, ενώ ένας πύραυλος αφέθηκε να συνεχίσει την πορεία του, καθώς δεν συνιστούσε απειλή. 

«Χαίρομαι που αναφέρω ότι κανένας Αμερικανός δεν τραυματίστηκε και δεν προκλήθηκαν σχεδόν καθόλου ζημιές. Το πιο σημαντικό είναι ότι το Ιράν φαίνεται να “έβγαλε όλα αυτά από το σύστημά του” και ελπίζω να μη συνεχιστεί το μίσος», τόνισε χαρακτηριστικά ο πρώην πρόεδρος.

Παράλληλα, εξέφρασε την ικανοποίησή του για το γεγονός ότι το Ιράν ειδοποίησε εγκαίρως, γεγονός που επέτρεψε την αποτροπή απωλειών και τραυματισμών. Σε αυτό το πνεύμα, κάλεσε τόσο την Τεχεράνη όσο και το Ισραήλ να επιδιώξουν την ειρήνη και την αρμονία στην περιοχή

«Ίσως το Ιράν να μπορέσει τώρα να προχωρήσει προς την ειρήνη και την αρμονία, και θα ενθαρρύνω με ενθουσιασμό το Ισραήλ να κάνει το ίδιο», σημείωσε.

Τραμπ: Ευχαριστώ τον εμίρη του Κατάρ - Κανένα θύμα από την επίθεση στην αμερικανική βάση

Τη δημόσια ευγνωμοσύνη του προς τον Εμίρη του Κατάρ εξέφρασε ο πρώην πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών, Ντόναλντ Τραμπ, σχολιάζοντας την πρόσφατη επίθεση που σημειώθηκε στην αμερικανική στρατιωτική βάση στο Κατάρ, για την οποία κατηγορούνται οι Ιρανοί Φρουροί της Επανάστασης.

Σε ανάρτησή του ο Ντόναλντ Τραμπ ανέφερε: 

«Θα ήθελα να ευχαριστήσω τον Σεβαστό Εμίρη του Κατάρ για όλα όσα έχει κάνει στην αναζήτηση της ειρήνης στην περιοχή. Όσον αφορά την επίθεση σήμερα στην αμερικανική βάση στο Κατάρ, είμαι στην ευχάριστη θέση να αναφέρω ότι, εκτός από το ότι δεν σκοτώθηκαν ή τραυματίστηκαν Αμερικανοί, και πολύ σημαντικό είναι ότι δεν σκοτώθηκαν ή τραυματίστηκαν και Καταριανοί. Σας ευχαριστώ για την προσοχή σας σε αυτό το θέμα!».

ΗΠΑ: Δεν χτυπήθηκε η βάση

Κανένας ιρανικός πύραυλος δεν έπληξε την αμερικανική αεροπορική βάση του Αλ Ουντέιντ, στο Κατάρ, σύμφωνα με έναν Αμερικανό αξιωματούχο. Αυτή είναι η αρχική εκτίμηση, μετά την απόπειρα επίθεσης του Ιράν με πυραύλους μικρού και μέσου βεληνεκούς.

Το Κατάρ από την πλευρά του διαβεβαίωσε ότι η κατάσταση είναι «σταθερή».

Ιράν: Δεν θα σταματήσουμε τις επιθέσεις

Το Ιράν θα συνεχίσει τα αντίποινά του, σε απάντηση για τις επιθέσεις των ΗΠΑ στις πυρηνικές εγκαταστάσεις του, ανέφερε το βράδυ της Δευτέρας ένας Ιρανός αξιωματούχος μιλώντας στο πρακτορείο Reuters.

Σύμφωνα με την πηγή αυτή, η Τεχεράνη έχει τον αναγκαίο ορθολογισμό ώστε να προσφύγει στη διπλωματία αφού τιμώρησε τον επιτιθέμενο. Ο ίδιος πρόσθεσε ότι εάν οι ΗΠΑ επιδιώκουν διαπραγμάτευση, οι αμερικανικές και ισραηλινές επιθέσεις θα πρέπει να σταματήσουν.

Κατάρ: Έχουμε δικαίωμα να απαντήσουμε

Η κυβέρνηση του Κατάρ προχώρησε στην καταγγελία της επίθεσης στο έδαφός του από το Ιράν. Εκπρόσωπος της κυβέρνηση του Κατάρ σημείωσε ότι «Θεωρούμε ότι πρόκειται για κατάφωρη παραβίαση της κυριαρχίας του Κράτους του Κατάρ, του εναέριου χώρου του, του διεθνούς δικαίου και του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών. Επιβεβαιώνουμε ότι το Κατάρ διατηρεί το δικαίωμα να απαντήσει άμεσα με τρόπο αντίστοιχο με τη φύση και την κλίμακα αυτής της θρασύτατης επιθετικότητας, σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο».

