Τη διαδικασία με την οποία οι περίπου 70.000 συνταξιούχοι οι οποίοι είχαν εισπράξει αναδρομικά για τις συντάξεις τους το 2013 θα γλιτώσουν φόρους και πρόστιμα περιγράφει απόφαση του υφυπουργού Οικονομικών, Απόστολου Βεσυρόπουλου.
Η έκδοση της απόφασης αυτής υπαγορεύτηκε από την άμεση ανάγκη διορθωτικών παρεμβάσεων, προκειμένου με βάση τα στοιχεία που θα προσκομίσουν οι συνταξιούχοι στις αρμόδιες ΔΟΥ να διασφαλιστεί η φορολόγηση των ποσών των αναδρομικών που εισέπραξαν, στα έτη στα οποία πράγματι ανάγονται και όχι συνολικά στο έτος στο οποίο εισπράχθηκαν.
Σύμφωνα με τα όσα ορίζονται στην απόφαση, η προθεσμία υποβολής των αιτήσεων από τους ενδιαφερομένους λήγει στις 31 Ιουλίου. Ωστόσο, σύμφωνα με πληροφορίες, είναι πολύ πιθανό να δοθεί παράταση μέχρι τις 30 Σεπτεμβρίου.
Η διαδικασία
Η διαδικασία την οποία πρέπει να ακολουθήσουν και τα σημεία που πρέπει να προσέξουν ιδιαίτερα οι ενδιαφερόμενοι μισθωτοί και συνταξιούχοι έχουν, αναλυτικά, ως εξής:
1. Ακύρωση ή τροποποίηση πράξεων προσδιορισμού φόρου εισοδήματος (εκκαθαριστικών) ή και πράξεων επιβολής προστίμων: Πράξεις προσδιορισμού φόρου εισοδήματος ή και επιβολής προστίμου εκδοθείσες εντός του 2019 με βάση στοιχεία που είχε στη διάθεσή της η Φορολογική Διοίκηση, οι οποίες αφορούν αναδρομικά ποσά μισθών και συντάξεων, τα οποία εισπράχθηκαν από τους δικαιούχους το έτος 2013 («προσβαλλόμενες πράξεις»), δύνανται να ακυρωθούν ή να τροποποιηθούν κατόπιν αίτησης του φορολογουμένου, εφόσον διαπιστώνεται πρόδηλη έλλειψη φορολογικής υποχρέωσης ή αριθμητικό ή υπολογιστικό λάθος.
2. Αρμόδιο όργανο για την ακύρωση ή τροποποίηση: Αρμόδιο όργανο για την ακύρωση ή τροποποίηση, κατά περίπτωση, είναι ο προϊστάμενος της ΔΟΥ που εξέδωσε την προσβαλλόμενη πράξη. Σε περιπτώσεις κατάργησης ή αναστολής λειτουργίας, κατά περίπτωση, της ΔΟΥ που εξέδωσε την προσβαλλόμενη πράξη, αρμόδιος για την ακύρωση ή τροποποίηση είναι ο προϊστάμενος της υπηρεσίας υποδοχής.
3. Υποβολή αίτησης ακύρωσης ή τροποποίησης: Ο κάθε ενδιαφερόμενος φορολογούμενος πρέπει να υποβάλει την αίτησή του στην αρμόδια ΔΟΥ έως τις 31 Ιουλίου 2020 ή σε όποια άλλη προθεσμία τυχόν προβλεφθεί. Σε περίπτωση υποβολής αίτησης σε αναρμόδια υπηρεσία της Φορολογικής Διοίκησης, αυτή θα διαβιβάζεται άμεσα στην αρμόδια, είτε ταχυδρομικά είτε ηλεκτρονικά, ανάλογα με τον τρόπο υποβολής της, με ενημέρωση του αιτούντος.
Η αίτηση και τα συνυποβαλλόμενα έγγραφα πρέπει να υποβληθούν στην αρμόδια ΔΟΥ με τις εξής εναλλακτικές μεθόδους:
με ψηφιακή απεικόνιση (scan), μέσω μηνύματος ηλεκτρονικού ταχυδρομείου (e-mail),
ταχυδρομικά (με φυσικό φάκελο) είτε με συστημένη επιστολή ή με υπηρεσία ταχυμεταφοράς, αυτοπροσώπως, στο γραφείο πρωτοκόλλου της ΔΟΥ.
