Το κονκλάβιο ξεκινά έπειτα από τον θάνατο του Πάπα Φραγκίσκου, ενός Ποντίφικα που σφράγισε με το στίγμα του μια ολόκληρη εποχή. Η απώλειά του άφησε πίσω ένα τεράστιο κενό, αλλά και μια Εκκλησία που καλείται να επιλέξει αν θα συνεχίσει στον δρόμο της κοινωνικής ευαισθησίας, της ανοιχτής θεολογίας και των δύσκολων μεταρρυθμίσεων – ή αν θα στραφεί ξανά στη συντήρηση και στην εσωστρέφεια.
Η Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία βρίσκεται σε μια κρίσιμη καμπή. Από τη μία πλευρά, αντιμετωπίζει εσωτερικές προκλήσεις: σκάνδαλα, απώλεια εμπιστοσύνης, απομακρυνόμενους πιστούς στη Δύση. Από την άλλη, υπάρχει ένα δυναμικό μέλλον στον Παγκόσμιο Νότο, με εκατομμύρια καθολικούς στη Λατινική Αμερική, την Αφρική και την Ασία να περιμένουν μια φωνή που να τους εκπροσωπεί.
Οι καρδινάλιοι καλούνται να αναδείξουν όχι απλώς έναν νέο ηγέτη, αλλά ένα πρόσωπο ικανό να εμπνεύσει, να ενώσει και να διαχειριστεί τις τεράστιες ευθύνες του πνευματικού πατέρα 1,3 δισεκατομμυρίων πιστών.
Μέσα από μυστικότητα, προσευχή και διαδοχικές ψηφοφορίες, το κονκλάβιο είναι η αρχαιότερη και πιο δραματική εκλογική διαδικασία του κόσμου. Οι μέρες που ακολουθούν ίσως καθορίσουν όχι μόνο το μέλλον του Βατικανού, αλλά και τον ρόλο της Καθολικής Εκκλησίας στον 21ο αιώνα.
Στις 17:30 ώρα Ελλάδας, οι πύλες της Καπέλα Σιξτίνα έκλεισαν και οι 133 εκλέκτορες καρδινάλιοι θα αρχίσουν να ψηφίζουν για την ανάδειξη του 267ου Ποντίφικα της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας.
Αφού βέβαια ακούστηκε πρώτα η γνωστή λατινική φράση «extra omnes», δηλαδή «έξω όλοι», και υπάρξει η απόλυτη βεβαιότητα ότι οι καρδινάλιοι είναι εντελώς απομονωμένοι, χωρίς να μπορούν να κάνουν χρήση ηλεκτρονικών συσκευών για να επικοινωνήσουν με τον υπόλοιπο κόσμο.
Οι καρδινάλιοι μπήκαν ψέλνοντας στην Καπέλα Σιξτίνα. Ο κάθε καρδινάλιος διάβασε τον όρκο του Κονκλαβίου, στον οποίο υποσχέθηκε να τηρήσει μυστικό οποιοδήποτε θέμα σχετίζεται με την εκλογή. Επίσης ορκίζονται πως όποιος από αυτούς εκλεγεί Πάπας θα εκτελέσει πιστά το ανώτερο αξίωμα του ποιμένα της Καθολικής Εκκλησίας.
Σήμερα το πρωί, συμμετείχαν όλοι τους στον Άγιο Πέτρο στη Λειτουργία «Pro eligendo romano pontifice» υπέρ της εκλογής του νέου Πάπα.
Δείτε Live:
Τα επικρατέστερα ονόματα για τη διαδοχή
Στο παρασκήνιο του κονκλαβίου, τρία ονόματα κυριαρχούν στις ψιθυριστές συζητήσεις των καρδιναλίων, στους διαδρόμους των μέσων ενημέρωσης και στις αναλύσεις των βετεράνων του Βατικανού.
Πρώτο και κύριο, ο Ιταλός καρδινάλιος Πιέτρο Παρολίν, που υπηρέτησε επί δώδεκα χρόνια ως κρατικός γραμματέας – δηλαδή, πρωθυπουργός του Βατικανού. Θεωρείται θεσμικός, ήπιος, και σταθερός. Έχοντας υπάρξει στενός συνεργάτης του Πάπα Φραγκίσκου, έχει όμως και τη φήμη του διαμεσολαβητή, ικανού να ενώσει τις δύο βασικές πτέρυγες της Καθολικής Εκκλησίας: την προοδευτική και την παραδοσιακή.
Ο δεύτερος υποψήφιος που φαίνεται να κερδίζει έδαφος είναι ο Λατίνος Πατριάρχης Ιεροσολύμων Πιερμπατίστα Πιτσαμπάλα. Ένας καρδινάλιος με βαθειά γνώση της Ανατολής, της πολυπολιτισμικότητας και των θρησκευτικών συγκρούσεων, θεωρείται άνθρωπος του διαλόγου – ένας ήρεμος και νηφάλιος ποιμένας, που εμπνέει σεβασμό στις πιο ταραγμένες περιοχές του κόσμου.
Τρίτος πόλος, ο Φιλιππινέζος Λουίς Τάγκλε. Θεωρείται πνευματικό παιδί του Φραγκίσκου, με έντονη παρουσία σε κοινωνικά ζητήματα, μεγάλη δημοφιλία στον Παγκόσμιο Νότο και εμπειρία στην κατήχηση. Αν εκλεγεί, θα είναι ο πρώτος Πάπας από την Ασία, γεγονός που θα συμβόλιζε τη μετατόπιση του κέντρου βάρους του Καθολικισμού εκτός Ευρώπης.
Ωστόσο, όπως υπενθυμίζει ένα παλιό ιταλικό ρητό, «Chi entra Papa in conclave, ne esce cardinale» – «όποιος μπαίνει Πάπας στο κονκλάβιο, βγαίνει καρδινάλιος». Οι ισορροπίες μπορούν να αλλάξουν από ψηφοφορία σε ψηφοφορία. Συμμαχίες ανατρέπονται, αουτσάιντερ αναδεικνύονται, κι ενίοτε η ανάγκη για «λύση συναίνεσης» γεννά μια έκπληξη.
Προς το παρόν, οι Ευρωπαίοι εκλέκτορες –οι οποίοι είναι και οι περισσότεροι, 53 τον αριθμό– δεν έχουν κοινή γραμμή. Οι 23 Ασιάτες εμφανίζονται περισσότερο συμπαγείς, ενώ οι περίπου 20 συντηρητικοί δεν μπορούν να εκλέξουν μόνοι τους Ποντίφικα, αλλά έχουν τη δύναμη να κρίνουν τον τελικό νικητή.
Όσο περνούν οι ώρες, όλοι γνωρίζουν πως δεν χρειάζονται μόνο τα δύο τρίτα των ψήφων, αλλά και μια αίσθηση ιστορικής αποστολής. Αυτό που απομένει είναι πίστη – και λίγη υπομονή. Το Άγιο Πνεύμα, λέει η Εκκλησία, πάντα δείχνει τον δρόμο.
