“Ενισχύουμε και κινητροδοτούμε τη συγκρότηση ισχυρότερων εθελοντικών οργανώσεων. Ας συζητήσουν μεταξύ τους, ας συνενωθούν, ας συνθέσουν τις δράσεις τους. Θα γίνουν έτσι περισσότερο αποτελεσματικοί. Το κίνητρο είναι η πρόσθετη χρηματοδότηση και τα φορολογικά προνόμια”, δήλωσε ο υπουργός Εσωτερικών, Μάκης Βορίδης αναφερόμενος στις προβλέψεις για υψηλότερη κρατική χρηματοδότηση του νομοσχεδίου “Προστασία του εθελοντισμού, ενίσχυση της δράσης της Κοινωνίας των Πολιτών, φορολογικά κίνητρα για την ενίσχυση της κοινωφελούς δράσης των Ο.Κοι.Π. και λοιπές διατάξεις”. Αυτή, υπογράμμισε ο κ. Βορίδης, είναι μια βασική ιδεολογική και πολιτική θέση την οποία υπερασπίζεται η κυβέρνηση, έστω και αν κάποιοι διαφωνούν με αυτή.
“Η Ελλάδα είναι ανάμεσα στις χώρες με τη χαμηλότερη εθελοντική συμμετοχή και τη μικρότερη συνεισφορά του εθελοντισμού στο ΑΕΠ”, επισήμανε ο υπουργός Εσωτερικών. Ως βασικές αιτίες της χαμηλής εθελοντικής συμμετοχής στην Ελλάδα, ο Μάκης Βορίδης περιέγραψε την καχυποψία για τη δράση των οργανώσεων της Κοινωνίας των Πολιτών σε τομείς για τους οποίους υπάρχει η αντίληψη ότι θα έπρεπε να καλύπτονται από το κράτος. Ο υπουργός Εσωτερικών ανέφερε εξάλλου ότι η καχυποψία απέναντι στι οργανώσεις της Κοινωνίας των Πολιτών, συνδέεται και με τη χρηστή οικονομική διαχείριση τους. “Η κακή οικονομική διαχείριση είναι φαινόμενο υπαρκτό αλλά δεν αφορά το σύνολο των οργανώσεων. Αφορά έναν περιορισμένο αριθμό οργανώσεων και δεν επιτρέπεται να χαρακτηρίζει το σύνολο των οργανώσεων της Κοινωνίας των Πολιτών και δεν αφορά την πλειοψηφία”, είπε ο υπουργός Εσωτερικών που έσπευσε να επισημάνει το σημαντικό έργο οργανώσεων όπως “το Χαμόγελο του Παιδιού”, ο “Ελληνικός Ερυθρός Σταυρός”, το “Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος”, δηλαδή “σπουδαίες οργανώσεις με καταπληκτική δουλειά” και επομένως στην κριτική δεν πρέπει να “τσουβαλιάζονται” όλοι.
Το νομοσχέδιο ενισχύει την αίσθηση της διαφάνειας, του ελέγχου, της λογοδοσίας, της ακεραιότητας, ανέφερε ο κ. Βορίδης και πρόσθεσε ότι με τον τρόπο αυτό ενισχύεται και η αξιοπιστία των οργανώσεων της Κοινωνίας των Πολιτών, έναντι της κοινωνίας. Με τις προωθούμενες διατάξεις, είπε ο Μάκης Βορίδης, ξεκαθαρίζει, νομοτυπικά και οργανωτικά, το πεδίο δράσης των εθελοντικών οργανώσεων. Όπως δε έσπευσε να ξεκαθαρίσει, η εγγραφή μιας οργάνωσης σε ένα από τα μητρώα που προβλέπει το νομοσχέδιο είναι προαιρετική, στην περίπτωση που η χρηματοδότηση είναι ιδιωτική, και άρα η διαχείριση ασκείται σύμφωνα με τα οριζόμενα για τη δράση των αστικών μη κερδοσκοπικών εταιρειών και σωματείων. Εφόσον όμως εθελοντική οργάνωση θέλει να ενισχύεται από το κράτος, τουλάχιστον με την ελάχιστη χρηματοδότηση των 50.000 ευρώ κατ΄έτος, τότε θα πρέπει να εγγραφεί στο βασικό μητρώο, γιατί “πρέπει να γνωρίζουμε ποιοι είναι και γιατί πρέπει υπάρχει μια δημοσιοποίηση για εκείνους που χρηματοδοτούνται”. Όσες δε οργανώσεις θέλουν φορολογικές απαλλαγές αλλά και να λάβουν χρηματοδότηση κρατική μεγαλύτερη των 50.000 ευρώ, θα χρηματοδοτηθούν σύμφωνα με τους κανόνες του χρηματοδοτικού φορέα. Για να συμβεί αυτό απαιτείται, επισήμανε ο υπουργός Εσωτερικών, ορκωτός ελεγκτής, δημοσιοποίηση οικονομικών καταστάσεων, χρειάζεται κατάθεση επιχειρησιακού σχεδίου.
