Στην τελική ευθεία για τις εσωκομματικές εκλογές, οι πέντε εκ των 6 υποψηφίων για τη θέση του προέδρου του Κινήματος Αλλαγής, διασταύρωσαν τα ξίφη τους, μέσα από την συχνότητα της δημόσιας τηλεόρασης, σε μία τηλεμαχία με καινοτομίες, μεταξύ των οποίων και ο απευθείας διάλογος των υποψηφίων.Στο debate παρουσίασαν τις θέσεις τους οι Νίκος Ανδρουλάκης, Παύλος Γερουλάνος, Χάρης Καστανίδης, Ανδρέας Λοβέρδος και Παύλος Χρηστίδης, ενώ δεν συμμετείχε ο Γιώργος Παπανδρέου, καθώς είχε καταθέσει μια διαφορετική πρόταση.
Διαχείριση κρίσεων: Πανδημία και κράτος πρόνοιας – Οικονομική κρίση – Κλιματική αλλαγή – Ενεργειακή κρίση – Δημογραφικό
Στην πρώτη από τις 5 θεματικές ενότητες της τηλεμαχίας με ερωτήσεις για τη διαχείριση κρίσεων, ο Νίκος Ανδρουλάκης αναφέρθηκε στο όραμά του για ένα κόμμα με πρόγραμμα και στρατηγικό σχέδιο που θα αντιμετωπίζει άμεσα τις όποιες κρίσεις. Παράλληλα, ο κ. Ανδρουλάκης τόνισε ότι η παράταξη έχει ανάγκη να χτίσει μια σχέση εμπιστοσύνης με την κοινωνία. Στο σχόλιό του σημείωσε: «Βιώνουμε τραγικές στιγμές. Έχουμε εκατοντάδες νεκρούς καθημερινά. Η κυβέρνηση κινείται με ατολμία και η αξιωματική αντιπολίτευση με δημαγωγία. Η λογική είναι δεν κολλάει στην εκκλησία ή δεν κολλάει στην πορεία. Χρειάζεται υπευθυνότητα και συνέπεια».
Ο Παύλος Γερουλάνος τόνισε ότι την ευθύνη του να ηγηθεί κανείς σε οποιαδήποτε κρίση την έχει ένας, ο οποίος πρέπει να δίνει το σωστό παράδειγμα, να κρατά τον ελληνικό λαό ενωμένο απέναντι σε μια κρίση και να συμπεριφέρεται και στους δικούς του και στους απέναντι με τον ίδιο τρόπο. «Η ευθύνη πάει σε έναν ακόμα και όταν υπάρχουν συνεργασίες. Είμαι υπέρ των συνεργασιών αρκεί να γίνονται με βάση τις προτεραιότητες της χώρας» τόνισε.
Στο σχόλιο τόνισε ότι θα πρέπει να υπάρξει διάκριση ανάμεσα στην έννοια της συνεργασίας και της εθνικής συνεννόησης. «Είναι δύο διαφορετικά πράγματα. Άλλο οι συνεργασίες οι εκλογικές και άλλο η αναγκαία εθνική συνεννόηση ανεξαρτήτως αν οι κυβερνήσεις είναι μονοκομματικές».
Ο Χάρης Καστανίδης για το «αόρατο χέρι της αγοράς» σχολίασε ότι επείγει να επανέλθουν ορισμένες σοσιαλδημοκρατικές αρχές. «Πρέπει να ρυθμίζεται η αγορά και να μην μένει αχαλίνωτη. Η σύγχρονη ελληνική σοσιαλδημοκρατία αυτό θα επιχειρήσει να κάνει» είπε.
Σε ερώτηση για το ποια κυβέρνηση αντιμετώπισε καλύτερα τις κρίσεις με τις οποίες ήρθε αντιμέτωπη η χώρα κλήθηκε να απαντήσει ο Παύλος Χρηστίδης, ο οποίος τόνισε πως την χώρα στην κρίση έβαλε, χωρίς αμφιβολία, η κυβέρνηση του Κώστα Καραμανλή.
