Τρεις μήνες από την ανάληψη των καθηκόντων τους από τους νεοεκλεγμένους Δημάρχους και λίγες μέρες πριν το Συνέδριο της ΚΕΔΕ που θα εκλέξει την νέα Διοίκησή της, η έρευνα της OPINION POLL που πραγματοποιήθηκε για λογαριασμό του Δικτύου πόλεων «ΒΙΩΣΙΜΗ ΠΟΛΗ» αναδεικνύει κρίσιμα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι Δήμαρχοι και σημαντικά θεσμικά θέματα που χρειάζονται αντιμετώπιση με ριζικές αλλαγές.
Στην έρευνα έλαβαν μέρος μόνο οι Δήμαρχοι και το γεγονός ότι απάντησαν μέσα σε λίγες μέρες 103, δηλαδή το 31% επί του συνόλου και μάλιστα αναλογικά ανά Περιφέρεια και πληθυσμιακή κατηγορία των Δήμων καθιστά τα αποτελέσματα ιδιαίτερα σημαντικά, υλικό προς μελέτη για την διαμόρφωση ενός σύγχρονου πλαισίου λειτουργίας της Τοπικής Αυτοδιοίκησης.
Ορισμένες επισημάνσεις από τον Υπεύθυνο Ερευνών της OPINION POLL Ζαχαρία Ζούπη
- Τα πέντε πρώτα ως προς την αξιολόγηση προβλήματα που οι Δήμαρχοι έχουν αποφασίσει να δώσουν προτεραιότητα είναι : Καθαριότητα 16%, Ύδρευση- Αποχέτευση 12.65%, Υποδομές 9.6%, Οδικό Δίκτυο 7.1% , Επάρκεια Φωτισμού 6.8%
- Ως βασικοί παράγοντες που δυσκολεύουν το έργο των Δημάρχων αναδεικνύονται οι ελλείψεις προσωπικού με 27.7%, η γραφειοκρατία της Κεντρικής Εξουσίας με 21.1% και το αναχρονιστικό πλαίσιο της Τοπικής Αυτοδιοίκησης με 19.3% . Ακολουθούν οι Οικονομικές δυσκολίες με 18.1% και η αδιαφορία/άγνοια των δημοτικών υπαλλήλων με 10.84%. Προκαλεί εντύπωση ότι κατά την άποψη των Δημάρχων χαρακτηρίζεται αναχρονιστικό το πλαίσιο, ενώ δεν έχει περάσει μεγάλο διάστημα από την ψήφιση του «ΚΛΕΙΣΘΕΝΗ» από την προηγούμενη Κυβέρνηση. Είναι εμφανές ότι δεν θεωρείται ότι δημιούργησε ένα σύγχρονο πλαίσιο.
- Εντύπωση ακόμα προκαλεί ότι οι Οικονομικές δυσκολίες ιεραρχούνται ως 40 στην σειρά πρόβλημα που δυσκολεύει το έργο των Δημάρχων. Ωστόσο σε επομένη ερώτηση φαίνεται ότι συσσωρεύονται χρέη, αφού το 85% των Δημάρχων θεωρούν ότι είναι απαραίτητο να υπάρξει ξανά ένας χειρισμός και δυνατότητα εξόφλησης χρεών προς ιδιώτες με ληξιπρόθεσμα, όπως είχε συμβεί λίγα χρόνια πριν.
- Οι βασικές ελλείψεις προσωπικού εντοπίζονται στις Τεχνικές Υπηρεσίες με 74.63% και ακολουθούν οι Οικονομικές Υπηρεσίες και οι Υπηρεσίες Καθαριότητας και Περιβάλλοντος με 10.43% και 10. 45% αντίστοιχα.
