Το μέτρο απαγόρευσης των κινητών τηλεφώνων εντός της αίθουσας διδασκαλίας συζητείται καιρό, μάλλον οι περισσότεροι συμφωνούν στην εφαρμογή του, η πραγματικότητα θα έπρεπε να έχει εξαλείψει και τις όποιες αντιρρήσεις γονέων ή εκπαιδευτικών. Διότι η πραγματικότητα είναι παιδικά πρόσωπα φωτισμένα από τις οθόνες των έξυπνων κινητών τηλεφώνων σε λιλιπούτεια χέρια που σερφάρουν σε έναν κόσμο συχνά σκοτεινό δεδομένης της απεραντοσύνης του Διαδικτύου και των κινδύνων που ελλοχεύουν πίσω από κάθε κίνηση του δείκτη που σκρολάρει...
Γράφει η Μαρίνα Πλέσσα
Ολο και περισσότερες κυβερνήσεις στην Ευρώπη επιβάλλουν απαγορεύσεις των smartphones στα σχολεία, σε μια προσπάθεια να αντιμετωπίσουν τον εθισμό στην οθόνη και τον εκφοβισμό στον κυβερνοχώρο. Σύμφωνα με στοιχεία που έρχονται στο φως της δημοσιότητας, εκατοντάδες σχολεία στις Βρυξέλλες και στη νότια περιοχή της Βαλλονίας του Βελγίου πρόκειται να προχωρήσουν φέτος σε απαγόρευση της χρήσης έξυπνων κινητών στα δημοτικά σχολεία και στα τρία πρώτα έτη της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. Η Ολλανδία έχει ήδη απαγορεύσει τις συσκευές και οι υπουργοί Παιδείας της Γαλλίας και της Ιρλανδίας δήλωσαν πρόσφατα ότι το εξετάζουν επίσης.
Τα κρίσιμα εφηβικά χρόνια
Η απαγόρευση των κινητών τηλεφώνων εντός της τάξης ίσως δεν είναι εύκολη λύση, όμως οι ανησυχίες αυξάνονται διότι αποδεικνύεται πλέον ότι οι συσκευές αυτές συντελούν αφενός στην απόσπαση της προσοχής και αφετέρου είναι ευρύ πεδίο εκδήλωσης διαδικτυακού εκφοβισμού. Η επίδραση του υπερβολικού χρόνου χρήσης της οθόνης στην ψυχική υγεία των παιδιών βρίσκεται στην προμετωπίδα της πολιτικής ατζέντας – πρόσφατα η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν συμπεριέλαβε το μείζον αυτό θέμα στο πρόγραμμά της για την επόμενη θητεία της. «Τα πρώτα και τα εφηβικά χρόνια είναι κρίσιμα για την ανάπτυξη του εγκεφάλου και της προσωπικότητας, και είναι επίσης περίοδοι ευπάθειας σε βλάβες από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και τον υπερβολικό χρόνο στην οθόνη», έγραψε η ίδια.
Σε αυτό το πνεύμα και με το βλέμμα στο μέλλον των γενεών που έρχονται ταυτόχρονα με τη ραγδαία εξέλιξη αυτών των τεχνολογιών, η ελληνική κυβέρνηση ανακοίνωσε ότι οι περιορισμοί στη χρήση των smartphones εντός του σχολείου εντάσσονται στις 11 αλλαγές που φέρνει στην εκπαιδευτική διαδικασία. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης, αναφερθείς στο θέμα ήταν σαφής. «Θέλω να κάνω ξεχωριστή μνεία σε μια μεγάλη προσπάθεια, την οποία θα ξεκινήσουμε από φέτος ουσιαστικά και στην οποία θέλουμε τη στήριξη όλων των μαθητών, των γονέων αλλά και των εκπαιδευτικών. Και η προσπάθεια αυτή έχει να κάνει με το ότι τα κινητά δεν πρέπει να έχουν θέση στα σχολεία. Το κινητό μπορεί ο μαθητής να το φέρνει στο σχολείο, αλλά πρέπει να είναι στην τσάντα κατά τη διάρκεια όλης της σχολικής ημέρας. Και ο λόγος για τον οποίο θέλουμε να επιμείνουμε πολύ σε αυτήν την προσπάθεια είναι πολύ απλός: τα επιστημονικά δεδομένα πια για το πώς η χρήση του κινητού κατά τη διάρκεια της ημέρας στο σχολείο επηρεάζει την ίδια τη μαθησιακή διαδικασία είναι καταλυτικά. Από τη διάσπαση προσοχής μέχρι άλλα σημαντικά ζητήματα, είναι σαφές ότι το κινητό δεν έχει θέση στο σχολείο», υπογράμμισε ο πρωθυπουργός.
Οι δύο όψεις του νομίσματος
Η χρήση εφαρμογών, όπως το TikTok, το Ιnstagram κ.ά., αναγκάζει τα σχολεία να σκεφτούν πώς θα αποφύγουν καταχρήσεις που θα μπορούσαν να επηρεάσουν την ομαλή διεξαγωγή των μαθημάτων. Ολο και περισσότεροι εμπειρογνώμονες υποστηρίζουν ότι οι απαγορεύσεις επιβάλλονται μόνο επειδή προηγούμενες, λιγότερο δρακόντειες προσπάθειες ρύθμισης της χρήσης των smartphones μέσα στις σχολικές αίθουσες, είχαν ήδη αποτύχει και δηλώνουν πως ήρθε η ώρα που «πρέπει να διδάξουμε στα παιδιά πώς να χειριστούν το smartphone».
Οι εκπαιδευτικοί, όμως, δυσκολεύονται να επιβάλουν τους δικούς τους κανόνες και αυτό γιατί η παρόρμηση των μαθητών να χρησιμοποιούν τα smartphones είναι πολύ μεγάλη. Η πλήρης απαγόρευση όμως έχει το πλεονέκτημα της σαφήνειας. «Αλλά η απαγόρευση έχει και ένα μειονέκτημα», υποστηρίζει ο καθηγητής του Πανεπιστημίου της Γάνδης στα ΜΜΕ, στην τεχνολογία και στην καινοτομία, Λιβέν ντε Μαρέ, ο οποίος συνεργάζεται επίσης με το βελγικό ερευνητικό κέντρο Imec, «καθώς δεν διδάσκει στα παιδιά πώς να εργάζονται ή να ασχολούνται με τα smartphones μεταξύ των κρίσιμων ηλικιών 12 και 18 ετών, όταν διαμορφώνεται το τμήμα του εγκεφάλου που διαχειρίζεται την εστίαση και την προσοχή».
Οπως κάθε νέο μέτρο, πόσο μάλλον η απαγόρευση, εγείρει συζητήσεις, προκαλεί αντιδράσεις. Ας σκεφτούμε όλοι ότι η κάθε εποχή έχει τα εργαλεία της κι αυτά με τη σειρά τους έχουν κανόνες ορθής χρήσης – αυτούς πρέπει να μελετήσουμε και να διδάξουμε στα παιδιά, πρωτίστως οι γονείς και οι δάσκαλοι...