Αναφερόμενος στις προβλέψεις για τη σύνθεση των οργάνων της διοίκησης αλλά και τις προβλέψεις για τις υποχρεώσεις των φορέων ως προς την παροχή εθελοντικής απασχόλησης, ο υπουργός Εσωτερικών υπογράμμισε ότι είναι διατάξεις “λογικές”, γιατί “δεν μπορεί να υπάρχει κάποιος ο οποίος θα παίρνει χρήματα, και μάλιστα πολλά χρήματα, από το δημόσιο και εν συνεχεία αυτά τα χρήματα να μετατρέπονται σε αμοιβές του συγγενικού του περιβάλλοντος”.
Ο Μάκης Βορίδης διευκρίνισε επίσης ότι το Υπουργείο Εσωτερικών δεν παρεμβαίνει στον τρόπο που θα επιλέξει να χρηματοδοτήσει μια εθελοντική οργάνωση ο κρατικός χρηματοδοτικός φορέας και το ίδιο ισχύει και για την Τοπική Αυτοδιοίκηση. “Δεν πάμε στο Υπουργείο Πολιτισμού να πούμε γιατί και ποιους θα χρηματοδοτήσει. Εμείς θέτουμε όμως το γενικό πλαίσιο”, είπε ο υπουργός Εσωτερικών.
Στη διαρκή κοινοβουλευτική επιτροπή Δημόσιας Διοίκησης, Δημόσιας Τάξης και Δικαιοσύνης, όπου συζητείται από σήμερα το νομοσχέδιο, ο εισηγητής της ΝΔ Γιάννης Λοβέρδος τάχθηκε υπέρ της δημιουργίας νομικού πλαισίου επισημαίνοντας ότι ενώ είναι τεράστιος ο ρόλος των εθελοντικών οργανώσεων, υπήρξαν περιπτώσεις αδιαφάνειας και ίσως και διαφθοράς. “Ξέρουμε όλοι περιπτώσεις που υπήρξαν Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις ή και πρόσωπα ή Αστικά Σωματεία τα οποία ήταν ολιγομελή, μονομελή στην πραγματικότητα και τα οποία έπαιρναν επιδοτήσεις από το κράτος προς ίδιον όφελος. Αυτό στιγμάτισε και δυσφήμισε την πολύ σπουδαία διεργασία και πρωτοβουλία που είναι η δημιουργία των οργανώσεων αυτών και για αυτό στο μυαλό πολλών συμπολιτών μας το να λες ότι έχεις μια Μη Κυβερνητική Οργάνωση έχει ταυτιστεί – κακώς κάκιστα, γιατί δεν είναι όλες το ίδιο – με κάποια ρεμούλα, με κάποια κομπίνα και αυτό πρέπει να διορθωθεί. Είναι σαφές, ότι πρέπει να διορθωθεί και να γίνει η εικόνα των οργανώσεων αυτών που είναι πολύ σημαντικές για τη λειτουργία της κοινωνίας μας, ακόμα καλύτερη και προς το σκοπό αυτό αποσκοπεί το νομοσχέδιο που αρχίζει τη συζήτησή του σήμερα”, είπε ο εισηγητής της ΝΔ.
“Το νομοσχέδιο μπορούσε να αποτελέσει μια ευκαιρία για τη βάση μιας εθνικής πολιτικής για την κοινωνία των πολιτών που θα ενίσχυε την αυτοτέλεια και την συμβολή της στην κοινωνική πρόοδο, θα αναγνώριζε και θα αναβάθμιζε έμπρακτα την έννοια, αλλά και τον ρόλο του εθελοντή. Όμως, καταλήγει, μέχρι στιγμής τουλάχιστον, σε μια στενή, αποσπασματική, διαδικαστική και ελεγκτική, παρά ουσιαστική ρύθμιση των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών, επιλύοντας και νομοθετώντας μόνο τις σχέσεις τους και μερικώς με το κράτος”, ανέφερε ο εισηγητής του ΣΥΡΙΖΑ, Αλέξανδρος Μεϊκόπουλος. Ο βουλευτής υπογράμμισε και την ανάγκη διαμόρφωσης κώδικα ηθικής και δεοντολογίας για τις οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών ενώ επισήμανε ότι τα κριτήρια αξιολόγησης της δράσης και του έργου των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών, βάσει των οποίων θα δίνεται η χρηματοδότηση, δεν πρέπει να περιορίζονται στην εγγραφή μόνο στα δύο μητρώα του Υπουργείου Εσωτερικών.
