Ο Τζο Μπάιντεν αναμένεται να επισκεφθεί το Ισραήλ αύριο Τετάρτη για συνομιλίες με τον ισραηλινό πρωθυπουργό Μπενιαμίν Νετανιάχου. Ο Αμερικανός πρόεδρος αναμένεται να διατρανώσει πως το Ισραήλ έχει το δικαίωμα να αμυνθεί, σύμφωνα με όσα ανακοίνωσε σήμερα ο υπουργός Εξωτερικών της κυβέρνησής του, ο Άντονι Μπλίνκεν.
Ο Τζο Μπάιντεν έχει σκοπό να εκφράσει εκ νέου την αλληλεγγύη της κυβέρνησης των ΗΠΑ στο Ισραήλ, την ώρα που ο ισραηλινός στρατός συνεχίζει τις προετοιμασίες του για να προχωρήσει σε ευρείας κλίμακας χερσαία επιχείρηση στη Λωρίδα της Γάζας εναντίον του παλαιστινιακού ισλαμιστικού κινήματος Χαμάς, ανέφερε ο κ. Μπλίνκεν έπειτα από μακροσκελείς συνομιλίες με τον κ. Νετανιάχου.
Ο Τζο Μπάιντεν θα πάει επίσης στο Αμάν, στην πρωτεύουσα της Ιορδανίας, όπου θα έχει συναντήσεις με τον βασιλιά Αμπντάλα Β΄, τον αιγύπτιο πρόεδρο Άμπντελ Φάταχ αλ Σίσι και τον πρόεδρο της Παλαιστινιακής Αρχής Μαχμούντ Αμπάς, ανακοίνωσε χθες Δευτέρα η εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου, η Καρίν Ζαν-Πιερ.
Σύμφωνα με τον Τζον Κέρμπι, εκπρόσωπο του συμβουλίου εθνικής ασφαλείας της αμερικανικής προεδρίας, ο κ. Μπάιντεν στις συνομιλίες που θα έχει θα «επαναλάβει την πεποίθησή μας ότι η Χαμάς δεν αντιπροσωπεύει τη μεγάλη πλειοψηφία του παλαιστινιακού λαού, που είναι επίσης θύμα» του πολέμου.
Επίσης ο Γερμανός καγκελάριος Όλαφ Σολτς θα ταξιδέψει σήμερα στο Ισραήλ, όπως μετέδωσε το δίκτυο ntv επικαλούμενο κυβερνητικές πηγές. Σημειώνεται ότι η Γερμανίδα υπουργός Εξωτερικών Αναλένα Μπέρμποκ βρέθηκε την περασμένη εβδομάδα στο Ισραήλ, όπου εξέφρασε την ισχυρή στήριξη του Βερολίνου προς τη χώρα να υπερασπιστεί τον εαυτό της απέναντι στην επίθεση που εξαπέλυσε η παλαιστινιακή ισλαμιστική οργάνωση Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου.
Κοινή προσέγγιση για τους Ευρωπαίους ηγέτες
Στο μεταξύ οι Ευρωπαίοι ηγέτες θα συνεδριάσουν εκτάκτως σήμερα το απόγευμα μέσω τηλεδιάσκεψης για να συμφωνήσουν σε κοινή προσέγγιση στον πόλεμο μεταξύ Ισραήλ και Χαμάς, έπειτα από ημέρες εσωτερικών διαμαχών και μικτών μηνυμάτων από τις Βρυξέλλες. «Νιώσαμε την ανάγκη να βάλουμε τάξη», εξήγησε Ευρωπαίος αξιωματούχος. «Είναι ύψιστης σημασίας το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο (…) να αποκτήσει κοινή θέση και να υιοθετήσει μια ξεκάθαρη, κοινή πορεία δράσης που να αντιστοιχεί στην περιπλοκότητα της τρέχουσας κατάστασης», επεσήμανε ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ στην επιστολή που έστειλε στους ηγέτες των 27 κρατών μελών καλώντας τους στην τηλεδιάσκεψη.