Εξωτερική πολιτική: Εθνικά θέματα – Η σχέση με την Τουρκία – Μεταναστευτικό
Δημοκρατία – Θεσμοί – Δικαιοσύνη – Πολιτικό Σύστημα – Διοίκηση και Αυτοδιοίκηση – Νέες τεχνολογίες
Στην τρίτη θεματική ενότητα του debate οι 5 υποψήφιοι για την προεδρία του ΚΙΝΑΛ απάντησαν σε ερωτήσεις και σχολίασαν θέματα που αφορούν στη δημοκρατία, τους θεσμούς, τη δικαιοσύνη, το πολιτικό σύστημα, τη διοίκηση και την αυτοδιοίκηση και τις νέες τεχνολογίες.
«Να μην επιβεβαιώσουμε ότι η ιστορική μας μνήμη είναι κοντή. Ως υπουργός Δικαιοσύνης, τάχθηκα κατά της Διαφθοράς και της Διαπλοκής και χρησιμοποιείται ακόμα» τόνισε ο Χάρης Καστανίδης.
Στο σχόλιό του, σημείωσε ότι έχει κάνει και δημόσια δήλωση πως διαφωνεί απόλυτα με τον Ανδρέα Λοβέρδο στο θέμα της αυστηροποίησης των ποινών αλλά πρόσθεσε: «Θα υπερασπιστώ μέχρι τέλους το δικαίωμά του να διαφοροποιείται». Όπως είπε, η αυστηροποίηση των ποινών ίσχυε π.χ. για την ανθρωποκτονία από πρόθεση μόνο με ισόβια κάθειρξη μέχρι το 2019 αλλά «οι ανθρωποκτονίες αυξήθηκαν στη διάρκεια του χρόνου». Υποστήριξε ότι χρειάζονται προληπτικές δομές. Για το αίτημα της ανανέωσης, είπε ότι είναι «η δροσιά των ιδεών», αυτό που μπορείς να συνεισφέρεις στη χώρα και τους πολίτες.
Όχι στην κομματική πειθαρχία, «θα είμαστε δημοκράτες αλλά όχι παρδαλοί» σημείωσε ο Ανδρέας Λοβέρδος και συμπλήρωσε: «Η δημοκρατία ξεκινά από το σπίτι μας. Αν στο σπίτι μας δεν έχουμε δημοκρατία, δεν μπορούμε να το ζητάμε». Ερωτηθείς αν είναι υπέρ της θανατικής ποινής για ορισμένα ειδεχθή εγκλήματα, ο κ. Λοβέρδος αναφέρθηκε σε ένα άρθρο του ως καθηγητής το 1997. Ωστόσο, όπως είπε, «η προσαρμογή της χώρας στις αποφάσεις του Συμβουλίου της Ευρώπης και η αλλαγή του Συντάγματός μας το 2001 με έφερε να συντάσσομαι και να ψηφίζω την κατάργηση της θανατικής ποινής» και συμπλήρωσε ότι «η αυστηροποίηση των ποινών είναι ο βασικός αποτρεπτικός κανόνας για τα αδικήματα».
Ο Παύλος Χρηστίδης τόνισε ότι «η δημοκρατία είναι σαν τον έρωτα, πρέπει να την κρατάς ζωντανή, αυτό να το δούμε και στα social media». Υπογράμμισε ότι η συντριπτική πλειοψηφία των υπογραφών για την υποψηφιότητά του για την προεδρία του ΚΙΝΑΛ ήταν από ανθρώπους που συνάντησε μέσα από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. «Διαμορφώνουμε νέες συνθήκες για τη Δημοκρατία, την τροφοδοτούμε και απέναντι στο δηλητήριο (των fake news και false news) βλέπουμε τι πρέπει να κάνουμε» σημείωσε ο κ. Χρηστίδης.
Ο Νίκος Ανδρουλάκης ανέφερε ότι τα κόμματα σε δύσκολα σταυροδρόμια παίρνουν αποφάσεις για το μέλλον τους και πως οι δημοκρατικοί πολίτες θα επιλέξουν ποιο θα είναι το μέλλον του ΚΙΝΑΛ στις 5 και 12 Δεκεμβρίου. «Ζητώ από τους πολίτες να μου δώσουν την ευκαιρία να ξαναφτιάξουμε ισχυρή την παράταξή μας (…) που πονάει στις σχέσεις με την κοινωνία, έχουμε μια αξιόπιστη σχέση με όλες τις γενιές και ιδιαίτερα με τους νέους ανθρώπους» είπε ο κ. Ανδρουλάκης. «Όσον αφορά στο σημαντικό θέμα της βουλής, προφανέστατα ο άνθρωπος ο οποίος θα εκπροσωπεί την άποψή μου θα έχει τη δική μου πολιτική κατεύθυνση και θα είναι μια επιλογή που θα γίνει μαζί με την κοινοβουλευτική ομάδα» σημείωσε.
