Οι εικόνες έκαναν τον γύρο του κόσμου, προκαλώντας γενικό αποτροπιασμό. Το προς στιγμήν αμήχανο «εμμ…» της προέδρου της Κομισιόν Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν όταν διαπίστωσε πως στη συνάντηση της ίδιας και του προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ με τον Ερντογάν, δεν υπήρχε καρέκλα για να καθίσει, είναι το καινούργιο «me too».
Γράφει η Σοφία Βούλτεψη*
Και ξέσπασε αμέσως αυτό που ήδη έγινε γνωστό ως «sofagate», το σκάνδαλο του καναπέ, καθώς η VDL αμέσως μετά, με μια χειρονομία που έλεγε «μην ανησυχείτε, κάπου θα βολευτώ», κάθισε στον μπεζ καναπέ, απέναντι στον Τούρκο υπουργό των Εξωτερικών Τσαβούσογλου.
Ο Ερντογάν είναι γνωστός. Απέσυρε την Τουρκία από την Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης για την αντιμετώπιση της βίας κατά των γυναικών, προκαλώντας την οργή ακόμη και των γυναικών μελών του κόμματός του (η ίδια του η κόρη και γυναίκες πολιτικοί είχαν πρωτοστατήσει στην υπογραφή της το 2011) και αρέσκεται να λέει πως «οι γυναίκες είναι οι μητέρες μας» – αρκεί βέβαια να περιορίζονται στα «καθήκοντά» τους.
Αυτό που περισσότερο έχει ενοχλήσει, όμως, είναι η στάση του προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ. Ο οποίος όχι μόνο στρογγυλοκάθισε, όχι μόνο άπλωσε τις ποδάρες του, όχι μόνο δεν σηκώθηκε να αποκαταστήσει την τάξη, προσφέροντας τη θέση του, όχι μόνο δεν απαίτησε να αλλάξει η διευθέτηση, αλλά και με την επιστροφή του στις Βρυξέλλες, το γραφείο του ανέφερε, όπως έγραψε το Politico, πως το πρωτόκολλο έγινε σεβαστό, καθώς επισήμως στη συνάντηση συμμετείχαν ο ίδιος και ο Ερντογάν.
Ήταν δηλαδή μια… αντρική υπόθεση!
Φυσικά δεν πρόκειται για θέμα πρωτοκόλλου, αφού ο ίδιος και η Φον ντερ Λάιεν βρίσκονται στην ίδια βαθμίδα από πλευράς πρωτοκόλλου.
Πρόκειται για το μήνυμα του Ερντογάν, το οποίο ο ίδιος ο Μισέλ αποδέχθηκε. Διότι ο κ. Μισέλ όφειλε να γνωρίζει πως υπάρχει κάτι πολύ πιο σημαντικό από το πρωτόκολλο (που έτσι κι’ αλλιώς παραβιάστηκε). Πρόκειται για τον σεβασμό στην ισότητα των φύλων.
Εμμ… έτσι είναι τα πράγματα. Κι’ αν ο Ερντογάν δεν θέλει αυτή την ισότητα – όπως έχει πει αποφάσισε να αποσύρει την Τουρκία από την Σύμβαση του Συμβουλίου της Ευρώπης, γνωστή ως Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης, επειδή μέλη του κόμματός του τού είπαν πως εξαιτίας της… αυξήθηκαν τα διαζύγια – στην Ευρώπη τέτοιες συμπεριφορές δεν μπορεί να γίνονται ανεκτές.
Η λέξη «ντροπή», που χρησιμοποιήθηκε από εκπροσώπους των περισσοτέρων ευρωομάδων είναι λίγη.
Η εκ μέρους της προέδρου της Κομισιόν έμμεση αναφορά στο θέμα, αμέσως μετά, κατά την συνέντευξη Τύπου, όταν εκδήλωσε την ανησυχία της για την απόσυρση της Τουρκίας από την Σύμβαση, ήταν ο αξιοπρεπής τρόπος για να αντιμετωπίσει το θέμα.
Η αναφορά του εκπροσώπου της Κομισιόν σύμφωνα με την οποία «η πρόεδρος περιμένει ότι ο θεσμός που εκπροσωπεί θα τυγχάνει της συμπεριφοράς που απαιτείται από το πρωτόκολλο», ήταν ο εύσχημος τρόπος για να πάει το μήνυμα παντού.
Η δικαιολογία ότι η ευρωπαϊκή υπηρεσία πρωτοκόλλου δεν έλαβε μέρος στην αποστολή εξαιτίας των περιορισμών λόγω πανδημίας, δεν είναι καν δικαιολογία.
Με λίγα λόγια, δεν μας ενδιαφέρει στην προκειμένη περίπτωση τι κάνει ο Ερντογάν. Μια από τις κόρες του είχε δηλώσει πως στο Ισλάμ ο άνδρας απολαμβάνει περισσότερα προνόμια επειδή έχει την ευθύνη να φέρνει το ψωμί στο σπίτι. Και η γυναίκα του Ερντογάν έχει πει πως το… χαρέμι ήταν το σχολείο προετοιμασίας των γυναικών για τη ζωή.
Για την ακρίβεια, μας ενδιαφέρει τι κάνει ο Ερντογάν, αλλά για να βγάζουν τα συμπεράσματά τους οι Ευρωπαίοι.
Κυρίως, όμως, μας ενδιαφέρει να γίνονται σεβαστές οι ευρωπαϊκές αξίες από τους Ευρωπαίους ηγέτες.
Αυτό δεν είδαμε στις εικόνες ντροπής στην Άγκυρα.
Και αυτό δεν μπορεί και δεν πρέπει να περάσει έτσι.
Αν περάσει, τότε θα ισχύει αυτό που κάποτε είχε πει η Θάτσερ, που, αν και σιδηρά κυρία, συχνά αντιμετωπιζόταν ως «γυναίκα»:
«Και πάνω στον Τάμεση να με δείτε να περπατώ, θα πείτε ότι δεν ξέρω κολύμπι»…
Μια παραλλαγή που ίσως να σκέφθηκε η VDL: «Και πάνω στον Βόσπορο να με δείτε να περπατώ θα πείτε ότι δεν ξέρω κολύμπι».
Εμμ…