Η εικόνα ανθρώπων με εκφυλιστικές ασθένειες και κινητικά προβλήματα, κάτοικοι απομακρυσμένων περιοχών με εξαιρετικά δύσκολη πρόσβαση σε εξειδικευμένη ιατρική φροντίδα, είναι γνωστή σε όλους. Μια πρωτοβουλία που μπορεί να συμβάλει σημαντικά στη λύση αυτού του προβλήματος και να βοηθήσει αυτούς τους συνανθρώπους μας να έχουν καλύτερη ποιότητα ζωής είναι σε εξέλιξη.
Ο αναπληρωτής καθηγητής Νευρολογίας και Νευροψυχολογίας- Α’ Νευρολογική Κλινική ΕΚΠΑ,”Αιγινήτειο” Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο, Σωκράτης Παπαγεωργίου και η ομάδα του αποτελούμενη από δύο ακόμη γιατρούς: Γιάννη Παπατριανταφύλλου, Ψυχίατρο, Θάλεια Αγγελοπούλου, Νευρολόγο, και τρεις νευροψυχολόγους: Διονυσία Κονταξοπούλου, Στέλλα Φραγκιαδάκη και Ευαγγελία Στανίτσα, υλοποιούν ένα καινοτόμο πρόγραμμα παροχής υπηρεσιών υγείας υψηλού επιπέδου σε κατοίκους 40 περίπου νησιών του Αιγαίου, στον τόπο κατοικίας τους, οι οποίοι πάσχουν από νευροεκφυλιστικές παθήσεις.
Μέσω του Ευρωπαϊκού Προγράμματος “Κοινωνική καινοτομία για την ενιαία φροντίδα υγείας των ηλικιωμένων στις περιοχές Αδριατικής-Ιονίου” (“ADRION-SI4CARE”), με την υποστήριξη της Α’ Νευρολογικής Κλινικής του ΕΚΠΑ και του Διευθυντή της, Λεωνίδα Στεφανή, του “Αιγινητείου” Νοσοκομείου αλλά και της Ιατρικής Σχολής του ΕΚΠΑ, ίδρυσαν τον Μάρτιο του 2021 το “Ειδικό Ιατρείο Μνήμης, ‘Ανοιας και νόσου Πάρκινσον μέσω του Εθνικού Δικτύου Τηλεϊατρικής”. Πρόκειται για καινοτόμο πρόγραμμα παροχής υπηρεσιών υγείας υψηλού επιπέδου σε ασθενείς που πάσχουν από νευροεκφυλιστικές παθήσεις, το οποίο μάλιστα, έλαβε πρόσφατα το Α’ βραβείο στον διαγωνισμό Βραβείων Ψηφιακής Διακυβέρνησης του υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης. Η πρόταση που βραβεύθηκε έχει τίτλο: “Πρωτοβουλία Σχεδιασμού και Υλοποίησης Νέου Ειδικού Ιατρείου Μνήμης, ‘Ανοιας και νόσου Πάρκινσον μέσω του Ειδικού Ιατρείου Τηλεϊατρικής”.
Την υλοποίηση αυτής της πρωτοποριακής ιδέας στηρίζουν το ΕΚΠΑ, η Ιατρική Σχολή με τον πρόεδρό της Γεράσιμο Σιάσο και τον αντιπρόεδρο της Νικόλαο Αρκαδόπουλο και η 2η Υγειονομική Περιφέρεια με τον διοικητή της Χρήστο Ροϊλό.
Οι υπηρεσίες του Ειδικού Ιατρείου Μνήμης, ‘Ανοιας και νόσου Πάρκινσον
Συναντήσαμε τον κ. Παπαγεωργίου στο γραφείο του στο “Αιγινήτειο” Νοσοκομείο, για να μάθουμε περισσότερα γι’ αυτό το μοναδικό εξειδικευμένο τριτοβάθμιο ιατρείο μέσω τηλεϊατρικής και πως μπορεί κάποιος να έχει πρόσβαση σε αυτό και να ωφεληθεί από τις υψηλού επιπέδου υπηρεσίες που προσφέρονται.
“Πέρα από την έρευνα με ενδιαφέρει να βοηθήσω και στο κοινωνικό κομμάτι της ιατρικής. Τι μπορώ να εφαρμόσω στη χώρα μου για να προχωρήσουν τα πράγματα όπως πρέπει στον 21ο αιώνα” , δήλωσε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο κ. Παπαγεωργίου.
Οι ηλικιωμένοι αντιμετωπίζουν συχνά περιορισμούς στην καθημερινή τους λειτουργικότητα, ενώ η συνύπαρξη νοητικών ή/και κινητικών διαταραχών καθιστά ακόμα δυσκολότερη την προσβασιμότητα στις κατάλληλες υπηρεσίες υγείας. Ένα στα τέσσερα άτομα ηλικίας άνω των 65 ετών παρουσιάζει πρόβλημα μνήμης ή άνοια και όπως αναφέρει ο κ. Παπαγεωργίου, άνοιες εμφανίζονται ακόμη και σε νεότερες ηλικίες. Σημειώνει ότι “η άνοια σε ηλικίες 50-55 ετών θέλει ειδικές γνώσεις” και γι αυτό το λόγο αυτά τα περιστατικά παραπέμπονται σε τριτοβάθμιες υπηρεσίες. “Το ανησυχητικό”, προσθέτει ο κ. Παπαγεωργίου, “είναι ότι συνεχίζουμε ακόμη να βλέπουμε ανθρώπους που έρχονται σε προχωρημένα στάδια. Το χρονικό διάστημα που έχει περάσει χωρίς διάγνωση έχει ταλαιπωρήσει σημαντικά και τους ίδιους τους ασθενείς, αλλά και τους οικείους τους. Και εδώ έρχεται να βοηθήσει σημαντικά η δική μας προσπάθεια με την λειτουργία εξειδικευμένου ιατρείου, ως τριτοβάθμιο ιατρείο. Ασθενής από ένα νησί του Αιγαίου δεν είναι εύκολο να μετακινείται στην Αθήνα κάθε 4 μήνες για εξειδικευμένη παρακολούθηση και έλεγχο”.
