Περισσότερο πολιτικό μήνυμα παρά κάποια συγκεκριμένη πρόοδο εμπεριείχαν οι χθεσινές διερευνητικές επαφές Ελλάδας και Τουρκίας, που πραγματοποιήθηκαν στην Κωνσταντινούπολη.

Η σημαντικότερη εξέλιξη αυτής της συνάντησης θεωρείται η αιφνιδιαστική συμμετοχή του εκπροσώπου της τουρκικής προεδρίας Ιμπραήμ Καλίν καθώς και η αλλαγή της τοποθεσίας διεξαγωγής των επαφών.

Αρχικά είχε σχεδιαστεί ως χώρος συνάντησης το ξενοδοχείο Swissotel. Το απόγευμα της Κυριακής, κάτι άρχιζε να αλλάζει. Πρώτα ανακοινώθηκε πως οι διερευνητικές επαφές θα γίνουν στο γραφείο εργασίας της τουρκικής προεδρίας στο παλάτι Ντολμά Μπαχτσέ και αμέσως μετά διέρρευσε η πληροφορία πως θα συμμετέχει και ο Ιμπραήμ Καλίν σε αυτέε.

Εμπειροι αναλυτές εκτιμούν πως ξημερώματα της Κυριακής αποφασίστηκε η παρουσία του κ. Καλίν, ως ένα ξεκάθαρο μήνυμα του προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν ότι επιθυμία της Τουρκίας είναι η συνέχιση της διαδικασίας των διερευνητικών. Όπως και ότι η Αγκυρα δείχνει εμπράκτως τις προθέσεις της για την αποκλιμάκωση και την επίλυση των προβλημάτων.

Είχε προηγηθεί ευρεία σύσκεψη το βράδυ του Σαββάτου, υπό την προεδρία του κ. Ερντογάν, όπου εξετάστηκαν όλες οι εξελίξεις στην εξωτερική πολιτική της Τουρκίας. Εκεί ο υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας Μεβλούτ Τσαβούσογλου παρουσίασε όλα τα δεδομένα των επαφών που είχε τις προηγούμενες ημέρες στις Βρυξέλλες, όπως και ο υπουργός Άμυνας της Τουρκίας Χουλουσί Ακάρ για τις συναντήσεις της Ελλάδας και της Τουρκίας στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ.

Στην ευρεία αυτή σύσκεψη παρόντες ήταν και ο Ιμπραήμ Καλίν, ο υφυπουργός Εξωτερικών της γειτονική χώρας Σεντάτ Ονάλ και ο διευθυντής αεροναυτιλιακών υποθέσεων του υπουργείου Εξωτερικών της Τουρκίας Τσαγατάι Ερτσιγές. Και οι τρεις συμμετείχαν στις διερευνητικές επαφές μαζί με τον έμπειρο Τούρκο διπλωμάτη Μπαρίς Καλκαβάν.

Το βάρος και ο στόχος του πολιτικού μηνύματος της παρουσίας του κ. Καλίν φάνηκε και σε μήνυμά του στο Twitter. «Οι διερευνητικές συνομιλίες μεταξύ Τουρκίας και Ελλάδας, που δεν είχαν διεξαχθεί επί 4,5 έτη, ξεκίνησαν σήμερα στην Κωνσταντινούπολη. Υπό την ισχυρή ηγεσία του προέδρου μας, είναι πιθανή η επίλυση όλων των προβλημάτων, περιλαμβανομένου του Αιγαίου, και έχουμε πλήρη θέληση για αυτό. Η περιφερειακή ειρήνη και σταθερότητα εξυπηρετεί τα συμφέροντα όλων», ανέφερε ο κ. Καλίν.

Διπλωματικές πηγές του υπουργείου Εξωτερικών της Τουρκίας αναφέρουν πως «εξετάστηκαν τα θέματα τα οποία είχαν συζητηθεί στους προηγούμενους 60 γύρους επαφών, η παρούσα κατάσταση, οι τελευταίες εξελίξεις και τα βήματα τα οποία μπορούν να γίνουν από εδώ και πέρα».

Η ουσία είναι πως πράγματι έγινε μια ανασκόπηση των θεμάτων, όμως δεν υπάρχει καμία πληροφορία πως έγινε κάποια ιδιαίτερη αναφορά σε κάποιο συγκεκριμένο ζήτημα. Αυτό δεν θα μπορούσε να συμβεί εντός τριών σχεδόν ωρών που έμεινε η ελληνική αποστολή στο παλάτι του Ντολμά Μπαχτσέ.

Ο επόμενος γύρος των διερευνητικών επαφών αναμένεται να γίνει στην Αθήνα στα τέλη Φεβρουάριου ή αλλιώς τον Μάρτιο, όμως σίγουρα πριν από τη Σύνοδο Koputp0s της Ε.Ε., ώστε να δοθεί ένα μήνυμα προς τις Βρυξέλλες πως οι δύο χώρες συνεχίζουν τη διαδικασία αποκλιμάκωσης και προσέγγισης.

Η ελληνική αποστολή αποχώρησε από την Τουρκία πολύ πιο ήρεμη σε σχέση με την ημέρα της άφιξής της.

