«Αναρωτιέμαι γιατί γίνεται τόση φασαρία από τους ελάχιστους ταραξίες για το πιο σημαντικό, λαϊκό, γρήγορο και φτηνό μεταφορικό μέσο;» αναρωτιέται ρητορικά μέσω του «m», η βουλευτής Α΄ Αθηνών της Νέας Δημοκρατίας, Φωτεινή Πιπιλή.
Σε πεδίο αντιπαράθεσης έχουν μετατραπεί τα Εξάρχεια, αυτήν τη φορά, όμως, με αφορμή την κατασκευή στάσης του μετρό στην πλατεία. Η κυβέρνηση –και δη το υπουργείο Υποδομών– φέρεται αποφασισμένη να προχωρήσει κανονικά στην κατασκευή (ήδη υπάρχει σχετικό χρονοδιάγραμμα που ακολουθείται), παρά τις απέλπιδες προσπάθειες μεμονωμένων προσώπων να εμποδίσουν τις εργασίες.
«Αναρωτιέμαι γιατί γίνεται τόση φασαρία από τους ελάχιστους ταραξίες για το πιο σημαντικό, λαϊκό, γρήγορο και φτηνό μεταφορικό μέσο;» αναρωτιέται ρητορικά μέσω του «m», η βουλευτής Α΄ Αθηνών της Νέας Δημοκρατίας, Φωτεινή Πιπιλή, με την απάντηση, βέβαια, να είναι… πασιφανής: πολλοί θεωρούν ότι η περιοχή θα «αλλοιωθεί» εάν γίνει η στάση στην πλατεία Εξαρχείων, αφού αναμένεται να μετατραπεί σε χώρο διέλευσης επισκεπτών και τουριστών!
Με άλλα λόγια, θεωρούν ότι θα σταματήσει να αποτελεί άβατο, το οποίο χρησιμοποιούν προκειμένου να οργανώνουν τις «εκστρατείες» τους εναντίον των αστυνομικών δυνάμεων, ή όποιων άλλων στέκονται εμπόδιο στις επιδιώξεις τους.
Σε κάθε περίπτωση, η απόφαση θα πρέπει να θεωρείται ειλημμένη και η κυβέρνηση είναι έτοιμη να προχωρήσει κανονικά στην υλοποίηση του έργου. Κι αυτό διότι, σε τεχνικό επίπεδο, σύμφωνα με πηγές του υπουργείου Υποδομών, οι εναλλακτικές θέσεις που είχαν προταθεί κατά το παρελθόν, όπως αυτή στη συμβολή των οδών Τοσίτσα και Μπουμπουλίνας, είναι σημαντικά μικρότερες σε έκταση της πλατείας Εξαρχείων, η οποία ας σημειωθεί ότι είναι η ελάχιστη απαιτούμενη για την κατασκευή σταθμού μετρό. «Επίσης κάθε άλλη θέση πλην της πλατείας Εξαρχείων είναι δυσχερής –από άποψη κατασκευασιμότητας του σταθμού– λόγω περιορισμένου διαθέσιμου δημόσιου χώρου για τις κατασκευαστικές εργασίες», υπογραμμίζουν χαρακτηριστικά πηγές του υπουργείου.
Αξίζει δε να σημειωθεί ότι ακόμα κι αν υπήρχε η βούληση (που αυτήν τη στιγμή δεν υπάρχει) να αλλάξουν τα σχέδια, θα απαιτείτο η αλλαγή χάραξης και επανασχεδιασμού όλου του έργου στο τμήμα από τον σταθμό «Δικαστήρια» μέχρι τον σταθμό «Ακαδημία» και η επαναχωροθέτηση και εκ νέου σχεδίαση και του σταθμού «Αλεξάνδρας», καθώς ο σταθμός αυτός θα έπρεπε για λόγους χάραξης της γραμμής να μετακινηθεί περίπου 300 μέτρα νοτιότερα στην οδό Μπούσγου, στο όριο του Πεδίου του Αρεως.
