Ο τούρκος υπουργός Εξωτερικών, Μεβλούτ Τσαβούσογλου, επανέφερε την πρόταση για συνδιαχείριση του φυσικού αερίου, την οποία είχε απορρίψει η Κύπρος, κατά τη διάρκεια κοινής συνέντευξης Τύπου με τον τουρκοκύπριο ηγέτη, Μουσταφά Ακιντζί.
«Περισσότερο από 50 χρόνια έχουμε επιδείξει προσπάθεια με όλη μας την ειλικρίνεια για την επίτευξη μιας λύσης», δήλωσε ο τούρκος ΥΠΕΞ, λέγοντας πως η τ/κ πλευρά ήταν πάντοτε με δυνατή βούληση υπέρ της λύσης, αλλά δυστυχώς η ε/κ πλευρά δεν είχε αυτή την βούληση. «Δυστυχώς δεν μπορούμε να πούμε ότι μετά την αποτυχία των διαπραγματεύσεων το 2017, έχει αλλάξει κάτι. Η ε/κ πλευρά δεν θέλει να διαμοιραστεί με τους Τ/κ ούτε την διοίκηση ούτε την ευμάρεια», ανέφερε.
«Η ειδική απεσταλμένη του ΓΓ του ΟΗΕ παρακολούθησε τη διαδικασία από κοντά την προηγούμενη εβδομάδα», σημείωσε, λέγοντας ότι είναι κρίμα που η ε/κ πλευρά δεν έχει αλλάξει νοοτροπία και δεν αποδέχεται την πολιτική ισότητα των Τ/κ. «Ως Τουρκία το είπαμε με κάθε ευκαιρία και σε όλα τα φόρα, είμαστε έτοιμοι να δούμε κάθε είδους επιλογή που θα επιτυγχάνει την πολιτική ισότητα των Τ/κ και θα δίνει απαντήσεις στις ανησυχίες ασφάλειας. Εμείς δεν αποκλείουμε κανένα μοντέλο λύσης, και είμαστε ενάντια στην επιβολή κάποιου είδους λύσης. Ωστόσο η ουσία του πράγματος είναι η ε/κ πλευρά να αποδεχθεί την πολιτική ισότητα, με όλα τα στοιχεία που εμπεριέχει, εκ των προτέρων».
«Η άποψη “να ξεκινήσουν οι διαπραγματεύσεις και βλέπουμε” δεν είναι αποδεκτή», συνέχισε ο τούρκος ΥΠΕΞ, «το δοκιμάσαμε αυτό για 50 χρόνια και δεν πέτυχε».
Ο κ. Τσαβούσογλου ανέφερε επίσης ότι ο πρόεδρος Αναστασιάδης έχει αναφερθεί σε διαφορετικές ιδέες σε διαφορετικές περιπτώσεις. «Ακούσαμε από τον ίδιο ή μέσω άλλων για λύση δύο κρατών, για χαλαρή ομοσπονδία ή αποκεντρωμένη ομοσπονδία και άλλες τέτοιες ιδέες», πρόσθεσε. Το είπε και ο κ. Ακιντζί αυτό, συνέχισε, λέγοντας ότι ο πρόεδρος Αναστασιάδης «είναι ειδήμονας στο να λέει διαφορετικά πράγματα σε διαφορετικά άτομα».
Γι’ αυτό, συνέχισε, «σε μια πενταμερή άτυπη συνάντηση είπαμε, να ξεκαθαριστούν αυτά. Το τί θα διαπραγματευτούμε να το αποφασίσουμε μαζί. Αφού ξεκαθαρίσει αυτό, όπως έχει πει και ο κ. Ακιντζί, «τότε μπορεί να υπάρξει λεπτομερής σαφήνεια του εγγράφου για τους όρους αναφοράς. Δηλαδή, να δούμε ξεκάθαρα τί διαπραγματευόμαστε και μετά μαζί να ξεκαθαρίσουμε με λεπτομέρεια το έγγραφο των όρων αναφοράς. Και μετά θα αρχίσουν οι διαπραγματεύσεις». Χωρίς το έγγραφο των όρων αναφοράς Τουρκία και τ/κ πλευρά πιστεύουν ότι δεν μπορούν να αρχίσουν οι διαπραγματεύσεις, ανέφερε.
