«Βιβλική καταστροφή» από τις πλημμύρες στη Δυτική Ελλάδα - Ο ρόλος του orographic effect
INTIME/ΕΛΕΝΗ ΚΑΡΚΑΤΣΕΛΗ

Η κακοκαιρία που σάρωσε τη Δυτική Ελλάδα άφησε πίσω της εκτεταμένες καταστροφές, με πλημμύρες, κατολισθήσεις και περιστατικά εγκλωβισμού κατοίκων σε διάφορες περιοχές. Οι Δήμοι Ζαγορίου, Φιλιατών και Ζηρού έχουν ήδη κηρυχθεί σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης, ενώ η βόρεια Κέρκυρα μετρά σημαντικές υλικές ζημιές. Στα βόρεια Τζουμέρκα αρκετά χωριά παραμένουν χωρίς ηλεκτροδότηση, την ώρα που σοβαρά προβλήματα εντοπίζονται και σε ορεινές ζώνες της Καλαμπάκας, της Κοζάνης και του Ασπροποτάμου.

Στη Φιλιππιάδα, η κακοκαιρία προκάλεσε πλημμυρισμένους δρόμους, πτώση κολόνας και σειρά από καταπτώσεις, δυσχεραίνοντας την κυκλοφορία. Αντίστοιχες εικόνες παρουσιάζουν και άλλες περιοχές της Ηπείρου: στον Δήμο Αρταίων σημειώθηκαν κατολισθήσεις και διακοπές ρεύματος, ενώ στα Κεντρικά Τζουμέρκα το οδικό δίκτυο έχει υποστεί σοβαρές φθορές. Ακόμη και στα Ιωάννινα, πλημμυρικά φαινόμενα καταγράφηκαν στην περιοχή της Πεδινής, κοντά στην Εγνατία Οδό, επιβεβαιώνοντας το μέγεθος της κακοκαιρίας.

4905632.jpg

Στην Κόνιτσα, οι ζημιές σε υποδομές είναι εκτεταμένες, με βλάβες στο δίκτυο της ΔΕΗ να αφήνουν για ώρες χωρίς ηλεκτρικό μεγάλο μέρος της δημοτικής ενότητας Μαστοροχωρίων. Παράλληλα, παρουσιάστηκαν προβλήματα και στα δίκτυα ύδρευσης. «Έχουμε υποβάλει αίτημα κήρυξης της περιοχής σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης ώστε να προχωρήσουμε πιο άμεσα σε οριστικές λύσεις», δήλωσε ο δήμαρχος Κόνιτσας Α. Παπασπύρου.

Το 112 ήχησε χθες σε Ιωάννινα, Άρτα, Πρέβεζα και Θεσπρωτία, προειδοποιώντας για έντονα φαινόμενα και αυξημένο κίνδυνο κατολισθήσεων. Με απόφαση της Πολιτικής Προστασίας, οι Δήμοι Ζαγορίου, Φιλιατών και Ζηρού εντάσσονται σε καθεστώς έκτακτης ανάγκης λόγω των σοβαρών προβλημάτων που προκάλεσαν τα ακραία καιρικά φαινόμενα.

Αποκλεισμένα χωριά στα Μετέωρα

Η κακοκαιρία κινήθηκε ανατολικότερα, πέρασε από την άλλη μεριά της Πίνδου και έπληξε τα ορεινά της Καλαμπάκας

Τα ορμητικά νερά των ποταμών της περιοχής του Ασπροποτάμου αλλά και τα ρέματα της περιοχής έχουν υπερχειλίσει και έχουν περάσει πάνω από τις γέφυρες, με αποτέλεσμα να διακοπεί κυκλοφορία κατά διαστήματα.

Την ίδια ώρα, παρατηρούνται υπάρχουν προβλήματα στην ηλεκτροδότηση, ενώ γίνονται προσπάθειες από μηχανήματα της Περιφέρειας αλλά και του δήμου που βρίσκονται στο σημείο για να αποκαταστήσουν κάποιες ζημιές που έχουν γίνει.

Καστοριά: Κατολίσθηση βράχου στον Περιφερειακό – Πέφτει η στάθμη του νερού του Αλιάκμονα

Τα παρατεταμένα καιρικά φαινόμενα των τελευταίων ημερών, με τις ισχυρές βροχοπτώσεις, προκάλεσαν πριν από λίγη ώρα κατολίσθηση βράχου στον Περιφερειακό δρόμο στην περιοχή της Καλλιθέας Καστοριάς. Συγκεκριμένα, ένας μεγάλος βράχος αποκολλήθηκε και βρέθηκε στο οδόστρωμα, καθιστώντας αδύνατη τη διέλευση και διακόπτοντας την κυκλοφορία στο συγκεκριμένο σημείο. Στο σημείο σπεύδουν συνεργεία της Αντιπεριφέρειας Καστοριάς με κατάλληλα μηχανήματα για να απομακρύνουν τον βράχο, ώστε να αποκατασταθεί το συντομότερο δυνατό η κυκλοφορία.

