Τα όσα συνέβησαν στο φαρμακείο του ΕΟΠΠΥ, με τον υπουργό Υγείας, Άδωνι Γεωργιάδη, να φωνάζει κλειδαρά για να ανοίξει την πόρτα, ώστε να εξυπηρετηθούν οι ασθενείς που περίμεναν ματαίως τους τρεις φαρμακοποιούς που ήταν άρρωστοι και δικαιολογημένα απουσίαζαν, είναι απλώς η κορυφή του παγόβουνου. Και αυτό δεν συνέβη πρώτη φορά. Οι παλαιότεροι θυμούνται τον μακαρίτη Θ. Πάγκαλο να εισβάλλει στο υπουργείο και να αρχίζει τα… χαστούκια για τις καθυστερήσεις στις βίζες και στις μεταφράσεις.
Και μπορεί η κυβέρνηση να κάνει βήματα, με κορυφαίο αυτό της ψηφιοποίησης του κράτους, αλλά το βαθύ κράτος σε πολλές περιπτώσεις μοιάζει με τη Λερναία Ύδρα: ένα πρόβλημα αντιμετωπίζεις, δέκα ξεπηδούν, όταν κάποιος πολίτης επιχειρεί να βγάλει άκρη με το Δημόσιο.
Από τη μια οι ελλείψεις προσωπικού, που είναι μόνιμη επωδός, ιδιαίτερα από τα χρόνια των μνημονίων και μετά, είτε γιατί ο πληθυσμός του Δημοσίου είναι εμφανώς «γερασμένος» είτε η κυρίαρχη λογική του «δεν είναι δική μου αρμοδιότητα», τα προβλήματα είναι εδώ και παραμένουν καθώς το Δημόσιο πάντα αντιμετωπιζόταν ως η «ιερή αγελάδα». Είτε στις περιόδους που κάποιοι το χρησιμοποιούσαν για να μειώσουν την ανεργία είτε για να βολέψουν τα δικά τους παιδιά, κανείς δεν τολμούσε να θίξει το θέμα της μονιμότητας.
Το αντίθετο θα λέγαμε. Από τη στρατιά των συμβασιούχων που κληρονόμησε η κυβέρνηση Καραμανλή, μέχρι τους… συμβασιούχους που ακόμη και σήμερα διεκδικούν τη μονιμοποίησή τους, καθώς πάντα υπάρχει το αίτημα του ότι εξυπηρετούν πάγιες και διαρκείς ανάγκες (που σε πολλές περιπτώσεις ισχύει) το Δημόσιο, που μόνο αξιοζήλευτους μισθούς δεν δίνει πια, εξακολουθεί να αποτελεί το ασφαλές λιμάνι για πολλούς.
Εάν, δε, κάποιος επιχειρούσε να καταγράψει τα αιτήματα που κατά καιρούς εμφανίζονται, για προσλήψεις μόνιμου προσωπικού, οι δημόσιοι υπάλληλοι θα είχαν διπλασιαστεί. Θέλουμε περισσότερους γιατρούς, περισσότερους νοσοκόμους, περισσότερους δασκάλους, περισσότερους καθηγητές, περισσότερους στην καθαριότητα, περισσότερους αστυνομικούς, περισσότερους στρατιωτικούς, περισσότερους δικαστικούς και ο κατάλογος δεν έχει τέλος.
Κανείς δεν θέλει να τσουβαλιάσει τους δημόσιους υπαλλήλους, καθώς υπάρχουν αρκετοί που κρατούν τη λειτουργία του Δημοσίου όρθια, ούτε φυσικά υποστηρίζουμε ότι πρέπει να επιστρέψουμε στην εποχή της Πλατείας Κλαυθμώνος. Τότε που κάθε αλλαγή κυβέρνησης σηματοδοτούσε την απόλυση χιλιάδων ανθρώπων από το Δημόσιο για να έρθουν άλλοι που ήταν του «κόμματος». Ούτε και ότι οι δημόσιοι υπάλληλοι, στο πλαίσιο της ισονομίας, να μην έχουν και εκείνοι τα επιδόματα Χριστουγέννων, Πάσχα και καλοκαιριού. Αλλά και κανείς εργαζόμενος στον ιδιωτικό τομέα ή κανείς φορολογούμενος δεν θέλει να «πληρώνει» και να μην έχει τις υπηρεσίες που του αναλογούν από το ελληνικό Δημόσιο.
Είναι αλήθεια ότι η κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη προσπάθησε να αλλάξει τόσο την κουλτούρα, όσο και τη λειτουργία του Δημοσίου, αλλά τα προβλήματα παραμένουν. Δεν είναι λίγες οι φορές που χρειάστηκε η σύγκρουση με το «βαθύ κράτος» υπουργών τόσο για να προχωρήσουν διάφορα project, όσο και τομές στη λειτουργία, όπως ήταν το θέμα της απονομής συντάξεων που καθυστερούσαν μήνες και χρόνια.
Στο πλαίσιο της αλλαγής νοοτροπίας είναι και η σύνδεση αμοιβής με την υλοποίηση στόχων, που ήδη σε πρώτο στάδιο και πειραματικά έχει ξεκινήσει. Στο Μαξίμου έχουν γίνει εισηγήσεις να εξεταστούν ζητήματα που αφορούν τη λειτουργία του Δημοσίου, στο πλαίσιο της αναθεώρησης του συντάγματος.
Μάλιστα κάποιοι πιο «τολμηροί» τάσσονται υπέρ της επανεξέτασης της μονιμότητας για τους νεοεισερχόμενους στο Δημόσιο, αλλά δύσκολα μια τέτοια τομή θα γίνει αποδεκτή ιδιαίτερα στη δεύτερη τετραετία μιας κυβέρνησης και εάν αναλογιστούμε ότι η αναθεώρηση θα γίνει κοντά στις εκλογές.
Εξάλλου και η Κοινοβουλευτική Ομάδα της ΝΔ έχει και τις δυο τάσεις εντός της. Εκείνους που τάσσονται υπέρ ενός δημόσιου τομέα στα πρότυπα που λειτουργούσε στο παρελθόν και εκείνους που ζητούν τον εκσυγχρονισμό του Δημοσίου, ώστε να ανταποκρίνεται στις ανάγκες της εποχής.
Όσο για την αντιπολίτευση, εξακολουθεί να χρησιμοποιεί το Δημόσιο όταν θέλει να πιέσει την κυβέρνηση υποσχόμενη στους εργαζόμενους την επιστροφή στις χρυσές εποχές του παρελθόντος. Τότε που τσακώνονταν για το ποιος θα βρει καρέκλα να καθίσει στα γραφεία, καθώς οι εργαζόμενοι ήταν περισσότεροι από τις καρέκλες.
Η «ιερή αγελάδα» του Δημοσίου, πάντως, φαίνεται να αντιστέκεται, αν και οι εργαζόμενοι ζουν, από τις περικοπές και μετά, περίοδο ισχνών αγελάδων σε ό,τι αφορά τους μισθούς τους.
