Ο Ίλον Μασκ με την εξαγορά του Twitter, της δημοφιλέστερης πλατφόρμας επικοινωνίας, έχει σκοπό πέραν του οικονομικού κινήτρου να επαναφέρει την ελευθερία της έκφρασης στην αρχική αξιακή της δομή. Ο Μασκ, τακτικός χρήστης της πλατφόρμας, την έχει χρησιμοποιήσει ώστε να δώσει έμφαση στη σημασία που έχει για το μέλλον του πολιτισμού, αλλά και ως δημόσιο φόρουμ για την ελευθερία της έκφρασης ως κίνητρο για την αγορά. Αν και συνυπάρχουν οικονομικά κίνητρα, η απόφαση του να αγοράσει το Twitter συνδέεται άμεσα με τον πυρήνα του φιλελευθερισμού.

Του Χάρη Παυλίδη

Πριν κρίνουμε με τα δικά μας μέτρα και σταθμά τα κίνητρα του Μασκ, θα πρέπει να λάβουμε υπ’ όψιν το Σύνταγμα των ΗΠΑ και τις τροπολογίες που συνέθεσαν το Bill of Civil Rights. Όπως και ότι οι φιλελεύθεροι σε φιλοσοφικό επίπεδο θεωρούν ότι η εξουσία οφείλει να τίθεται σε ένα σύστημα περιορισμών και ελέγχων και ισορροπιών ώστε να προστατεύονται τα εγγενή και αναπαλλοτρίωτα δικαιώματα του ατόμου.

Έτσι, το πρώτο αναγνωρισμένο δικαίωμα είναι η ελευθερία της έκφρασης. Αυτό δεν είναι καινούριο αφού στην αρχαία Αθήνα οι πολίτες απολάμβαναν την ισηγορία, δηλαδή το δικαίωμα να εκφράζονται ελεύθερα χωρίς αντίποινα στη Συνέλευση. Διακόσια χρόνια αργότερα, αυτό το θεμελιώδες δικαίωμα των δυτικών δημοκρατιών βρίσκεται στο επίκεντρο της συζήτησης και κλονίζεται από τις τάσεις που διαμορφώνονται σε ένα εικονικό περιβάλλον ελευθερίας, που στην ουσία δεν ανταποκρίνεται στην ελευθερία της έκφρασης.

Με τα ισχύοντα δεδομένα η ελευθερία της έκφρασης, εκτός του ότι δεν αποτελεί απόλυτο δικαίωμα, προσφέρει την ιδανική κάλυψη σε όλους εκείνους που μέσω ψεύτικων λογαριασμών συκοφαντούν προωθώντας αλλότρια συμφέροντα και επικαλούμενοι την ελευθερία της έκφρασης εμφανίζονται ως «υπερασπιστές» του δικαιώματος στην ελεύθερη διακίνηση των απόψεων τους. Όταν ξεπεραστούν τα όρια, υπάρχει ένα σύστημα νομικών εγγυήσεων στο οποίο όλοι μπορούν να προσφύγουν. Ωστόσο, η παγκοσμιοποίηση και το ψηφιακό άλμα έχουν δημιουργήσει ένα εικονικό περιβάλλον όπου τα δικαιώματα δεν είναι ούτε εγγυημένα ούτε έχουν την ίδια προστασία.

Το Twitter είναι το κλασικό παράδειγμα. Από τη δημιουργία του, αυτό το δίκτυο έχει γίνει ο τόπος έκφρασης και συζήτησης σε παγκόσμια κλίμακα. Περιέχει ποιοτικό περιεχόμενο, αλλά και μεγάλο αριθμό συκοφαντιών και ψευδών ειδήσεων. Ο Μασκ έρχεται λοιπόν να βάλει τέλος σ’ αυτό το μοντέλο ελευθερίας της έκφρασης στο εικονικό περιβάλλον, και να επανασχεδιάσει την πλατφόρμα στα πρότυπα ενός δημόσιου φόρουμ διαλόγου στα πρότυπα της Αθηναϊκής Δημοκρατίας.

Επί της ουσίας ο Μασκ αφυπνίζει τους φιλελεύθερους, πέρα από κομματική ένταξη, να εμβαθύνουν τη συζήτηση για την ελευθερία της έκφρασης και τα όριά της, θέτοντας το πλαίσιο του διαλόγου για μια δημοκρατία που δεν θα είναι χειραγωγούμενη από τα κακώς εννοούμενα δικαιώματα, που καταλήγουν να υπονομεύουν αυτό για το οποίο υποτίθεται ότι υπερασπίζονται: Την ελευθερία της έκφρασης.