Οι αραβικές χώρες καταδικάζουν την επίθεση του Ιράν σε καταριανό έδαφος

Το Κάιρο καταδίκασε την επίθεση χαρακτηρίζοντάς την «παραβίαση της κυριαρχίας του Κατάρ, απειλή για την εδαφική του ακεραιότητα και παραβίαση του διεθνούς δικαίου και του Καταστατικού Χάρτη του ΟΗΕ». Η Αίγυπτος εξέφρασε «βαθιά ανησυχία για την επιταχυνόμενη και επικίνδυνη κλιμάκωση στην περιοχή» και τόνισε την ανάγκη για αποκλιμάκωση και άμεση κατάπαυση του πυρός.

Η Σαουδική Αραβία καταδίκασε το πλήγμα χαρακτηρίζοντάς το «παραβίαση των αρχών της καλής γειτονίας και πράξη απολύτως απαράδεκτη που δεν μπορεί να δικαιολογηθεί υπό καμία συνθήκη».

Από την πλευρά της, η Ιορδανία μίλησε για «επίθεση κατά της αδελφής χώρας Κατάρ», ενώ το Μπαχρέιν εξέφρασε «πλήρη υποστήριξη και αλληλεγγύη στο Κατάρ, γεγονός που αντικατοπτρίζει τους ισχυρούς δεσμούς αδελφότητας και συγγένειας μεταξύ των δύο χωρών».

Το υπουργείο Εξωτερικών του Ομάν καταδίκασε την ευρύτερη περιφερειακή κλιμάκωση, αποδίδοντας την έναρξή της στο Ισραήλ, ενώ παράλληλα επεσήμανε και τις ευθύνες του Ιράν για την πρόσφατη επίθεση.

Ανακοίνωση εξέδωσε και το γραφείο του προέδρου της Παλαιστινιακής Αρχής, χαρακτηρίζοντας την επίθεση «κατάφωρη παραβίαση της κυριαρχίας της αδελφής χώρας Κατάρ».

New York Times: Το Ιράν ειδοποίησε πριν από την επίθεση στο Κατάρ

Σύμφωνα με την αμερικανική εφημερίδα New York Times, το Ιράν ειδοποίησε το Κατάρ πριν από την πυραυλική επίθεση στην αμερικανική βάση προκειμένου να ελαχιστοποιηθούν τις απώλειες.

Οι αξιωματούχοι τους οποίους επικαλούνται οι NYT σημειώνουν ότι το χτύπημα ήταν συμβολικό, αλλά θα χρησίμευε και σαν διέξοδος από την κρίση. Κάτι ανάλογο είχε συμβεί το 2020 όταν οι Ιρανοί βομβάρδισαν αμερικανικές βάσεις στο Ιράκ μετά τη δολοφονία του Κασέλ Σολεϊμανί.

Ισραήλ: Η επίθεση στο Κατάρ είναι η απόδειξη ότι το Ιράν «απειλεί όλον τον κόσμο»

Η επίθεση στην αμερικανική αεροπορική βάση του Κατάρ είναι η απόδειξη ότι το Ιράν απειλεί «όλον τον κόσμο», δήλωσε απόψε ο εκπρόσωπος του ισραηλινού στρατού Έφι Ντέφριν.

«Είναι μια πρόσθετη απόδειξη της εχθρότητας και της βίας και του γεγονότος ότι το Ιράν είναι ένα κράτος τρομοκράτης που απειλεί όχι μόνο το Ισραήλ αλλά ολόκληρη τη Μέση Ανατολή, συμπεριλαμβανομένων των γειτόνων του, καθώς και όλον τον κόσμο», είπε ο εκπρόσωπος στη συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε.

Χαμενεΐ: Δεν βλάψαμε κανέναν, δεν θα υποταχθούμε στην παρενόχληση κανενός

Μήνυμα με σαφείς προειδοποιήσεις αλλά και προσπάθεια διαφοροποίησης από την έννοια της επιθετικότητας απηύθυνε ο ανώτατος ηγέτης του Ιράν, Αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ, στον απόηχο της ιρανικής πυραυλικής επίθεσης κατά αμερικανικών βάσεων σε Κατάρ και Ιράκ.

