Η εξέταση της πρότασης της κυβέρνησης της Βόρειας Μακεδονίας για την έναρξη των διαδικασιών σχετικά με ενδεχόμενο τροποποίηση του Συντάγματος ξεκίνησε σήμερα στη Βουλή της χώρας. Να σημειωθεί πως για να εγκριθεί η πρόταση χρειάζεται πλειοψηφία της Βουλής ίση με τα 2/3 της, κάτι που αυτή τη στιγμή δεν διαθέτη η κυβέρνηση του πρωθυπουργού αυτή τη στιγμή Ντιμίταρ Κοβάτσεφσκι.

Κατά την εναρκτήρια ομιλία του στη συνεδρίαση της Βουλής, ο πρωθυπουργός κάλεσε τους βουλευτές να στηρίξουν την πρόταση για τροποποίηση, η οποία συνδέεται και με το μέλλον της χώρας στην Ευρωπαϊκή Ένωση: «Έχει ένα και μοναδικό σκοπό και κίνητρο: Την ένταξη της χώρας στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Αυτό που θέλει και αναμένει η συντριπτική πλειοψηφία των πολιτών στη χώρα. Τίποτα περισσότερο, τίποτα λιγότερο». 

Αξίζει να αναφερθεί σε αυτό το σημείο ότι Η ΕΕ και οι ΗΠΑ έχουν διαμηνύσει προς τη Βόρεια Μακεδονία πως σε περίπτωση που δεν υιοθετηθεί η τροποποίηση του Συντάγματος, τότε η χώρα κινδυνεύει με διεθνή απομόνωση.

Ο πρόεδρος της Βουλής Ταλάτ Τζαφέρι πριν μερικές μέρες είχε δηλώσει σχετικά με το ζήτημα της πλειοψηφίας, ότι αν δεν εξασφαλιστεί, τότε ίσως η ψηφοφορία στο νομοθετικό Σώμα επί της πρότασης της κυβέρνησης αναβληθεί ή δεν πραγματοποιηθεί. Με την ολοκλήρωση των τοποθετήσεων, ο πρόεδρος της Βουλής διέκοψε και ενημέρωσε ότι η συνεδρίαση θα συνεχιστεί σε ημερομηνία που θα οριστεί. 

Οι σχέσεις με τη Βουλγαρία και η τροποποίηση του Συντάγματος

Το ενδεχόμενο τροποποίησης του Συντάγματος, στη βάση μιας συμφωνίας της Βόρειας Μακεδονίας με τη Βουλγαρία, προκειμένου να συμπεριληφθεί σε αυτό η βουλγαρική μειονότητα η οποία ζει στη χώρα, προκαλεί τριγμούς και αντιπαραθέσεις στα Σκόπια εδώ και ένα χρόνο.

Η Βουλγαρία, το περασμένο διάστημα παρεμπόδιζε την έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων της Βόρειας Μακεδονίας με την ΕΕ λόγω ανοιχτών εθνικών, γλωσσικών και ιστορικών διαφορών μεταξύ των δύο χωρών, γεγονός που έχει προκαλέσει τις έντονες αντιδράσεις των Σκοπίων.

Ωστόσο, το περασμένο καλοκαίρι, οι δύο χώρες κατέληξαν σε μία συμφωνία, στη βάση μιας πρότασης της Ευρωπαϊκής Ένωσης, σύμφωνα με την οποία η Σόφια θα άρει το βέτο που έχει θέσει για την έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων των Σκοπίων με την ΕΕ, με την προϋπόθεση ότι η Βόρεια Μακεδονία θα προχωρήσει σε τροποποίηση του Συντάγματός της, με τη συμπερίληψη σε αυτό του βουλγαρικού λαού που ζει στη χώρα.

Κατά της τροποποίησης η «δεξιά»

Η συμφωνία αυτή προκαλεί τις έντονες αντιδράσεις του μεγαλύτερου κόμματος της αντιπολίτευσης της Βόρειας Μακεδονίας, του δεξιού VMRO-DPMNE, το οποίο έχει διαμηνύσει σε όλους τους τόνους ότι δεν πρόκειται να συναινέσει σε μία τέτοια τροποποίηση του Συντάγματος της χώρας.

Κατά της συμφωνίας αυτής και κατ΄επέκταση κατά της τροποποίησης αυτής του Συντάγματος τάσσεται και το 70% των πολιτών σλαβικής καταγωγής της χώρας, σύμφωνα με δημοσκοπήσεις. Αντιθέτως, η συντριπτική πλειοψηφία των πολιτών αλβανικής εθνικής καταγωγής τάσσεται υπέρ της τροποποίησης του Συντάγματος.

Το αντιπολιτευόμενο VMRO-DPMNE ισχυρίζεται ότι η συμφωνία με τη Βουλγαρία «υπαγορεύτηκε» από τη Σόφια και τη θεωρεί επιζήμια για τα εθνικά συμφέροντα της Βόρειας Μακεδονίας, ενώ παράλληλα ζητά επιτακτικά τη διεξαγωγή πρόωρων βουλευτικών εκλογών. Η κυβέρνηση της Βόρειας Μακεδονίας κατηγορεί το VMRO-DPMNE ότι κρατά «όμηρο» τη χώρα και την απομακρύνει από την ευρωπαϊκή της πορεία.

Για την ολοκλήρωση της τροποποίησης του Συντάγματος απαιτούνται τρεις ψηφοφορίες στη Βουλή, εκ των οποίων για τις δύο χρειάζεται πλειοψηφία 2/3 και για μία ακόμη απλή πλειοψηφία. Η κυβέρνηση στα Σκόπια και τα κόμματα που υποστηρίζουν την τροποποίηση του Συντάγματος διαθέτουν απλή πλειοψηφία στη Βουλή, όχι όμως και πλειοψηφία 2/3.

Προκειμένου να αμβλυνθούν οι εντυπώσεις ότι η τροποποίηση του Συντάγματος γίνεται μόνο για να συμπεριληφθεί σε αυτό η βουλγαρική μειονότητα που ζει στη Βόρεια Μακεδονία, η κυβέρνηση της χώρας προτείνει να συμπεριληφθούν στο Σύνταγμα επιπλέον έξι συνολικά εθνότητες. Έτσι στην πρόταση τροποποίησης του Συντάγματος αναφέρεται ότι προστίθενται στο Σύνταγμα ως λαοί της χώρας «οι Βούλγαροι, οι Κροάτες, οι Μαυροβούνιοι, οι Σλοβένοι, οι Εβραίοι και οι (βαλκάνιοι) Αιγύπτιοι».

Σύμφωνα με την τελευταία απογραφή πληθυσμού που πραγματοποιήθηκε то 2021 στη Βόρεια Μακεδονία, οι Βούλγαροι αποτελούν μόλις το 0,2% του πληθυσμού της χώρας (συνολικά 3.500 άτομα), στοιχείο το οποίο η επίσημη Σόφια αμφισβητεί και θεωρεί ότι το ποσοστό των Βούλγαρων στη Βόρεια Μακεδονία είναι κατά πολύ μεγαλύτερο.