- Οι Δήμαρχοι κρίνουν ότι υπάρχει καλή συνεργασία τόσο με το Υπουργείο Εσωτερικών, όσο και με τους Περιφερειάρχες. Εντύπωση δημιουργεί ότι είναι μεγαλύτερο το ποσοστό ικανοποίησης της συνεργασίας το Υπουργείο Εσωτερικών ( 80.3% με αντίθετη άποψη μόνο από το 4.15% ) , απ΄ ότι με τους Περιφερειάρχες , αν και το ποσοστό ικανοποίησης είναι και πάλι μεγάλο( 73.85% με αντίθετη άποψη 10.77%).
- Σημαντική απήχηση φαίνεται ότι συγκεντρώνουν δύο νομοθετικές ρυθμίσεις της Κυβέρνησης. Η μία είναι η ρύθμιση για την εξασφάλιση της κυβερνησιμότητας των Δήμων λόγω των δυσκολιών από την εφαρμογή της Απλής Αναλογικής με την οποία συμφωνεί το 95.6% των Δημάρχων , με μόνο το 2.94% να έχει αντίθετη άποψη. Η άλλη είναι η ρύθμιση για την δυνατότητα συνεργασίας με ιδιώτες για την παροχή Υπηρεσιών όπως η Καθαριότητα ή η Συντήρηση Πρασίνου και του Ηλεκτροφωτισμού , με το 75% να συμφωνούν μ΄αυτή έναντι του 25%.
- Η διάκριση αρμοδιοτήτων μεταξύ Κεντρικής Εξουσίας, Περιφερειών και Δήμων αναδεικνύεται σε μείζον θέμα με το 92.4% των Δημάρχων να την θεωρεί απαραίτητη, έναντι ενός 6% που κρίνει ότι η τωρινή κατάσταση είναι ικανοποιητική. Θεωρούν δε ότι οι Δήμου θα μπορούσαν να αναλάβουν και άλλες αρμοδιότητες ( π.χ Νοσοκομεία, Παιδεία ) με την προϋπόθεση ότι θα υπάρχει ανακατανομή πόρων και εξασφάλιση κατάλληλα εξειδικευμένου προσωπικού. Αυτή την άποψη υιοθετεί το 73.53% των Δημάρχων, έναντι ενός 23.53% που έχει αντίθετη άποψη. Ταυτόχρονα, το 79.1% θεωρεί ότι οι Δήμοι θα έπρεπε να αναλάβουν το σύνολο του Κοινωνικού Κράτους, ώστε να μην υπάρχει η πολυδιάσπαση αρμοδιοτήτων που παρατηρείται σήμερα μεταξύ Κράτους, Περιφερειών και Δήμων.
- Το 71.2% των Δημάρχων ζητούν ενίσχυση της Οικονομικής Αυτοτέλειας των Δήμων με μέτρα όπως Φορολογική Αποκέντρωση, απόδοση στους Δήμους του Φ.Π.Α κ.ά. Αντίθετη άποψη έχει το 24.25% .Ταυτόχρονα το 60.3 θεωρεί ότι οι Δήμοι έχουν αξιόπιστο Εισπρακτικό Μηχανισμό έναντι ενός 38.2%.
- Σημείο πλήρους Συμφωνίας του συνόλου των Δημάρχων που απάντησαν αποτελεί η απαίτηση να υπάρχει ένα νέο πλαίσιο λειτουργίας των Δήμων, ώστε να διαδραματίσουν ένα πιο διευρυμένο ρόλο στην παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας και την ενίσχυση της αναπτυξιακής προσπάθειας, όπως και η ενίσχυση της αναπτυξιακής προσπάθειας των ΟΤΑ με πρόσβαση στο ΕΣΠΑ μέσω ειδικού Προγράμματος της Τ.Α. Η ίδια Συμφωνία υπάρχει και στην αναγκαιότητα όλοι οι Δήμοι να έχουν Στρατηγικό Επιχειρησιακό Σχέδιο, με το 94.1% να σημειώνει ότι θα χρειαστεί η συνεργασία με ιδιώτες τεχνοκράτες για την χάραξή του , αφού μόνο το 1. 5% θεωρεί ότι μπορούν οι Υπηρεσίες των Δήμων να τα προετοιμάσουν.
