Με επιστροφή στη μεγάλη ελληνοτουρκική κρίση του 1987 απειλεί, όπως όλα δείχνουν, η Αγκυρα. Η τουρκική κρατική εταιρεία πετρελαίου (ΤΡΑΟ) ζήτησε από την τουρκική κυβέρνηση άδεια για έρευνες πετρελαίου σε περιοχές εντός ελληνικής υφαλοκρηπίδας και σε πολύ κοντινή απόσταση από τα χωρικά ύδατα 6 μιλίων της Κρήτης, της Καρπάθου και της Ρόδου.

Το σχετικό αίτημα της ΤΡΑΟ για αδειοδότηση ερευνών δημοσιεύτηκε στην τουρκική εφημερίδα της κυβερνήσεως στις 30 Μαΐου επισημοποιώντας έναν νέο γύρο κλιμάκωσης και προκλήσεων από την Αγκυρα. Η κυβέρνηση προχώρησε χθες σε διάβημα προς την Αγκυρα για τα επίμαχα αιτήματα και για τον λόγο αυτό κλήθηκε στο υπουργείο Εξωτερικών ο πρεσβευτής της Τουρκίας στην Αθήνα Μπουράκ Οζούγκεργκιν που φέρεται να υποστήριξε ότι οι τουρκικές κινήσεις δεν παραβιάζουν το διεθνές δίκαιο, ενώ στάθηκε εκ νέου στην πρόθεση της Αγκυρας για διάλογο με την Αθήνα.

Σχολιάζοντας τις τουρκικές αιτήσεις, που ήρθαν στη δημοσιότητα από τον Σκάι, ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας δήλωσε πως «αποτελεί παρακολούθημα του ανυπόστατου τουρκολιβυκού μνημονίου» και ότι οι παράνομες ενέργειες της Τουρκίας δεν παράγουν έννομα αποτελέσματα. Διεμήνυσε δε πως «η Ελλάδα ήταν και παραμένει απολύτως προετοιμασμένη για να αντιμετωπίσει και αυτήν την πρόκληση, εφόσον η Τουρκία αποφασίσει τελικά να την υλοποιήσει».

Προς το παρόν η τουρκική εταιρεία δεν έχει πάρει την άδεια και βέβαια δεν προσδιορίζεται ούτε ο χρόνος διεξαγωγής των ερευνών. Η ΤΡΑΟ έχει ζητήσει άδεια – με 7 διαφορετικές αναγγελίες – για 24 περιοχές – οικόπεδα. Ουσιαστικά η Τουρκία σχεδιάζει να κάνει έρευνες βορειοανατολικά της Ρόδου, ανατολικά της Ρόδου, ανατολικά της Καρπάθου, νοτιοανατολικά της Καρπάθου, ανατολικά της Κρήτης και νοτιοανατολικά της Κρήτης.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΑ:

Και μάλιστα τα σημεία των ερευνών είναι σχεδόν εκεί όπου τελειώνουν τα 6 μίλια χωρικών υδάτων των παραπάνω ελληνικών νησιών. Κι αυτό διότι η Τουρκία κατά τον πάγιο ισχυρισμό της θεωρεί ότι τα ελληνικά νησιά δεν δικαιούνται υφαλοκρηπίδα παρά μόνο χωρικά ύδατα. Ολη η περιοχή των ερευνών προσδιορίζεται στο όριο των θαλασσίων ζωνών Τουρκίας – Λιβύης. Η διαφορά είναι όμως ότι τώρα η Αγκυρα μετά και την υπογραφή του τουρκολιβυκού μνημονίου – που επίσης συμφωνήθηκε και χαράχθηκε πάνω στον ισχυρισμό ότι τα ελληνικά νησιά δεν έχουν υφαλοκρηπίδα και ΑΟΖ – προχωράει ένα βήμα παραπέρα και κάνει πράξη τις επιδιώξεις της. Θεωρείται βέβαιο ότι η μόλις η ΤΡΑΟ πάρει άδεια για έρευνες πετρελαίου θα εκδοθεί τουρκική Navtex για την έναρξη των ερευνών σε πρώτη φάση επιστημονικές, σεισμικές. Τούρκοι αναλυτές υποστήριζαν χθες πως δεν είναι η πρώτη φορά που η Τουρκία επιδιώκει έρευνες εκτός τουρκικών χωρικών υδάτων. Σημειώνεται δε ότι η Τουρκία έχει εκδώσει και στο παρελθόν άδειες για έρευνες εντός ελληνικής υφαλοκρηπίδας αλλά δεν έγιναν ποτέ. Οι ίδιοι αναλυτές πρόσθεταν μεταξύ άλλων πως η αίτηση για έρευνες στη συγκεκριμένη περιοχή δεν σχετίζεται με το τουρκολιβυκο μνημόνιο αλλά ενδεχομένως με την επιδίωξη της Αγκυρας να προσπαθήσει να βρει πετρέλαιο ή φυσικό αέριο σε περιοχή εγγύτερα στην Τουρκία.