Ημερομηνία υποβολής της αίτησης θεωρείται η ημερομηνία που προκύπτει από τη σφραγίδα του ταχυδρομείου ή της υπηρεσίας ταχυμεταφοράς ή η ημερομηνία αποστολής του μηνύματος ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, αντίστοιχα.
Το αποδεικτικό του ταχυδρομείου ή της υπηρεσίας ταχυμεταφοράς ή το αυτοματοποιημένο μήνυμα που αποστέλλεται ως απάντηση στο ηλεκτρονικό μήνυμα του φορολογουμένου αποτελεί γι’ αυτόν αποδεικτικό υποβολής της αίτησης και επέχει θέση απόδειξης παραλαβής εκ μέρους του αποδέκτη.
4. Συμπλήρωση της αίτησης και συνοδευτικά έγγραφα: Η αίτηση πρέπει να αναφέρει τους λόγους ακύρωσης ή τροποποίησης και να συνοδεύεται από τα κατάλληλα δικαιολογητικά έγγραφα ή στοιχεία, από τα οποία να προκύπτει είτε η έλλειψη φορολογικής υποχρέωσης ή το αριθμητικό ή λογιστικό λάθος. Η αίτηση συνοδεύεται από βεβαίωση αποδοχών/συντάξεων από τον αρμόδιο φορέα, στην οποία θα υπάρχει διακριτή αναγραφή των ετών που τα αναδρομικά ανάγονται, εφόσον αυτή είναι διαθέσιμη από τον αρμόδιο φορέα.
Σε περίπτωση αδυναμίας προσκόμισης βεβαίωσης του φορέα στην οποία αναφέρονται διακεκριμένα τα έτη στα οποία ανάγονται τα εισοδήματα, γίνεται δεκτό κάθε πρόσφορο μέσο με το οποίο αποδεικνύεται η κατανομή στα έτη που ανάγονται τα αναδρομικά, όπως π.χ. η μηνιαία εκκαθάριση σύνταξης. Αν δεν είναι ούτε αυτό εφικτό, η κατανομή των εισοδημάτων γίνεται στα τρία (3) προηγούμενα της είσπραξης των αναδρομικών εισοδημάτων έτη, δηλαδή στα οικονομικά έτη 2011, 2012 και 2013, εφόσον γίνεται αντίστοιχα και η υποβολή των τροποποιητικών δηλώσεων από τους φορολογουμένους.
Σε κάθε περίπτωση, η αίτηση πρέπει να συνοδεύεται, επίσης, από αντίγραφο της προσβαλλόμενης πράξης και πρέπει να αναφέρονται σε αυτήν τα στοιχεία επικοινωνίας του φορολογουμένου (ταχυδρομική διεύθυνση, τηλέφωνο επικοινωνίας και διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου).
Στις περιπτώσεις που ο φορολογούμενος ζητά την ακύρωση της πράξης προσδιορισμού φόρου που εκδόθηκε το 2019 για αναδρομικά ποσά αποδοχών-συντάξεων για το λόγο ότι είχε αποδεδειγμένα υποβάλει σε προγενέστερο χρόνο αρχικές ή τροποποιητικές (συμπληρωματικές) δηλώσεις με τα εισοδήματα αυτά, ανεξάρτητα από το αν αυτές είχαν εκκαθαριστεί ή όχι, πρέπει να υποβάλει μαζί με την αίτηση και αντίγραφα των δηλώσεων που υποβλήθηκαν.
Στις περιπτώσεις που ο φορολογούμενος ζητά την ακύρωση της πράξης προσδιορισμού φόρου που εκδόθηκε το 2019 για αναδρομικά εισοδήματα για τα οποία δεν είχε υποβάλει σε προγενέστερο χρόνο αρχικές ή τροποποιητικές (συμπληρωματικές) δηλώσεις, μαζί με την αίτηση του παρόντος υποβάλλει (εκπρόθεσμες) τροποποιητικές δηλώσεις των αναδρομικών ποσών στα έτη που ανάγονται αυτά. Στις περιπτώσεις αυτές το εκπρόθεσμο υπολογίζεται από 01-01-2015 έως τις 31-12-2019.
