Οι υπουργοί Εξωτερικών των ΗΠΑ και της Ρωσίας θα έχουν σήμερα συνομιλίες στην Γενεύη σε μια ύστατη προσπάθεια εκτόνωσης της κρίσης για την Ουκρανία, εν μέσω των υποψιών της Ουάσινγκτον ότι η Μόσχα θέλει να εισβάλει στην γειτονική της χώρα παρά τις απειλές για βαριά αντίποινα.
Η συνάντηση ανάμεσα στον Σεργκέι Λαβρόφ και τον Άντονι Μπλίνκεν σε μέγαρο στις όχθες της λίμνης της Γενεύης είναι η τελευταία κίνηση σε μια έντονη διπλωματική προσπάθεια που άρχισε πριν από 11 ημέρες και πάλι στη Γενεύη από δύο υφυπουργούς τους.
Στο μεταξύ η Ουκρανία κατηγόρησε σήμερα τη Ρωσία ότι αύξησε τις παραδόσεις όπλων και στρατιωτικού εξοπλισμού στους ρωσόφιλους αυτονομιστές σε ένα υπόβαθρο ανησυχιών για μια ρωσική εισβολή. “Η διοίκηση των ρωσικών ενόπλων δυνάμεων συνεχίζει να ενισχύει τις ικανότητες μάχης” των αυτονομιστών στην ανατολική Ουκρανία στέλνοντάς τους άρματα μάχης, συστήματα πυροβολικού και πυρομαχικά, ανέφεραν σε μια ανακοίνωση οι ουκρανικές στρατιωτικές υπηρεσίες πληροφοριών.
Από την έναρξη του έτους, οι ρωσικές αρχές “έχουν παραδώσει μυστικά διά σιδηροδρομικής και οδικής μεταφοράς από το ρωσικό έδαφος (…) περισσότερους από επτά τόνους καυσίμου, αρκετά άρματα μάχης και συστήματα πυροβολικού, άλλα όπλα και πυρομαχικά”, ανέφερε αυτή η διεύθυνση πληροφοριών που υπάγεται στο υπουργείο Άμυνας.
Η ουκρανική υπηρεσία κατηγόρησε επίσης τη Μόσχα ότι “στρατολογεί ενεργά” στη Ρωσία “μισθοφόρους” και τους εκπαιδεύει σε κέντρα εκπαίδευσης για να τους στείλει να πολεμήσουν στην ανατολική Ουκρανία στις τάξεις των δυνάμεων των αυτονομιστών.
Οι δηλώσεις αυτές γίνονται εν μέσω πρωτόγνωρων εντάσεων με τη Μόσχα, που κατηγορείται από το Κίεβο καθώς και από τις δυτικές χώρες ότι ετοιμάζει μια εισβολή στη γειτονική της χώρα. Η ανατολική Ουκρανία αποτελεί από το 2014 σκηνικό ενός πολέμου με τους αυτονομιστές των οποίων η Μόσχα θεωρείται ευρέως στρατιωτικός ανάδοχος. Η ένοπλη αυτή σύγκρουση, η οποία έχει κοστίσει τη ζωή σε περισσότερους από 13.000 ανθρώπους, ξέσπασε λίγο μετά την προσάρτηση από τη Μόσχα της ουκρανικής χερσονήσου της Κριμαίας.
Πάντως οι δυο υπουργοί Εξωτερικών ΗΠΑ και Ρωσίας συμφώνησαν να συνεχιστούν οι συνομιλίες παρά τη μεγάλη διάσταση απόψεων που υπάρχει και τη συγκέντρωση δεκάδων χιλιάδων Ρώσων στρατιωτών στα σύνορα με την Ουκρανία. Μολονότι η συνάντηση της 10ης Ιανουαρίου διήρκεσε σχεδόν οκτώ ώρες, η δια ζώσης συνάντηση του Μπλίνκεν με τον Λαβρόφ δεν αναμένεται να ξεπεράσει τις δύο ώρες.
