Tο ενδεχόμενο της μείωσης του Φόρου Προστιθέμενης Αξίας (ΦΠΑ) σε συγκεκριμένα είδη πρώτη ανάγκης επεξεργάζεται η κυβέρνηση ως ένα μέτρο για τη συγκράτηση των τιμών, που εξαιτίας της κατακόρυφης ανόδου του ενεργειακού κόστους και των πρώτων υλών τείνουν να ξεφύγουν.

Μετά τη μερική επιδότηση του κόστους ηλεκτρικής ενέργειας και με δεδομένο ότι δεν μπορεί να υπάρξει άλλη παρέμβαση για την ελάφρυνση των ελληνικών νοικοκυριών που πλήττονται από το κύμα ανατιμήσεων, για την κυβέρνηση φαίνεται ότι μια στοχευμένη μείωση του ΦΠΑ για συγκεκριμένη κατηγορία προϊόντων και για μικρή χρονική διάρκεια αποτελεί το έσχατο μέσο συγκράτησης των τιμών. Σημειώνεται ότι με βάση τις εκτιμήσεις ίου οικονομικού επιτελείου η σταδιακή «διόρθωση» των τιμών λόγω άρσης των εξωγενών παραγόντων αναμένεται εντός του πρώτου εξαμήνου του τρέχοντος έτους.

Την προοπτική μείωσης του ΦΠΑ γνωστοποίησε προχθές, αργά το βράδυ, στη διάρκεια τηλεοπτικής του συνέντευξης ο υπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων Αδωνις Γεωργιάδης, αναφέροντας: «Έχουμε βάλει μια άσκηση στο καλάθι της νοικοκυράς για να δούμε πού πρόκειται να κυμανθεί τους επόμενους μήνες. Δουλεύουμε για να δούμε πού πρόκειται να έχουμε το επόμενο διάστημα λογικά τις μεγαλύτερες αυξήσεις για να δούμε και αυτό το θέμα, αν γίνεται διά της φορολογίας να παρέμβουμε σε ορισμένα είδη έτσι ώστε να μπορέσουμε να ανακουφίσουμε αυτό το αναπόφευκτο πληθωριστικό κύμα. Είναι ανοικτό το ενδεχόμενο για αυτό το μέτρο, αν δούμε ότι οι αυξήσεις είναι υπερβολικές, να πάρουμε επιπλέον μέτρα για να ελέγξουμε το κύμα της ακρίβειας».

Σύμφωνα με στελέχη του υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων, έως αυτή τη στιγμή δεν έχει ληφθεί κάποια οριστική απόφαση για τη μείωση των συν τελεστών του ΦΠΑ. Το ζήτημα αυτό είναι στο «τραπέζι» από την πρώτη στιγμή που καταγράφηκαν οι πρώτες ανατιμητικές τάσεις, ωστόσο μέχρι στιγμής δεν έχει ληφθεί κάποια συγκεκριμένη απόφαση. «Εξετάζουμε την πορεία των τιμών και εάν διαπιστωθεί όπ λόγω των εξωγενών παραγόντων καταγραφούν ισχυρές ανατιμητικές τάσεις, τότε θα παρέμβουμε για την ελάφρυνση των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων», σημειώνουν σχετικά.

Ειδικότερα, αυτό που έχει θέσει στο «μικροσκόπιο» το υπουργείο Ανάπτυξης και Επενδύσεων είναι οι τιμές σε συγκεκριμένες κατηγορίες προϊόντων και ιδιαίτερα σε αυτά που χαρακτηρίζονται πρώτης ανάγκης. «Είναι προφανές ότι για δημοσιονομικούς λόγους δεν μπορεί να υπάρξει γενική μείωση του ΦΠΑ, αλλά μόνο σε ορισμένες κατηγορίες προϊόντων, όπως, για παράδειγμα, το γάλα, το ψωμί και οι βρεφικές τροφές» επισημαίνουν οι ίδιες πηγές, αφήνοντας ωστόσο ανοικτό το ενδεχόμενο αν χρειαστεί, να υπάρξει παρέμβαση σε και άλλες κατηγορίες τροφίμων. «Είναι πάντως πρόωρο να ανακοινώσουμε με ακρίβεια σε ποια προϊόντα θα υπάρξει μείωση ΦΠΑ» τονίζουν χαρακτηριστικά.

