Ο πέμπτος τραπεζικός πόλος στη χώρα μας είναι γεγονός μετά τη συγχώνευση της Attica Bank με την Παγκρήτια Τράπεζα, αλλάζοντας εν πολλοίς το εγχώριο χρηματοπιστωτικό τοπίο. 

Ενδεικτική είναι η ανάρτηση του Κυριάκου Μητσοτάκη, στην καθιερωμένη εβδομαδιαία ανασκόπηση του κυβερνητικού έργου: «Ο 5ος τραπεζικός πυλώνας θα ενισχύσει τον ανταγωνισμό με θετική επίδραση στο κόστος και την ποιότητα των τραπεζικών υπηρεσιών». 

Επίσης, ο πρωθυπουργός σημειώνει ότι «τα προβλήματα που αντιμετώπιζαν τα δύο πιστωτικά ιδρύματα ήταν πολλά και απειλητικά για τη συνέχιση της ύπαρξής τους», υπογραμμίζοντας ότι «η λύση που επιτεύχθηκε ήταν η βέλτιστη, καθώς εξουδετερώνει τον κίνδυνο τυχόν κατάρρευσής τους, διασφαλίζει καταθέτες και επιχειρήσεις προστατεύοντας την αξία της συμμετοχής του Δημοσίου στη μία εξ αυτών». 

Στο μεταξύ, κατατέθηκε στη Βουλή και αύριο θα τεθεί προς επεξεργασία στην αρμόδια κοινοβουλευτική επιτροπή, το νομοσχέδιο του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών που, όπως τονίζει η αιτιολογική έκθεση, αποβλέπει στη «συνέχιση της ομαλής λειτουργίας της Παγκρήτιας Τράπεζας, καθώς και της Τράπεζας Αττικής (Attica Bank), στην οποία το Δημόσιο έχει ήδη επενδύσει σημαντικά. Η τράπεζα που θα προκύψει μετά την εξυγίανση και τη συγχώνευση των δύο ανωτέρω τραπεζών θα αποτελέσει τη βάση για τη δημιουργία ενός πέμπτου τραπεζικού πυλώνα, επ’ ωφελεία των καταθετών, των καταναλωτών και των επιχειρήσεων». 

Η οριστική συμφωνία μετόχων για τη δημιουργία του πέμπτου τραπεζικού πυλώνα μέσω της συγχώνευσης, η οποία εγκρίθηκε από το ΔΣ του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας στη συνεδρίαση της προηγούμενης Πέμπτης, αποτέλεσε ένα ακόμα ορόσημο στην αναδιάρθρωση του εγχώριου τραπεζικού συστήματος. 

Η σωτήρια παρέμβαση 

Θυμίζουμε ότι το ΤΧΣ κλήθηκε να συμβάλει στη στρατηγική αναπτυξιακή πορεία και προοπτική της Attica Bank το 2021, υπό την καθοδήγηση του διευθύνοντος συμβούλου Ηλία Ε. Ξηρουχάκη. Ετσι, το Ταμείο εισήλθε στο μετοχικό κεφάλαιο της τράπεζας, μέσω του νόμου περί αναβαλλόμενης φορολογίας στα τέλη του 2021, και μετά από σχεδιασμό έδωσε την απαραίτητη ώθηση για σταθεροποίηση και ανασυγκρότηση. 

Στις 7 Δεκεμβρίου 2021, το ΤΧΣ υπέγραψε συμφωνία με τους ιδιώτες επενδυτές ΤΜΕΔΕ και Ellington Solutions S.A., αποκτώντας μετοχές για το ποσό των 150.765.391,40 ευρώ. 

Στις 17 Μαρτίου 2022, το ΤΧΣ υπέγραψε τη Συμφωνία-Πλαίσιο με την Attica Bank, καθορίζοντας το πλαίσιο για την εταιρική αναδιάρθρωση και τον εκσυγχρονισμό της, ακολουθώντας το πρότυπο άλλων τραπεζών αλλά με διαφοροποιήσεις, καθώς ελήφθη υπόψη το γεγονός ότι η Attica δεν αποτελεί συστημική τράπεζα. 

Το 2023 υπήρξαν σημαντικές εξελίξεις, όπως η αποχώρηση των Rinoa LTD - Ellington Solutions A.E. από την επενδυτική συμφωνία και η υπογραφή νέας επενδυτικής συμφωνίας με τη Thrivest Holdings LTD και την Παγκρήτια Τράπεζα για τη δεύτερη αύξηση κεφαλαίου της Attica Bank, η οποία άντλησε 473.346.868,50 ευρώ, εκ των οποίων τα 329 εκατ. ευρώ εισφέρθηκαν από το Ταμείο. 