Η ειδική αγορήτρια του Κινήματος Αλλαγής, Ευαγγελία Λιακούλη ανέφερε ότι η κυβέρνηση κατέθεσε στη Βουλή ένα νομοσχέδιο χωρίς προηγούμενη συζήτηση με τις οργανώσεις της Κοινωνίας των Πολιτών. “Σεμνά θα πρέπει να το δούμε το θέμα και ταπεινά και να προσεγγίσουμε το σκεπτικό των ανθρώπων αυτών, που δεν είναι οι περιβόητες λίγες ΜΚΟ, οι οποίες καταχράστηκαν και ακούστηκαν με το προσφυγικό. Είναι όλοι εκείνοι οι άνθρωποι της βιοπάλης και του μόχθου, που δεν έχουν βολευτεί πίσω από ΜΚΟ, αλλά είναι πραγματικοί εθελοντές, που αυτό τους καθορίζει και τους συμπληρώνει στην ανθρώπινη ύπαρξή τους”, προέτρεψε η βουλευτής του Κινήματος Αλλαγής.
“Ο εθελοντισμός, όπως εσείς τον αντιλαμβάνεστε και τον προωθείτε, κύριε υπουργέ, κύριοι της Κυβέρνησης, δεν έχει καμία απολύτως σχέση με το «αγάπα τον πλησίον σου» και με την ανιδιοτελή προσφορά στο πλαίσιο ενός συλλογικού αγώνα, που μοιράζεται κοινές αξίες και ιδανικά. Πίσω από το δικό σας εθελοντισμό κρύβεται η απόσυρση του κράτους από τομείς κοινωνικής πολιτικής, που θα έπρεπε να έχει την αποκλειστική ευθύνη και αρμοδιότητα, όπως η υγεία, η παιδεία, η υγιεινή και ασφάλεια, το προσφυγικό”, ανέφερε ο ειδικός αγορητής του ΚΚΕ, Μανώλης Συντυχάκης.
“Δεν πρόκειται για ένα μητρώο που συμμαζεύει όλα τα υπόλοιπα μητρώα. Δε μιλάμε για ένα μητρώο που βάζει σε τάξη και περιορίζει τη δράση των ΜΚΟ. Μιλάμε για ένα νομοσχέδιο, με το οποίο, δίνετε περισσότερη ακόμα εξουσία σε αυτές, δίνετε προνόμια, τις χρηματοδοτείτε, δίνετε γη και ύδωρ στις ΜΚΟ”, είπε ο ειδικός αγορητής της Ελληνικής Λύσης, Κωνσταντίνος Χήτας και πρόσθεσε: “Προφανώς και υπάρχουν κάποιες ΜΚΟ που είναι σοβαρές, σέβονται τη λειτουργία τους και μπορεί και να έχουν βοηθήσει. Όμως, είναι ελάχιστες εμπρός σε αυτό τον ορυμαγδό που ζούμε τα τελευταία χρόνια με τις ΜΚΟ”.
“Με κοινή τους δήλωση σχεδόν 300 οργανώσεις, μεταξύ αυτών η “Action Aid”, η “Green Peace”, οι “Γιατροί του Κόσμου” και πάρα πολλές άλλες, χαρακτήρισαν το νομοσχέδιο σας ως μια χαμένη ευκαιρία για την ουσιαστική ρύθμιση και ενδυνάμωση του χώρου των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών, αλλά και για τη προώθηση του εθελοντισμού, επισημαίνοντας οι ίδιοι με σαφήνεια τα προβληματικά σημεία”, επισήμανε η ειδική αγορήτρια του ΜέΡΑ25, Φωτεινή Μπακαδήμα και πρόσθεσε: “Οι υπογράφοντες φορείς, θεωρούν πως αν και αποπειράται να ρυθμίσει τις σχέσεις κράτους και κοινωνίας των πολιτών και να διευθετήσει το πεδίο του εθελοντισμού, η προσέγγιση του σχεδίου νόμου δεν διαφαίνεται να ενισχύει ή να υποστηρίζει την ανάπτυξη της κοινωνίας των πολιτών. Αντιθέτως, απουσιάζει πλήρως η διάθεση δημιουργίας ενός πλαισίου εμπιστοσύνης και ουσιαστικής συνεργασίας μεταξύ οργανώσεων και κράτους”.
