Δεν ταιριάζει στον Στέφανο Μάνο η πολιτική αποστρατεία, κι ας είναι οριστικά εκτός πολιτικής την τελευταία δεκαετία. Οπως δεν ταίριαξε ποτέ με τη διαχρονική αδράνεια την οποία μάχεται ακόμη. Σπάνια, πολιτικοί, που έχουν αποχωρήσει, καταφέρνουν να παρεμβαίνουν αποτελεσματικά στον δημόσιο διάλογο, να προκαλούν αίσθηση και να συζητούνται.
Ο Μάνος ανήκει στις εξαιρέσεις. Η ματιά του, η γνώμη του παραμένουν σταθερά κοφτερές. Ρεαλιστής, ουσιαστικός, μιλά στα ίσα, χωρίς υπεκφυγές και περιστροφές. Κεντρίζει με την άποψή του. Τη βάπτισαν νεοφιλελεύθερη γιατί λέει το αυτονόητο και δίνει λύση στο πρόβλημα. «Είμαι “αντικρατιστής”» απαντά, αλλά η ταμπέλα έμεινε.
Ενοχλούσε ανέκαθεν. Και τους δικούς του, την παράταξή του. Αμφίβολο αν τον θεώρησαν, ποτέ, πραγματικά δικό τους οι Νεοδημοκράτες. Η ορθολογική προσέγγισή του προκαλεί. Εύκολα θα βρισκόταν εκτός κομματικών χαρακωμάτων. Ετσι ήρθε η διαγραφή του από τη ΝΔ, το 1998. «Φυσικά με ενόχλησε. Είχα άλλες απόψεις, διαφορετικές από τον Κώστα Καραμανλή και νομίζω από την πλειοψηφία της Νέας Δημοκρατίας. Εξακολουθώ να θεωρώ ότι ήταν λογικό να είμαι στη Νέα Δημοκρατία και να έχω διαφορετική άποψη», πιστεύει με μια αίσθηση πίκρας. Θυμάται την υποδοχή που του επεφύλαξε ο Γεώργιος Ράλλης πριν από 45 χρόνια όταν αποφάσισε να πολιτευτεί στην Α’ Αθηνών: «Τι τον θέλουμε αυτόν τον βιομήχανο στο ψηφοδέλτιο της ΝΔ»…
Αποθεωτικό το σχόλιό του για την πρόσφατη παρουσία του Πρωθυπουργού στην Ουάσιγκτον. Φαρμακερά όμως για την κυβέρνηση Μητσοτάκη όταν φοβάται να συγκρουστεί με τα συμφέροντα, όταν το Κράτος δεν εκσυγχρονίζεται και παραμένει γραφειοκρατικό, πελατειακό, κουρασμένο, να βουλιάζει στην αδράνειά του. Αντιθέτως, επαινεί τον Κυρ. Πιερρακάκη, για τον οποίο έχει την ελπίδα πως «κάτι θα καταφέρει εάν τον αφήσουν, γιατί αντιλαμβάνεται την ανάγκη για τομές, όπως και ο Μητσοτάκης», προσθέτει.
Φιλοτεχνημένος από χρόνια με την εικόνα του «άκαμπτου», του «δύσκολου», εκείνου που, δήθεν, δεν «αισθάνεται» τον λαό. Εάν κάποιος μπει στον κόπο να διαβάσει τα άρθρα του Μάνου θα παρατηρήσει πως ο πολιτικός ενδιαφέρεται ουσιαστικά για τον πολίτη. Θέλει να τον υπερασπιστεί απέναντι στο Κράτος που καταδυναστεύει με τις κακές του υπηρεσίες. Αυτό τον βουρλίζει και τον παρακινεί να παρεμβαίνει. Ποιος δεν θυμάται το δηλητηριώδες σχόλιο στο τουίτερ από το σκοτεινό και παγωμένο σπίτι της Εκάλης όταν η Μήδεια έριχνε τα δένδρα πάνω στα καλώδια και την ηλεκτροδότηση για πολλές ημέρες και νύχτες τον Φεβρουάριο του 2021:
«Ετσι φαντάζονται την κανονικότητα νε τον σφυγμό της κοινωνίας και εξέφραζε την αγανάκτηση των αστών…
ΑΝΑΛΑΜΒΑΝΟΝΤΑΣ ΔΡΑΣΗ. Δίνει την εντύπωση ότι αντιδρά με τη λογική και καμουφλάρει τον συναισθηματισμό του. Εχοντας γοητευτεί από την πρακτικότατα των Αμερικανών που διδάχθηκε στο Χάρβαρντ, ως μηχανολόγος μηχανικός, μετά τις πρώτες σπουδές στο Πολυτεχνείο της Ζυρίχης, επέστρεψε στην Ελλάδα για να αναλάβει την οικογενειακή αλευροβιομηχανία Αλλατίνη. Η αμερικανική αντίληψη τον σημάδεψε. Αργότερα όταν αποφάσισε να μεταπηδήσει στην πολιτική, γνώμονάς του ήταν να θεμελιώσει τις σύγχρονες τάσεις στην ανθρώπινη διαβίωση και να βελτιώσει τα χωροταξικά και περιβαλλοντικά προβλήματα που έβλεπε στιςς πόλεις και στην ύπαιθρο. Ανέλαβε δράση και αυτή έγινε η ταυτότητά του.