Εάν η ε/κ πλευρά θέλει να διαμοιραστεί με την τ/κ πλευρά την εξουσία και την ευμάρεια, στη βάση της πολιτικής ισότητας, αυτό πρώτα συμφωνείται στην βάση αρχών και μετά αρχίζουν οι διαπραγματεύσεις, πρόσθεσε. Εάν λες ότι αυτό δεν μπορείς να το κάνεις, τότε αυτό που προσπαθείς να κάνεις δεν είναι ένας συνεταιρισμός στη βάση της πολιτικής ισότητας, αλλά στη βάση της κυριαρχικής ισότητας.
Η Τουρκία και οι Τ/κ, συνέχισε, δεν πρόκειται ποτέ να αποδεχθούν να αποτελούν μειονότητα, λέγοντας ότι σε αυτό δεν πρέπει να επιμένει ούτε η ε/κ πλευρά, και πως η τ/κ πλευρά θεωρεί χάσιμο χρόνου το να μπει σε μια διαδικασία διαπραγματεύσεων όπου δεν θα υπάρχει το στοιχείο της πολιτικής ισότητας.
Για το φυσικό αέριο, ο τούρκος ΥΠΕΞ είπε ότι πρέπει να χρησιμοποιηθεί ως βάση για ειρήνη και σταθερότητα, λέγοντας πως είπαν σε όλα τα φόρα ότι θα διαφυλάξουν τα δικαιώματα των Τ/κ και της Τουρκίας. «Με τα πλοία μας, το Φατίχ, το Γιαβούζ, το Μπαρμπαρός και το Ορούτς Ρέις, συνεχίζουμε με αποφασιστικότητα τις δραστηριότητές μας στην ανατολική Μεσόγειο, γεωτρητικές και σεισμογραφικές».
Με τις μονομερείς της ενέργειες, είπε, η ε/κ πλευρά δείχνει ότι δεν έχει πρόθεση να διαμοιραστεί τους φυσικούς πόρους και όπως οι Ε/κ έκαναν το 2011 και το 2012, απέρριψαν χωρίς δισταγμό και πάλι την πρόταση που τους υποβλήθηκε από την τ/κ πλευρά στις 13 Ιουλίου. «Ωστόσο αυτή η πρόταση είναι ακόμη στο τραπέζι, το συζητάμε αυτό και με την διεθνή κοινότητα», σημείωσε. Ανέφερε δε ότι αυτή η πρόταση «πρέπει να γίνει άμεσα αποδεκτή πριν να είναι αργά».
Εάν, συνέχισε, η πρόταση δεν γίνει αποδεκτή από την ε/κ πλευρά, η κρατική εταιρεία πετρελαίου Τουρκίας (ΤΡΑΟ) θα συνεχίσει με αποφασιστικότητα τις δραστηριότητές της στην περιοχή που “αδειοδοτήθηκε” από το ψευδοκράτος. Όσον αφορά την πρόταση που έδωσε ο πρόεδρος Αναστασιάδης στον Τ/κ ηγέτη για το φυσικό αέριο είπε ότι «κατ’ εμάς απέχει από του να είναι σοβαρή, δεν έχει τίποτα ρεαλιστικό που να μπορεί να γίνει αποδεκτό».
Από την πλευρά του, ο Ακιντζί έκανε την ακόλουθη δήλωση: «Είχαμε την ευκαιρία να αξιολογήσουμε λεπτομερώς τα θέματα. Όσον αφορά το φυσικό αέριο, θέλαμε πάντα να συνεισφέρουν οι πλούτοι στην Ανατολική Μεσόγειο στη συνεργασία, την ειρήνη και τη σταθερότητα και να διατυπώνουν προτάσεις προς αυτήν την κατεύθυνση. Θέλαμε να υπάρξει μια γέφυρα ειρήνης, όχι μια περιοχή έντασης, και προτείναμε μια κοινή επιτροπή. Αντιμετωπίσαμε μια κατηγορηματική απόρριψη της ελληνοκυπριακής πλευράς».
Σ΄ ότι αφορά το Κυπριακό, επανέλαβε και αυτός με τη σειρά του την σημασία της πολιτικής ισότητας και της αποτελεσματικής συμμετοχής. Αναφορικά με την προοπτική πραγματοποίηση μια άτυπης πενταμερούς ανέφερε ότι είναι κάτι που προσεγγίζεται θετικά ενώ έθεσε και ζήτημα νέας διαδικασίας κλειστού τέλους για το Κυπριακό.