Η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία δεν πάει βάση σχεδίου. Στο Χάρκοβο, τη δεύτερη πόλη της χώρας, οι ουκρανικές άμυνες φαίνεται να απέκρουσαν μια μεγάλη επίθεση. Στο νότο, οι δυνάμεις του Βλαντιμίρ Πούτιν έχουν καταλάβει εδάφη, αλλά εν μέρει αποφεύγοντας τις ουκρανικές πόλεις.
Γύρω από το Κίεβο, οι ουκρανικές δυνάμεις απέτρεψαν πολλές επιθέσεις. Στην ίδια την πρωτεύουσα, ο Volodymyr Zelensky, πρόεδρος της Ουκρανίας, έχει γίνει μια ενδιαφέρουσα φιγούρα. Σε αντίθεση με τον τοξικομανή Ναζί που περιγράφει ο Πούτιν στις ομιλίες του, ο Ζελένσκι έχει πάρει τη θέση του επικεφαλής ενός έθνους που τροφοδοτείται από θάρρος και πατριωτισμό.
Ο πόλεμος είναι ακόμα στην πρώτη του εβδομάδα. Ο πρόεδρος της Ρωσίας μπορεί να καλέσει επιπλέον στρατιωτική δύναμη για να περικυκλώσει πόλεις της Ουκρανίας, συμπεριλαμβανομένου του Κιέβου, με τρομερό κόστος για τους πολίτες και τους στρατιώτες και των δύο πλευρών. Είναι ακόμα ένας πόλεμος που μπορεί να κερδίσει ο κ. Πούτιν, επιβάλλοντας μια κυβέρνηση μαριονέτα στο Κίεβο ή στο Χάρκοβο, την αρχική σοβιετική πρωτεύουσα της Ουκρανίας.
Ωστόσο, με μια ευρύτερη έννοια, τη στιγμή που ο κ. Πούτιν είναι υποχρεωμένος να διεξαγάγει έναν τέτοιο πόλεμο φθοράς, θα έχει ήδη χάσει. Στην Ουκρανία το πατριωτικό πνεύμα που σφυρηλατήθηκε από τη στόχευση πόλεων και των κατοίκων τους έχει ήδη εξασφαλίσει ότι οποιαδήποτε κυβέρνηση κυβερνά στο όνομά του θα θεωρείται παράνομη. Σε μεγάλο μέρος του κόσμου, θα γινόταν ακόμα πιο παρίας. Και στη Ρωσία, θα προέδρευε σε μια κοινωνία στραγγαλισμένη από κυρώσεις και καταπατημένη υπό το κατασταλτικό του καθεστώς .
Γίνεται όλο και πιο ξεκάθαρο ότι η ρωσική ελίτ είναι τρομοκρατημένη —και εξαθλιωμένη— από τον παρανοϊκό του τυχοδιωκτισμό. Όσο χειρότερα πηγαίνουν τα σχέδιά του στην Ουκρανία, τόσο πιο γρήγορα θα αρχίσουν να εμφανίζονται ρωγμές στο καθεστώς του και τόσο περισσότερο ο ρωσικός λαός θα βγαίνει στους δρόμους. Εάν ο κ. Πούτιν θέλει να κρατήσει το Κρεμλίνο, μπορεί να υποχρεωθεί να επιβάλει τρόμο τέτοιο που η Ρωσία δεν έχει δει εδώ και δεκαετίες.
Το πρώτο λάθος του κ. Πούτιν ήταν ότι υποτίμησε τον εχθρό του. Ίσως πίστευε τη δική του προπαγάνδα: ότι η Ουκρανία δεν είναι μια πραγματική χώρα, αλλά μια ψεύτικη που έχει στήσει η cia και διευθύνεται από απατεώνες που περιφρονούνται από τους ανθρώπους που κυβερνούν. Αν περίμενε ότι η Ουκρανία θα καταρρεύσει στην πρώτη επίδειξη ρωσικής δύναμης, δεν θα μπορούσε να είχε μεγαλύτερο λάθος.