Τις ημέρες που ακολούθησαν την επίθεση της Χαμάς εναντίον του Ισραήλ η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προκάλεσε σύγχυση αρχικά αναφορικά με το ζήτημα της ανθρωπιστικής βοήθειας προς τους Παλαιστίνιους.
Ο Ούγγρος επίτροπος Όλιβερ Βαρχέλι ανακοίνωσε την αναστολή της βοήθειας, προκαλώντας την αντίδραση πολλών χωρών. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προχώρησε στη συνέχεια σε διευκρινίσεις, εξηγώντας ότι προχωρά στην «έκτακτη επανεξέταση» της αναπτυξιακής βοήθειας και προσθέτοντας ότι το πάγωμα δεν αφορά την ανθρωπιστική βοήθεια.
Στη συνέχεια το Σάββατο η πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν επεσήμανε ότι η ανθρωπιστική βοήθεια προς τους Παλαιστίνιους θα τριπλασιαστεί και θα φτάσει τα 75 εκατ. ευρώ. Ωστόσο η φον ντερ Λάιεν δέχθηκε επικρίσεις από χώρες μέλη και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για την επίσκεψή της την Παρασκευή στο Ισραήλ.
«Προβληματικό» επεισόδιο
Έχοντας δίπλα της τον Ισραηλινό πρωθυπουργό Μπενιαμίν Νετανιάχου, η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής υπερασπίστηκε το δικαίωμα του Ισραήλ να αμύνεται, ωστόσο δεν πρόσθεσε ότι η ΕΕ αναμένει από το εβραϊκό κράτος να τηρεί το διεθνές ανθρωπιστικό δίκαιο, όπως είχε δηλώσει νωρίτερα ο επικεφαλής της ευρωπαϊκή διπλωματίας Ζοζέπ Μπορέλ.
«Δεν κατανοώ τι δουλειά έχει η πρόεδρος της Κομισιόν με την εξωτερική πολιτική της ΕΕ, για την οποία δεν είναι αρμόδια», κατήγγειλε η Γαλλίδα ευρωβουλεύτρια Ναταλί Λουαζό.
Ο εκπρόσωπος της Κομισιόν Έρικ Μάμερ υπερασπίστηκε το δικαίωμα της φον ντερ Λάιεν «να ταξιδεύει όπου θέλει». «Δεν θυμάμαι να επικρίνει κανείς την πρόεδρο επειδή πήγε στην Ουκρανία μετά την έναρξη του πολέμου», τόνισε.
Η αντιπαράθεση οδήγησε στη σύγκληση της τηλεδιάσκεψης των Ευρωπαίων ηγετών, σήμερα στις 17:30 (ώρα Βρυξελλών, 18:30 ώρα Ελλάδας).
Πρέπει «να προσπαθήσουμε να βάλουμε τα πράγματα σε έναν δρόμο ώστε η συζήτηση να επικεντρωθεί στην κατάσταση και όχι στον τρόπο με τον οποίο η ΕΕ μιλά για αυτή», εκτίμησε Ευρωπαίος διπλωμάτης κάνοντας λόγο για ένα «προβληματικό» επεισόδιο.
«Δεν είναι ώρα για αντικρουόμενα μηνύματα. Αυτό που χρειαζόμαστε είναι μια αποφασιστική ηγεσία, επικεντρωμένη στην ειρήνη. Κάθε λεπτό που περνά οι άμαχοι πληρώνουν ένα ολοένα και πιο υψηλό τίμημα», προειδοποίησε ο Βιτόριο Ινφάντε της μη κυβερνητικής οργάνωσης Oxfam, η οποία αναγκάστηκε να αναστείλει τις δραστηριότητές της στη Γάζα μετά την εντολή εκκένωσης του βόρειου τμήματος του παλαιστινιακού θύλακα που εξέδωσε το Ισραήλ.
Πιθανές επιπτώσεις
Στην τηλεδιάσκεψή τους οι Ευρωπαίοι ηγέτες θα επικεντρωθούν στους τρόπους αντιμετώπισης των πιθανών επιπτώσεων της κρίσης, την ώρα που επίκειται η χερσαία επιχείρηση του Ισραήλ στη Λωρίδα της Γάζας.
