Τα διαδικτυακά… αντανακλαστικά της ελληνικής κυβέρνησης, αλλά και της Κομισιόν έχει κινητοποιήσει η διακίνηση ψηφιακού υλικού κάθε μορφής που προπαγανδίζει την τρομοκρατική δράση της Χαμάς και όσα έχουν ακολουθήσει τη βάρβαρη επίθεση εναντίον του Ισραήλ στις 7 Νοεμβρίου. Η πόλωση που καλλιεργείται από υποστηρικτές της Χαμάς –ακόμα και σε ελληνικό έδαφος– οδηγεί σε συγκρούσεις στα κοινωνικά δίκτυα, αλλά και σε μια πληθώρα fake news που προπαγανδίζουν τον «ιερό σκοπό» των ακραίων ισλαμιστών, αναγκάζοντας την ελληνική κυβέρνηση, όπως και τις κυβερνήσεις άλλων ευρωπαϊκών χωρών, να λάβουν μέτρα. 

Γράφει ο Κώστας Δημητράκος

Ως εκ τούτου, περίπου μία εβδομάδα μετά την επίθεση της Χαμάς και όσα φρικτά κυκλοφόρησαν σε ολόκληρο τον πλανήτη, η ελληνική κυβέρνηση συνέταξε σχετικό νόμο «καταπολέμησης της διάδοσης του τρομοκρατικού περιεχομένου στο Διαδίκτυο». Την ίδια ώρα, ο επίτροπος Εσωτερικής Αγοράς, Τιερί Μπρετόν, με σύστασή του στις 20 Οκτωβρίου 2023 ζητεί από τα κράτη-μέλη να επιταχύνουν την εφαρμογή του Κανονισμού για τις ψηφιακές υπηρεσίες (Digital Service Act, DSA), η οποία πρόκειται να τεθεί σε ισχύ στις 7 Φεβρουαρίου 2024. 

«Οι συντονισμένες προσπάθειες, σε ενωσιακό επίπεδο, για την καταπολέμηση του τρομοκρατικού περιεχομένου στο Διαδίκτυο ξεκίνησαν το 2015 μέσω ενός πλαισίου εθελοντικής συνεργασίας μεταξύ των κρατών-μελών και των παρόχων υπηρεσιών φιλοξενίας. Οι εν λόγω προσπάθειες είναι αναγκαίο να συμπληρωθούν με ένα σαφές νομοθετικό πλαίσιο για την περαιτέρω μείωση της προσβασιμότητας σε τρομοκρατικό περιεχόμενο στο Διαδίκτυο και την κατάλληλη αντιμετώπιση ενός ταχέως εξελισσόμενου προβλήματος», ανέφερε στην εισήγησή της σχετικά με το νομοσχέδιο η βουλευτής της Νέας Δημοκρατίας Κατερίνα Παπακώστα. Το νομοσχέδιο συζητείται αυτήν την εβδομάδα στην Επιτροπή Δημόσιας Διοίκησης, Δημόσιας Τάξης και Δικαιοσύνης. 

Αναγκαία ρύθμιση 

Σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, η πρόληψη της διάδοσης τρομοκρατικού περιεχομένου στο Διαδίκτυο κρίνεται αναγκαίο να ρυθμιστεί, προκειμένου να εφαρμοστεί ο Κανονισμός 2021/784. Ο συγκεκριμένος κανονισμός έρχεται να συμπληρώσει προηγούμενα νομοθετήματα αναφορικά με την καταπολέμηση της τρομοκρατίας και ειδικότερα της διακίνησης περιεχομένου που προπαγανδίζει τρομοκρατικές ενέργειες ή εξωθεί σε αυτές μέσω του Διαδικτύου. Το προτεινόμενο νομοσχέδιο, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, «διασφαλίζει την ομαλή λειτουργία της ψηφιακής αγοράς σε μια ανοικτή και δημοκρατική κοινωνία, αντιμετωπίζοντας την κατάχρηση των υπηρεσιών φιλοξενίας για τρομοκρατικούς σκοπούς, συμβάλλοντας στη διατήρηση της δημόσιας ασφάλειας στις χώρες της ΕΕ». Στο νομοσχέδιο της κυβέρνησης, ουσιαστικά, ορίζονται: Οι αρμόδιες εθνικές αρχές για την έκδοση εντολών αφαίρεσης και ελέγχου διασυνοριακών εντολών αφαίρεσης τρομοκρατικού περιεχομένου. Η εθνική αρχή εποπτείας της εφαρμογής των ειδικών μέτρων αντιμετώπισης της κατάχρησης υπηρεσιών φιλοξενίας για τη δημόσια διάδοση τρομοκρατικού περιεχομένου και οι αρμοδιότητές της. Η τήρηση του μητρώου παρόχων υπηρεσιών φιλοξενίας, καθώς και του αρχείου εντολών αφαίρεσης. Η επιβολή ποινικών και διοικητικών κυρώσεων στους παρόχους υπηρεσιών φιλοξενίας και η έννομη προστασία αυτών. Υποχρεώσεις διαφάνειας προς τις οποίες οφείλουν να συμμορφώνονται τόσο οι εθνικές αρμόδιες αρχές όσο και οι πάροχοι υπηρεσιών φιλοξενίας. Η παραπάνω αυστηρή νομική ορολογία που χρησιμοποιείται για να περιγράψει το πεδίο των δραστηριοτήτων στο οποίο κινείται το κυβερνητικό νομοσχέδιο είναι ενδεικτική της πολυπλοκότητας του θέματος. Επί της ουσίας, το νομοσχέδιο προβλέπει τη δημιουργία νομικού πλαισίου για τη διασφάλιση της αφαίρεσης τρομοκρατικού περιεχομένου, ενώ, ταυτόχρονα, θεσπίζει αυστηρές διασφαλίσεις προκειμένου να εξασφαλιστεί ο πλήρης σεβασμός της ελευθερίας της έκφρασης και της πληροφόρησης. 

Σε ρόλο μεσολαβητή 

Στην Ελλάδα, το συντονισμό φέρεται να τον αποκτά, βάσει το νομοσχεδίου, η ΕΕΕΤ, η οποία θα αναλάβει να φιλτράρει το «τρομοκρατικό περιεχόμενο» υπό το ρόλο της ως Ανεξάρτητης Αρχής, ο οποίος, κατά πάσα πιθανότητα, οδηγείται σε αναβάθμιση, καθώς αναμένεται να έχει διαμεσολαβητικό ρόλο μεταξύ αστυνομικών και δικαστικών αρχών. Πρόκειται για μία από τις σημαντικότερες νομοθετικές μεταρρυθμίσεις στη χώρα, με δεδομένο ότι ουδέποτε τα τελευταία χρόνια η Ελλάδα είχε συμμετάσχει σε κάποια ανάλογη πρωτοβουλία που αφορά το διαδικτυακό περιεχόμενο, πόσω μάλλον αυτό που σχετίζεται με την τρομοκρατία και τα ψηφιακά εργαλεία που χρησιμοποιούνται για τη διάδοσή της.