Στην όξυνση των κοινωνικών και εθνικών προβλημάτων αποδίδει ο Δημήτρης Βίτσας τη διαρκώς αυξανόμενη ένταση στην πολιτική σκηνή της χώρας. Μέσα από «tomanifesto», ο αντιπρόεδρος της Βουλής τονίζει ότι στον ΣΥΡΙΖΑ έμαθαν από τα λάθη του παρελθόντος και υποστηρίζει ότι δεν μπορεί να γίνεται το 2022 συζήτηση με αναφορές στο 2015 και με παραπομπές στον Γιάνη Βαρουφάκη και τα capital controls, ενώ υπεραμύνεται της κουλτούρας του ανοιχτού διαλόγου που έχουν καλλιεργήσει στο κόμμα της σημερινής αξιωματικής αντιπολίτευσης.
Στη Βίκυ Πολύζου
Διαπιστώνουμε ότι ανεβαίνουν οι τόνοι στη Βουλή. Οφείλεται η ένταση στην έναρξη της προεκλογικής περιόδου;
Η ένταση οφείλεται στην όξυνση των κοινωνικών και εθνικών προβλημάτων. Η ΝΔ έχει αποφασίσει να πάει σε εκλογές σε κλίμα ακραίας πόλωσης. Είναι δεδομένο ότι δεν προτίθεται και δεν πρόκειται να μπει σε μια σοβαρή αντιπαράθεση με επιχειρήματα και αντιπαραβολή πεπραγμένων και προτάσεων. Ετσι πήρε την εξουσία το 2019: με κραυγές, ψεύδη, προπαγάνδα και επικοινωνιακά πυροτεχνήματα, με ατάκες μιας χρήσης και φράσεις-κλειδιά για ένα κομματικό κοινό που έχει εκπαιδευθεί από τα ΜΜΕ να βλέπει τα πολιτικά πράγματα μέσα από ένα συγκεκριμένο κομματικό πρίσμα. Κάνοντας το μαύρο άσπρο, συνήθως σε πλήρη αναντιστοιχία με την ίδια την πραγματικότητα που βιώνει ο κάθε πολίτης.
Ταχθήκατε κι εσείς υπέρ μίας συνεργασίας με το ΜέΡΑ 25. Δεν θεωρείτε ότι μία προσέγγιση με τον Γιάνη Βαρουφάκη ξυπνάει μνήμες από τις διαφωνίες του 2015;
Το 2015 ο ΣΥΡΙΖΑ έσωσε τη χώρα και τον λαό μας. Η ιστορία δεν μπορεί να αναθεωρηθεί με βάση την οπτική της ΝΔ. Τα δύο κόμματα, ΝΔ και ΠΑΣΟΚ, χρεοκόπησαν τη χώρα. Η τετραετία του ΣΥΡΙΖΑ (2015-2019) την έβγαλε από τον βούρκο. Τώρα η ΝΔ πετάει ατάκες που περιέχουν τις λέξεις «Βαρουφάκης» και «capital controls» και νομίζει ότι με αυτόν τον τρόπο θα κάνει πολιτική συζήτηση για τα κρίσιμα ζητήματα του 2022. Ομως, το ζήτημα των πολιτικών συνεργασιών στη βάση αρχών και προγραμματικών θέσεων δεν είναι ταμπού, αλλά η πεμπτουσία του δημοκρατικού πολιτισμού. Και, προφανώς, με βάση τα σημερινά δεδομένα κοινοβουλευτικής εκπροσώπησης, η σχετική πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ απευθύνεται στο ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ, στο ΜέΡΑ25 και στο ΚΚΕ. Ας μας πει καλύτερα η ΝΔ με ποιες πολιτικές δυνάμεις εντός και εκτός Κοινοβουλίου θα ένιωθε εκείνη πιο άνετα να κάνει πολιτικές συμμαχίες.
Λένε από τη Νέα Δημοκρατία ότι στον ΣΥΡΙΖΑ διαφωνείτε και στα πιο απλά ζητήματα, όπως αυτό μίας μετεκλογικής συνεργασίας. Ποια είναι η απάντησή σας;
Στον ΣΥΡΙΖΑ έχουμε καλλιεργήσει κουλτούρα ανοιχτού διαλόγου και αντιπαράθεσης ιδεών και προτάσεων που μπορεί να ξενίζει τα συστημικά κόμματα, που αυτά τα θέματα τα λύνουν πίσω από κλειστές πόρτες ή με βάση την «ενός ανδρός αρχή». Πάντως, είναι μάταιη η προσπάθεια της ΝΔ να δημιουργήσει την εικόνα ενός ΣΥΡΙΖΑ χωρίς συνοχή. Είμαστε όλοι στοιχισμένοι πίσω από τις αποφάσεις του Συνεδρίου μας, έχουμε αποκρυσταλλώσει τις προτάσεις μας και το πρόγραμμά μας και είμαστε έτοιμοι να δώσουμε τον όμορφο πολιτικό αγώνα για την ανατροπή μιας καταστροφικής κυβέρνησης και την ανάδειξη μιας νέας δημοκρατικής διακυβέρνησης με την ψήφο του λαού.