«Το πρόβλημα είναι ότι έχουμε ένα βαθύτατα άρρωστο πολιτικό σύστημα»σημείωσε ο Παύλος Γερουλάνος. Όπως είπε, «όλες οι παθογένειες στην Ελλάδα επαναλαμβάνονται ξανά και ξανά επειδή όλοι αρνούνται να αλλάξουν αυτό που είναι το πολιτικό σύστημα».Υπογράμμισε πως αυτό είναι το φαινόμενο, ενώ η αιτία είναι ο τρόπος που συγκεντρώνεται η εξουσία στα χέρια πολύ λίγων ανθρώπων. Ο κ. Γερουλάνος αναφέρθηκε στο πρόγραμμα «Αναγέννηση που έχει κάνει με τους συνεργάτες του, το οποίο ουσιαστικά λέει «ότι αν δεν αποσυγκεντρώσουμε την εξουσία από τα χέρια των λίγων, αν δεν φύγει η εξουσία από το κεντρικό πολιτικό σύστημα και πάει στους δήμους, στα επιμελητήρια, στους συνεταιρισμούς, στα τοπικά πανεπιστήμια, δεν θα μπορέσουμε να έχουμε ποτέ τη σωστή διακυβέρνηση της χώρας» και τη σωστή διεύρυνση της παραγωγικής βάσης.
Η θέση του ΚΙΝΑΛ στο πολιτικό σκηνικό – Στρατηγική και συμμαχίες – Το μέλλον της παράταξης
Στην τέταρτη θεματική ενότητα του debate, οι 5 υποψήφιοι για την προεδρία του Κινήματος Αλλαγής μίλησαν για τη θέση του κόμματος, την εκλογική στρατηγική και τις συμμαχίες, τη σχέση με τη Ν.Δ. και τον ΣΥΡΙΖΑ. Παράλληλα, αναφέρθηκαν στο μέλλον της παράταξης, την ελληνική και ευρωπαϊκή σοσιαλδημοκρατία και την επόμενη ημέρα στο ΚΙΝΑΛ.
Ερωτηθείς για το ενδεχόμενο συγκυβέρνησης, ο Ανδρέας Λοβέρδος απάντησε ότι αισθάνεται ότι τον ταπεινώνει το ερώτημα «με ποιον θα πάτε», ενώ προέβλεψε δύο εκλογικές διαδικασίες. «Την κυβερνητική λύση την προτείνει ο κ. Τσίπρας. Η ΝΔ δεν το ‘χει κάνει. Εγώ λέω όχι στο μικρό ΚΙΝΑΛ που σκοτώνει το μεγάλο ΠΑΣΟΚ. Έχω βάλει σκοπό να γίνουμε ένα μεγάλο ΠΑΣΟΚ. Ο λαός έχει τρεις κυβερνητικές προτάσεις και η μία από αυτές είναι η δική μας», είπε χαρακτηριστικά. Παράλληλα ζήτησε να «σπάσουν οι μηχανισμοί» και δήλωσε ότι οι οπαδοί άλλων κομμάτων είναι καλοδεχούμενοι.
Ο Παύλος Χρηστίδης εξέφρασε την επιθυμία του να συμμετάσχουν στην εκλογική διαδικασία όλοι oi προοδευτικοί και δημοκράτες πολίτες. «Θέλω μια κινηματική διαδικασία από τα κάτω» είπε χαρακτηριστικά. Παράλληλα, αναφέρθηκε στις ανισότητες που υπάρχουν στην κοινωνία σχολιάζοντας το ύψος των μισθών και των ενοικίων. «Το κοινωνικό κράτος πρέπει να εξισορροπήσει τις ανισότητες» σχολίασε.