5. Αποδοχή της αίτησης ακύρωσης ή τροποποίησης: Σε περίπτωση κατά την οποία από τα στοιχεία και δικαιολογητικά που προσκομίζει και επικαλείται ο φορολογούμενος προκύπτει διαφορετική φορολογική υποχρέωση από αυτήν που προσδιορίστηκε με την προσβαλλόμενη πράξη, ο προϊστάμενος της ΔΟΥ κάνει αποδεκτή, εν όλω ή εν μέρει, κατά περίπτωση, την αίτηση ακύρωσης ή τροποποίησης και προβαίνει στις ακόλουθες ενέργειες:
Στις περιπτώσεις που ο φορολογούμενος ζητά την ακύρωση της πράξης προσδιορισμού φόρου που εκδόθηκε το 2019 για αναδρομικά ποσά αποδοχών-συντάξεων για το λόγο ότι είχε αποδεδειγμένα υποβάλει σε προγενέστερο χρόνο αρχικές ή τροποποιητικές (συμπληρωματικές) δηλώσεις με τα εισοδήματα αυτά, ανεξάρτητα από το αν αυτές είχαν εκκαθαριστεί ή όχι, οι πράξεις διοικητικού προσδιορισμού φόρου που εκδόθηκαν ακυρώνονται με πράξη του προϊσταμένου της ΔΟΥ μέχρι τις 30-09-2020, ή σε όποια άλλη προθεσμία τυχόν προβλεφθεί και διαγράφονται τα τυχόν ποσά που έχουν βεβαιωθεί βάσει αυτών. Επισημαίνεται ότι σε περίπτωση που οι υποβληθείσες δηλώσεις δεν έχουν εκκαθαριστεί, απαιτείται πριν την ακύρωση της προσβαλλόμενης να διενεργηθεί η εκκαθάριση αυτών.
Στις περιπτώσεις που οι φορολογούμενοι ζητούν την ακύρωση της πράξης προσδιορισμού φόρου που εκδόθηκε το 2019 για αναδρομικά εισοδήματα για τα οποία δεν είχαν υποβάλει σε προγενέστερο χρόνο αρχικές ή τροποποιητικές (συμπληρωματικές) δηλώσεις, η ΔΟΥ διενεργεί εκκαθάριση των φορολογικών δηλώσεων που υποβάλλονται σύμφωνα με την παρ. 4β του άρθρου 3 της παρούσας μέχρι 30-9-2020 ή σε όποια άλλη προθεσμία τυχόν προβλεφθεί, προκειμένου να μην φορολογηθούν τα αναδρομικά όλα μαζί κατά το έτος που εισπράχθηκαν, αλλά τμηματικά κατά το έτος που ανάγονται.
Κατά την εκκαθάριση των εν λόγω δηλώσεων και τον προσδιορισμό του φόρου, εκπίπτουν οι φόροι που παρακρατήθηκαν κατά την καταβολή των αναδρομικών ποσών.
Σε περίπτωση αδυναμίας προσκόμισης βεβαίωσης του φορέα στην οποία αναφέρονται διακεκριμένα τα έτη στα οποία ανάγονται τα εισοδήματα, γίνεται δεκτό κάθε πρόσφορο μέσο με το οποίο αποδεικνύεται η κατανομή στα έτη που ανάγονται τα αναδρομικά, όπως π.χ. η μηνιαία εκκαθάριση σύνταξης. Αν δεν είναι ούτε αυτό εφικτό, η κατανομή των εισοδημάτων γίνεται στα τρία (3) προηγούμενα της είσπραξης των αναδρομικών εισοδημάτων έτη, δηλαδή στα οικονομικά έτη 2011, 2012 και 2013, εφόσον γίνεται αντίστοιχα και η υποβολή των τροποποιητικών δηλώσεων από τους φορολογουμένους.
Επισημαίνεται ότι κατά την εκκαθάριση των τροποποιητικών δηλώσεων ελέγχεται ότι το άθροισμα των ποσών των εισοδημάτων που δηλώνονται σε αυτές αντιστοιχεί στο ποσό που αναγράφεται στο ηλεκτρονικό αρχείο βεβαιώσεων αποδοχών που έχει υποβληθεί από το φορέα και είναι διαθέσιμο στη Φορολογική Διοίκηση.
Κατά την εκκαθάριση των εν λόγω δηλώσεων δεν ισχύει απαλλαγή του 20% των αναδρομικών από το φόρο εισοδήματος.
Οι πράξεις διοικητικού προσδιορισμού του φόρου που θα εκδίδονται με βάση τα ανωτέρω θα αναρτώνται στη θυρίδα του φορολογουμένου στην προσωποποιημένη πληροφόρηση στο myTAXISnet της ΑΑΔΕ, είτε υπογεγραμμένες ψηφιακά είτε με ψηφιακή απεικόνιση (scan).
6. Απόρριψη αίτησης: Σε περίπτωση που η αίτηση του φορολογουμένου απορριφθεί, είτε λόγω μη προσκόμισης των δικαιολογητικών είτε για οποιονδήποτε άλλο λόγο, εκδίδεται απόφαση στην οποία αναφέρονται αναλυτικά οι λόγοι απόρριψης και κοινοποιείται στο φορολογούμενο με ανάρτηση στη θυρίδα του στην προσωποποιημένη πληροφόρηση. Κατά της πράξης απόρριψης δύναται να ασκηθεί ενδικοφανής προσφυγή στη Διεύθυνση Επίλυσης Διαφορών της ΑΑΔΕ.
7. Οίκοθεν ακύρωση πράξεων επιβολής προστίμου: Εφόσον με την πράξη προσδιορισμού φόρου δεν προέκυψε ποσό φόρου προς καταβολή (μηδενικές -πιστωτικές δηλώσεις) και εκδόθηκαν μόνο πράξεις επιβολής προστίμου, αυτές δύνανται να ακυρώνονται και χωρίς αίτηση του φορολογουμένου από τον προϊστάμενο της αρμόδιας ΔΟΥ και διαγράφεται το σχετικό πρόστιμο.
8. Εκκρεμείς ενδικοφανείς προσφυγές: Σε περίπτωση που έχει ασκηθεί ενδικοφανής προσφυγή και δεν έχει συμπληρωθεί η προθεσμία εξέτασής της έως την 30-06-2020, η ασκηθείσα ενδικοφανής προσφυγή λογίζεται ως αίτηση του φορολογουμένου για την ακύρωση ή τροποποίηση και εφαρμόζεται η διαδικασία της παρούσας.
Ο φορολογούμενος δεν υποχρεούται σε υποβολή νέας αίτησης και το αίτημά του εξετάζεται από την αρμόδια υπηρεσία με βάση τα οριζόμενα στην παρούσα. Η Διεύθυνση Επίλυσης Διαφορών ενημερώνεται από τον προϊστάμενο της ΔΟΥ, ο οποίος εξέδωσε την προσβαλλόμενη πράξη και ο οποίος είναι αρμόδιος για την εξέταση της αίτησης.
Ο φορολογούμενος έχει τη δυνατότητα να υποβάλει ή αποστείλει στην αρμόδια υπηρεσία τα απαραίτητα δικαιολογητικά, προκειμένου να υποβάλει εκπρόθεσμες τροποποιητικές δηλώσεις σύμφωνα με το άρθρο 4 της παρούσας.
Η αποδοχή των εν λόγω τροποποιητικών, η εκκαθάριση αυτών και η ακύρωση/τροποποίηση διενεργείται έως τις 30-09-2020 ή σε όποια άλλη προθεσμία τυχόν προβλεφθεί, με κοινοποίηση στη Διεύθυνση Επίλυσης Διαφορών. Σε περίπτωση που παρέλθει άπρακτη η ως άνω προθεσμία θεωρείται ότι η αίτηση του φορολογουμένου έχει απορριφθεί σιωπηρά και η αρχικώς ασκηθείσα ενδικοφανής προσφυγή και κάθε σχετικό έγγραφο διαβιβάζεται στη Διεύθυνση Επίλυσης Διαφορών.
9. Δεύτερη ευκαιρία: Αν πραγματοποιηθεί ρητή απόρριψη του αιτήματος ακύρωσης ή τροποποίησης από τη ΔΟΥ, είτε λόγω μη προσκόμισης των δικαιολογητικών είτε για οποιονδήποτε άλλο λόγο, επιτρέπεται η άσκηση ενδικοφανούς προσφυγής κατά της πράξης απόρριψης. Με την ενδικοφανή προσφυγή, η οποία υποβάλλεται στη ΔΕΔ, μπορούν να προβάλλονται και οι λόγοι που έχουν ήδη προβληθεί με την αρχικώς ασκηθείσα ενδικοφανή προσφυγή.
10. Επιστροφή φόρου: Σε περίπτωση καταβολής φόρου, η οποία καθίσταται αχρεώστητη συνεπεία της ακύρωσης/τροποποίησης της πράξης προσδιορισμού φόρου που εκδόθηκε το 2019, εφαρμόζονται οι αντίστοιχες διατάξεις του ν. 4174/2013 περί επιστροφής φόρου.