Η κυκλοφορία στον δρόμο Κοζάνης – Λάρισας έχει διακοπεί λόγω πτώσης βράχων

Η Τροχαία της Αστυνομικής Διεύθυνσης Κοζάνης προχώρησε σε απαγόρευση κυκλοφορίας για όλα τα οχήματα, από το 45ο χλμ (διασταύρωση Λιβαδερού) έως το 51ο χλμ (κοντά στο Σαραντάπορο), καθώς το οδόστρωμα έχει πληγεί από κατολισθήσεις και πλημμύρες εξαιτίας της συνεχούς βροχόπτωσης.
Η κυκλοφορία θα αποκατασταθεί μόλις τα συνεργεία της ΠΕ Κοζάνης ολοκληρώσουν τις εργασίες.

Για την ώρα, η κίνηση διεξάγεται μέσω εναλλακτικών διαδρομών:

Για οχήματα έως 3,5 τόνους:

  • Μέσω της επαρχιακής οδού Λιβαδερού – Λουτρού – Ελασσόνα – Ε.Ο. Γρεβενών–Λάρισας
  • Μέσω της επαρχιακής οδού Σερβίων – Ελάτης – Παλιουριάς – Δεσκάτης – Ε.Ο. Γρεβενών–Λάρισας

Για οχήματα άνω των 3,5 τόνων και λεωφορεία:

  • Από την Εγνατία Οδό προς την Ε.Ο. Γρεβενών – Λάρισας

Πυροσβεστική: 367 κλήσεις σε μία ημέρα

Το Κέντρο Επιχειρήσεων του Πυροσβεστικού Σώματος έχει λάβει 367 κλήσεις από το πρωί έως τις 16:30 λόγω των έντονων φαινομένων σε Ιόνια Νησιά και Ήπειρο. Οι κλήσεις αφορούν αντλήσεις υδάτων, κοπές δέντρων και παροχές βοήθειας.

Αναλυτικά:

  • Στην Κέρκυρα, έχουν γίνει 180 κλήσεις, κυρίως σε Σιδάρι, Άγιο Στέφανο Αυλιωτών, Ρόδα και Κασσιόπη. Έχουν πραγματοποιηθεί 18 αντλήσεις και 7 κοπές δέντρων.
  • Στην Ήπειρο, οι κλήσεις έφτασαν τις 187 σε Ιωάννινα, Πρέβεζα, Φιλιππιάδα και Τζουμέρκα, με 30 αντλήσεις, 17 κοπές δέντρων και 3 παροχές βοήθειας.

Σύμφωνα με το Έκτακτο Δελτίο Επιδείνωσης Καιρού της ΕΜΥ, ισχυρές βροχές και καταιγίδες πλήττουν σήμερα Ιόνιο, Αιτωλοακαρνανία και Ήπειρο, ενώ από αργά το βράδυ αναμένεται ύφεση.

Δρόμοι - ποτάμια στη Βόνιτσα

Σε εξέλιξη είναι το έντονο καιρικό φαινόμενο στη Βόνιτσα καθώς από τις ισχυρές βροχοπτώσεις προκλήθηκαν πλημμυρικά φαινόμενα. Αποτέλεσμα είναι να πλημμυρίσουν δρόμοι αλλά και υπόγεια σπιτιών. Η Π.Υ. Λευκάδας δέχεται συνεχώς κλήσεις από ανθρώπους που είτε βρίσκονται σε δυσχερή θέση είτε για την άντληση υδάτων από τα σπίτια τους.

Νωρίτερα δέχτηκαν κλήση για τη διάσωση έναν βοσκό στην περιοχή του Μοναστηρακίου Βόνιτσας. Με τη πτώση των υδάτων κατάφερε να απεγκλωβιστεί μόνος του από το σημείο.

Κέρκυρα: Κλιμάκιο της Πολιτικής Προστασίας στην περιοχή για αυτοψίες

Στη βόρεια Κέρκυρα, η κατάσταση παραμένει δύσκολη, με λάσπες, πέτρες και φερτά υλικά να έχουν καλύψει δρόμους και αυλές. Σήμερα το πρωί βρίσκεται στο νησί κλιμάκιο υπό τον υφυπουργό Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας Κώστα Κατσαφάδο και τον Γενικό Γραμματέα Αποκατάστασης Φυσικών Καταστροφών Πέτρο Καμπούρη, συνοδευόμενοι από στελέχη της Πολιτικής Προστασίας.

