Την υπογραφή της τελευταίας σύμβασης στις 14 Νοεμβρίου για τον AXIS 3 του Εθνικού Προγράμματος Μικροδορυφόρων ανακοίνωσε ο υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Δημήτρης Παπαστεργίου, σε συνέντευξή του στο ΑΠΕ ΜΠΕ με αφορμή την Παγκόσμια Εβδομάδα Διαστήματος που φέτος εστιάζει στο «Διάστημα και Κλιματική Αλλαγή».
Ο κ. Παπαστεργίου υπογράμμισε τον κρίσιμο ρόλο του Προγράμματος στην παρακολούθηση και αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, καθώς όπως επεσήμανε «οι 15 μικροδορυφόροι θα παρέχουν κάθε μέρα, πολλές φορές μέσα στην μέρα δεδομένα τα οποία θα είναι χρήσιμα». Επεσήμανε ότι το εν λόγω Πρόγραμμα θα προσφέρει και σε άλλα πεδία, όπως την μετεωρολογία, τις αγροτικές καλλιέργειες, αλλά και την οικονομία καθώς οι εταιρείες που έχουν αναλάβει την κατασκευή των μικροδορυφόρων θα «κληροδοτήσουν» όλη αυτήν την γνώση στην Ελλάδα «προκειμένου να συνεχίσουμε αργότερα και μόνοι μας».
Ακολουθεί η συνέντευξη του υπουργού Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Δημήτρη Παπαστεργίου:
ΕΡ. Με αφορμή την Παγκόσμια Εβδομάδα Διαστήματος, που φέτος έχει βασικό θέμα «Διάστημα και Κλιματική Αλλαγή» πιστεύετε ότι τελικά το «Εθνικό Πρόγραμμα Μικροδορυφόρων» θα είναι τελικά η εργαλειοθήκη μας για να αντιμετωπίσουμε την κλιματική κρίση και με ποιους τρόπους θα γίνει αυτό; Επιπρόσθετα, πέραν της κλιματικής κρίσης σε ποιους άλλους τομείς θα μας βοηθήσουν ως χώρα;
ΑΠ. Θεωρώ πως στο 2024 είναι μια χρονιά που μπορούμε πλέον να γιορτάζουμε πραγματικά την Παγκόσμια Εβδομάδα Διαστήματος, διότι πλέον το πρόγραμμα το οποίο έχουμε εκπονήσει είναι πολύ διαφορετικό, στοχευμένο στο περιβάλλον και στην προστασία και πλέον αρκετά ώριμο. Οι διαγωνισμοί έχουν 'τρέξει', οι περισσότερες συμβάσεις έχουν υπογραφεί, μένει μια τελευταία σύμβαση που θα υπογραφεί τις επόμενες ημέρες για τους σταθμούς εδάφους. Πλέον μπορούμε να μιλάμε για μια εθνική στρατηγική για το Διάστημα. Οι 15 μικροδορυφόροι θα παρέχουν κάθε μέρα, πολλές φορές μέσα στην μέρα δεδομένα τα οποία θα είναι χρήσιμα για πολλά πεδία, όπως η μετεωρολογία και πρόγνωση ακραίων καιρικών φαινομένων, τις πλημμύρες, την διάβρωση των ακτών, τις αγροτικές καλλιέργειες, για την πολεοδόμηση, την αστική χωροταξία, τα διάφορα φαινόμενα τα οποία πλέον εμφανίζονται ειδικά στην Μεσόγειο. Όλο αυτό το υλικό θα είναι πλέον διαθέσιμο όχι μόνο για εμάς αλλά και για όλο το οικοσύστημα των εταιρειών του Δημοσίου και ιδιωτικού τομέα που ασχολούνται με αυτά τα θέματα.
ΕΡ. Στη Θεσσαλονίκη στη ΔΕΘ υπογράψατε το τελευταίο κομμάτι για την κατασκευή και την εκτόξευση των μικροδορυφόρων. Αναμένουμε με μεγάλο ενδιαφέρον τη δημιουργία του space hub. Πού βρισκόμαστε ως προς αυτό;
ΑΠ. Είναι πολύ σημαντικό να τονίσουμε ότι αυτοί οι διαγωνισμοί δεν είναι στην σφαίρα του μέλλοντος, δεν λέμε 'θα τους τρέξουμε'. Οι τρεις διαγωνισμοί για το σύστημα των δορυφόρων έχουν ολοκληρωθεί, έχουν υπογραφεί και στα μέσα του επόμενου μήνα, στις 14 Νοεμβρίου υπογράφουμε και την τελευταία σύμβαση -στην οποία έρχονται πολλές ελληνικές εταιρείες - και αφορά στον σταθμό βάσης και την δημιουργία αυτού του κυβερνητικού hub.