Να σημειωθεί ότι το ΤΧΣ συνέβαλε καθοριστικά στη διαχείριση των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων της Attica Bank, προωθώντας την ένταξή τους στον «Ηρακλή 3». 

Η Τhrivest, επισημαίνουν πηγές του ΤΧΣ, αποτέλεσε έναν αξιόπιστο συνοδοιπόρο που παρείχε τα απαραίτητα κεφάλαια για να ολοκληρωθεί η συμφωνία, διασφάλισε τις προοπτικές για τη στρατηγική ανάπτυξη και τη νέα πορεία της Attica Bank και ταυτόχρονα παρείχε τα εχέγγυα για τη δημιουργία του πέμπτου τραπεζικού πυλώνα, προκειμένου μεταξύ άλλων να υποστηρίξει τη μικρομεσαία επιχειρηματικότητα μέσω της Attica Bank και να συμβάλλει στην ενίσχυση του τραπεζικού ανταγωνισμού και γενικότερα της εθνικής οικονομίας. 

Σύμφωνα με το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών η συμφωνία που επιτεύχθηκε είναι αποτέλεσμα των διαπραγματεύσεων του ΤΧΣ με τους ιδιώτες επενδυτές, μετόχους των δύο τραπεζών (Thrivest κ.ά.) και της διερεύνησης που έγινε από τη διεθνή επενδυτική τράπεζα JP Morgan (με εντολή του ΤΧΣ) ως προς το πιθανό ενδιαφέρον άλλων επενδυτών να συμμετάσχουν στην αύξηση μετοχικού κεφαλαίου με τους ίδιους τουλάχιστον όρους που συμφωνήθηκαν με την Thrivest. Η διαδικασία της JP Morgan ολοκληρώθηκε χωρίς επιτυχία καθώς έλαβε αρνητικές απαντήσεις για συμμετοχή σε μια τέτοια επένδυση από όλους τους διεθνείς επενδυτικούς οίκους στους οποίους απευθύνθηκε. 

Οι προβλέψεις της συμφωνίας 

Ετσι, με βάση τα συμφωνηθέντα:

-Πραγματοποιείται αύξηση μετοχικού κεφαλαίου της Attica Bank κατά περίπου 730 εκατ. ευρώ, στην οποία θα συμμετάσχουν το ΤΧΣ, ο e-ΕΦΚΑ, η Thrivest Holdings μαζί με ιδιώτες επενδυτές
-Στην αύξηση μετοχικού κεφαλαίου θα εισφέρουν το ΤΧΣ ποσό περίπου 475 εκατ. ευρώ, ο e-ΕΦΚΑ περίπου 48 εκατ. ευρώ και το ΤΜΕΔΕ 12 εκατ. ευρώ
-Η Trhivest Holdings με τους ιδιώτες επενδυτές θα εισφέρουν 200 εκατ. ευρώ, καθώς και το σύνολο των μετοχών της Παγκρήτιας Τράπεζας που συγχωνεύεται από την Τράπεζα Αττικής.
-Ο νέος τραπεζικός πόλος θα ανήκει κατά πλειοψηφία στους ιδιώτες με ισχυρά δικαιώματα μειοψηφίας για το ΤΧΣ. Τα ακριβή ποσοστά συμμετοχής θα οριστικοποιηθούν μετά την ολοκλήρωση της αύξησης του μετοχικού κεφαλαίου. Εκτιμάται ότι το μερίδιο της Trhivest και των άλλων ιδιωτών επενδυτών θα ανέλθει έως 58,5%, του ΤΧΣ θα κυμανθεί από 35 - 37% και του Δημοσίου συνολικά (ΤΧΣ + e-ΕΦΚΑ) από 38,5-40%.
Σύμφωνα με τα οικονομικά στοιχεία των τραπεζών για το 2023, η Attica Bank έχει:
-Ενεργητικό: 3,77 δισ. ευρώ.
-Χορηγήσεις (μετά από προβλέψεις): 2,68 δισ. ευρώ.
-Καταθέσεις: 3,15 δισ. ευρώ.
-Ιδια Κεφάλαια: 446 εκατ. ευρώ.
Από τη μεριά της η Παγκρήτια Τράπεζα έχει:
-Ενεργητικό: 3,45 δισ. ευρώ.
-Χορηγήσεις: (μετά από προβλέψεις): 2,04 δισ. ευρώ.
-Καταθέσεις: 2,6 δισ. ευρώ.
-Ιδια Κεφάλαια: 251 εκατ. ευρώ.