Οι δύο έμπειροι διπλωμάτες γνωρίζονται εδώ και πολλά χρόνια. Ο Άντονι Μπλίνκεν είναι γνωστός για την ακλόνητη ηρεμία που τον χαρακτηρίζει, ενώ για τον Σεργκέι Λαβρόφ θεωρείται ότι βράζει περισσότερο το αίμα του και έχει πιο αιχμηρό λόγο.
Όμως τι μπορεί να συζητήσουν;
“Βρισκόμαστε αντιμέτωποι με περίπλοκα προβλήματα και η επίλυσή τους θα πάρει χρόνο. Δεν αναμένω ότι θα τα ρυθμίσουμε στη Γενεύη”, δήλωσε χθες, Πέμπτη, από το Βερολίνο ο Μπλίνκεν, ο οποίος στοχεύει σε μια “αμοιβαία κατανόηση” και μια αποκλιμάκωση από την ρωσική πλευρά για να αμβλυνθούν οι εντάσεις.
Την Τετάρτη, ο πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν έκρινε ότι ο Ρώσος ομόλογός του Βλαντίμιρ Πούτιν “θα εισβάλει” στην Ουκρανία και δεσμεύτηκε για “μια απάντηση γρήγορη, σοβαρή και ενωμένη των ΗΠΑ και των συμμάχων μας”, αν ο ρωσικός στρατός διασχίσει τα σύνορα.
Το Κρεμλίνο αντέδρασε χθες καταδικάζοντας τις δηλώσεις αυτές ως “αποσταθεροποιητικές”, που θα μπορούσαν να δώσουν ιδέες “σε θερμοκέφαλους μεταξύ των Ουκρανών εκπροσώπων”.
Η Ρωσία, η οποία υποστηρίζει ήδη εξέγερση στο ανατολικό τμήμα της Ουκρανίας, κατά την οποία έχουν χάσει τη ζωή τους περισσότεροι από 13.000 άνθρωποι από το 2014, και προσήρτησε την Κριμαία, αρνείται οποιοδήποτε σχέδιο εισβολής. Ωστόσο το Κρεμλίνο επιμένει σε γραπτές εγγυήσεις για την ασφάλειά του, συμπεριλαμβανομένης της δέσμευσης ότι το Κίεβο δεν θα ενταχθεί στο NATO και ότι η Συμμαχία δεν επιδιώκει να επεκταθεί σε αυτό που η Ρωσία θεωρεί δική της σφαίρα επιρροής.
Οι ΗΠΑ έχουν ήδη αντιταχθεί στα αιτήματα αυτά, τα οποία κρίνουν παράλογα.
Νέος Ψυχρός Πόλεμος;-
Ο Άντονι Μπλίνκεν μεταβαίνει στη Γενεύη έπειτα από μια περιοδεία-εξπρές που τον έφερε από το Κίεβο στο Βερολίνο, την πόλη σύμβολο της επανένωσης της Ευρώπης μετά τον Ψυχρό Πόλεμο, για να συζητήσει εκεί με τους Γερμανούς, τους Γάλλους και τους Βρετανούς συμμάχους.
“Το να επιτρέψουμε στη Ρωσία να παραβιάσει τις αρχές αυτές εν πλήρει ατιμωρησία θα μας φέρει όλους πίσω σε πιο επικίνδυνους και πιο ασταθείς καιρούς, όταν η ήπειρος αυτή –και αυτή η πόλη– ήταν κομμένη στα δύο, χωρισμένη από μια ουδέτερη ζώνη, διαιρεμένη από στρατιωτικές περιπολίες, και τότε που η απειλή ενός ολοκληρωτικού πολέμου βάραινε βαριά τη ζωή του καθενός”, υπενθύμισε ο Μπλίνκεν σε ομιλία του προτού αναχωρήσει για την Ελβετία.
“Αυτό θα στείλει επίσης το μήνυμα, σε άλλους στον κόσμο, ότι μπορούν να θυσιαστούν οι αρχές αυτές”, προειδοποίησε.
Ωστόσο η πόρτα δεν έχει κλείσει τελείως, καθώς η κυβέρνηση Μπάιντεν επαναλαμβάνει συχνά ότι προτίθεται να συζητήσει φόβους των Ρώσων για την ασφάλειά τους.