Το Ισραήλ έχει επιβάλει πλήρη αποκλεισμό στη Γάζα, την οποία βομβαρδίζει ανηλεώς. Σύμφωνα με τις παλαιστινιακές αρχές, τουλάχιστον 2.750 άνθρωποι έχουν σκοτωθεί στον θύλακα μέχρι στιγμής.
Το ζήτημα μιας εκεχειρίας είναι επίσης πιθανό να συζητηθεί στη διάρκεια της τηλεδιάσκεψης, όπως και οι διπλωματικές προσπάθειες και οι τρόποι ώστε να αποφευχθεί η περιφερειακή εξάπλωση της σύγκρουσης.
Οι εντάσεις και οι κίνδυνοι για την ασφάλεια των ευρωπαϊκών χωρών λόγω του πολέμου αυτού αποτελούν επίσης αιτία ανησυχίας, όπως και το ενδεχόμενο ενός μεταναστευτικού κύματος προς την ΕΕ.
«Η σύγκρουση μπορεί να έχει σοβαρές επιπτώσεις ασφαλείας για τις κοινωνίες μας. Αν δεν είμαστε προσεκτικοί, υπάρχει το ενδεχόμενο να οξύνει τις εντάσεις μεταξύ κοινοτήτων και να τροφοδοτήσει τον εξτρεμισμό», προειδοποίησε ο Μισέλ στην επιστολή του. «Αν δεν αντιμετωπιστεί με προσοχή, υπάρχει κίνδυνος μεταναστευτικών κυμάτων προς την Ευρώπη», πρόσθεσε.
Το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ απορρίπτει το σχέδιο απόφασης της Ρωσίας
Στο Συμβούλιο Ασφαλείας του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών απορρίφθηκε χθες Δευτέρα το βράδυ σχέδιο απόφασης που καταρτίστηκε από τη Ρωσία και προέβλεπε να ζητηθεί η κήρυξη «ανθρωπιστικής εκεχειρίας» ανάμεσα στο Ισραήλ και τη Χαμάς, τη στιγμή που αναγγέλθηκε επίσκεψη του αμερικανού προέδρου στο Ισραήλ αύριο Τετάρτη.
Καθώς βρίσκονται σε εξέλιξη διπλωματικές πρωτοβουλίες για να αποφευχθεί «ανθρωπιστική καταστροφή» στη Λωρίδα της Γάζας και περιφερειακή ανάφλεξη –κι ενώ ο πόλεμος έχει στοιχίσει τη ζωή σε τουλάχιστον 1.400 ανθρώπους στην ισραηλινή πλευρά και σε άλλους 2.750 στην παλαιστινιακή–, το ΣΑ θα συνεδριάσει ξανά εκτάκτως απόψε, αυτή τη φορά για να εκφραστεί για δεύτερο σχέδιο απόφασης, που καταρτίστηκε και διανεμήθηκε από τη Βραζιλία.
Το ρωσικό σχέδιο απόφασης εγκρίθηκε από πέντε κράτη μέλη –συμπεριλαμβανομένης, πέραν της Ρωσίας, της Κίνας–, απορρίφθηκε από άλλα τέσσερα (ΗΠΑ, Βρετανία, Γαλλία, Ιαπωνία), ενώ έξι κράτη απείχαν, ανάμεσά τους η Βραζιλία.
Ο ρώσος πρεσβευτής στα Ηνωμένα Έθνη, ο Βασίλι Νεμπένζια, στηλίτευσε το ότι δυτικά κράτη εμπόδισαν το να σταλεί «κοινό και ενιαίο μήνυμα του Συμβουλίου Ασφαλείας εξαιτίας καθαρά εγωιστικών και πολιτικών συμφερόντων». Η Μόσχα παραμένει «εξαιρετικά ανήσυχη για την ανθρωπιστική καταστροφή άνευ προηγουμένου στη Γάζα και τον πολύ υψηλό κίνδυνο εξάπλωσης της σύρραξης» σε όλη την περιφέρεια, πρόσθεσε ο ρώσος διπλωμάτης.