Είναι αυτός που συνέστησε το υπουργείο Περιβάλλοντος. Είναι ο πολιτικός που το 1990, ως υπουργός Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Εργων στην κυβέρνηση Μητσοτάκη, έβαλε μπρος τα έργα που είχε σχεδιάσει το 1979 και παρέμειναν κλεισμένα στα συρτάρια των υπουργών ΠΑΣΟΚ επί Ανδρέα Παπανδρέου: Αττική Οδός, Μετρό, Αεροδρόμιο. Επίμονος στην πράξη, επίπονος στην αποτελεσματικότητα ο Μόνος δεν διανοείται πολιτική δράση χωρίς ηθική. «Με ανοιχτούς, τίμιους διαγωνισμούς ξεμπερδεύεις με τη διαπλοκή» επιμένει.
Είναι αυτός που ανέπτυξε την έννοια της βιώσιμης πόλης σε σχέση με τη βιομηχανική ανάπτυξη, αντιμετώπισε την αυθαίρετη δόμηση, διέσωσε την Πλάκα, προστάτευσε τα Ζαγόρια και όταν συνεργάτες του πήγαν στη Χαλκιδική να παρουσιάσουν τα σχέδια για τις παραλίες τους πήραν οι κάτοικοι με τις πέτρες. Δεν χαρίζεται ούτε στους συναδέλφους του. Εχει κάτι να πει για όλους. Από τον Κωνσταντίνο Καραμανλή, τον Ανδρέα Παπανδρέου, τον Κωνσταντίνο Μητσοτάκη, την Ντόρα Μπακογιάννη, τους βαρόνους της Νέας Δημοκρατίας, την οποία χαρακτηρίζει κόμμα κοτζαμπάσηδων, τον Αντώνη Σαμαρά, τον Γιώργο Παπανδρέου, τον Ευάγγελο Βενιζέλο, τον Κυριάκο Μητσοτάκη και τον Αλέξη Τσίπρα περιλαμβάνει τους πάντες στην αναδρομή του. Φυσικά τον ιδεολογικά συνοδοιπόρο Ανδρέα Ανδριανόπουλο. Και αυτοσαρκαζόμενος προσθέτει για τον εαυτό του πως κι «ο ίδιος δεν θα έλεγα ότι είμαι εύκολος άνθρωπος»…
Αντισυμβατικός, θα έλεγες ακόμη και αντισυστημικός, δεν έχει πάψει να θεωρεί πελατειακό το πολιτικό σύστημα. Προσπάθησε δύο φορές, με τους Φιλελεύθερους και τη Δράση, να ανατρέψει το «κατεστημένο». Εκ του αποτελέσματος φαίνεται πως πλήρωσε τη βασική του επιλογή να κινηθεί αντίθετα από τον λαϊκισμό. Γεγονός είναι ότι πολιτεύθηκε πάντα με την αναλλοίωτη συνταγή Μάνου.
Είναι η ίδια που χρησιμοποιεί για να παρασκευάσει το φίνο κέικ καρότου, με αλεύρι αμυγδάλου, καλυμμένο με τραγανό γλάσο λεμονιού, το οποίο απολάμβανα συνοδεία με καφέδες εσπρέσο στις συναντήσεις μας, οι οποίες άρχισαν μια ζεστή ημέρα του Σεπτεμβρίου 2019 σε μια σκιερή γωνιά του κήπου-ησυχαστήριο και κράτησαν έως τον Ιανουάριο του επόμενου έτους.
Το βιβλίο «Τομή στην Αδράνεια» περιγράφει τον ίδιο τον Μάνο. Ο τίτλος του σφραγίζει την πολιτική του αντίληψη να δρα διαρκώς και αποτελεσματικά.
Στις σελίδες του καταγράφονται οι πολύωρες συζητήσεις μας. Και διαβάζεται και ανορθόδοξα. Εάν απλώς θέλετε να το ξεφυλλίσετε, ανοίξτε το τυχαία σε όποια σελίδα θέλετε. Είναι βέβαιο ότι κεντρίζει το ενδιαφέρον και θα αναζητήσετε τη συνέχεια είτε στις μπροστά, είτε στις πίσω σελίδες…
Ο Aρns Πορτοσάλτε είναι δημοσιογράφος του ΣΚΑΙ
INFO
Apns Πορτοσάλτε, -Στέφανος Μάνος – Τομή στην αδράνεια», επιμέλεια: Δέσποινα Κουτσομητροπούλου, Αντωνία Γουναροπούλου. εκδόσεις Πρώτη Υλη
(ΠΗΓΗ: ΤΑ ΝΕΑ)