Εν ολίγοις, αυτό –κατά τις ίδιες πηγές– θα επηρέαζε καθοριστικά την πορεία εκτέλεσης του έργου που έχει ήδη συμβασιοποιηθεί, με πολυετείς καθυστερήσεις (λόγω σύνταξης νέων μελετών, εκ νέου περιβαλλοντικής αδειοδότησης κ.ά.) και με προφανή αδυναμία εκτέλεσης της υπάρχουσας σύμβασης κατασκευής με συνακόλουθο ενδεχόμενο την απώλεια χρηματοδότησης του έργου από τα Κοινοτικά Ταμεία.
Η πορεία του έργου από το 2016
Το 2016 ήταν η πρώτη φορά που προτάθηκε η μεταφορά του σταθμού Εξαρχείων από την πλατεία στην οδό Τοσίτσα. Εξετάστηκε από την ΑΤΤΙΚΟ ΜΕΤΡΟ Α.Ε. και αποκλείστηκε τόσο για ουσιαστικούς (συγκοινωνιακούς και κατασκευαστικούς), όσο και διαδικαστικούς λόγους. Τον Μάρτιο του 2017 με την απόφαση Δ.Σ. 1408 (γ)/30.03.2017 ξεκίνησε το Α΄ Στάδιο του Διαγωνισμού με Κλειστή Διαδικασία, με Πρόσκληση Εκδήλωσης Ενδιαφέροντος για το Τμήμα Α΄ της Γραμμής 4 με τη θέση του σταθμού στην πλατεία Εξαρχείων. Η έγκριση της διενέργειας του Β΄ Σταδίου του Διαγωνισμού και η έγκριση των Τευχών Δημοπράτησης για το υπόψη Εργο έγινε με την Απόφαση Δ.Σ. 1473 (α)/ 09.08.2018. Σημειώνεται ότι, σύμφωνα με πηγές του υπουργείου Υποδομών, είχε ήδη προηγηθεί στις 21.05.2018 με την Α.Π. οικ. 9724, η υπουργική απόφαση της έγκρισης Περιβαλλοντικών Ορων για την περιβαλλοντική αδειοδότηση του Εργου, κατόπιν ολοκλήρωσης της προβλεπόμενης από τον νόμο περιβαλλοντικής διαβούλευσης που έγινε από την αρμόδια Διεύθυνση Περιβαλλοντικής Αδειοδότησης του ΥΠΕΝ, χωρίς να έχει τεθεί οιαδήποτε ένσταση / αντίρρηση / προσφυγή που να σχετίζεται με τη χωροθέτηση του εν λόγω σταθμού.
Το γαϊτανάκι των αντιδράσεων
Οταν, τελικά, ολοκληρώθηκαν οι διαδικασίες των μελετών και το έργο μπήκε σε ράγες, τοπικοί φορείς και κάτοικοι (;) άρχισαν να αντιδρούν και μάλιστα σε κάποιες περιπτώσεις χρησιμοποιώντας λεκτική βία. Συγκεκριμένα:
* Κατά τη διάρκεια εκτέλεσης τοπογραφικών εργασιών στις 31.05.2021, 02.06.2021, 05.07.2021 από συνεργείο της αναδόχου εταιρείας του έργου ΕΡΕΤΒΟ Α.Ε. οι εργασίες διακόπηκαν, κατόπιν αντιδράσεων και απειλών από ομάδα ατόμων που δήλωσαν ότι αντίκειται στην κατασκευή του σταθμού «Εξάρχεια».
* Επίσης στις 09.07.2021 σε προγραμματισμένη αυτοψία επί της πλατείας παρουσία εκπροσώπων των ΟΚΩ, της ΑΤΤΙΚΟ ΜΕΤΡΟ Α.Ε. και του Αναδόχου για τις ανάγκες κατασκευής του Εργου, οι φερόμενοι ως «κάτοικοι» της περιοχής δήλωσαν ότι δεν θα επιτρέψουν τη συνέχιση των τοπογραφικών εργασιών ή οιωνδήποτε άλλων εργασιών.