Περίπου δέκα περιοχές της βόρειας Κέρκυρας έχουν χτυπηθεί έντονα, όμως μέσα στη νύχτα οι τεχνικοί της ΔΕΔΔΗΕ, με τη συνδρομή της Πυροσβεστικής και της Πολιτικής Προστασίας, κατάφεραν να επαναφέρουν σχεδόν πλήρως την ηλεκτροδότηση.

Η χθεσινή βροχόπτωση ήταν εξαιρετικά έντονη, φτάνοντας τα 220 χιλιοστά μέσα σε μόλις δύο ώρες — ποσότητα που αντιστοιχεί σε 220 τόνους νερού ανά στρέμμα, εξηγώντας το εύρος των ζημιών.

Το Πυροσβεστικό Σώμα σε πλήρη επιφυλακή

Το Πυροσβεστικό Σώμα παραμένει σε γενική επιφυλακή στις πληγείσες Περιφέρειες, με ενισχυμένες δυνάμεις της ΕΜΑΚ, της ΕΜΟΔΕ και εξοπλισμό για διασώσεις. «Στόχος μας είναι να είμαστε δίπλα στους συνανθρώπους μας που δοκιμάζονται», ανέφερε ο πρόεδρος της Ένωσης Αξιωματικών Πυροσβεστικού Σώματος, Κ. Τσίγκας.

Γιατί επιμένει η κακοκαιρία στη βορειοδυτική Ελλάδα – Ο ρόλος του orographic effect σύμφωνα με τον Τσατραφύλλια

Οι συνεχείς και έντονες βροχοπτώσεις που «χτυπούν» τις τελευταίες ημέρες τη δυτική και βορειοδυτική Ελλάδα δεν είναι τυχαίες. Οφείλονται σε έναν γνωστό μετεωρολογικό μηχανισμό, την ορογραφική ανύψωση (orographic lifting), όπως εξηγεί ο μετεωρολόγος Γιώργος Τσατραφύλλιας σε πρόσφατη ανάρτησή του στο Facebook.

Τι είναι η ορογραφική ανύψωση

Το φαινόμενο ενεργοποιείται όταν νότιοι ή νοτιοδυτικοί άνεμοι μεταφέρουν υγρές αέριες μάζες από το Ιόνιο, το οποίο λειτουργεί σαν τεράστια δεξαμενή υγρασίας λόγω των σχετικά ζεστών νερών του. Αυτές οι μάζες κινούνται προς την ηπειρωτική χώρα και «σκάνε» πάνω στην οροσειρά της Πίνδου, που λειτουργεί ως φυσικό εμπόδιο.

Καθώς ο αέρας αναγκάζεται να ανέβει πάνω από τα βουνά, ψύχεται απότομα, οδηγώντας σε συμπύκνωση της υγρασίας και τελικά σε έντονες βροχοπτώσεις. Έτσι πλήττονται σταθερά οι δυτικές προσήνεμες περιοχές: Ήπειρος, δυτική Θεσσαλία, δυτική Στερεά Ελλάδα και δυτική Μακεδονία. Αν οι νότιοι άνεμοι επιμείνουν, η διαδικασία συνεχίζεται αδιάκοπα, επειδή το Ιόνιο συνεχίζει να τροφοδοτεί την ατμόσφαιρα με υγρασία.

Συχνά εμφανίζεται και το φαινόμενο back-building, όπου τα σύννεφα των καταιγίδων ανανεώνονται διαρκώς πάνω από την ίδια περιοχή, ενισχύοντας την ένταση και τη διάρκεια των βροχών.

Επιπλέον, η παρουσία βαρομετρικού χαμηλού στο Ιόνιο αυξάνει ακόμη περισσότερο την ποσότητα υγρασίας που τροφοδοτεί τις καταιγίδες, δημιουργώντας τις λεγόμενες rain trains – συνεχείς «γραμμές» καταιγίδων που «χτυπούν» την ίδια περιοχή. Αυτός είναι και ο λόγος που η βορειοδυτική Ελλάδα βιώνει παρατεταμένες και ισχυρές βροχοπτώσεις τις τελευταίες ημέρες.

Πώς θα εξελιχθεί ο καιρός

Η πρόγνωση του καιρού για το Σάββατο 22/11

Στο Ιόνιο, την Ήπειρο, την δυτική Στερεά και την βορειοδυτική Πελοπόννησο θα εκδηλωθούν βροχές και σποραδικές καταιγίδες, πιθανόν κατά τόπους μέχρι το απόγευμα ισχυρές.

Στα δυτικά και τα βόρεια αναμένονται αυξημένες νεφώσεις με βροχές και σποραδικές καταιγίδες. Τα φαινόμενα στο Ιόνιο, την Ήπειρο, την δυτική Στερεά και την βορειοδυτική Πελοπόννησο είναι πιθανόν να είναι κατά τόπους ισχυρά μέχρι το απόγευμα.

Στα υπόλοιπα ηπειρωτικά προβλέπονται νεφώσεις πρόσκαιρα αυξημένες με τοπικές βροχές στην Θεσσαλία, την ανατολική Στερεά και την ανατολική Πελοπόννησο. Στα νησιά του Αιγαίου θα επικρατήσουν αραιές νεφώσεις κατά τόπους και κατά διαστήματα πιο πυκνές με ασθενείς βροχές στα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου και τις πρωινές ώρες στα Δωδεκάνησα.

Λίγα χιόνια θα πέσουν αργά την νύχτα στα ορεινά της Ηπείρου και της Δυτικής Μακεδονίας.

Οι μετεωρολογικές συνθήκες ευνοούν την μεταφορά αφρικανικής σκόνης, κυρίως στα ανατολικά και τα νότια.

Οι άνεμοι θα πνέουν από νότιες διευθύνσεις 4 με 6 και τοπικά στο βόρειο Αιγαίο 7 μποφόρ.

Η θερμοκρασία θα σημειώσει μικρή πτώση στα βορειοδυτικά. Θα φθάσει στις περισσότερες περιοχές τους 20 με 23 βαθμούς και τοπικά στα Δωδεκάνησα και την βόρεια Κρήτη τους 24 με 25 βαθμούς Κελσίου.

Αναλυτικά ο καιρός σε όλη την επικράτεια

ΑΤΤΙΚΗ

Καιρός: Αραιές νεφώσεις κατά τόπους και κατά διαστήματα πιο πυκνές με τοπικές βροχές μικρής διάρκειας.
Άνεμοι: Νοτιοδυτικοί 4 με 6 μποφόρ.
Θερμοκρασία: Από 16 έως 23°C.

ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ

Καιρός: Νεφώσεις με τοπικές βροχές και τις βραδινές ώρες πιθανόν να εκδηλωθούν μεμονωμένες καταιγίδες.
Άνεμοι: Από νότιες διευθύνσεις 3 με 4, πρόσκαιρα το απόγευμα έως 5 μποφόρ.
Θερμοκρασία: Από 13 έως 20°C.

ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ – ΘΡΑΚΗ

Καιρός: Νεφώσεις πρόσκαιρα αυξημένες με τοπικές βροχές και από το βράδυ σποραδικές καταιγίδες, κυρίως στην ανατολική Μακεδονία και τη Θράκη. Πιθανότητα μεμονωμένων καταιγίδων τις πρώτες πρωινές ώρες στην κεντρική Μακεδονία.
Άνεμοι: Από νότιες διευθύνσεις 4 με 5, στα ανατολικά τοπικά 6 μποφόρ.
Θερμοκρασία: Από 12 έως 21°C. Στη δυτική Μακεδονία 3 με 4 βαθμούς χαμηλότερη.

ΝΗΣΙΑ ΙΟΝΙΟΥ – ΗΠΕΙΡΟΣ – ΔΥΤΙΚΗ ΣΤΕΡΕΑ – ΔΥΤΙΚΗ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ

Καιρός: Νεφώσεις αυξημένες με βροχές και σποραδικές καταιγίδες. Στο Ιόνιο, την Ήπειρο, τη δυτική Στερεά και τη βορειοδυτική Πελοπόννησο τα φαινόμενα είναι πιθανό να είναι κατά τόπους ισχυρά μέχρι το απόγευμα.
Άνεμοι: Νότιοι–νοτιοδυτικοί 4 με 6 μποφόρ.
Θερμοκρασία: Από 13 έως 21°C. Στο εσωτερικό της Ηπείρου 4 με 5 βαθμούς χαμηλότερη.

ΘΕΣΣΑΛΙΑ – ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΣΤΕΡΕΑ – ΕΥΒΟΙΑ – ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ

Καιρός: Νεφώσεις κατά τόπους αυξημένες με τοπικές βροχές.
Άνεμοι: Νότιοι–νοτιοδυτικοί 4 με 6 μποφόρ.
Θερμοκρασία: Από 10 έως 23°C. Στα βόρεια 2 με 3 βαθμούς χαμηλότερη.

