Ο ιατρικός κόσμος της πατρίδος μας είναι φτωχότερος, στις οικουμενικές ανθρωπιστικές αναφορές του, χωρίς τον Θεόφιλο Ρόζενμπεργκ. Ας είναι η διαδρομή της προσφοράς του, οδός παρηγορίας  για τους οικείους του και τα βήματά του παράδειγμα για τις γενιές ιατρών που εκπαίδευσε και για τις επόμενες που έρχονται να υπηρετήσουν τον πάσχοντα συνάνθρωπο και τον ανθρώπινο πόνο, σε όλα τα μήκη και τα πλάτη της Υδρογείου, όπως έκανε και ο εκλιπών.

του Χρίστου Λιάπη

Πολλοί νέοι γιατροί μάθαμε πράγματα μαζί του, είδαμε πράγματα μαζί, παρουσιάσαμε μαζί, στο επαρχιακό Νοσοκομείο του Αγίου Φραγκίσκου, στην Ιφακάρα της Τανζανίας, βλέποντας τους Αφρικανούς συναδέλφους μας ιατρούς που, αν και δεν υπολείπονται σε πείρα και σε γνώσεις από εμάς, να πασχίζουν με ελάχιστα μέσα και μηδαμινές υλικοτεχνικές υποδομές, να προσφέρουν τις φροντίδες τους στον τοπικό πληθυσμό, κατανοήσαμε, με τον πιο παραστατικό τρόπο πως πέρα από τις εντυπωσιακές προόδους της βιοϊατρικής τεχνολογίας, στο επίκεντρο της ιατρικής άσκησης θα παραμένει πάντοτε η σχέση ιατρού – ασθενούς, ως βάση αλλά και ως θεμέλειο της προσφοράς στον πάσχοντα συνάνθρωπο. Στον άνθρωπο, στον οποίον αφιέρωσε τη ζωή του ο Καθηγητής Θεόφιλος Ρόζενμπεργκ.

Θα λείψει από όλους μας. Από το Μεταπτυχιακό του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, μέχρι την Αφρική με τους «Γιατρούς του Κόσμου». Εκεί όπου τα επονομαζόμενα “νοσήματα της στέρησης”, η “Ιατρική ελαχίστων πόρων” και η “Ιατρική σε αφιλόξενο περιβάλλον” αποτελούν την άλλη πλευρά του φεγγαριού της σύγχρονης ιατρικής επιστήμης που, απορροφημένη στην ευδαιμονική μακαριότητα του Δυτικού κόσμου, μέχρι τη στιγμή που την κλόνισε παγκόσμια και αδιάκριτα ο SARS-CoV-2, δείχνει ότι παρά τις αλματώδεις επιστημονικές προόδους που έχει να επιδείξει, λησμονεί μία μεγάλη ανθρωπιστική αλήθεια.

Πώς ο ανθρώπινος πόνος, η αρρώστια και η ανάγκη για περίθαλψη, δεν γνωρίζουν σύνορα, φυλές, χρώματα και λευκές ή μαύρες Ηπείρους. Ασθένειες όπως η Φυματίωση, η Ελονοσία  και η Λέπρα που παραμένουν, πλέον, εδώ και καιρό, μακριά από τους ευγενείς γεωγραφικούς ιστούς του ανεπτυγμένου κόσμου, εξακολουθούν να ταλανίζουν την αφρικανική Ήπειρο και ως εκ τούτου πρέπει να διεκδικήσουν και αυτές το δικό τους ερευνητικό, χρηματοδοτικό και κοινωνικό κομμάτι στην παγκόσμια προσπάθεια για την επιστημονική πρόοδο και την ίαση του ανθρώπινου πόνου. Του πόνου, στην οικουμενική ανακούφιση των βιο-κοινωνικών διαστάσεων του οποίου, αφιερώθηκε ο μεγάλος Ιατρός που έφυγε, αφήνοντάς μας σπάνιες αναμνήσεις και εμπειρίες που ξεδιπλώνονται από τα αμφιθέατρα του Μεταπτυχιακού της «Διεθνούς Ιατρικής και Διαχείρισης Κρίσεων Υγείας», μέχρι τους «Γιατρούς του Κόσμου» στην Τανζανία και την Αιθιοπία.

Σε όλους τους παράλληλους και τους μεσημβρινούς της πανανθρώπινης ανάγκης για περίθαλψη των αδυνάτων, όπου άφησε τα πολύτιμα σημάδια της προσφοράς του αυτός ο ξεχωριστός Γιατρός, Ακαδημαϊκός Δάσκαλος και Άνθρωπος. Δίπλα στις εγκαταστάσεις του TANZANIAN TRAINING CENTER FOR INTERNATIONAL HEALTH, όπου λειτουργούσε το λεπροκομείο της περιοχής, εκεί όπου ζωντανεύανε μπροστά μας εικόνες από την Καινή Διαθήκη, με λεπρούς, άλλους ακρωτηριασμένους και άλλους τυφλωμένους από την ασθένεια. Μορφές που λες και δραπετεύσανε από την κόλαση και βρήκαν τη φροντίδα και την αγάπη σε έναν επίγειο τροπικό παράδεισο.

Ανάμεσά τους ο ντόπιος γιατρός που είχε αφιερώσει τη ζωή του στη φροντίδα τους, να φέρνει στο μυαλό μας, όπως και ο δικός μας Θεόφιλος Ρόζενμπεργκ, τα λόγια του Φολερώ: «Τους λεπρούς μας, πρώτα να τους αγαπήσουμε και ύστερα να τους θεραπεύσουμε». Και όταν ο γέρικος σκύλος που καθόταν ράθυμος ανάμεσά τους, σηκώθηκε και ήρθε προς το μέρος μας, κατάλαβα γιατί ο Μπουκόβσκυ έγραψε πως «Η αγάπη είναι ένας σκύλος από την κόλαση»…..καλό παράδεισο Καθηγητά μου!


Χρίστος Χ. Λιάπης MD, MSc, PhD, Πρόεδρος ΚΕΘΕΑ, Ψυχίατρος-Διδάκτωρ Παν/μίου Αθηνών