Σε ανάρτησή του στην πλατφόρμα X, ο Χαμενεΐ δήλωσε: «Το Ιράν δεν έβλαψε κανέναν. Όμως δεν θα δεχθούμε καμία επιθετικότητα υπό οποιεσδήποτε συνθήκες. Δεν θα υποκύψουμε. Αυτή είναι η λογική του ιρανικού έθνους».

Η δήλωση Χαμενεΐ επιχειρεί να ενισχύσει το αφήγημα περί «αμυντικής αντίδρασης», την ώρα που οι ΗΠΑ και οι σύμμαχοί τους διερευνούν τα επόμενα βήματα και καλούν σε αποκλιμάκωση, ενώ οι περιφερειακές εντάσεις κλιμακώνονται επικίνδυνα.

Αραγτσί: Οι ΗΠΑ αναγκάστηκαν να βοηθήσουν το απελπισμένο Ισραήλ - Δεν πέτυχαν τον στόχο τους

Το σιωνιστικό καθεστώς έχει φτάσει σε σημείο απελπισίας, οι ιρανικές ένοπλες δυνάμεις έχουν κάνει ένα κατόρθωμα δήλωσε στο πρακτορείο IRNA ο Ιρανός υπουργός Εξωτερικών Αμπάς Αραγτσί. 

«Η σειρά των πρόσφατων γεγονότων δείχνει ότι το σιωνιστικό καθεστώς έχει φτάσει σε σημείο απελπισίας και ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν αναγκαστεί να βοηθήσουν αυτό το καθεστώς, γεγονός που δείχνει ότι δεν έχουν επιτύχει κανέναν από τους στόχους τους» υποστήριξε ο Αραγτσί.

«Δεν λέω ότι δεν βομβάρδισαν ή δεν προκάλεσαν ζημιές, επειδή προκλήθηκαν ζημιές, αλλά δεν πέτυχαν τον στόχο τους να μας απογυμνώσουν εντελώς από τις δυνατότητές μας» είπε ο Ιρανός αξιωματούχος. 

Στις αντεπιθέσεις μας (στο Ισραήλ), οι ένοπλες δυνάμεις μας έχουν πραγματικά κάνει ένα κατόρθωμα, το οποίο τις έχει καθηλώσει σε πολλά μέρη.

Τώρα το σιωνιστικό καθεστώς έχει φτάσει σε σημείο απελπισίας που έχει καταφύγει σε κινήσεις όπως η στοχοποίηση της φυλακής Εβίν, οι οποίες φυσικά δεν έχουν καμία αξία (από στρατιωτική άποψη).

«Γενικά, το γεγονός ότι η Αμερική έχει αναγκαστεί να βοηθήσει το σιωνιστικό καθεστώς δείχνει πόσο αβοήθητο έχει γίνει» δήλωσε ο Αρατσί. 

Τραμπ: Καταστρέψαμε εντελώς ό,τι χτυπήσαμε στο Ιράν

Με μια οργισμένη ανάρτηση στον προσωπικό του λογαριασμό στο Truth Social, ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ υπεραμύνθηκε της επιτυχίας των αεροπορικών επιθέσεων των ΗΠΑ κατά του Ιράν, επιμένοντας ότι οι στόχοι «καταστράφηκαν ολοκληρωτικά» και εξαπολύοντας δριμεία επίθεση κατά των αμερικανικών μέσων ενημέρωσης.

«Οι στόχοι που πλήξαμε στο Ιράν καταστράφηκαν ολοσχερώς, και όλοι το γνωρίζουν αυτό. Μόνο τα Fake News θα έλεγαν κάτι διαφορετικό, για να προσπαθήσουν να μειώσουν όσο μπορούν την επιτυχία – και ακόμη κι αυτοί λένε ότι “καταστράφηκαν αρκετά καλά!”» ανέφερε χαρακτηριστικά.

Ο Τραμπ επιτέθηκε προσωπικά σε συγκεκριμένα πρόσωπα του Τύπου, κατονομάζοντας την Άλισον Κούπερ του CNN, τον πρόεδρο της Comcast Μπράιαν Ρόμπερτς, τον δημοσιογράφο Τζον Κάρλ του ABC, και γενικά τους σταθμούς NBC και CNN, τους οποίους αποκάλεσε «fake news» και «ηττημένους».

«Δεν σταματούν ποτέ τα καθάρματα στα ΜΜΕ, και γι’ αυτό τα νούμερα τηλεθέασής τους είναι στο χαμηλότερο επίπεδο όλων των εποχών — ΜΗΔΕΝΙΚΗ ΑΞΙΟΠΙΣΤΙΑ!» καταλήγει ο Αμερικανός πρόεδρος, διατηρώντας την επιθετική ρητορική του απέναντι στον Τύπο.