Τις έξι πρωτοβουλίες για μείωση του ιδιωτικού χρέους, παρουσίασαν ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Κωστής Χατζηδάκης και η γενική γραμματέας Χρηματοπιστωτικού Τομέα και Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους, Θεώνη Αλαμπάση.
Οι έξι πρωτοβουλίες είναι:
- Η αύξηση του ορίου επιλέξιμων δαπανών κατά 100% για την τεκμαιρόμενη συναίνεση των πιστωτών. Το μέτρο αφορά μη εξυπηρετούμενες οφειλές έως 300.000 ευρώ και δίνει τη δυνατότητα σε περισσότερους πολίτες να κλείνουν τις υποθέσεις τους χωρίς να απαιτείται συναίνεση. Για τα χαμηλότερα εισοδήματα, το εισοδηματικό όριο διπλασιάζεται, καθιστώντας υποχρεωτική την ένταξη στον εξωδικαστικό μηχανισμό χωρίς συναίνεση από τους servicers.
- Η υποχρέωση των πιστωτών να καταθέτουν εγγραφή συναίνεσης του οφειλέτη πριν από τη διενέργεια πλειστηριασμού.
- Η θεσμοθέτηση απαλλαγής οφειλέτη για τον οποίο δεν ανοίγει πτωχευτική διαδικασία, αλλά το όνομά του καταχωρείται στο μητρώο φερεγγυότητας.
- Η παράταση προθεσμιών για την προστασία ευάλωτων οφειλετών. Με τον τρόπο αυτό τους επιτρέπεται να ενταχθούν στο ενδιάμεσο πρόγραμμα που «παγώνει» πλειστηριασμούς και διαδικασίες εκτέλεσης. Η αίτηση μπορεί να υποβληθεί τουλάχιστον 20 ημέρες πριν από τον πλειστηριασμό, δηλαδή έως την τελευταία στιγμή. Επιπλέον, το πρόγραμμα παρατείνεται κατά 4 μήνες.
- Η διεύρυνση της δυνατότητας ρύθμισης οφειλών με εγγύηση του Δημοσίου, καθώς και μέσω της διαδικασίας εξυγίανσης.
- Η θέσπιση μόνιμου μηχανισμού αποζημίωσης από το ιδιωτικό κεφάλαιο ζωής, διασφαλίζοντας έτσι σταθερή προνοιακή προστασία για τους οφειλέτες.
Κωστής Χατζηδάκης: Η Ελλάδα προσεγγίζει τον ευρωπαϊκό μέσο όρο
Σύμφωνα με τον κ. Χατζηδάκη τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια μειώθηκαν από 40,6% το 2019 στο 4,6% και προσεγγίζουν τον ευρωπαϊκό μέσο όρο. Με την εφαρμογή του «Ηρακλή 3», εκτιμάται ότι θα φτάσουν ακόμα πιο κοντά στον μέσο όρο της Ευρώπης. Το ποσοστό των μη εξυπηρετούμενων δανείων σε σχέση με το σύνολο των δανείων μειώθηκε από 52% το 2019 στο 30% το 2024.
Σταθερά πτωτική πορεία ακολουθεί και το ιδιωτικό χρέος ως ποσοστό του ΑΕΠ. Από 110% το 2019, μειώθηκε στο 93,3% το 2023, ενώ το 2024 αναμένεται περαιτέρω υποχώρηση. Το χρέος των νοικοκυριών μειώθηκε από 55,4% το 2019 σε 40,9% το 2023.
Επίσης, το συνολικό «κόκκινο» χρέος που διαχειρίζονται οι τράπεζες και οι servicers μειώθηκε σημαντικά. Το 2019 τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια ανέρχονταν σε 92 δισ. ευρώ, ενώ το τρίτο τρίμηνο του 2024 υποχώρησαν στα 67 δισ. ευρώ. Το ιδιωτικό χρέος στην Ευρωζώνη ανέρχεται στο 125,3% του ΑΕΠ, ενώ στην Ελλάδα διαμορφώθηκε στο 93,3% του ΑΕΠ.
Σημαντικό ρόλο στη μείωση των «κόκκινων» δανείων έπαιξε και ο εξωδικαστικός μηχανισμός ρύθμισης οφειλών. Το 2024 καταγράφηκε αύξηση 81% στις ρυθμίσεις μέσω του εξωδικαστικού μηχανισμού σε σύγκριση με το 2023. Συνολικά, από το 2022 έως τον Ιανουάριο του 2025, επιτεύχθηκαν 30.515 επιτυχείς ρυθμίσεις, εκ των οποίων 1.575 μόνο τον Ιανουάριο του 2025. Η αύξηση των ρυθμίσεων υπολογίζεται το 45% την περίοδο 2023-2024.
Το συνολικό ύψος των οφειλών που ρυθμίστηκαν μέσω του εξωδικαστικού μηχανισμού ανέρχεται σε 10,01 δισ. ευρώ (σε περίπου 30.000 υποθέσεις).