Η Αθήνα από την πλευρά της δεν έδειξε δυσαρέσκεια για την αιφνίδια συμμετοχή Καλίν, την ερμηνεύει ως βούληση του Ερντογάν να έχει απευθείας ενημέρωση χωρίς ενδιάμεσους, με τις πληροφορίες να κάνουν λόγο και για στήριξη των συνομιλιών, ενώ στο Μέγαρο Μαξίμου αναμενόταν και η επίσημη ενημέρωση από τον επικεφαλής της ελληνικής αποστολής, πρέσβη ε.τ. Παύλο Αποστολίδη.

Για την Αθήνα, όπως τονίζεται με έμφαση, οι διερευνητικές παραμένουν επαφές άτυπες, χωρίς πρακτικά, που δεν δημιουργούν δεσμεύσεις και έχουν στόχο να ανιχνευθούν συγκλίσεις για διαπραγματεύσεις με στόχο την οριοθέτηση ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδας βάσει του διεθνούς δικαίου, διαμηνύοντας ότι δεν συζητούνται θέματα εθνικής κυριαρχίας. Η επανεκκίνηση των διερευνητικών και το θετικό κλίμα που επικράτησε σε συνδυασμό με τη διαφαινόμενη τήρηση της εμπιστευτικότητας, δίνουν ένα τόνο αισιοδοξίας, με τις επόμενες κινήσεις της τουρκικής πλευράς να αναμένεται να το επιβεβαιώσουν.

Τις διερευνητικές παρακολουθούν στενά οι ΗΠΑ, που χαιρέτισαν την έναρξή τους αλλά και οι Βρυξέλλες, με τον ύπατο εκπρόσωπο της ΕΕ, Ζοζέπ Μπορέλ, να δηλώνει μετά το Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων, ότι η λίστα κυρώσεων δεν έχει μπει στην άκρη, αλλά οι εργασίες συνεχίζονται. Ιδιαίτερη αναφορά στις διερευνητικές έκανε και το Βερολίνο, υποστηρίζοντας ότι δεν πρέπει να επιβαρυνθούν με κυρώσεις, δείχνοντας τη γραμμή που θα ακολουθήσει η Γερμανία στην επόμενη Σύνοδο.

Συζήτηση σχετικά με την τουρκική στάση σύμφωνα με πληροφορίες έγινε και στο Συμβούλιο των ΥΠΕΞ της ΕΕ, όπου εκτιμήθηκε ότι η διακοπή των τουρκικών παραβιάσεων στην Ανατολική Μεσόγειο και η επανέναρξη των διερευνητικών οφείλεται στη διάθεση αναθέρμανσης των σχέσεων με την ΕΕ. Στους παράγοντες δε που θεωρείται ότι επέβαλαν αλλαγή στάσης της Αγκυρας εκτιμάται ότι ήταν τόσο η απειλή ευρωπαϊκών κυρώσεων, όσο και η εκλογή Μπάιντεν, αλλά και η οικονομική κατάσταση της Τουρκίας. Ωστόσο οι «27» θεωρούν σε μεγάλο βαθμό ότι η ΕΕ οφείλει να είναι επιφυλακτική και όχι αφελής, καθώς η τουρκική επίθεση φιλίας θα πρέπει να συνοδευτεί και από βήματα, με συνέχεια, συνέπεια και σε βάθος χρόνου.

Αξίζει να σημειωθεί ότι η ελληνική πλευρά εμμένει στην ανάγκη ουσιαστικής προόδου όπως η συνεχιζόμενη τουρκική παραβατικότητα, το casus belli, αλλά και η μη συμμόρφωση της Τουρκίας προς το Διεθνές Δίκαιο και ιδιαίτερα το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας, που αποτελεί μέρος του ευρωπαϊκού κεκτημένου.

Ο υπουργός Εξωτερικών, Νίκος Δένδιας κατά την επίσκεψή του στις Βρυξέλλες είχε σειρά επαφών, τόσο με τον Ζοζέπ Μπορέλ, όσο και με τον εκτελεστικό αντιπρόεδρο της Κομισιόν, Βάλντις Ντομπρόβσκις, με τον οποίο συζητήθηκαν οι ευρωτουρκικές σχέσεις με έμφαση στο θέμα της τελωνειακής ένωσης, με τον αντιπρόεδρο Μαργαρίτη Σχοινά, που επίσης εθίγη- σαν οι ευρωτουρκικές σχέσεις και το Μεταναστευτικό, καθώς και με τον επίτροπο Ολιβερ Βαρχέλι, με τον οποίο συζητήθηκαν οι περιφερειακές εξελίξεις σε Δυτικά Βαλκάνια και Ανατολική Μεσόγειο. Στο περιθώριο του ΣΕΥ, ο Δένδιας είχε συνάντηση και με τον ιρλανδό ομόλογό του, Σιμόν Κόβενι, στο πλαίσιο της έμφασης των επαφών που θέλει να έχει η Αθήνα με τις χώρες – μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, στο πλαίσιο της ενίσχυσης της διπλωματικής της θωράκισης.

Με πληροφορίες από την Καθημερινή και Τα Νέα