Η ακριβής αποτύπωση των κωδικών που χρήζουν παρέμβασης θα προκύψει μέσα από τη συνεργασία του υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων και του λιανεμπορίου, η οποία στο επόμενο διάστημα αναμένεται να είναι πιο συστηματική. Υπενθυμίζουμε ότι προχθές, Δευτέρα, πραγματοποιήθηκε τηλεδιάσκεψη της πολιτικής ηγεσίας του υπουργείου με εκπροσώπους των σούπερ μάρκετ, όπου συζητήθηκαν τα θέματα των τιμών, με το «ραντεβού» να ανανεώνεται για την ερχόμενη εβδομάδα. Ουσιαστικά, αυτό που αναζητείται, πέραν της βέβαιης προτροπής της κυβέρνησης για τη συγκράτηση των ημών στο πλαίσιο που είναι εφικτό για τις αλυσίδες του οργανωμένου λιανεμπορίου, είναι οι κατηγορίες των προϊόντων στις οποίες θα είχε αποτέλεσμα μια μείωση του ΦΠΑ.

Αυτή τη στιγμή δεν έχει συζητηθεί το πόσο θα μπορούσε να μειωθεί ο ΦΠΑ στις κατηγορίες που θα επιλεγούν, σημειώνουν οι ίδιες πηγές του υπουργείου, και αναφέρουν ότι αυτό θα αποφασισθεί από το καθ’ ύλην αρμόδιο υπουργείο Οικονομικών.

Εάν υπάρξει μείωση, πάντα σε συγκεκριμένες κατηγορίες, μπορεί να γίνει είτε ποσοστιαία, είτε με τη μεταφορά προϊόντων από το 13% στον υπερμειωμένο συντελεστή του 6%, είτε με μείωση από το 13% κατά ορισμένες μονάδες. Το ίδιο, δηλαδή η μείωση κατά ορισμένες μονάδες ή μεταφορά στο 13%, μπορεί να γίνει σε προϊόντα όπου ο ΦΠΑ είναι στο 24%.

Ζήτημα η μετακύλιση στις τελικές τιμές

Αυτό που φαίνεται να γνωρίζουν καλά στο υπουργείο Ανάπτυξης και Επενδύσεων είναι ότι στην περίπτωση που υπάρξει μείωση των συντελεστών στον ΦΠΑ, αυτή δεν θα περάσει αυτούσια στην κατανάλωση, καθώς οι λιανέμποροι θα επιχειρήσουν ένα τμήμα να το διακρατήσουν, ώστε να καλύψουν μέρος των απωλειών από τη συγκράτηση των τιμών σε άλλους κωδικούς. «Ποτέ μια μείωση φόρων δεν περνάει στο σύνολό της στην κατανάλωση, ωστόσο σε κάθε περίπτωση θα υπάρξει όφελος για τους καταναλωτές» επισημαίνουν, χαρακτηριστικά, τα ίδια στελέχη.

Ιδιαίτερη βαρύτητα πάντως από το υπουργείο επιδιώκεται να δοθεί και στον έλεγχο για την πάταξη φαινομένων αισχροκέρδειας, δηλαδή της αποκόμισης κέρδους σε συγκεκριμένες κατηγορίες προϊόντων, όπως για παράδειγμα στα τρόφιμα, μεγαλύτερο από αυτό που είχαν οι λιανέμποροι πριν από την 1η/9/2020. Η αγορανομική αυτή διάταξη, που θα ισχύει τουλάχιστον έως το τέλος Ιουνίου, θεσπίστηκε για να αποτρέψει την κερδοσκοπία λόγω της πανδημίας.

Σύμφωνα με πληροφορίες, από εκτεταμένους ελέγχους που έχουν πραγματοποιηθεί στην αγορά έχουν διαπιστωθεί τέτοιες περιπτώσεις στον τομέα των τροφίμων και των αλεύρων, οι οποίες αυτή τη στιγμή δεν ξεπερνούν τις 10. Από τη σύγκριση των τιμολογίων προέκυψε ότι υπήρξε περιθώριο κέρδους μεγαλύτερο από αυτό της ημερομηνίας που ορίζει η αγορανομική διάταξη και συνεπώς στο επόμενο διάστημα θα καταλογισθούν τα ανάλογα πρόστιμα.

Από τη Ναυτεμπορική