Η φράση αυτή που προέρχεται από την τραγωδία του Αισχύλου «Αγαμέμνων» (στίχοι 36-37, εισαγωγικός μονόλογος Φύλακα) σημαίνει «ένα μεγάλο βόδι πάτησε τη γλώσσα μου». Αναφέρεται σε νομίσματα των αρχαίων Αθηναίων, τα οποία απεικόνιζαν ένα βόδι.
Του Κώστα Τζαβάρα*
Σύμφωνα δε με το Λεξικό του Ησυχίου (5ος αι. μΧ) η έκφραση αυτή έχει καταστεί παροιμιώδης και χρησιμοποιείται για όσους ενεργώντας ιδιοτελώς αναλαμβάνουν να κρατήσουν στην αφάνεια ένα συγκεκριμένο γεγονός. Να το καλύψουν με τη σιωπή τους, να μην κάνουν λόγο καθόλου για αυτό, να το αντιμετωπίζουν ωσάν να μην έχει συμβεί, να το εξαφανίσουν από το προσκήνιο της καθημερινής ζωής. Να κάνουν δηλαδή αυτό που σήμερα επιτελεί το σύγχρονο σύστημα των μέσων μαζικής επικοινωνίας, κάθε φορά που αποφασίζει να εξαφανίσει μια συγκεκριμένη αληθινή πραγματικότητα. Αντικαθιστά τον πραγματικό κόσμο με ένα πλέγμα προσομοιώσεων, εικόνων, λέξεων και ομοιωμάτων.
Για το πρόβλημα αυτό είναι εμβληματική η θέση του Γάλλου φιλοσόφου Ζαν Μπωντριγιάρ ότι η δολοφονία της πραγματικότητας που διαπράττει το μιντιακό σύστημα σήμερα αποτελεί το τέλειο έγκλημα (δηλαδή ένα έγκλημα χωρίς τιμωρία). Αυτό ασφαλώς συνιστά το σπουδαιότερο γεγονός της σύγχρονης ιστορίας: στη θέση της αληθινής πραγματικότητας τα ΜΜΕ έχουν τη δύναμη να τοποθετούν μια άλλη τεχνητή (εικονική) πραγματικότητα. Μέσω αυτής της διαδικασίας η έννοια «πραγματικό» μοιάζει να μη σημαίνει πλέον τίποτε.
Πόσα βόδια άραγε σήμερα έχουν καθίσει στις γλώσσες των δημοσιογράφων, των πολιτικών, των διανοουμένων και των ιθυνόντων γενικώς, ώστε να αποσιωπάται η σύγχρονη ελληνική τραγωδία των εκατομμυρίων δανειοληπτών, που έχουν τη δυστυχία να είναι πελάτες ενός απαρχαιωμένου και ξεχαρβαλωμένου τραπεζικού συστήματος. Ενός συστήματος που καθημερινά παραβιάζει ατιμωρητί τα συνταγματικώς κατοχυρωμένα ανθρώπινα δικαιώματα και τις θεμελιώδεις ελευθερίες εκατοντάδων χιλιάδων δανειοληπτών.
Δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις που καταγγέλλονται πιστωτικά ιδρύματα για παράνομες υπερχρεώσεις, για τοκογλυφικά επιτόκια (περίπτωση πιστωτικών καρτών), για απαίτηση προμηθειών και ανταλλαγμάτων σε παροχή υπηρεσιών για τις οποίες δεν προβλέπεται από το νόμο καμία αμοιβή. Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση που τράπεζες απαιτούν αμοιβή για παροχή στοιχείων που πρέπει να χορηγούνται δωρεάν στους δανειολήπτες, για διαγραφή δανειοληπτών από τον «λευκό Τειρεσία» που έχουν εξοφλήσει την οφειλή τους, για υπέρογκα έξοδα φακέλου κοκ.
Εξάλλου κανείς δεν αναφέρεται ούτε και στηλιτεύει δημοσίως τη δραστηριότητα των λεγόμενων εισπρακτικών εταιρειών που καθημερινά πολιορκούν με απειλές και κάθε είδους χυδαίες απρέπειες την ιδιωτικότητα συμπολιτών μας που τους έλαχε να είναι πελάτες ελληνικών πιστωτικών ιδρυμάτων και λόγω της κρίσης να δυσκολεύονται να εξοφλήσουν τις οφειλές τους. Οι περισσότερες από αυτές είναι δικηγορικά γραφεία, τα οποία παραβιάζουν τον Κώδικα περί Δικηγόρων, χωρίς μέχρι στιγμής να έχουν δεχτεί τις προβλεπόμενες κυρώσεις από τους Δικηγορικούς Συλλόγους, γιατί εκτελούν δραστηριότητες ασυμβίβαστες με το λειτούργημα του δικηγόρου.
Δεν γίνεται λόγος για την ανάγκη παρέμβασης του κράτους, ώστε να λυθεί το πρόβλημα των «κόκκινων» δανείων με όρους δικαιοσύνης και επιείκειας για τον οφειλέτη, παρ’ όλο που αυτό είναι επιβεβλημένο εξαιτίας της απρόοπτης μεταβολής των συνθηκών που επέφερε η οικονομική κρίση, ώστε η παροχή του δανειολήπτη να έχει καταστεί χωρίς υπαιτιότητά του υπέρμετρα επαχθής σε σχέση με την αντιπαροχή.
Αποκρύπτεται επιμελώς από το δημόσιο διάλογο η σκανδαλώδης μαζική μεταβίβαση των «κόκκινων» και μη δανείων σε εταιρείες διαχείρισης απαιτήσεων με τίμημα που κυμαίνεται από 3-5% της αξίας τους. Κανείς δεν αντιδρά για τις μαζικές αυτές εκποιήσεις περιουσιακών στοιχειών των τραπεζών που γίνονται ουσιαστικά με χαριστικές πράξεις.
Η κατάσταση αυτή δε μπορεί να συνεχιστεί άλλο. Επιτέλους ήρθε η ώρα να σπάσει η ένοχη σιωπή που εμποδίζει το δημόσιο διάλογο γύρω από τα σπουδαία αυτά ζητήματα και πριν από όλα οι γλώσσες να απαλλαγούν από τα βαρίδια που τις αναγκάζουν να κρύβουν την αλήθεια.
*Ο Κώστας Τζαβάρας είναι βουλευτής της ΝΔ