Η εξέλιξη με το τουρκικό αίτημα για άδειες ερευνών και γεωτρήσεων εντός της ελληνικής υφαλοκρηπίδας θυμίζουν βέβαια την ελληνοτουρκική κρίση του Μαρτίου του 1987 που είχε ως βάση τη διαφορά των δύο χωρών για την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας. Η Τουρκία τότε είχε αντιδράσει στην έναρξη ελληνικών ερευνών για την ανεύρεση πετρελαϊκών κοιτασμάτων ανατολικά της Θάσου, εκδίδοντας άδειες για δικές της έρευνες εντός της ελληνικής υφαλοκρηπίδας στις περιοχές Λέσβου, Σαμοθράκης, Λέσβου, Χίου. Το τουρκικό «Σισμίκ» είχε βγει στο Αιγαίο αλλά έρευνες δεν έγιναν ποτέ. Η αντίδραση της τότε κυβέρνησης του Ανδρέα Παπανδρέου ήταν δυναμική και είχε συνοδευθεί με την προειδοποίηση στην Αγκυρα να μην προχωρήσει σε μία τέτοια ενέργεια καταπάτησης των ελληνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων, ειδάλλως θα υπάρξει πολεμική κλιμάκωση.

Σημειώνεται ότι 33 χρόνια ύστερα από εκείνη την κρίση η Ελλάδα είναι και προετοιμασμένη και εκπαιδευμένη να αντιμετωπίσει ανάλογες κρίσεις. Η Τουρκία είχε λάβει ηχηρή απάντηση τον Οκτώβριο του 2018 όταν είχε εκδώσει Navtex για σεισμικές έρευνες νότια του Καστελλορίζου. Η Τουρκία έστειλε στην περιοχή το σεισμογραφικό «Barbaros», αλλά απομακρύνθηκε άπρακτο καθώς στην περιοχή είχε σπεύσει η ελληνική φρεγάτα «Νικηφόρος Φωκάς».

Τι θέλουν οι Τούρκοι

Η κρατική εταιρεία Πετρελαίου της Τουρκίας (ΤΡΑΟ) κατέθεσε αίτημα στο τουρκικό κράτος για να πραγματοποιήσει έρευνες πετρελαίου σε περιοχές που βρίσκονται εντός της ελληνικής υφαλοκρηπίδας.

Τα σημεία των ερευνών είναι εκεί όπου τελειώνουν τα χωρικά ύδατα έξι μιλιών των παραπάνω ελληνικών νησιών. Κι αυτό διότι η Τουρκία κατά τον πάγιο ισχυρισμό της δεν αναγνωρίζει υφαλοκρηπίδα στα νησιά παρά μόνο χωρικά ύδατα.

Μόλις η ΤΡΑΟ πάρει άδεια θα εκδοθεί τουρκική Navtex για την έναρξη των ερευνών (σε πρώτη φάση επιστημονικές, σεισμικές).


του Μάνου Χαραλαμπάκη από Τα Νέα