Σε μια εποχή που μιλάμε πολύ για την Τεχνητή Νοημοσύνη χωρίς πάντα να κατανοούμε τι ακριβώς θέλουμε να πούμε και χωρίς να ξέρουμε ακριβώς πού θα μας βοηθήσει το ΑΙ, νομίζω πως είναι η πιο χαρακτηριστική περίπτωση. Φανταστείτε ένα Κόμβο στον οποίο θα 'κατεβαίνουν' καθημερινά πολλά δεδομένα, όχι μόνο εικόνες αλλά και άλλες πληροφορίες από το Διάστημα στοχευμένα όχι από την Ελλάδα, αλλά και από τις γειτονικές χώρες. Για παράδειγμα όταν ένα καιρικό φαινόμενο 'ωριμάζει΄ και έρχεται προς την χώρα μας και άρα δεν θέλεις να το δεις την ώρα που βρίσκεται πάνω από την Ελλάδα ή και λίγο αργότερα. 'Αρα, όλα αυτά τα δεδομένα 'κατεβαίνουν', μπορείς να επεξεργαστούμε πλέον με Τεχνητή Νοημοσύνη και εδώ έρχεται να συνδράμει ο υπερυπολογιστής ΔΑΙΔΑΛΟΣ, ο οποίος και αυτός ως διαδικασία υλοποιείται. Οπότε δημιουργούμε αυτό το οικοσύστημα που μαζί και με start ups και με το AI Factory (τα εργοστάσια Τεχνητής Νοημοσύνης (AI Factories) είναι μια πρωτοβουλία της Ευρωπαϊκής Ένωσης που θα ενισχύσει της ικανότητες της Ευρώπης στον τομέα της Τεχνητής Νοημοσύνης (ΤΝ) και της υπολογιστικής υψηλών επιδόσεων (HPC). Η πρωτοβουλία αυτή υποστηρίζει τη δημιουργία οικοσυστημάτων/κόμβων που προωθούν την καινοτομία, τη συνεργασία και την ανάπτυξη. Τα AI Factories συγκεντρώνουν υπολογιστική ισχύ, δεδομένα και ταλέντο ως απαραίτητα στοιχεία για να δημιουργήσουν πρωτοποριακά μοντέλα Παραγωγικής ΤΝ (Generative AI) και να εξελίξουν τις εφαρμογές της ΤΝ σε διάφορους κρίσιμους τομείς ), τα οποία είναι μια ευρωπαϊκή πρωτοβουλία και έρχεται να συμπληρώσει ως ένα πολύ ωραίο παζλ.
ΕΡ. Έχετε αναφέρει πολλές φορές ότι το εν λόγω πρόγραμμα αποτελεί τεράστια ευκαιρία και για την οικονομία, για επενδύσεις στην χώρα μας
ΑΠ. Είναι ευκαιρία γιατί έχουμε πόρους από το Ταμείο Ανάκαμψης, είναι 200 εκατ. ευρώ, ωστόσο είναι σημαντικό ότι αυτά τα χρήματα αυτά θα δημιουργήσουν μια μόχλευση πόρων για να μπορέσουμε να συντηρούμε αυτήν την πρωτοβουλία. Το οικοσύστημα που ανέφερα προηγουμένως θα μπορεί από μόνο του πλέον να πληρώνει καθώς θα παράγει αποτέλεσμα, θα παράγει προϊόν. Ακόμη και στους τρεις πρώτους διαγωνισμούς που αφορούν στην κατασκευή των μικροδορυφόρων έρχονται πίσω να δουλέψουν στην Ελλάδα Έλληνες μηχανικοί, οι οποίοι όπως μας έχουν πει, δεν περίμεναν ότι βλέποντας τις αγγελίες ότι αυτή η πολύ καλή ευκαιρία αφορά την Ελλάδα. Θα πρέπει να πούμε ότι έρχονται πίσω στην πατρίδα τους γιατί υποχρέωση των εταιρειών που ανέλαβαν την κατασκευή των δορυφόρων ήταν να ανοίξουν γραφεία στην χώρα μας, εργαστήρια και να κατασκευάσουν όλη αυτή την τεχνολογία στην Ελλάδα, προκειμένου να μείνει εδώ ως γνώση, ως δυνατότητα ώστε να συνεχίσουμε αργότερα και μόνοι μας.
