Με διαφορετικές αναγνώσεις και εστιάσεις πραγματοποιήθηκαν οι τοποθετήσεις των εισηγητών και ειδικών αγορητών των κομμάτων στο νομοσχέδιο του υπουργείου Δικαιοσύνης «Ενσωμάτωση της Οδηγίας (ΕΕ) 2019/713 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 17ης Απριλίου 2019 για την καταπολέμηση της απάτης και της πλαστογραφίας μέσων πληρωμής πλην των μετρητών και την αντικατάσταση της απόφασης-πλαίσιο 2001/413/ΔΕΥ του Συμβουλίου (L 123) και λοιπές επείγουσες διατάξεις» κατά τη συζήτησή του στην Ολομέλεια.
Εύλογες και εν μέρει ικανοποιητικές χαρακτήρισε η αντιπολίτευση τις νομοθετικές βελτιώσεις στις οποίες προχώρησε ο υπουργός Κωνσταντίνος Τσιάρας στις διατάξεις για τις αναβολές των δικών, σημειώνοντας όμως ότι δεν επιλύουν τα μεγάλα προβλήματα που υπάρχουν για την ταχύτερη απονομή της δικαιοσύνης.
Ο εισηγητής της πλειοψηφίας Γιάννης Παππάς, από την πλευρά του ζήτησε την υπερψήφιση του σχεδίου νόμου υποστηρίζοντας πως είναι άμεσα συνυφασμένο με την πραγματικότητα και το ρεαλισμό.
Ενσωματώνει ευρωπαϊκές Οδηγίες και αποτελεί ένα εξαιρετικά σημαντικό νομοθέτημα για την κοινωνία και το πολίτευμά μας, είπε. Οι στοχεύσεις του είναι να αντιμετωπίσει προβλήματα και κενά τα οποία έχουν προκύψει από την εξέλιξη της ζωής και την ανάπτυξη της τεχνολογίας.
Πρωτοπορεί σε ευρωπαϊκό επίπεδο, αντιμετωπίζοντας μια σύγχρονη κοινωνική παθογένεια, τις διαδικτυακές «εκδικητικές εκβιάσεις με πορνογραφικό υλικό» καθώς και στο να συμβάλλει στο μέτρο του δυνατού στην αντιμετώπιση του φαινομένου της καθυστέρησης απόδοσης δικαιοσύνης ενισχύοντας όμως παράλληλα το αίσθημα εμπιστοσύνης προς τους λειτουργούς της Δικαιοσύνης.
Παράλληλα, είπε ο βουλευτής της ΝΔ, αντιμετωπίζεται και το ζήτημα της υποκίνησης στη διάπραξη ορισμένης τρομοκρατικής ενέργειας υπό τη μορφή οποιασδήποτε συνέργειας ή συμμετοχικής δράσης. Διευρύνεται το αξιόποινο της απειλής με τέλεση τρομοκρατικής πράξης και προβλέπεται η αφαίρεση υλικού από το διαδίκτυο που συνιστά δημόσια υποκίνηση σε τέλεση τρομοκρατικής ενέργειας σε συμμόρφωση με το άρθρο 21 παράγραφος 1 εδάφιο β’ της Οδηγίας.
Η πρόβλεψη για την αφαίρεση του υλικού αυτού από το διαδίκτυο αποδεικνύει ότι η νομοθεσία μπορεί να εξελίσσεται και να προσαρμόζεται στην εξέλιξη της τεχνολογίας και στην αλλαγή τάσεων.
Ο εισηγητής της μειοψηφίας Άγγελος Τόλκας επισήμανε πως το σχέδιο νόμου έχει διατάξεις πολλές άλλες όπως αυτές για τις αναβολές των δικών που δημιουργούν μια αναστάτωση συνολικά στο νομικό κόσμο, τον κόσμο της δικαιοσύνης, αλλά και συνολικά στην κοινωνία καθώς πλήττουν τον βασικό σκληρό πυρήνα των ατομικών δικαιωμάτων και ελευθεριών.
Δημιουργούν, ένα πιο αυταρχικό πλαίσιο για συγκεκριμένα δικαιώματα τα οποία μέχρι σήμερα τα είχαμε ρυθμισμένα. Σημείωσε την αντίδραση από τους δικηγορικούς συλλόγους, οι οποίοι σήμερα είναι σε αποχή, αλλά και του ιατρικού κόσμου για τα πιστοποιητικά υγείας, προσθέτοντας πως «οι αντιδράσεις αυτές είναι που σας οδήγησαν σήμερα στο να αλλάξετε ουσιαστικά το άρθρο και να αποδεχθείτε αυτό που εμείς τόσο καιρό σας λέγαμε».
Ναι, είπε ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ, εμείς θέλουμε επιτάχυνση απονομή της δικαιοσύνης αλλά την επιλογή του φυσικού δικηγόρου, το σεβασμό στα δικαιώματα του κατηγορούμενου ο οποίος οδηγείται στην ποινική δίκη δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να τα χτυπήσουμε.
Ο κ. Τόλκας εξέφρασε τη διαφωνία του για τις διατάξεις της υπουργικής τροπολογίας που αφορούν το υπουργείο Μετανάστευσης και τη συγκρότηση των Επιτροπών Προσφυγών των μεταναστών, σημειώνοντας ότι «με δικό σας νόμο ενώ δίνατε τη δυνατότητα να ανανεωθεί η θητεία των δικαστών στις Επιτροπές Προσφυγών για το μεταναστευτικό, έρχεστε σήμερα και το περιορίζετε αυτό σε άπαξ ανανέωση με αποτέλεσμα πολλοί δικαστές οι οποίοι είχαν και έχουν μεγάλη εμπειρία στη διαχείριση ζητημάτων κρίσιμων περί ασύλου, να φεύγουν και να μη μπορεί να ανανεωθεί η θητεία τους».
Ο εισηγητής του ΣΥΡΙΖΑ, ανέφερε πως «εμείς είμαστε υπέρ της κατάρτισης των δικαστών και της εξειδίκευσης και των σεμιναρίων, όσον αφορά την κατάρτισή τους επάνω σε θέματα προσφυγικού δικαίου και θέματα ασύλου. Ωστόσο, όμως, υπάρχει ένα βασικό ζήτημα το οποίο αντίκειται στο ίδιο το Σύνταγμα. Δηλαδή, η παρέμβαση της διοίκησης που γίνεται μέσω του Διοικητικού Διευθυντή των Υπηρεσιών Προσφυγών, της Διεύθυνσης Προσφυγών, στην επιλογή ή όχι δικαστών οι οποίοι θα μείνουν ή όχι στις Επιτροπές Προσφυγών και θα εξετάζουν τις προσφυγές που γίνονται κατά των αρνητικών αποφάσεων επί αιτήσεων ασύλου».
Σχετικά με την ενσωμάτωση της Οδηγίας, παρατήρησε πως επιλέγετε πιο αυστηρές, πιο βαριές ποινές. Αναφορικά με την μετατροπή σε αυτεπάγγελτα συγκεκριμένα εγκλήματα κατά περιουσιακών αγαθών, παρατήρησε ο βουλευτής πως σε αντίθεση παρά τις αντιδράσεις που έχουν υπάρξει διατηρείτε την απαίτηση έγκλησης για τη δίωξη της απιστία των τραπεζιτών.
«Έτσι άνθρωποι με μικρότερης απαξίας εγκλήματα θα τιμωρούνται αυστηρότερα από τραπεζίτες με μεγαλύτερης απαξίας εγκλήματα […] Για το ευρωπαϊκό ένταλμα σύλληψης, επίσης, κάνετε προαιρετικές βασικές υποχρεωτικές περιπτώσεις, στις οποίες θα έπρεπε να μην εκδίδουμε ένταλμα σύλληψης βάσει του Συντάγματος ή άλλων διεθνών συμβάσεων που η Ελλάδα μέχρι σήμερα έχει σεβαστεί».
Για την εισαγωγή της διάταξης για την πάταξη της «εκδικητικής πορνογραφίας», υποστήριξε πως έχει αρκετές εσωτερικές ασυνέπειες και αντιφάσεις.
Τόνισε, πως η εισβολή της τεχνολογίας μπορεί να δημιουργεί συνεχώς και νέες κοινωνικές συμπεριφορές, πολλές από τις οποίες είναι και πρέπει να είναι ποινικά κολάσιμες, αλλά δεν μπορεί να νομοθετούμε με βάση την επικαιρότητα, ή το θυμικό.
Η ειδική εισηγήτρια του ΠΑΣΟΚ- ΚΙΝΑΛ Νάντια Γιαννακοπούλου ανέφερε πως οι όποιες αλλαγές του Ποινικού Κώδικα και του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας που φέρνει η κυβέρνηση, θα πρέπει πρωτίστως να αποτελεί αποτέλεσμα υγιούς διαλόγου και προτάσεων με όλους τους αρμόδιους φορείς και να μη θίγονται κεκτημένα συνταγματικά κατοχυρωμένα δικαιώματα απλά και μόνο στον βωμό μιας επιφανειακής παρουσίασης τάχα μεταρρυθμίσεων.
Για το Πρώτο Μέρος του νομοσχεδίου που αφορά την ενσωμάτωση της Οδηγίας, σημείωσε πως θα έπρεπε να είχε μεταφερθεί ήδη εδώ και καιρό στο ελληνικό δίκαιο.
Και βεβαίως θα πρέπει να υπάρξει πάταξη αυτού του φαινομένου της εποχής μας, της ηλεκτρονικής απάτης και να μην υπάρχει κανένα απολύτως νομικό κενό που μπορεί να εκμεταλλεύονται οι επιτήδειοι.
Συμφώνησε για την εισαγωγή της ποινικής διάταξη της «εκδικητικής πορνογραφίας» σημειώνοντας πως είναι ένα πάρα πολύ μεγάλο κοινωνικό πρόβλημα το οποίο μάλιστα βρίσκεται σε ανοδική τάση και το μήνυμα που πρέπει να σταλεί είναι ότι καμία γυναίκα, κανένα θύμα της μη συναινετικής πορνογραφίας, αλλά και γενικότερα κακοποίησης, σεξουαλικής κακοποίησης, δεν είναι μόνο.
Κάθε μέριμνα για την αναχαίτιση και την καταπολέμηση αυτού του είδους προσβολής της γενετήσιας ζωής όχι απλά μας βρίσκει σύμφωνους, αλλά μας βρίσκει στην πρωτοπορία, μας βρίσκει μπροστάρηδες σε αυτόν τον αγώνα υπέρ των θυμάτων, υπέρ των γυναικών, ανέφερε.
Σχετικά με τις διατάξεις για τις αναβολές τω δικών, η βουλευτής είπε πως «με έναν μοναδικό τρόπο καταφέρατε με τις αρχικά φερόμενες ρυθμίσεις να έχετε μία ομοβροντία αντιδράσεων από τους δικηγορικούς συλλόγους, από τους δικαστές, από τους γιατρούς, από όλους τους φορείς και αυτό είναι πραγματικά πρωτοφανές και δείχνει τη λάθος προσέγγιση την οποία είχατε εξαρχής και πήγατε να φέρετε μια τόσο σοβαρή ρύθμιση χωρίς να έχετε ρωτήσει κανέναν.
Με τις βελτιώσεις που κάνετε έστω και την τελευταία στιγμή καταλάβατε το λάθος. Εμείς θα τις χαιρετίσουμε και χαιρόμαστε που ακούσατε και τους φορείς και την αντιπολίτευση.
Πάντως, θα πρέπει να σας προβληματίσει η εικόνα των τελευταίων ημερών στα δικαστήρια της χώρας με την αποχή των δικαστικών υπαλλήλων γιατί δεν υπάρχει καθαριότητα στα δικαστήρια της Αθήνας».
«Η αποχή των δικηγορικών συλλόγων», σημείωσε η βουλευτής, «δείχνει την αντίδραση η οποία υπάρχει στις πολιτικές που φέρνετε και κυρίως στον τρόπο που νομοθετείτε».
Η ειδική αγορήτρια του ΚΚΕ Μαρία Κομνηνάκα, εξέφρασε την αντίθεση του κόμματός της στην ενσωμάτωση της Οδηγίας για την καταπολέμηση της απάτης και της πλαστογραφίας μέσων πληρωμής πλην των μετρητών.
Σκοπός, είπε η βουλευτής, δεν είναι η προστασία του κόσμου, που πέφτουν θύματα απάτης και επισήμανε πως καμία τράπεζα δεν αναλαμβάνει την ευθύνη στα κενά ασφάλειας που έχει το σύστημά της. Στόχος του σχεδίου νόμου, τόνισε, είναι η ανεμπόδιστη ανάπτυξη της ψηφιακής οικονομίας και ψηφιακών πληρωμών, η διαφύλαξη τελικά της αξιοπιστίας του συστήματος που έχει ως θεό το κυνήγι του κέρδους, με την πλήρη και λεπτομερειακή διασφάλιση των δικαιωμάτων των νομικών προσώπων και όχι των φυσικών.
Για το Δεύτερο Μέρος του νομοσχεδίου, η κ. Κομνηνάκα εστίασε στη διάταξη για την εκτέλεση του ευρωπαϊκού εντάλματος σύλληψης αλλά και στις διατάξεις για την αντιμετώπιση της τρομοκρατίας, υποστηρίζοντας πως επιχειρείται μια ακόμα μεγαλύτερη περιστολή των ατομικών δικαιωμάτων και ελευθεριών.
Κατήγγειλε ότι όλες οι κυβερνήσεις μέχρι σήμερα, ενσωματώνοντας ανάλογες Οδηγίες της ΕΕ, στηρίζουν την αντιδραστική πολιτική της ΕΕ που έχει δημιουργήσει ένα τεράστιο πλέγμα καταστολής, εξουδετερώνοντας ό,τι θεωρεί επικίνδυνο για το σύστημα του κεφαλαίου, κάθε ριζοσπαστική σκέψη που αμφισβητεί τη συνοχή της ΕΕ.
Ειδικά για τις διατάξεις για την τρομοκρατία, σημείωσε η βουλευτής του ΚΚΕ πως ουσιαστικά διευρύνουν το αξιόποινο, για ένα αδίκημα που είναι λάστιχο και χωρά τα πάντα, διευρύνουν τις συμπεριφορές που μπορεί να βαφτίζονται «τρομοκρατική πράξη» κατά βούληση.
Ενδεικτικά, είπε πως στο άρθρο 37 του σχεδίου νόμου προβλέπεται να κατεβαίνουν αστραπιαία από το διαδίκτυο σελίδες ή άρθρα με τη δικαιολογία της προτροπής σε τρομοκρατική ενέργεια, κάτι που έχουμε δει το τελευταίο διάστημα στη χώρα μας σε βάρος ανθρώπων της Τέχνης και δημοσιογράφων, που εξέφραζαν τη γνώμη τους, όπως η λογοκρισία που δέχθηκε σε ανάρτησή της η δημοσιογράφος Σεμίνα Διγενή.
Ο ειδικός αγορητής της Ελληνικής Λύσης Κωνσταντίνος Χήτας, εξέφρασε την έντονη δυσαρέσκειά του στις προσθήκες και βελτιώσεις που προχώρησε ο υπουργός Δικαιοσύνης για την επιτάχυνση των δικών λέγοντας πως η κυβέρνηση οπισθοχώρησε στις αντιδράσεις των δικαστών και των γιατρών αδιαφορώντας για τους πολίτες που ταλαιπωρούνται από τις αναβολές.
Αποδειχθήκατε, είπε ο βουλευτής, «τελικά, ότι είστε τόσο πολύ σκληροί όσο το βιτάμ»! Επέκρινε την κυβέρνηση αλλά και τις προηγούμενες ότι νομοθετούν κατόπιν εορτής και όχι με πρόνοιες.