* Στις 10.11.2021 συνεργείο της εταιρείας ΕΡΕΤΒΟ Α.Ε. αποτελούμενο από έναν εκσκαφέα τύπου JCB, ένα φορτηγό μονοαξονικό, τρεις εργάτες, δύο χειριστές, έναν εργοδηγό και τέσσερις μηχανικούς εκτελούσε διερευνητική τομή ΟΚΩ επί του πεζοδρόμου της οδού Θεμιστοκλέους, στο πλαίσιο εντοπισμού και αποτύπωσης δικτύων ΟΚΩ στη θέση του Εργου σταθμός «Εξάρχεια». Ομάδα ατόμων, που ισχυρίστηκαν ότι είναι κάτοικοι της περιοχής, κινήθηκαν απειλητικά προς το σημείο εκτέλεσης της τομής, απαιτώντας την άμεση διακοπή των όποιων εργασιών και την αποχώρηση όλων των παρευρισκόμενων, εκφράζοντας την αντίθεσή τους στα έργα κατασκευής του υπόψη σταθμού. Προς αποφυγή περαιτέρω δυσάρεστων καταστάσεων, το συνεργείο του Αναδόχου διέκοψε άμεσα τις όποιες εργασίες και προέβη στην αποκατάσταση της τομής. Εν συνεχεία, έγινε δήλωση του συμβάντος στο αρμόδιο Αστυνομικό Τμήμα Εξαρχείων.
* Στις 23/09/2021 γεωλόγοι στο πλαίσιο εργασιών Συμπληρωματικής Ερευνας Υπεδάφους (ΣΕΥ) και Αξιολόγησης Αποτελεσμάτων Γεωτεχνικών Ερευνών από την Κ/Ξ «ΑΒΑΞ Α.Ε. – GHELLA S.P.A. – ALSTOM TRANSPORT S.A.», επισκέφθηκαν την περιοχή των Εξαρχείων με σκοπό την εκτέλεση μετρήσεων στάθμης υδροφόρου ορίζοντα στα εγκατεστημένα πιεζόμετρα της περιοχής μεταξύ των οδών Τοσίτσα έως Ακαδημίας περίπου. Κατά τη διάρκεια των εργασιών υπαίθρου, κάποιοι πλησίασαν το συνεργείο και αφού ρώτησαν και ενημερώθηκαν για τον σκοπό των εργασιών, προέτρεψαν το συνεργείο της εταιρείας να διακόψει τις εργασίες του, δηλώνοντας: «Εχουμε διώξει και τοπογράφους και μηχανικούς από την περιοχή, γιατί δεν θέλουμε να μπει στάση μετρό στην πλατεία μας. Παρακαλούμε μαζέψτε τα πράγματά σας και φύγετε. Και αν σας πούνε κάτι από το γραφείο σας πείτε τους ότι οι κάτοικοι της περιοχής σας έδιωξαν επειδή δεν θέλουν μετρό εδώ».
* Επίσης στο διάστημα μεταξύ 18/10/2021 έως 21/10/2021 πραγματοποιήθηκαν οι προγραμματισμένες μετρήσεις στάθμης υδροφόρου ορίζοντα σε όλα τα εγκατεστημένα και σε λειτουργία πιεζόμετρα του έργου. Στην περιοχή των Εξαρχείων, δυστυχώς, και πάλι δεν ήταν εφικτή η πραγματοποίηση των εργασιών, λόγω των γνωστών προβλημάτων (προπηλακισμός του συνεργείου από τους… κατοίκους).
* Την ίδια τύχη είχε και άλλο συνεργείο που προσπάθησε, με σκοπό τη μελλοντική διάνοιξη ερευνητικών σκαμμάτων, να αποκλείσει την περιοχή των νέων γεωτρήσεων στις παρυφές της πλατείας Εξαρχείων, επί των οδών Βαλτετσίου, Θεμιστοκλέους και Στουρνάρη.
