Την αντίδραση της Τουρκίας προκάλεσε η ετήσια έκθεση του Στέιτ Ντιπάρτμεντ για τις θρησκευτικές ελευθερίες και το μήνυμα που έστειλαν οι ΗΠΑ προς τη γείτονα χώρα να σεβαστεί την ιστορία της Αγιάς Σοφιάς. Με προκλητική του ανακοίνωση, το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών σημειώνει ότι η Αγιά Σοφιά είναι στην ιδιοκτησία της Τουρκίας και κάθε σχετική απόφαση αφορά το εσωτερικό της χώρας.
H Άγκυρα χαρακτηρίζει ως “ιλαροτραγωδία” όσα αναφέρονται στην έκθεση του Στέιτ Ντιπάρτμεντ και καλεί τις ΗΠΑ να ασχοληθούν με “τις εσωτερικές τους υποθέσεις” όσον αφορά τα ανθρώπινα δικαιώματα στον απόηχο της δολοφονίας του Τζορτζ Φλόιντ.
Ο δε υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας Μεβλούτ Τσαβούσογλου σε συνέντευξη του στο τηλεοπτικό δίκτυο NTV ανέφερε: “Η Αγιά Σοφία δεν είναι θέμα άλλων χωρών κόσμου. Είναι θέμα εθνικής κυριαρχίας μας.
Η ανακοίνωση του εκπροσώπου του τουρκικού ΥΠΕΞ
Χαρακτηριστικά ο εκπρόσωπος Τύπου του υπουργείου Εξωτερικών Χαμί Άκσοϊ σημείωσε: “H Aγία Σοφία και το Καριγιέ (Μονή της Χὠρας) είναι στην ιδιοκτησία της Τουρκίας, και κάθε απόφαση γι᾽αυτά είναι μια υπόθεση που αφορά το εσωτερικό της Τουρκίας. Οι αποφάσεις που έχουν ληφθεί ή θα ληφθούν δεν είναι αρμοδιότητα άλλων χωρών. Όταν είναι ξεκάθαρα τα βήματα που κάνει η Τουρκία για την προστασία των θρησκευτικών ελευθεριών και την βελτίωση τους, είναι ιλαροτραγωδία οι ΗΠΑ με εκθέσεις τους να προσπαθούν να αποπροσανατολίσουν την παγκόσμια κοινή γνώμη την ώρα που αυξάνεται ο ρατσισμός, ο αντισημιτισμός και η εναντίωση στο Ισλάμ”.
Τσαβούσογλου: Θέμα εθνικής κυριαρχίας μας η Αγία Σοφία
Από την πλευρά του, ο υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας Μεβλούτ Τσαβούσογλου σε συνέντευξη του στο τηλεοπτικό δίκτυο NTV ανέφερε: “Η Αγιά Σοφία δεν είναι θέμα άλλων χωρών κόσμου. Είναι θέμα εθνικής κυριαρχίας μας. Μετά την Άλωση έγινε Οθωμανική ιδιοκτησία. Μετά πέρασε σε ιδιοκτησία του Βακουφίου (ιδρυματος) και το 1962 πάρθηκε μια απόφαση πως μπορεί να είναι τζαμί. 567 χρόνια μετά την Άλωση είναι περίεργο να συζητούν κάποιοι σε ποιον ανήκει η Αγία Σοφία και η Κωνσταντινούπολη… Στις 2 Ιουλίου το Ανώτατο Δικαστήριο θα αποφασίσει και εμείς θα αποφασίσουμε σύμφωνα με την εθνική μας κυριαρχία. Θα κάνουμε ο τι πει ο λαός μας και το δικαστήριο”
Στο μεταξύ, η φιλοκυβερνητική εφημερίδα Γενί Σαφάκ έγραψε ότι την Πέμπτη 2 Ιουλίου το Συμβούλιο της Επικρατείας της Τουρκίας θα λάβει την απόφαση για την τύχη της Αγίας Σοφίας. Την προσφυγή έχει κάνει ο Τουρκικός Σύλλογος «Στήριξης Αρχαίων Μνημείων και Περιβάλλοντος» προκειμένου να εξεταστεί αν στο διάταγμα του 1934 για τη μετατροπή του ναού σε μουσείο, η υπογραφή του Κεμάλ Ατατούρκ είναι αυθεντική ή πλαστή.
ΗΠΑ: Σύμβολο ειρηνικής συνύπαρξης η Αγιά Σοφιά
Θυμίζουμε ότι στην ετήσια έκθεση του Στέιτ Ντιπάρτμεντ για τις θρησκευτικές ελευθερίες ανά τον κόσμο καταγράφονται οι προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι θρησκευτικές μειονότητες στη Τουρκία. Στην έκθεση τονίζεται ότι ανώτεροι κυβερνητικοί αξιωματούχοι των ΗΠΑ συνέχισαν να εκφράζουν δημόσια και ιδιωτικά σε Τούρκους αξιωματούχους την οπτική τους που θέλει την Αγία Σοφία να είναι ένα μνημείο εξαιρετικής σημασίας, υποστηρίζοντας τη διατήρησή της κατά έναν τρόπο που θα σέβεται και θα είναι σύμφωνος με την πολυθρησκευτική της ιστορία.
Όπως αναφέρεται, οι Αμερικανοί αξιωματούχοι «τόνισαν τη σημασία του ζητήματος με κυβερνητικούς αξιωματούχους (της Τουρκίας) και τόνισαν ότι η Αγία Σοφία είναι ένα σύμβολο ειρηνικής συνύπαρξης, ουσιαστικού διαλόγου και σεβασμού μεταξύ των θρησκειών».