Στο Ειδικό Ιατρείο Μνήμης, ‘Ανοιας και νόσου Πάρκινσον μέσω του Εθνικού Δικτύου Τηλεϊατρικής που λειτουργεί στο “Αιγινήτειο” νοσοκομείο εξετάζονται διαδικτυακά από νευρολόγο, ψυχίατρο και νευροψυχολόγο, εξειδικευμένους στις νοητικές διαταραχές, ασθενείς με αιτιάσεις διαταραχών μνήμης, άνοια ή νόσο Πάρκινσον. Οι ασθενείς είναι κάτοικοι των νησιών του Αιγαίου που ανήκουν στην 2η Υγειονομική Περιφέρεια Πειραιώς και Αιγαίου.
Όπως μας εξηγεί ο κ. Παπαγεωργίου, έχουν επιλεγεί ειδικές δοκιμασίες της νευρολογικής εξέτασης και νευροψυχολογικής αξιολόγησης, που δύναται να πραγματοποιηθούν τηλεϊατρικά, με βάση τη βιβλιογραφία και την εμπειρία του ιατρείου μας. “Επιδιώκουμε και το επιτυγχάνουμε η εξέταση του ασθενούς να είναι ανάλογη ενός τριτοβάθμιου κέντρου. Γίνεται αξιολόγηση όπως θα γινόταν σε μια επίσκεψη του ασθενούς στο ιατρείο”, εξηγεί στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, ο καθηγητής.
Μέχρι αρχές Απριλίου έχουν πραγματοποιηθεί 55 επισκέψεις τηλεϊατρικής, (37 νέα περιστατικά, 18 επανεκτιμήσεις). Τα αποτελέσματα της μέχρι τώρα λειτουργίας του Ιατρείου δείχνουν ότι η εξέταση των ασθενών μέσω τηλεϊατρικής είναι εφικτή και αποδεκτή από τους ίδιους τους ασθενείς, τους φροντιστές και επαγγελματίες υγείας της περιφέρειας. Όπως δείχνουν τα ερωτηματολόγια ικανοποίησης των εξεταζόμενων-φροντιστών-επαγγελματιών υγείας, η τηλεϊατρική μειώνει τις άσκοπες μετακινήσεις και το κόστος, βελτιώνει την προσβασιμότητα σε εξειδικευμένη τριτοβάθμια φροντίδα υγείας, παρέχοντας ταυτόχρονα τη δυνατότητα πρωιμότερης διάγνωσης και πιο τακτικής παρακολούθησης των ασθενών απομακρυσμένων περιοχών, στις οποίες παρατηρείται υποστελέχωση σε εξειδικευμένο ιατρονοσηλευτικό προσωπικό, αναφέρει ο αναπληρωτής καθηγητής Νευρολογίας και Νευροψυχολογίας Σ. Παπαγεωργίου. “Είναι πραγματικά κοινωνική καινοτομία και το έχει ανάγκη η χώρα μας και πρέπει να προχωρήσουμε και να επεκτείνουμε την τηλεϊατρική”, υπογραμμίζει.
“Μας ικανοποιεί το γεγονός ότι ασθενείς και φροντιστές αισθάνονται ασφάλεια, διότι είμαστε εδώ γι αυτούς για να τους βοηθήσουμε όπως μπορούμε. Θέλαμε να δείξουμε ότι υπάρχει η δυνατότητα μέσω της τηλεϊατρικής να εξετάζουμε ασθενείς σε απομακρυσμένες περιοχές και να τους βοηθάμε, χωρίς οι ίδιοι να χρειάζεται να μετακινηθούν στην Αθήνα”, αναφέρει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η Θάλεια Αγγελοπούλου, Νευρολόγος.
Νέες δράσεις: τηλε-άσκηση και τηλε-συμβουλευτική για ασφαλή οδήγηση
Το Α’ βραβείο στον Διαγωνισμό Βραβείων Ψηφιακής Διακυβέρνησης που έλαβε η ομάδα δίνει ώθηση για περαιτέρω ανάπτυξη και άλλων δράσεων. Ειδικότερα σχεδιάζεται “πρόγραμμα τηλε-άσκησης για άτομα άνω των 60 ετών με ή χωρίς νοητική έκπτωση ή κινητικές διαταραχές”. Η συγκεκριμένη δραστηριότητα που έχει σκοπό τόσο την αντιμετώπιση όσο και την πρόληψη της εμφάνισης της άνοιας, ξεκίνησε στην Αθήνα και σύντομα θα ενταχθεί και στο Εθνικό Δίκτυο Τηλεϊατρικής. Διενεργούνται διαδικτυακές συνεδρίες τηλε-άσκησης μέσω βίντεο από εξειδικευμένο προσωπικό φυσικής αγωγής σε συνεργασία με το Εργαστήριο Φυσιολογίας της Ιατρικής Σχολής του ΕΚΠΑ..
Επίσης υπό διαμόρφωση είναι το «Πρόγραμμα τηλε-συμβουλευτικής για ασφαλή οδήγηση, σε άτομα άνω των 65 ετών με ή χωρίς νοητικές και κινητικές διαταραχές». Η συγκεκριμένη δραστηριότητα αναμένεται να ξεκινήσει σύντομα σε συνεργασία με το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο.