Έχουμε μια εμμονή να βαφτίζουμε κάθε νέα γενιά «άλλη». Οι εικοσάρηδες, λέει, δεν δουλεύουν, δεν ερωτεύονται, δεν διαβάζουν, δεν θυμώνουν. Απλώς κοιτάνε οθόνες. Σαν να μην το κάναμε κι εμείς, απλώς οι δικές μας οθόνες ήταν καθρέφτες. Και τις κοιτάζαμε εξίσου συχνά.

Το λεγόμενο «χάσμα γενεών» είναι μια παλιά δικαιολογία για να νιώθουμε ανώτεροι. Οι γονείς μας έλεγαν ότι «δεν έχουμε πειθαρχία». Εμείς τώρα λέμε ότι «δεν έχουν υπομονή». Και οι νέοι; Μας κοιτούν ήρεμα, σηκώνουν τους ώμους και συνεχίζουν να ζουν. Όπως κάναμε κι εμείς όταν κάποιος μας έλεγε πως «δεν θα καταφέρουμε τίποτα αν δεν βγούμε από το Walkman».

Η αλήθεια είναι ότι κάθε γενιά κάνει ακριβώς αυτό που της αναλογεί: σπάει το καλούπι της προηγούμενης. Οι σημερινοί εικοσάρηδες δεν ζητούν άδεια για να υπάρξουν. Μιλούν ανοιχτά για θέματα που εμείς ψιθυρίζαμε, αμφισβητούν όσα εμείς φοβόμασταν, αρνούνται να χωρέσουν στα κουτάκια που εμείς φτιάξαμε για να νιώθουμε ασφαλείς.

Και ναι, πολλές φορές είναι υπερβολικοί, ναρκισσιστές, αλλοπρόσαλλοι. Αλλά ξέρεις τι; Έτσι αλλάζει ο κόσμος. Με λίγο παραπάνω θράσος απ’ όσο χωρά η εποχή του.

Εμείς είχαμε ιδανικά, λέμε. Εκείνοι έχουν ειρωνεία. Μα ίσως η ειρωνεία τους είναι η άμυνα μιας γενιάς που βλέπει τον πλανήτη να λιώνει και τις αξίες να αχνίζουν. Δεν πιστεύουν στα «πρέπει» και ίσως καλά κάνουν. Γιατί όλα αυτά τα «πρέπει» δεν μάς έσωσαν ούτε από την κρίση ούτε από την υποκρισία.

Το χάσμα γενεών είναι απλώς η στιγμή που αντιλαμβάνεσαι ότι η δική σου νεότητα έληξε. Δεν άλλαξαν οι νέοι, εμείς αλλάξαμε θέση στο τραπέζι. Πήγαμε από την πλευρά που κρίνει στην πλευρά που νοσταλγεί. Και το πιο δύσκολο δεν είναι να τους καταλάβουμε, είναι να αποδεχτούμε ότι δεν είμαστε πια το μέτρο των πραγμάτων.

Αν υπάρχει λοιπόν χάσμα, δεν το άνοιξαν εκείνοι.
Το ανοίξαμε εμείς, κάθε φορά που ξεχνάμε να ακούμε. Και κάθε φορά που τους ζητάμε να «ωριμάσουν», εννοώντας «να γίνουν σαν εμάς». Αλλά γιατί να θέλει κανείς να γίνει σαν μια γενιά που θεωρεί την καλοσύνη αφέλεια και τη σταθερότητα ντροπή;

Οι εικοσάρηδες δεν άλλαξαν τον κόσμο, τον κληρονόμησαν μισοχαλασμένο. Αλλά αν τους αφήσουμε ήσυχους, ίσως να τον φτιάξουν καλύτερα. Ή τουλάχιστον, να τον κάνουν πιο αληθινό.

Κι αυτό, αν το σκεφτείς, είναι ήδη επανάσταση.