Ο Νίκος Ανδρουλάκης τόνισε ότι η παράταξη ανήκει σε όλες τις γενιές, δεν τεμαχίζεται αναλόγως με το ποιος είναι Πρόεδρος ή Πρωθυπουργός. Ζήτησε να κρατήσουν όλοι τα θετικά της ιστορίας και να πετάξουν όσα πλήγωσαν τον ελληνικό λαό. Μίλησε για μια παράταξη που έχει πληγωθεί από πολλά λάθη στο παρελθόν αλλά και για μια παράταξη που ίδρυσε ο Ανδρέας Παπανδρέου, εκφράζοντας δύο ρεύματα: το προοδευτικό Κέντρο και την προοδευτική Αριστερά. «Το ΠΑΣΟΚ δεν είναι ένα μικρό κόμμα του Κέντρου, αλλά ένα μεγάλο κόμμα της Κεντροαριστεράς» πρόσθεσε. Ξεκαθάρισε ότι «δεν συζητάμε με την ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ».
Σε τρεις διαφορετικές περιόδους, με σημαντικές μεταρρυθμίσεις, αναφέρθηκε ο Χάρης Καστανίδης, τονίζοντας ότι δεν κάνει επιλογή κάποιας εξ αυτών: «Στην εποχή του Ανδρέα ήταν προτεραιότητα να αναδειχθούν πληθυσμοί που ήταν στο περιθώριο. Η περίοδος του του εκσυγχρονισμού, του Κώστα Σημίτη είναι η περίοδος των μεγάλων έργων. Η περίοδος της δημοσιονομικής εξυγίανσης είναι η περίοδος της ευθύνης».
Ο Παύλος Γερουλάνος αναφέρθηκε στην απλή αναλογική χαρακτηρίζοντάς την έναν τρόπο αλλαγής και ζητώντας να υπάρχει διαφάνεια και λογοδοσία. «Όσο η εξουσία είναι συγκεντρωμένη τόσο θα συγκεντρώνεται και ο πλούτος. Οποιοδήποτε φορέας θα πρέπει να λογοδοτεί προς την κυβέρνηση και προς τον πολίτη».
Ελεύθερη ερώτηση εκτός θεματικού πλαισίου
Ο γύρος των ερωτήσεων κάθε υποψηφίου προς άλλον υποψήφιο
Ο 6ος γύρος των ερωτήσεων του debate των υποψηφίων του ΚΙΝΑΛ έφερε τους πέντε υποψηφίους τον ένα αντιμέτωπο με τον άλλο.
Σε αυτήν την καινοτομία της διαδικασίας πρώτος έκανε ερώτημα ο κ. Ανδρουλάκης προς τον κ. Καστανίδη σχετικά με το θέμα της ενεργειακής μετάβασης και της απολιγνιτοποίησης. Ακολούθησε το ερώτημα του κ. Γερουλάνου προς τον κ. Ανδρουλάκη για την απώλεια εμπιστοσύνης των ψηφοφόρων, με τον κ. Ανδρουλάκη να εστιάζει στο ζήτημα του braindrain αλλά και σε αυτό της διαφάνειας και της αξιοκρατίας.
Ο κ. Καστανίδης δεν έθεσε ερώτημα προς κανένα από τους άλλους υποψηφίους, τονίζοντας ότι δεν θέλει να υποβάλλει ερωτήσεις προς ανθρώπους που αγαπά και να κάνει «ασκήσεις μαθητείας». Ο κ. Λοβέρδος ρώτησε τον κ. Γερουλάνο για το θέμα της ψήφου των Ελλήνων του εξωτερικού, ο οποίος απάντησε ότι η άρνηση της απομακρυσμένης ηλεκτρονικής ψήφου έγινε γιατί υπάρχουν ακόμη «εστίες μούχλας» και θεωρούν ότι ο «ψηφοφόρος είναι πρόβατο. Αυτός είναι ακριβώς ο λόγος που γυρνά ο κόσμος την πλάτη προς την πολιτική».
Τέλος ο κ. Χρηστίδης απηύθυνε ερώτημα προς τον Ανδρέα Λοβέρδο γιατί ψήφισε υπέρ του ποινικού κώδικα, αν και δεν περιείχε τον όρο «γυναικοκτονία».