Τα βασικά επιχειρήματα του ΣΥΡΙΖΑ εστιάζουν στην ακρίβεια που πλήττει τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις. Πώς μπορείτε να λύσετε το πρόβλημα, όταν ο υπουργός Οικονομικών προβλέπει ότι η ακρίβεια θα μας ταλαιπωρήσει και την επόμενη χρονιά;
Ο ίδιος υπουργός, ο πρωθυπουργός, η κυβέρνηση στο σύνολό της, πριν από εννέα μήνες διαβεβαίωναν πως η ακρίβεια είναι παροδικό φαινόμενο. Πότε; Οταν εμείς και το σύνολο της αντιπολίτευσης φωνάζαμε για το αντίθετο και ζητούσαμε μέτρα. Προφανώς η ενεργειακή και η πληθωριστική κρίση είναι διεθνή φαινόμενα. Ωστόσο, σε καμία άλλη ευρωπαϊκή χώρα δεν έχουμε δει τόση απροθυμία από την πλευρά της κυβέρνησης να πάρει μέτρα άμβλυνσης των συνεπειών αυτών των φαινομένων, ιδίως για τα κοινωνικά στρώματα που πλήττονται περισσότερο. Δηλαδή, τα χαμηλότερα λαϊκά εισοδήματα. Αντ’ αυτού έχουμε ακούσει απίθανα επιχειρήματα, τύπου αν μειωθεί ο ΕΦΚ θα ευνοηθούν οι πλούσιοι! Η κυβέρνηση Μητσοτάκη δεν ενδιαφέρεται να αντιμετωπίσει τα αίτια της ακρίβειας, την αισχροκέρδεια και την κερδοσκοπία. Και ο λόγος είναι ότι αυτά ακριβώς ευνοούν τους χορηγούς της. Περιορίζεται σε επιδερμικές παρεμβάσεις προεκλογικού χαρακτήρα, την ίδια ώρα που κάνει ό,τι μπορεί για να ευνοήσει τα καρτέλ.
Ακούμε παράπονα από όλα τα κόμματα της αντιπολίτευσης ότι δεν ενημερώνονται οι πολιτικοί αρχηγοί από τον πρωθυπουργό για τα εθνικά θέματα. Εσείς στο προεδρείο της Βουλής έχετε ενημέρωση;
Στο προεδρείο της Βουλής έχουμε την ίδια εικόνα που έχουν και οι περισσότεροι συνάδελφοι του σώματος. Η προσωπική μου άποψη είναι ότι επί διακυβέρνησης Μητσοτάκη το Κοινοβούλιο έχει υποβαθμιστεί τόσο που μπορεί να χαρακτηριστεί ακόμα και επικίνδυνο. Η ουσία της δημοκρατίας δεν είναι η τυπική ύπαρξη και λειτουργία της Βουλής, αλλά μια Βουλή που είναι το επίκεντρο της πολιτικής διαδικασίας, που παράγει πολιτικά γεγονότα. Στο ειδικότερο ζήτημα της ενημέρωσης για τα εθνικά θέματα αυτό ισχύει ακόμα περισσότερο. Κραυγαλέο παράδειγμα η υπόθεση της αποστολής ελληνικών βαρέων όπλων στα μέτωπα του πολέμου της Ουκρανίας, την οποία μάθαμε από τον Γερμανό καγκελάριο και τα γερμανικά ΜΜΕ. Η κυβέρνηση ακόμα αρνείται να μας πει, έστω και με τη διαδικασία απορρήτου. Αλλά εδώ έχουμε εύλογες και σοβαρές αμφιβολίες για το εάν ο κ. Μητσοτάκης ενημερώνει ακόμα και τα μέλη της δικής του κυβέρνησης, τον υπουργό Εξωτερικών και τον υπουργό Αμυνας, για την προσωπική του εξωτερική πολιτική.
Γίνεται πολλή συζήτηση για τα πόθεν έσχες των πολιτικών. Λέει ο λαός ότι όλοι δηλώνουν το έσχες, αλλά δεν δικαιολογούν το πόθεν. Εχετε συζητήσει το θέμα στη Διάσκεψη των Προέδρων και, αν ναι, προσανατολιστήκατε σε κάποια απόφαση;
Οχι μόνο το έχουμε συζητήσει, αλλά ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ κατέθεσε και σχετική τροπολογία, η οποία απορρίφθηκε μετ’ επαίνων από την κυβέρνηση. Η πρότασή μας ζητούσε να επισυνάπτονται παραστατικά από τα οποία προκύπτουν οι κάθε είδους δανειακές υποχρεώσεις και η πορεία εξόφλησης των δανείων. Ομοίως να καταγράφεται κάθε οφειλή άνω των 5.000 ευρώ που προέρχεται από διοικητικά πρόστιμα, χρηματικές ποινές, φόρους, τέλη και εισφορές και να δηλώνονται τα ακίνητα που νοικιάζονται συνοδευόμενα από τα μισθωτήρια. Περισσότερη διαφάνεια επιζητούμε, αλλά προφανώς η ΝΔ έχει άλλες προτεραιότητες και παρέπεμψε το ζήτημα στις ελληνικές καλένδες.