Κατά τις πρώτες συναντήσεις την περασμένη εβδομάδα στην Ελβετία, η υφυπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Γουέντι Σέρμαν πρότεινε να αντληθεί έμπνευση από την νεκρή πλέον συνθήκη αφοπλισμού για τις πυρηνικές δυνάμεις μεσαίου βεληνεκούς (INF) που είχε υπογραφεί στη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου με την Μόσχα.
Το 2019 ο πρώην πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ αποσύρθηκε από την συνθήκη, κατηγορώντας τη Ρωσία για παραβιάσεις.
Την Τετάρτη ο πρόεδρος Μπάιντεν δήλωσε έτοιμος για μια νέα σύνοδο κορυφής με τον Βλαντίμιρ Πούτιν, έπειτα από αυτή της 16ης Ιουνίου του 2021 στη Γενεύη.
Η Ρωσία δεν είπε όχι στις προτάσεις για τους πυραύλους και τις ασκήσεις, αλλά υπενθύμισε ότι αυτό δεν είναι το ουσιαστικό. Χθες, Πέμπτη, εξάλλου ανακοίνωσε μεγάλες ναυτικές ασκήσεις τον Ιανουάριο και τον Φεβρουάριο στον Ατλαντικό, την Αρκτική, τον Ειρηνικό ή ακόμη τη Μεσόγειο.
Ο επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας κάλεσε την Τετάρτη τον Ρώσο πρόεδρο να επιλέξει “την ειρηνική οδό” και γνωστοποίησε σαφώς ότι δεν θα προτείνει γραπτές απαντήσεις στα πολύ λεπτομερή αιτήματα που υπέβαλαν πριν από μερικές εβδομάδες οι Ρώσοι για τα επίμαχα ζητήματα. Για την Ουάσινγκτον ο χρόνος τρέχει και την περασμένη εβδομάδα οι ΗΠΑ κατηγόρησαν τη Ρωσία ότι απέστειλε πράκτορες στην Ουκρανία για να πραγματοποιήσουν επιχείρηση που θα μπορούσε να χρησιμεύσει ως “πρόσχημα για εισβολή”.
Οι Λαβρόφ και Μπλίνκεν θα παραχωρήσουν χωριστές συνεντεύξεις Τύπου μετά τη συνάντηση.
Προειδοποιήσεις από Γερμανία-Βρετανία
Στο μεταξύ ο Γερμανός καγκελάριος Όλαφ Σολτς και ο Βρετανός πρωθυπουργός Μπόρις Τζόνσον προειδοποίησαν σήμερα τη Ρωσία ότι θα πληρώσει “μεγάλο” τίμημα σε περίπτωση που επιτεθεί στρατιωτικά στην Ουκρανία.
Στη διάρκεια τηλεφωνικής επικοινωνίας που είχαν χθες Πέμπτη το βράδυ οι δύο ηγέτες συμφώνησαν “ότι θα πρέπει να αποφευχθεί μια νέα στρατιωτική επίθεση της Ρωσίας εναντίον της Ουκρανίας. (…) Πρέπει να καταστεί σαφές ότι, σε μια τέτοια κατάσταση, η Ρωσία θα πρέπει να αναμένει πως θα πληρώσει ένα μεγάλο και σοβαρό τίμημα”, επεσήμανε σε ανακοίνωσή της σήμερα η γερμανική καγκελαρία.
Εκπρόσωπος του Βρετανού πρωθυπουργού δήλωσε ότι οι δύο άνδρες “εξέφρασαν τη βαθιά τους ανησυχία για τις αποσταθεροποιητικές ενέργειες της Ρωσίας στην Ουκρανία και δήλωσαν ότι οποιαδήποτε εισβολή στην Ουκρανία θα αποτελέσει σοβαρό στρατηγικό λάθος”.
“Ο πρωθυπουργός υπογράμμισε τη σημασία οι εταίροι στο ΝΑΤΟ να συνεργαστούν για να δώσουν μια συντονισμένη απάντηση”, πρόσθεσε ο εκπρόσωπος του Τζόνσον.