ΚΥΚΛΑΔΕΣ – ΚΡΗΤΗ

Καιρός: Αραιές νεφώσεις κατά τόπους και κατά διαστήματα πιο πυκνές.
Άνεμοι: Από νότιες διευθύνσεις 4 με 5 μποφόρ.
Θερμοκρασία: Από 16 έως 24°C και στη βόρεια Κρήτη τοπικά 25°C.

ΝΗΣΙΑ ΑΝΑΤΟΛΙΚΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ – ΔΩΔΕΚΑΝΗΣΑ

Καιρός: Αραιές νεφώσεις κατά τόπους και κατά διαστήματα πιο πυκνές με ασθενείς βροχές στα νησιά του ανατολικού Αιγαίου και τις πρωινές ώρες στα Δωδεκάνησα.
Άνεμοι: Από νότιες διευθύνσεις 4 με 6 μποφόρ.
Θερμοκρασία: Από 18 έως 24–25°C. Στα βόρεια 2 με 3 βαθμούς χαμηλότερη.

Ο καιρός την Κυριακή

Στα δυτικά: Νεφώσεις, βροχές και κυρίως στο Ιόνιο και την Ήπειρο σποραδικές καταιγίδες με σταδιακή βελτίωση από το μεσημέρι.
Στα βόρεια και το ανατολικό Αιγαίο: Νεφώσεις, τοπικές βροχές και τις πρωινές ώρες μεμονωμένες καταιγίδες.

Από το απόγευμα τα φαινόμενα θα περιοριστούν στα Δωδεκάνησα (κυρίως Ρόδος).
Λίγα χιόνια θα πέσουν στα ορεινά της Ηπείρου και της δυτικής Μακεδονίας.

Στην υπόλοιπη χώρα: Αραιές νεφώσεις και τοπικές βροχές στην Κρήτη μέχρι το απόγευμα.
Οι συνθήκες ευνοούν μεταφορά αφρικανικής σκόνης στα ανατολικά και νότια.
Η ορατότητα θα είναι περιορισμένη το βράδυ στα βορειοδυτικά.

Άνεμοι: Δυτικοί 4–5 και στα πελάγη έως 6 μποφόρ, με εξασθένηση από το απόγευμα.
Θερμοκρασία: Πτώση. Στα βορειοδυτικά 8–11°C, αλλού 17–20°C, Κρήτη & Δωδεκάνησα 21–23°C.

Ο καιρός τη Δευτέρα

Στα νότια Δωδεκάνησα: Νεφώσεις, τοπικές βροχές, πιθανές μεμονωμένες καταιγίδες μέχρι το πρωί.
Υπόλοιπη χώρα: Λίγες νεφώσεις, αυξημένες στα δυτικά, όπου από το απόγευμα θα εκδηλωθούν τοπικές βροχές και το βράδυ στο βόρειο Ιόνιο μεμονωμένες καταιγίδες.
Ορατότητα: Τοπικά περιορισμένη στα βορειοδυτικά νωρίς το πρωί.
Άνεμοι: Δυτικοί 3–5 και από το βράδυ στο Ιόνιο νότιοι 4–6 μποφόρ.
Θερμοκρασία: Μικρή πτώση.

Τρίτη

Δυτικά: Νεφώσεις, βροχές, σποραδικές καταιγίδες.
Υπόλοιπη χώρα: Αραιές νεφώσεις που θα πυκνώσουν, με τοπικές βροχές και πιθανές καταιγίδες στο ανατολικό και νότιο Αιγαίο.
Σκόνη: Μεταφορά αφρικανικής σκόνης στα δυτικά και νότια.
Άνεμοι: Νοτιοδυτικοί 4–6, στο Ιόνιο 7 μποφόρ.
Θερμοκρασία: Μικρή άνοδος.

Τετάρτη

Νεφώσεις με τοπικές βροχές στο μεγαλύτερο μέρος της χώρας και σποραδικές καταιγίδες κυρίως στα δυτικά.
Σκόνη: Μεταφορά αφρικανικής σκόνης στα δυτικά και νότια.
Άνεμοι: Νοτιοδυτικοί 4–6 και στα πελάγη 7 μποφόρ, με βαθμιαία εξασθένηση στα δυτικά.
Θερμοκρασία: Χωρίς αξιόλογη μεταβολή.

Διαβάστε σχετικά

Διαβάστε περισσότερα για

ΕΛΛΑΔΑ