Τον Ιανουάριο του 2015 ο ΣΥΡΙΖΑ κέρδισε την ψήφο του λαού για να βρει λύσεις με τα μνημόνια, αλλά τελικά υποχρεώθηκε σε αλλαγή πολιτικής. Τώρα, φοβάστε ότι μπορεί να κερδίσετε τις εκλογές και να υποχρεωθείτε να πάρετε πάλι αντιλαϊκές αποφάσεις;
Κάθε εποχή έχει τα δικά της χαρακτηριστικά, τις δικές της δυσκολίες, αλλά και τις δικές της δυνατότητες. Οι σημερινές προκλήσεις περιγράφονται από τις συνέπειες μιας πανδημίας που ακόμα δεν έχει περάσει, μιας πληθωριστικής και ενεργειακής κρίσης και ενός πολέμου με άγνωστη διάρκεια και έκβαση. Εμείς έχουμε επεξεργαστεί ένα σχέδιο έκτακτης ανάγκης για να ανακουφίσουμε την κοινωνία από τις βαρύτερες συνέπειες και, ιδίως, από την αντικοινωνική πολιτική της κυβέρνησης Μητσοτάκη. Οι προτάσεις μας για την άμεση αντιμετώπιση της ακρίβειας είναι ρεαλιστικές και κοστολογημένες, εντάσσονται στον δημοσιονομικό σχεδιασμό της χώρας και, το σημαντικότερο, είναι απολύτως αναγκαίες. Σταχυολογώ ενδεικτικά: μείωση τουλάχιστον κατά 50% των αυξήσεων στους λογαριασμούς ρεύματος από την έναρξη του ράλι της ακρίβειας. Αποσύνδεση της τιμής ενέργειας από την τιμή του φυσικού αερίου. Μείωση του ΕΦΚ και του ΦΠΑ σε είδη βασικής κατανάλωσης. Αύξηση κατώτατου μισθού στα 800 ευρώ. Αυξήσεις στις συντάξεις. Το ίδιο ισχύει γενικότερα για το κυβερνητικό μας πρόγραμμα στις βασικές του προτεραιότητες. Αποκατάσταση του δημόσιου χαρακτήρα της ΔΕΗ και φορολόγηση των υπερκερδών στην ενέργεια. Επαναφορά των κανόνων που βάζουν φραγμό στην ασυδοσία των απολύσεων, του ελαστικού ωραρίου και της μαύρης εργασίας. Ανασύσταση του διαλυμένου από τη ΝΔ ΕΣΥ. Επαναφορά της 13ης σύνταξης. Ενίσχυση της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης και απλοποίηση της πρόσβασης στην τριτοβάθμια εκπαίδευση. Ολα αυτά και άλλα που προτείνουμε είναι τα απολύτως αυτονόητα και στοιχειώδη.
Πώς θα πείσετε τους πολίτες ότι δεν θα επαναληφθούν λάθη του παρελθόντος;
Το θέμα δεν είναι να μην κάνεις λάθη, αλλά να διδάσκεσαι από αυτά, να αντλείς τα σωστά συμπεράσματα για να διαβάσεις την επόμενη ιστορική συγκυρία σωστά. Το ίδιο και από όσα έκανες σωστά, που είναι και τα περισσότερα. Η όλη πολιτική στάση του ΣΥΡΙΖΑ, τόσο ως κυβέρνηση όσο και ως αντιπολίτευση, είναι διαχρονικά στάση υπευθυνότητας και ειλικρίνειας. Ούτε τα λάθη μας θελήσαμε να αποκρύψουμε ποτέ, ούτε τις αποτυχίες μας. Δεν είναι δυνατόν να λείπουν αυτά, άλλωστε, όταν κάνεις πολιτική μέσα στις δεδομένες συνθήκες και προσπαθείς να κάνεις πράγματα. Ούτε, όμως, τις επιτυχίες μας, όλα αυτά που καταφέραμε ως κυβέρνηση. Αυτή η ειλικρίνεια είναι που έχει παγιώσει την κυρίαρχη θέση του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ στον ευρύτερο χώρο του προοδευτικού κόσμου και δίνει την προοπτική μιας νέας δημοκρατικής διακυβέρνησης με κορμό τον ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ. Κι αν έχει αποδείξει κάτι η πολιτική ιστορία του ΣΥΡΙΖΑ, αυτό είναι ότι πάντα διαβάζουμε σωστά, ώριμα και με πολιτική ευαισθησία την ιστορική συγκυρία. Γι’ αυτό είμαστε έτοιμοι να ανταποκριθούμε στις σημερινές επείγουσες ανάγκες της χώρας και της κοινωνίας.
Από την έντυπη έκδοση της εφημερίδας “Τo Μanifesto”