«Εμείς, είπε πιστεύουμε ακράδαντα στην πραγματική έκτιση των ποινών. Και όταν λέμε ισόβια, να λέμε, να εννοούμε ισόβια πραγματικά».
«Εσείς», είπε ο βουλευτής, «πάντα νερώνετε το κρασί, όπως τώρα με τους δικηγόρους και τους γιατρούς που δεν θέλετε να τους ακουμπήσετε. Η δικαιοσύνη πρέπει να είναι δυναμική και να αφουγκράζεται τις ανάγκες της κοινωνίας, των πολιτών και ας στενοχωρεί τους νομικούς.
Για τις διατάξεις σχετικά με την εκδικητική πορνογραφία είπε πως «εμείς θα την ψηφίσουμε αλλά θα θέλαμε πολύ αυστηρότερες ποινές από όσες προβλέπονται στο σχέδιο νόμου που είναι πολύ light και πούπουλο».
Η ειδική αγορήτρια του ΜέΡΑ25 Φωτεινή Μπακαδήμα ανέφερε πως οι βελτιώσεις που έκανε ο υπουργός στην έναρξη της συνεδρίασης για τις διατάξεις που αφορούν τις αναβολές δικών, αποδεικνύει πως η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας νομοθετεί χωρίς να έχει προηγηθεί καμία απολύτως διαβούλευση με τους εμπλεκόμενους φορείς.
Οι αλλαγές αυτές, είπε η βουλευτής είναι εύλογες και απόλυτα λογικό που ακούσατε τις σκέψεις των φορέων αλλά και της Αντιπολίτευσης.
Για την ενσωμάτωση της Οδηγίας, επέκρινε το υπουργείο ότι έχει καθυστερήσει τρία χρόνια να την φέρει. «Πράγματι υπάρχει ανάγκη και να ρυθμιστεί και να εκσυγχρονιστεί το πλαίσιο των ηλεκτρονικών συναλλαγών για να νιώθουμε όλοι πιο ασφαλείς και είμαστε σύμφωνοι παρότι κάποια επιμέρους σημεία, άρθρα της Οδηγίας εγείρουν προβληματισμούς».
Αντίθετα, στις υπόλοιπες «επείγουσες ρυθμίσεις» που εισάγονται στο σχέδιο νόμου, παρατήρησε υπάρχουν διατάξεις που ανοίγουν το δρόμο για την δημιουργία περισσοτέρων προβλημάτων παρά λύσεων.
Ειδικότερα, ανάφερε η βουλευτής, οι διατάξεις για την τρομοκρατία κινούνται στη σφαίρα της ασάφειας και επαφίεται εν τέλει στον φυσικό δικαστή να αποφανθεί εάν και εφ’ όσον κάποια πρόσωπα υποκινούν ή όχι τρομοκρατικές ενέργειες.
«Εμείς ως ΜέΡΑ25 στεκόμαστε ιδιαίτερα επιφυλακτικά φοβούμενοι ότι επιχειρείτε να εισαχθεί από το παράθυρο η έννοια της εχθροπάθειας, μία έννοια την οποία είχε εξάλλου επιχειρήσει να εισάγει και στο παρελθόν παλαιότερη κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας».
Για το αδίκημα της «εκδικητικής πορνογραφίας», είπε πως είναι ένα άρθρο που κινείται προς τη θετική κατεύθυνση αλλά θεωρούμε ότι χρειάζεται μεγαλύτερη αποσαφήνιση.
Για τις διατάξεις για την αναβολή των δικών, ανέφερε η βουλευτής, πως παρά τις βελτιώσεις που έγιναν «προσπαθήσατε να στοχοποιήσετε τους δικηγόρους για τις καθυστερήσεις στην απόδοση της δικαιοσύνης. Τους κρίνατε ως τον βολικότερο αποδιοπομπαίο τράγο».
Η συζήτηση του σχεδίου νόμου συνεχίζεται με τις τοποθετήσεις βουλευτών και των κοινοβουλευτικών εκπροσώπων των κομμάτων.