Το δεύτερο λάθος του κ. Πούτιν ήταν η κακοδιαχείριση των ενόπλων δυνάμεών του. Η αεροπορία του δεν έχει καταφέρει μέχρι στιγμής να κυριαρχήσει στους ουρανούς. Έχει εργαστεί για να καθησυχάσει τον λαό του ότι η Ρωσία δεν εμπλέκεται σε πόλεμο, αλλά ακριβώς σε αυτό που αποκαλεί επιχείρηση «αποναζικοποίησης».
Στρατιώτες, αβέβαιοι για το τι υποτίθεται ότι κάνουν, εμφανίστηκαν στην Ουκρανία περιμένοντας να τους καλωσορίσουν ως απελευθερωτές. Εάν διατάξει τα στρατεύματα να σφάξουν τους Ουκρανούς συγγενείς τους, μπορεί να μην υπακούσουν. Εάν πολλά από τα στρατεύματά του πεθάνουν στην προσπάθεια να συντρίψουν πόλεις της Ουκρανίας, όπως είναι πιθανό, δεν θα μπορέσει να το καλύψει.
Και το τρίτο του λάθος ήταν να υποτιμήσει τη Δύση. Ως δικτάτορας που μπορεί να δυσκολεύεται να καταλάβει ότι η πίστη των ανθρώπων στη δημοκρατία είναι γνήσια, έχει σχεδόν σίγουρα εκπλαγεί από την άνοδο της λαϊκής υποστήριξης προς την Ουκρανία—η υποστήριξη που βλέπει τους Λονδρέζους να στέκονται στον ουκρανικό ύμνο και στην Πύλη του Βρανδεμβούργου στο Βερολίνο βαμμένη με το μπλε και το χρυσό της ουκρανικής σημαίας.
Εμπνευσμένες από το ουκρανικό θάρρος και με παρότρυνση από τους ίδιους τους πολίτες, οι δυτικές κυβερνήσεις βρήκαν επιτέλους τη βούληση να αντεπιτεθούν. Δικαίως απέφυγαν την άμεση στρατιωτική δράση κατά της Ρωσίας, επιλέγοντας την επιβολή ζώνης απαγόρευσης πτήσεων.
Στις 26 Φεβρουαρίου, συμφώνησαν σε πραγματικά ισχυρές κυρώσεις κατά της κεντρικής τράπεζας της Ρωσίας και του χρηματοπιστωτικού της συστήματος. Αυτά μπορεί να εμποδίσουν την πρόσβαση στα αποθεματικά της χώρας και να υπονομεύσουν τις τράπεζές της.
Την επόμενη μέρα αυτές οι κυρώσεις συνάντησαν μια έξαλλη ρωσική απάντηση. Ο κ. Πούτιν, αφού συμβουλεύτηκε τους στρατιωτικούς του αρχηγούς, έθεσε τις πυρηνικές δυνάμεις της χώρας σε υψηλότερη ετοιμότητα. Ταυτίζει τις οικονομικές κυρώσεις με πυρηνικό πόλεμο.
Αυτό δεν είναι μόνο ηθικά λάθος, αλλά δημιουργεί και την προοπτική μιας καταστροφικής κλιμάκωσης. Αυτό δεν κάνει λάθος τη χρήση των κυρώσεων από τη Δύση. Η πολεμική του κ. Πούτιν είναι απόδειξη του πόσο επικίνδυνος είναι. Το να οπισθοχωρήσει από φόβο για το τι θα μπορούσε να κάνει ο Ρώσος πρόεδρος θα προσκαλούσε μόνο το επόμενο τεράστιο έγκλημά του.
Αντίθετα, η προειδοποίηση της Ρωσίας πρέπει να αντιμετωπιστεί με τη σαφή δήλωση στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ και από όλες τις πυρηνικές δυνάμεις, συμπεριλαμβανομένης της Κίνας και της Ινδίας, ότι οι πυρηνικές απειλές είναι απαράδεκτες. Ταυτόχρονα, ανώτεροι Αμερικανοί αξιωματικοί πρέπει να παραμείνουν σε στενή επαφή με τους Ρώσους ομολόγους τους, για να τους προειδοποιήσουν ότι θα λογοδοτήσουν προσωπικά για τις πράξεις τους. Ο κόσμος δεν έχει την πολυτέλεια ο κ. Πούτιν να υπολογίσει ξανά λάθος.
Πηγή: Economist
