Το Ε΄ Τμήμα του Συμβουλίου της Επικρατείας έκρινε συνταγματικά και νόμιμα το σχέδιο Προεδρικού Διατάγματος που αφορά την έγκριση του Ειδικού Σχεδίου Περιβαλλοντικού Ισοδυνάμου Αναβάθμισης Πόλεων (ΕΣΠΙΑΠ), το οποίο συνδέεται με την αντιστάθμιση της χρήσης των κινήτρων του Νέου Οικοδομικού Κανονισμού (ΝΟΚ).

Με την απόφαση αυτή ανοίγει ο δρόμος για την επανέναρξη των εργασιών σε δεκάδες οικοδομικά έργα που είχαν «παγώσει» τα προηγούμενα χρόνια λόγω δικαστικών προσφυγών, δίνοντας έτσι ώθηση στην ολοκλήρωση έργων που είχαν ανασταλεί και στην τόνωση της οικοδομικής δραστηριότητας.

Παράλληλα, το ΣτΕ θέτει συγκεκριμένες προϋποθέσεις για την εφαρμογή του σχεδίου. Ιδιαίτερα, απαιτείται η διενέργεια αξιολόγησης των έργων ώστε να εκτιμηθούν τυχόν περιβαλλοντικές επιπτώσεις. Σύμφωνα με πληροφορίες, αυτή η αξιολόγηση θα πραγματοποιείται σε πρώτο στάδιο, πριν από την τελική έκδοση των οικοδομικών αδειών, εξασφαλίζοντας ότι η διαδικασία προσαρμόζεται στις περιβαλλοντικές απαιτήσεις.

Τι προβλέπει η απόφαση για τον Νέο Οικοδομικό Κανονισμό

Το σχέδιο Προεδρικού Διατάγματος είχε υποβληθεί στο Ε΄ Τμήμα του ΣτΕ για νομοπαρασκευαστική επεξεργασία, μετά τις σχετικές αποφάσεις της Ολομέλειας του Ανωτάτου Ακυρωτικού Δικαστηρίου (αποφάσεις 146-149/2025). Στην υπ’ αριθμ. 135/2025 γνωμοδότησή του, το Ε΄ Τμήμα έκρινε ότι το σχέδιο ΠΔ είναι σύμφωνο με το Σύνταγμα και τη νομοθεσία, εντός του πνεύματος των προηγούμενων αποφάσεων της Ολομέλειας του ΣτΕ.

Η γνωμοδότηση προβλέπει ότι πριν την έκδοση οικοδομικής άδειας απαιτείται προέλεγχος των έργων. Επιπλέον, καθορίζεται το ύψος του περιβαλλοντικού ισοδυνάμου, η διαδικασία καταβολής του και οι υπόχρεοι για την καταβολή. Το ποσό αυτό θα κατατίθεται σε ειδικό λογαριασμό στο Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων και θα διατίθεται αποκλειστικά στον δικαιούχο δήμο για την υλοποίηση δράσεων περιβαλλοντικής αναβάθμισης, εξασφαλίζοντας ότι οι πόροι χρησιμοποιούνται για τη βελτίωση της ποιότητας ζωής στις πόλεις.

Η πλήρης γνωμοδότηση του ΣτΕ αναμένεται να δημοσιευθεί εντός των επόμενων εβδομάδων, δίνοντας πλέον πλήρη εικόνα για τον τρόπο εφαρμογής του ΕΣΠΙΑΠ και των προϋποθέσεων για τη συνέχιση της οικοδομικής δραστηριότητας υπό αυστηρούς περιβαλλοντικούς ελέγχους.