Η ομόλογός του της Βρετανίας Μπάρμπαρα Γούντγουορντ αντέτεινε πως το Λονδίνο «δεν θα μπορούσε να υποστηρίξει μια απόφαση που αποφεύγει να καταδικάσει τις τρομοκρατικές επιθέσεις της Χαμάς».
Η αμερικανίδα πρεσβεύτρια Λίντα Τόμας-Γκρίνφιλντ υπερθεμάτισε, καταγγέλλοντας πως αποφεύγοντας «να καταδικάσει τη Χαμάς», η Ρωσία «προσφέρει κάλυψη σε μια τρομοκρατική οργάνωση που διαπράττει κτηνωδίες εναντίον αθώων αμάχων», γεγονός «σκανδαλώδες», «υποκριτικό» και «αδύνατο να υποστηριχθεί».
Οι παλαιστινιακές ζωές μετράνε
Προσκληθείς να εκφραστεί, ο πρεσβευτής της Παλαιστίνης στα Ηνωμένα Έθνη Ριάντ Μανσούρ «εκλιπάρησε» τα μέλη του ΣΑ να «μη στείλουν το μήνυμα ότι οι παλαιστινιακές ζωές δεν μετράνε». «Μην τολμήσετε να πείτε πως το Ισραήλ δεν είναι υπεύθυνο που ρίχνει στα κεφάλια (των Παλαιστινίων), μη δικαιολογήσετε τις σφαγές (...) Αυτό που συμβαίνει στη Γάζα δεν είναι στρατιωτική επιχείρηση. Είναι επίθεση μεγάλης κλίμακας εναντίον του λαού μας, σφαγές αθώων αμάχων», πρόσθεσε ο παλαιστίνιος διπλωμάτης.
Από την πλευρά του ο Υσραηλινός πρεσβευτής, που είχε επίσης προσκληθεί, θύμισε πως ο ΟΗΕ είναι θεσμός που ιδρύθηκε το 1945 «πάνω στις στάχτες του Ολοκαυτώματος, της γενοκτονίας του εβραϊκού λαού» και υποστήριξε πως η πολύνεκρη επίθεση της Χαμάς την 7η Οκτωβρίου, που συνέκρινε με τις πράξεις «των ναζί», αποτελούσε «ακόμη μια προσπάθεια γενοκτονίας των εβραίων».
Η συνεδρίαση διήρκεσε τρεις ώρες και δεν τη διέκοψε η ανακοίνωση από το Τελ Αβίβ διά στόματος του αμερικανού υπουργού Εξωτερικών Άντονι Μπλίνκεν πως αύριο Τετάρτη θα επισκεφθεί το Ισραήλ ο πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν, σε ένδειξη συμμαχικής αλληλεγγύης.
Τα 15 κράτη μέλη αναμένεται να εκφραστούν σήμερα για νέο σχέδιο απόφασης, που καταρτίστηκε από τη Βραζιλία, η οποία ασκεί την προεδρία του ΣΑ τον Οκτώβριο. Σύμφωνα με διπλωμάτες, η συνεδρίαση θα αρχίσει περί τις 22:00 (ώρα Νέας Υόρκης· 01:00 της Τετάρτης ώρα Ελλάδας).
Το ρωσικό κείμενο καλούσε να υπάρξει «άμεση, διαρκής και πλήρως σεβαστή ανθρωπιστική κατάπαυσης του πυρός». Ακόμη, «καταδίκαζε τη βία και τις εχθροπραξίες εναντίον αμάχων και όλες τις τρομοκρατικές ενέργειες» και καλούσε να υπάρξει «ανεμπόδιστη» διανομή ανθρωπιστικής βοήθειας στη Λωρίδα της Γάζας, που παραμένει υπό πολιορκία, και απελευθέρωση όλων των ομήρων. Χωρίς όμως να κατονομάζει τη Χαμάς, κάτι απαράδεκτο για τις ΗΠΑ, τη Βρετανία και τη Γαλλία.
Το σχέδιο απόφασης της Βραζιλίας καταδικάζει ρητά τις «ειδεχθείς τρομοκρατικές επιθέσεις της Χαμάς».